1,395 matches
-
Asta nu înseamnă că nu a existat cu adevărat un ideal al morții voluntare, aparținând mediilor sacerdotale, în măsură să alimenteze ideologia rezistenței împotriva Romei. Acestea fiind spuse, se cuvine să distingem între martiriul ca acceptare voluntară a morții și martiriul ca sinucidere și ca omucidere. Dacă a muri în Numele lui Dumnezeu este, în anumite circumstanțe, o obligație, actul sinuciderii și a fortiori omuciderea rituală nu sunt deloc încurajate, nici cerute în literatura rabinică. De aceea, când martirii de la Mainz se
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
care ar fi căzut în desuetudine. Este vorba de acte spontane. Și putem considera că vocația morții pentru credință, cu rădăcini în originile Bisericii primitive, ideal de suferință voluntară ținând de imitatio Christi, nu este străină de noua configurație a martiriului evreiesc în perioada Cruciadelor, care o readuce la ordinea zilei. Cronicile ebraice ale primei Cruciade asociază martiriul cu răsplata cerească și furnizează pentru prima oară o imagine clară a lumii care-i așteaptă pe martiri. Or, Talmudul și Midrash-ul își
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
pentru credință, cu rădăcini în originile Bisericii primitive, ideal de suferință voluntară ținând de imitatio Christi, nu este străină de noua configurație a martiriului evreiesc în perioada Cruciadelor, care o readuce la ordinea zilei. Cronicile ebraice ale primei Cruciade asociază martiriul cu răsplata cerească și furnizează pentru prima oară o imagine clară a lumii care-i așteaptă pe martiri. Or, Talmudul și Midrash-ul își arată în nenumărate rânduri reticența în a stabili o relație între martiriu și răsplată. Alegerea martirilor renani
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
ebraice ale primei Cruciade asociază martiriul cu răsplata cerească și furnizează pentru prima oară o imagine clară a lumii care-i așteaptă pe martiri. Or, Talmudul și Midrash-ul își arată în nenumărate rânduri reticența în a stabili o relație între martiriu și răsplată. Alegerea martirilor renani inițiază așadar o atitudine nouă în istoria evreilor. Ea instituie în imaginarul așkenaz, pentru următoarele opt secole, un fel de normă ideală ca răspuns la catastrofă, chiar dacă aceste sinucideri nu au fost imitate efectiv 7
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
din Valea Rinului, prin actele lor de sacrificiu menite a sfinți Numele lui Dumnezeu, creau un Ierusalim spiritual în mijlocul comunităților lor. Mainz chiar este comparat cu Orașul Sfânt, iar căderea lui cu distrugerea celui de-al Doilea Templu. Cât despre martiriul evreilor de aici și, într-o mai mică măsură, cel al altor comunități, el ar corespunde unei reconstrucții a Sanctuarului. Nu este imposibil ca sacralizarea Mainz-ului să-i fi inspirat pe martiri, care, identificându-se cu preoții Templului, au ales
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
deosebeau prea mult de călugării și călugărițele creștine, care prețuiau mult ocazia de a se sacrifica, nici de cruciații care considerau că moartea pe câmpul de luptă împotriva necredincioșilor le garanta intrarea imediată în paradis. Anonimul din Mainz arată că martiriul era și idealul cruciaților, care așteptau răsplăți spirituale pentru faptele lor. El stătea în centrul chemării la care răspundeau aceștia, le asigura o răsplată în Ierusalimul ceresc. Idealul care-i împinge pe evrei spre martiriu sub asaltul cruciaților este foarte
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
Anonimul din Mainz arată că martiriul era și idealul cruciaților, care așteptau răsplăți spirituale pentru faptele lor. El stătea în centrul chemării la care răspundeau aceștia, le asigura o răsplată în Ierusalimul ceresc. Idealul care-i împinge pe evrei spre martiriu sub asaltul cruciaților este foarte apropiat de cel care-i însuflețește pe dușmanii lor, al căror obiectiv era de a-i supune sau distruge pe necredincioși. Alegerea lăsată evreilor este cea între moarte și convertire. Cadrul confruntării este în mod
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
armele împotriva dușmanilor nu este menționat. Se spune că au acceptat liber moartea fără împotrivire, așa cum făcuse Isaac 11. Această scriere a suferinței este legitimă și unește comunitatea. În zorii războaielor religioase, ea va căpăta la protestanți o funcție comparabilă. Martiriul va servi la încadrarea noii Biserici reformate și la justificarea ei prin suferința sacrificială 12. Teama de damnare și convingerea că adevărata devoțiune este răsplătită printr-o fericire veșnică explică aceste acte de sacrificiu. Cum altfel se pot justifica dezastrele
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
mai atractive pentru cei care voiau să-și sacrifice voluntar viața. Sacrificiul este calea care duce spre Dumnezeu pentru cel mai mare câștig personal al martirului, răsplătit pentru altruismul său absolut. Noua realitate care prevalează în Occidentul latin, precum și venerarea martiriului și a preafericitei lui răsplăți se conjugă pentru a da consistență Paradisului atât la evreii așkenazi, cât și la creștini. Așteptările mesianice erau în aerul epocii, iar evreii împărtășeau, probabil, exaltarea din jur. Ele se agravează la aceștia din urmă
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
atât la evreii așkenazi, cât și la creștini. Așteptările mesianice erau în aerul epocii, iar evreii împărtășeau, probabil, exaltarea din jur. Ele se agravează la aceștia din urmă după Cruciade, prin calcule care anunță sfârșitul timpurilor în 110214. Noțiunea de martiriu apărută la sfârșitul secolului XX în grupurile de palestinieni musulmani extremiști ca Hamas ori Hezbollah sau în nebuloase ca Al-Qaida, noțiune strâns asociată ideii unei răsplăți într-un paradis mitizat, aduce aminte de cea care prevala în Evul Mediu în
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
asociată ideii unei răsplăți într-un paradis mitizat, aduce aminte de cea care prevala în Evul Mediu în lumea occidentală. În cazul palestinienilor, fericirea care recompensează sacrificiul se dovedește un paliativ la disperarea provocată de situația concretă. Dar dacă mecanismul martiriu/răsplată operează în situații istorice particulare adesea disperate, cel care acționează în Evul Mediu, cel puțin în privința evreilor, se distinge prin faptul că sacrificiul exaltat privește mai întâi persoana martirului și anturajul său apropiat. Martirii moderni ucid și se ucid
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
respinge ideea, frecvent repetată astăzi, privind caracterul fie absolut nou, fie tipic musulman al anumitor fenomene contemporane. Portița de scăpare spre un dincolo mai blând rămâne o tentație în conjuncturi extreme, când forța credinței mai poate susține această speranță. Cuplul martiriu/răsplată continuă să marcheze scrierile evreilor franco-germani după prima Cruciadă. Iar popularitatea imaginilor martirologice capătă avânt după 1096, transformându-se într-un atribut major al literaturii și credinței așkenaze. Și în prezent, când evocăm martiriul, ne vin în minte aceste
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
poate susține această speranță. Cuplul martiriu/răsplată continuă să marcheze scrierile evreilor franco-germani după prima Cruciadă. Iar popularitatea imaginilor martirologice capătă avânt după 1096, transformându-se într-un atribut major al literaturii și credinței așkenaze. Și în prezent, când evocăm martiriul, ne vin în minte aceste noțiuni așkenaze de compensare cerească 15. * În paralel cu cronicile se dezvoltă o poezie a martiriului. Începând din a doua jumătate a secolului al XII-lea, aceasta formalizează un ideal de rezistență evreiască la persecuții
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
avânt după 1096, transformându-se într-un atribut major al literaturii și credinței așkenaze. Și în prezent, când evocăm martiriul, ne vin în minte aceste noțiuni așkenaze de compensare cerească 15. * În paralel cu cronicile se dezvoltă o poezie a martiriului. Începând din a doua jumătate a secolului al XII-lea, aceasta formalizează un ideal de rezistență evreiască la persecuții și la ispitele convertirii. Ea reflectă totodată valori comunitare și un ideal de ordin social inspirate din modele contemporane ne-evreiești
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
reflectă totodată valori comunitare și un ideal de ordin social inspirate din modele contemporane ne-evreiești. Ceea ce demonstrează o dată în plus că, în ciuda unui climat uneori foarte ostil, evreii nu trăiau izolați de vecinii lor creștini. Pe deasupra, în ciuda idealului de martiriu pe care-l scoate în evidență, această poezie nu permite nicidecum afirmația că viața evreiască se rezuma la suferință și persecuție. Dacă unii erau într-adevăr persecutați sau se converteau la creștinism sub presiunea exterioară, alții erau actorii unei renașteri
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
memoria morților, ci modela și identitatea colectivă a celor vii. Figura idealizată a martirului avea virtuți care le ofereau evreilor o rațiune de a trăi ca evrei în ciuda presiunii, inclusiv în momentul când a muri ca evrei rămânea singura opțiune. Martiriul era astfel o soartă de ultim resort 16. La rândul lor, pietiștii evrei germanihhh din secolele al XII-lea și al XIII-lea întruchipează exemplul perfect al unei vieți trăite la umbra martiriului și al unei educații populare având drept
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
a muri ca evrei rămânea singura opțiune. Martiriul era astfel o soartă de ultim resort 16. La rândul lor, pietiștii evrei germanihhh din secolele al XII-lea și al XIII-lea întruchipează exemplul perfect al unei vieți trăite la umbra martiriului și al unei educații populare având drept finalitate sfințirea Numelui lui Dumnezeu. Aceasta nu este decât încercarea supremă la care îi este dat uneori omului să acceadă. Ea este negarea absolută a lumii de aici, a realității materiale în ansamblu
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
aici pentru a se devota pe deplin adevărului care se află dincolo, lui Dumnezeu care l-a creat pentru a-l pune la încercare. Experiența sfințirii Numelui lui Dumnezeu îi determină pe gânditori să conștientizeze faptul că nu doar momentul martiriului este o încercare, ci fiecare clipă a vieții, care este ocazia unui martiriu la scară mică. Moartea martirului nu este decât culmea unei negări experimentate și deprinse în viața cotidiană prin rezistența la dorința de hrană, de plăcere, la exploatarea
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
Dumnezeu care l-a creat pentru a-l pune la încercare. Experiența sfințirii Numelui lui Dumnezeu îi determină pe gânditori să conștientizeze faptul că nu doar momentul martiriului este o încercare, ci fiecare clipă a vieții, care este ocazia unui martiriu la scară mică. Moartea martirului nu este decât culmea unei negări experimentate și deprinse în viața cotidiană prin rezistența la dorința de hrană, de plăcere, la exploatarea naturii pentru a procura confort ființei umane. Astfel, păcatul este legat de plăcere
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
hrană, de plăcere, la exploatarea naturii pentru a procura confort ființei umane. Astfel, păcatul este legat de plăcere, iar viața religioasă de suferin ță. Prin urmare, pocăitul suferă în măsura plăcerii pe care a obținut-o prin păcat. A suferi martiriul echivalează în ochii lui Dumnezeu cu martiriul însuși. Este o aspirație comună persoanelor profund religioase, fie evrei sau creștini, catolici sau protestanți. Pietiștii evrei germani, ca și pietiștii din alte părți, au știut întotdeauna că a muri pentru Dumnezeu este
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
a procura confort ființei umane. Astfel, păcatul este legat de plăcere, iar viața religioasă de suferin ță. Prin urmare, pocăitul suferă în măsura plăcerii pe care a obținut-o prin păcat. A suferi martiriul echivalează în ochii lui Dumnezeu cu martiriul însuși. Este o aspirație comună persoanelor profund religioase, fie evrei sau creștini, catolici sau protestanți. Pietiștii evrei germani, ca și pietiștii din alte părți, au știut întotdeauna că a muri pentru Dumnezeu este mai ușor decât a trăi pentru el
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
sau creștini, catolici sau protestanți. Pietiștii evrei germani, ca și pietiștii din alte părți, au știut întotdeauna că a muri pentru Dumnezeu este mai ușor decât a trăi pentru el. Și în cazul lor, suntem departe de trecerea la faptă. "Martiriul spiritual", sacrificare recurentă a instinctelor primare din iubire pentru Dumnezeu, a ocupat un loc mult mai important în gândirea evreiască decât martiriul propriu-zis. Referința martirologică a modelat totuși realitățile și concepțiile culturale, sociale și antropologice ale iudaismului așkenaz în Evul
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
este mai ușor decât a trăi pentru el. Și în cazul lor, suntem departe de trecerea la faptă. "Martiriul spiritual", sacrificare recurentă a instinctelor primare din iubire pentru Dumnezeu, a ocupat un loc mult mai important în gândirea evreiască decât martiriul propriu-zis. Referința martirologică a modelat totuși realitățile și concepțiile culturale, sociale și antropologice ale iudaismului așkenaz în Evul Mediu. Comportamentul comunităților renane la persecuțiile din timpul Cruciadelor s-a impus ca o normă. El a rămas mult timp în memorie
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
memorie ca un arhetip de suferință și furnizează materie primă unei istorii de suferință reîmprospătate periodic de alte evenimente, citite de fiecare dată prin prisma experiențelor trecute, pentru a deveni un întreg în care suferința prima asupra istoriei. Cristalizarea în jurul martiriului voluntar nu este imposibil să se fi realizat la mijlocul secolului al XIII-lea în fața ofensivei de convertire lansată de Biserică și puterea regală în Franța și Anglia, precum și a fragilizării condiției evreilor în Europa de Vest și de Nord17. Persecuțiile din timpul
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]
-
în Europa de Vest și de Nord17. Persecuțiile din timpul Cruciadelor din 1147 și 1187, apoi revoltele antievreiești provocate de ciuma din 1348-1349, de care evreii erau acuzați să sunt responsabili, apar ca ocazii de a dovedi unitatea Numelui lui Dumnezeu în martiriu. Chiar dacă nu se produce nimic comparabil cu episoadele din 1096, simbolul continua să călăuzească mințile. Atât literatura savantă, cât și cea populară preiau subiectul. Iar în context popular martirii din Antichitate și cei din timpurile mai recente dau naștere la
Suferinţa ca identitate by Esther Benbassa [Corola-publishinghouse/Science/1430_a_2672]