2,406 matches
-
eu din parte-mi gândesc așa: orice-a gândi un om singur, fără s-o fi citit sau s-o fi auzit de la alții, cuprinde o sămânță de adevăr" ([Archaeus] Eminescu: 2011, II, 206). La acest illud tempus al omenirii livrești ar trebui să conducă studiul intertextului. Trebuie subliniat faptul că dialogul hipertextului cu hipotextul poate constitui "punctul de plecare în înțelegerea relațiilor dintre izvorul intern al operei eminesciene și izvoarele sale externe, ceea ce istoriografia eminesciană numește cultura poetului. Indiferent de
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
fiind deja referențialitate de gradul doi, ca realitate prezentată simbolic. Despre realitate secundă putem vorbi și în cazul intertextualității, unde termenul corespunzător determinatului (hipotextul) este el însuși, deja, rezultatul unei ecuații de obținere a semnificației (expresie literară a unei referențialități livrești etc.). Și în intertextualitate se produce un tip de "hierofanie", când lectorul sesizează faptul că hipertextul actualizează un hipotext (clasicizat). O formă simbolică poate deveni hierofanică fiindcă ea este, în același timp, punct de plecare pentru o căutare a semnificațiilor
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
de revelații convergente și sincrone ale divinului"6. Principiul analogiei se verifică inclusiv pentru mecanismul intertextual, însă dificultatea rezidă din a stabili măcar aproximativ corespondentul, în configurația acestui mecanism, pentru divin. Există un pattern care suferă un fel de metempsihoză livrescă, de la o reeditare intertextuală la alta, luând forme diferite, în spatele cărora lectorul îl decriptează, cu mai mare sau mai mică dificultate. Termenul hipertext are dublu înțeles, acoperind și pattern-ul și variantele lui. Va trebui evitată confuzia conceptuală, prin termeni
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
Astfel se explică și falsa recunoaștere (schimbarea statutului, revenirea la viață) din finalul nuvelei. Efortul inițiatic și întreaga călătorie sfârșesc într-un registru prozaic deoarece inițiatul a greșit, la un moment dat. Intratextualitatea prozastică: "Sărmanul Dionis" Intertextualitatea ilustrează în registrul livresc relativitatea timpului, problematizarea succesiunii trecut-prezent-viitor. Intratextualitatea ipostaziază și confirmă admisibilitatea blocului temporal. Nuvela Sărmanul Dionis își susține desfășurarea heterodiegetică, biplană (cu al doilea plan bi-plan, la rândul lui), pe același adevăr consacrat ca einsteinian. Relativitatea spațiului, deși la început este
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
Pentru această finalitate, diferențele ar putea ajuta foarte mult. Cât despre cărțile "grecești, pline de învățătură bizantină" ale lui Dionis, există în paginile din [Archaeus] confirmări ale ideii în virtutea căreia acestea ascund adevărul și, mai mult, sunt interpretabile ca model livresc arhetipal, mobil al întoarcerii in illo tempore. Ne exprimăm convingerea că proza despre "singura realitate pe lume, celelalte fiind fleacuri" va deschide o ușă neaccesată de hermeneutică, dacă o vom citi în termenii unei alegorii extinse a intertextului (Vezi infra
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
exemplare ale intratextului prozei studiate: "Nu e adevărat că esistă un trecut consecutivitatea e în cugetarea noastră cauzele fenomenelor, consecutive pentru noi, aceleași întotdeauna, esistă și lucrează simultan" (ibidem). Suprapunerea hipotext/hipertext, percepută ca un efleuraj, poate ascunde esențializarea substanței livrești. "Căci unificarea prin anamnesis a fragmentelor de istorie fără vreo legătură între ele înseamnă a lega începutul de sfârșit" (Eliade: 1978, 117). Sunt luminate astfel aspecte noi ale meca nismului intertextual: ruptura duratei profane și reintegrarea într-un timp primordial
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
realități originare"40. Intertextul nu acționează doar Memoria primordială, ci și pe cea istorică (în virtutea disocierii trecut primordial-trecut istoric). Pentru studiul nostru, interesează Eterna Reîntoarcere, deci mai ales Memoria primordială. Eminescu însuși oferă indicii asupra trecutului primordial și produselor lui livrești, adică despre obiectul căutării autorilor care intertextualizează: Iar eu din parte-mi gândesc așa: orice-a gândit un om singur, fără s-o fi citit sau s-o fi auzit de la alții, cuprinde o sămânță de adevăr. De-aceea cărțile
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
neinteligibilă iconicitatea timbrului de pe o carte poștală] realitatea nemijlocită. Și noi nu mai ieșim din "Biblioteca lui Babel" (Compagnon: 1998, 112). Semnul devine suveran, indiferent de sistemul semiotic abordat, fie că suntem între hipotext și hipertext literar sau în afara spațiului livresc. Intertextul ipostaziază de o manieră aparte succesiunea semnificărilor pe care ne-a deslușit-o fondatorul semioticii (Pierce), pentru care legătura originară dintre semn și obiectul său este destrămată (în timp) sau (dramatic) ruptă, cert rămâne faptul că seria interpretanților merge
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
în semn, la nesfârșit, fără a putea zări, măcar, punctul originar, într-un semiosis ilimitat. Modelul lingvistic este transferat mecanismului literar, într-o îndepărtare ireversibilă de illud tempus al rostirii/scrierii 46. Marina Mureșanu Ionescu relaționează realitatea lingvistică la cea livrescă și descrie releele mediante obținute în Galeria de viță sălbatică, romanul lui Constantin Țoiu. Caracterul mediat și mediant al literaturii opinează reputatul comparatist decurge în primul rând din esența sa lingvistică (Mureșanu Ionescu: 1996, 38). Limbajul curent, apoi cel din
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
fost chiar identificate patru planuri în care cititorul conlucrează cu textul prin intertextualitate: memoria, cultura, inventivitatea interpretativă și spiritul ludic (Samoyault: 2001, 68). Acestea sunt acționate în general împreună (nu neapărat toate odată), iar rezultanta lor determină nu cumu-i lumea livrescă, ci cum o vedem noi. Reprezentarea eckprastică 58 a potențialului arheic de eternitate, trans-orice ordine de lucruri, oferă posibilități de vizualizare, ca să nu spunem audiție, a conceptului. Eminescu știe că orice idee esențială sau imagine vitală este garantat receptată, dacă
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
semnelor de punctuație, ceea ce conferă fluență discursului poetic, sugerând spontaneitatea limbajului. Deși, la prima vedere, sintaxa pare de descendență suprarealistă, nu sunt practicate ruptura, insolitul, paradoxul. Textul împrumută din optzecism limbajul colocvial, ludic, ironic și autoironic, cultivă umorul neostentativ și livrescul, are ceva din farmecul unei discuții casnice sau între prieteni, dar transgresează această orientare. Există, în subtext, o dramă a poetului și a cuvântului, îmblânzită prin acceptarea firescului ei și cu o melancolie liniștită, cu vagi reflexe expresioniste, care trimit
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289516_a_290845]
-
gol prin care trecuse deja o împăturisem o pusesem cu grijă în buzunar să o citesc în liniște acasă cu întreaga familie ca pe orice scrisoare de duminică” (Scrisoare de duminică). În Privighetoarea (1989) se accentuează elementul metafizic-vizionar, caracterul elegiac, livresc și discursiv, uneori abundă termenii neologici și parantezele: „Nu-mi mai dicta domnule poemele mele sunt scrise demult anotimpurile au trecut cuviincios de cuminți în fiecare am o naștere sigură privesc în cana cu ceai și nu-mi recunosc îndoielile
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289516_a_290845]
-
din aproape în aproape a câtorva dintre domeniile vieții culturale, nu mai puțin culturale, o bună stăpânire a metodelor de lucru proprii istoricului, filosofului, sociologului și filologului; desigur, nu în ultimă instanță, capacitatea de a sintetiza datele și faptele documentare, livrești, precum și acelea provenind din experiența personală de viață, toate la un loc oferind șansa descoperirii celor mai intime resorturi ale personalității umane, a dezvăluirii celor mai durabile convergențe, a acelor idei și concepte care au ajuns să stea la baza
[Corola-publishinghouse/Science/2253_a_3578]
-
Bodog Josza, Albert Huet, Michael Weiss, Johannes Beier, Joachim Benkner. La Alba-Iulia, familia BĂthori primea o splendidă donație de 1.000 de cărți din partea florentinului Michael Brutus. Studiind relația dintre intelectualii transilvăneni și cultura europeană a timpului în lumina materialului livresc de circulație locală ce s-a păstrat, istoricul Dankanits Ádăm conchide, pe bună dreptate, că secolul al XVI-lea, și în special a doua jumătate, este o perioadă de largă receptare a noilor conținuturi culturale. Europa Centro-Răsăriteană, precum și aceea Sud-Orientală
[Corola-publishinghouse/Science/2253_a_3578]
-
dascălilor luminiști Gr. Maior, L. Moschonas, S. Caliani, I. Lemeni, T. Cipariu, I.M. Moldovan, N. Pauleti ș.a. Posesori ai unor veritabile colecții de carte europeană, profesorii Blajului circulă în spațiile culturale învecinate sau mai îndepărtate spre a crea acel univers livresc de tip enciclopedic atât de necesar în descătușarea spiritelor. Ei întrețin legături cu Buda, Viena, Lemberg, Kiev, București, Râmnic, Galați, cu învățații greci, cu mediile universitare italiene. Prin Gh. Șincai se stabilesc contactele cu Buda, prin Grigore Maior cu Viena
[Corola-publishinghouse/Science/2253_a_3578]
-
ne spun însemnările manuscrise - dinspre Kassa (Kosice) spre localitățile Transilvaniei. După ce am enumerat câteva nume și opere ale epocii reformismului, cu ideile ce au provocat prima mare mutație de conștiințe (departe însă de a readuce în paginile de față tabloul livresc uimitor pe care-l oferă fondul lui Batthyăny), să trecem la difuzarea noilor teorii ale luminilor, ecoul tuturor acumulărilor. În ciuda opreliștilor, bibliotecile secolului al XVIII-lea răspund, cu atât mai mult în acest caz, nevoii de receptare. Ne-am oprit
[Corola-publishinghouse/Science/2253_a_3578]
-
valoare, util în definirea noțiunii de națiune română. Cu certitudine, Meheși îl citește pe Cantemir în anii în care participă la redactarea colectivă a Supplex-ului, alături de Ioan Para, Samuil Micu, Petru Maior, Ignatie Darabant, Ioan Piuariu Molnar, Gheorghe Șincai. Spectacolul livresc oferit de fondul Batthyăneum este ilustrativ nu numai pentru centrul cultural-administrativ al cetății Alba Iulia, nu doar pentru cercul studios din jurul lui Batthyăny Ignăc. El este, fără exagerare, un important testimoniu al spiritualității transilvănene; este, mai mult decât oricare altă
[Corola-publishinghouse/Science/2253_a_3578]
-
larg descris deja -, vom sublinia însă că ele indică, o dată în plus, în această regiune mai mult decât în altele, dubla formă de universalitate de care se lasă atras grupul de cărturari: central-europeană și postbizantină sud-estică. În tot cazul, orizontul livresc va dovedi inutilitatea închiderii, a persistenței în vechile forme de civilizație medievală. Intelectualii români își joacă destinul, iar cartea, favorizând pătrunderea ideilor mari ale Europei, va oferi o atmosferă prielnică genezei omului modern. Din Banat să trecem în Serbia, pentru
[Corola-publishinghouse/Science/2253_a_3578]
-
Catalogue des livres français et italiens citat de Eckhardt SĂndor, dar și prin consultarea directă a câtorva exemplare, am fost în măsură sa estimez ce anume se citește la Homona; ce fel de contacte culturale se întrețin și ce preferințe livrești există în mediul aulic maghiar; în sfârșit, cât anume contaminează tezele politice ale veacului starea de suflet și de minte a unei familii nobiliare. În „bibliotheca dominialis” este bine reprezentată fiecare ramură a literaturii franceze originale. Există bibliografii, gramatici, dicționare
[Corola-publishinghouse/Science/2253_a_3578]
-
împreună cu Vasile Leonescu), Cinstea țărănească de Giovanni Verga, Alexandra de Richard Voss, Greva de Ludwig Fulda ș.a. Minate de un strident convenționalism, cu o compoziție dezlânată, piesele sale, în care se practică o conversație așa-numită de salon, sunt produse livrești (nu tocmai străine de repertoriul franțuzesc), cu un limbaj prețios și afectat, vădind o mare slăbiciune pentru paradoxuri și butade. De năravul digresiunii, al divagației nu scapă nici una din comediile de moravuri ale lui V. Intenția critică, uneori satirică, este
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/290486_a_291815]
-
neapărat urmată de măsuri sau se aplică de instanța executivă de conivență cu factorii ierarhici. Deși dispunem de numeroase curele de transmisie în lipsa unui organism popular de control, măsurile rămân gesturi platonice. În acest context manifestările științifice nu depășesc caracterul livresc a unor orizonturi intelectualiste care ființează în paralel cu realitățile aberante și îngrijorătoare ... în cazul abordării unor teme proprii Ecologiei Umane ca apărarea patrimoniului istoric, cultural sau etnic se pot înregistra și consecințe, punitive evident pentru autor” (1989 vol. XXXIII
ALBUM CONSEMN?RI REPORTAJE 1989 - 2002 by Vlad Bejan () [Corola-publishinghouse/Science/83887_a_85212]
-
sau de elogii închinate eroilor neamului - Horea sau înfăptuitorii Unirii -, fie că evocă mitologia clasică ori datinile și eresurile autohtone, animismul păgân sau spiritualitatea creștină a lumii medievale, autorul se arată a fi un virtuoz al intertextualității, amator de emoții livrești. De multe ori el inserează în versurile proprii citate latinești sau parafrazează texte clasice. Ecourile din poezia antică se îmbină și cu reminiscențe din scrierile unor autori moderni, cum ar fi Lucian Blaga, Georg Trakl și mai ales Saint-John Perse
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289515_a_290844]
-
și dispunând de liberul arbitru. Criticii democrației moderne au insistat întotdeauna pe chestiunea morală, în sensul că au contestat premisa eului rațional că voința liberă și creator de drept. În viziunea lor, etică individualismului optimist nu constituia decât o violentare livresca a naturii umane și o tentativă de uzurpare teoretică a suveranității. Pentru ei omul nu era nici eminamente rațional, nici liber să legifereze împotriva firii; îl considerau fie supus erorii și păcatului (Joseph de Maistre), fie antrenat nu de gândire
[Corola-publishinghouse/Science/84978_a_85763]
-
compensațiile transcendent-eschatologice ale diferitelor religii 6. Cu toate acestea, observațiile și mai ales evaluările sale teoretice au anulat semnificația psiho-morală a reprezentărilor umaniste, sau în cel mai bun caz le-au golit de substanță caracteriala, transferându-le în planul sublimării livrești. Fundamental, psihanaliza a pus în evidență două aspecte: participarea inconștientului refulat la precizarea personalității, respectiv importantă cenzurii supraeului în existența familială și socială. În acești parametri, individul nu se mai determina prin rațiune, ci era condiționat de afectul pulsional; totodată
[Corola-publishinghouse/Science/84978_a_85763]
-
Mateiu I. Caragiale, Panait Istrati, N. Iorga și Ion Vinea. Este și autor al unui volum de comentarii despre conflictul din Iugoslavia (Conjurația împotriva Iugoslaviei, 2001). Ospățul lui Trimalchio, debutul critic al lui V., ilustrează preferința pentru eseul de tip livresc, pentru comentariul literar ca pretext, divagație erudită și gurmanderie culturală (în genul lui A.I. Odobescu), în care observația și disociația se comunică printr-o retorică barocă, aparent desuetă, dar bine studiată sub raportul efectului de remanență. Aceste calități (și defecte
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/290407_a_291736]