86,398 matches
-
de netăgăduit Îi aparține mai ales lui A. Meillet: În ceea ce privește reputatele sale conferințe de la Upsala (1952), trebuie să recunoaștem că se Întâmplă rar să se Înțeleagă Într-o manieră atât de clară fondul etico-social al unui mesaj religios. Meillet a observat, pe bună dreptate, că, dacă se confruntă G³th³ cu Vedele, se obține o răsturnare clară a perspectivei: În timp ce Vedele sunt un monument al religiei ritualiste a marii aristocrații indo-iraniene, G³th³ sunt mărturia explicită a unei revoluții religioase și etice care
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
circumscrisă sferei rituale, poate chiar dând terminologiei vaste și complexe, atunci când aceasta este mai puțin problematică, valori legate aproape exclusiv de cult și de liturgie, așa cum a făcut, de exemplu H. Humbach În traducerea scrierilor gathice (1959) și cum a observat, pe bună dreptate, B. Schlerath (1962, coll. 581 sq.), referindu-se chiar la escatologie. Se va accepta, de asemenea, că există loc În G³th³ și pentru o escatologie individuală, dar nu una pentru sfârșitul lucrurilor sau a timpului, din moment ce repetarea
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
j³n), la fel cum acestea le-au primit În timpul creației (pad bundahișnih). 5. Obiceiuri, rituri, sărbătoritc "5. Obiceiuri, rituri, sărbători" Zoroastrismul i-a uimit pe profani prin unele dintre trăsăturile sale caracteristice, mai ales În privința obiceiurilor, regulilor și riturilor. Grecii observaseră deja obiceiurile funerare speciale ale persanilor și ale magilor precum și regulile respectate cu scrupulozitate pentru a evita contaminarea elementelor naturale. Diversitatea comportamentelor persanilor În comparație cu obiceiurile grecești era consemnată scrupulos și explicit și, de multe ori, lămurită, chiar prin recurgerea la
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
pot spune și altele despre pătrunderea În Iran a astrologiei mesopotamiene - iar apoi a celei grecești - care, prin intermediul iranienilor, a ajuns În India, Încă din timpul ahemenizilor (Panaino, 1992b). Aceasta a fost abia mai târziu integrată În zoroastrism, după cum se observă din poziția doctrinară a acestuia reflectată În textele de limbă pahlavi (cf. MacKenzie, 1964, Henning, 1942b), Însă difuzarea sa În lumea iraniană este cu siguranță mult mai veche, având În vedere faptul că grecii l-au reprezentat pe Zoroastru ca
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
definit două partide, care se confruntă pe tema reformării calendarului comunității. Unii consideră această reformare ca fiind imperios necesară, În timp ce ceilalți doresc conservarea lui. Problema s-a pus atunci când un mobad persan, J³m³sp Vilayatș, venit În India În 1720, a observat decalajul de o lună Între calendarul pars și cel folosit În Iran. Astfel a apărut secta Qadmi, „Vechi”, care a adoptat calendarul iranian, iar cei care s-au opus acestei inovații au fost numiți Șenșai (Duchesne-Guillemin, 1962a, p. 372, Boyce
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
măsură În care i-a determinat pe parsi să deprindă metodologia științifică occidentală, i-a expus fenomenelor de sincretism și interpretare a doctrinelor și practicilor religioase bazate puternic pe experiențe intelectuale și spirituale esențialmente străine tradiției lor. Acest fenomen se observă deja În secolele al XVI-lea și al XVII-lea, după cum o demonstrează lucrări ca Des³tșr (pluralul lui dust¿r), „Modele” sau „Reguli”, tradusă În engleză În 1819 de Mulla Firoz (Boyce, 1979, pp. 197 sq.) și Dabist³n-i madh³hib, „Școala
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
universală a •ta-. De la acest neutru s-a format și compusul amitra-, „cel care nu respectă contractul”. Acesta primește sensul de „ostil, ne-prieten” și dă naștere unui nou lexem mitra„prieten”; astfel Înțelegeau indienii numele zeului lor. Pentru a observa diferența complementară a lui Mitraxe "Mitra" față de partenerul său din prima funcție, este suficient să comparăm strofele citate mai sus cu câteva strofe din imnul Rig-Veda III, 59: 1 Mitraxe "Mitra" („Prietenul”) este numit astfel pentru că face În așa fel
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Înșirarea Încăpățânată a tuturor „contractelor” posibile pe care le garantează: Între prieteni, Între concetățeni, colegi, soți, discipoli, Între maestru și discipol, ginere și socru, frați, tată și fiu, Între state, Între credincioșii adevărați (ibidem, 117). De asemenea, În religia germanică observăm cum Odin și Týr formează inițial perechea primei funcții, comparabilă cu perechea vedică Varuna și Mitraxe "Mitra". În alte cazuri, dovezile unor perechi analoage sunt mult mai slabe. Dumézil, de exemplu, a susținut În repetate rânduri (cf. Dumézil, 1941) că
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
au existat cercetători care au considerat că Martexe "Marte" ar fost inițial o divinitate agrară, afirmând că acest lucru este dovedit, printre altele, de faptul că țăranul roman Îl invoca pe Marte În ceremonia anuală de purificare (după cum se poate observa În formularea păstrată de Cato). În realitate, această invocare nu depinde de faptul că Martexe "Marte" ar fi fost sau nu zeitate agrară, ci de alte cauze. Într-adevăr, trebuie să ne amintim că triburile indo-europene - printre care și romanii
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Într-adevăr, trebuie să ne amintim că triburile indo-europene - printre care și romanii de mai târziu - au cucerit teritoriul italian desigur prin operațiuni cu caracter militar, iar acestea au continuat să fie necesare pentru păstrarea teritoriilor cucerite. Toate acestea se observă Încă În plină perioada istorică prin instituția ver sacrum: Îndată ce vechile teritorii deveneau insuficiente din cauza creșterii populației, tinerii porneau să cucerească și să colonizeze noi pământuri sub auspiciile zeului Marte, desigur pentru că aceste noi strămutări se puteau realiza doar prin
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
noastră, fără rezultate convingătoare) să identifice structuri sociale identice cu cele indo-iraniene și În alte societăți de matrice indo-europeană și a ajuns, În final, să considere că această Împărțire aparținea deja lumii indo-europene (Benveniste, 1969, I, p. 279). Dumézil, dimpotrivă, observă mai lucid că tripartitismul indo-european era un mod de a analiza realitatea și că nu era neapărat necesar ca acesta să se manifeste și Într-o structură socială concret tripartită; ceea ce trebuia să fie tripartit era doar modul În care
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
În care membrii săi se comportau (cf. Dumézil, 1968, pp. 15 sqq.). Prin urmare, tocmai În lumina acestei premise trebuie să valorizăm un fapt de ordin lexical, din care uneori s-au extras deducții În mod clar exagerate. S-a observat că, În mai multe limbi indo-europene, termenii care desemnează „preotul”, deși nu se suprapun total, prezintă totuși analogii formale, fiind dezvoltate din rădăcina indo-europeană *bher-, „a aduce”, căreia i se adaugă un prefix deictic „spre” sau „În fața”: În mesapică tabaras
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
și consolidată Încă din perioada celor mai vechi atestări În limba latină spondere „a promite, a se angaja”: este deci posibil ca funcția libației să fi apărut Încă din epoca indo-europeană târzie. Însă urmele unei valori mai vechi pot fi observate În termenul hitit sippanti, care Înseamnă „a face libații”, Însă poate fi folosit și cu sensul de jertfă sângeroasă; se pare, așadar, că aceasta a fost forma inițială și exclusivă a jertfei indo-europene. Libația a apărut și s-a răspândit
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
ținut cont de faptul că, În timp ce Svaroic¹ purta efectiv coif și arme, Svantovitúxe "Svantovitu^" nu poartă nimic de acest fel, iar armele sunt doar plasate În preajma statuii sale. 4. Tripartitism slav?tc "4. Tripartitism slav ?" În baza a ceea ce am observat până acum ne putem gândi, chiar și cu maximă precauție, că și panteonul antic slav avea o structură tripartită de tipul celei propuse de G. Dumézil, cu divinități subdivizibile conform funcțiilor sacro-suverană, militară și economică. Este clar, din ceea ce s-
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
măști - așadar, În Boemia nu exista obiceiul rugului funebru În barcă. 7. Sacerdoțiultc "7. Sacerdoțiul" Izvoarele noastre fac de mai multe ori aluzie la existența unor preoți păgâni, care trebuie să fi dobândit mare putere și prestigiu din moment ce Ibn Fadl³n observă că nici măcar un rege nu se putea opune atunci când unul dintre aceștia cer o victimă sacrificială, indiferent că era vorba despre un animal sau despre o ființă umană. Este posibil să fi existat printre preoți, cel puțin in nuce, o
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
În lumea slavă erau foarte răspândite practicile care aveau drept scop cunoașterea viitorului, atât la nivel privat, cât și public. În primul caz, se recurgea la „specialiști”, bărbați sau femei, care se foloseau de tehnici aproape universale: citeau În palmă, observau felul În care se solidifica ceara topită În apă, studiau cântecul sau zborul păsărilor, cercetau mișcările flăcărilor, Întocmeau horoscoape. Existau și practici mai simple, cu caracter familiar, cum ar fi cea care amintește de obiceiul nostru de a rupe petalele
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
este cinstit de negustori, și că Taranis este Jupiter, stăpân al războiului și cel mai mare Între zeii cerești, pentru Îmbunarea căruia se obișnuia, cu timp În urmă, să se aducă jertfe umane, iar acum, jertfe de animale. După cum se observă, Încă din epoca antică exista o mare nesiguranță În privința identificărilor. Numele din fragmentul lui Lucanus sunt desigur autentice. Teutatesxe "Teutates" (rectius: Toutatisxe "Toutatis") apare la dativ (Toutati) În câteva Înscripții latine din Gallia; Esusxe "Esus" este unul dintre zeii amintiți
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
religiei și religiozității celte. 5. TĂIEREA CAPETELORTC "5. TĂIEREA CAPETELOR" Posidonis din Apamea, care a locuit mult timp printre celți și le-a studiat obiceiurile cu obiectivitatea și detașarea unui etnolog modern, a avut de mai multe ori ocazia să observe capetele dușmanilor, depozitate de războinicii galezi În arhitravele caselor lor; este interesant de observat contrastul dintre filozofica toleranță a lui Posidonius și tonul acuzator al lui Strabon car i-a păstrat mărturia: La nechibzuința lor celții mai adaugă și o
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
a locuit mult timp printre celți și le-a studiat obiceiurile cu obiectivitatea și detașarea unui etnolog modern, a avut de mai multe ori ocazia să observe capetele dușmanilor, depozitate de războinicii galezi În arhitravele caselor lor; este interesant de observat contrastul dintre filozofica toleranță a lui Posidonius și tonul acuzator al lui Strabon car i-a păstrat mărturia: La nechibzuința lor celții mai adaugă și o trăsătură barbară și stranie, care se Întâlnește Îndeosebi la populațiile nordice, ca de pildă
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
după toate probabilitățile, obiceiul de a tăia capetele nu exista doar În religia celtă, ci era mai degrabă supraviețuirea unei credințe mai vechi - despre care se poate spune că provenea chiar din epoca indo-europeană - ale cărei urme palide se pot observa chiar și În lumea clasică. După părerea noastră, nu este o Întâmplare faptul că, În Iliada (XVII, 125 sqq.), Hectorxe "Hector", după ce Îl ucide pe Patrocluxe "Patroclu", vrea să Îi taie capul, dar este Împiedicat de Aiaxxe "Aiax" care apără
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
zeilor nemuritori le este mai plăcută sacrificarea de oameni care au fost prinși cu vreun furt, vreo tâlhărie sau alt delict; În cazul În care lipsesc asemenea victime, recurg la sacrificarea unor nevinovați (De bello galico, VI, 16.). După cum am observat deja, referitor la tăierea rituală a capetelor este bine să punem Încă de la Început În evidență două aspecte legate de sacrificiile umane: În primul rând, acest obicei, care contraria atât de mult conștiința autorilor greci și romani, nu este, În
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
până Într-o fază avansată a epocii istorice, perioadă În care alte popoare indo-europene renunțaseră deja la aceasta sau o practicau În mod limitat, fiind foarte conștienți de eficacitatea ei, dar și de caracterul inuman al acesteia. Așadar, după cum am observat deja, Întârzierea culturală a popoarelor celte este evaluată În funcție de termenii culturii greco-romane. 7. PHARMAKÒS ÎN RELIGIA GALICĂTC "7. PHARMAKÒS ÎN RELIGIA GALICĂ" Am amintit deja mai sus că, În plină epocă istorică, la marginea lumii grecești se practica o formă
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
stăpânitor, iar glia cea neagră-i aduce Grâu ca și orz, și de soi, iar pomii de roade se-ndoaie, Turmele pasc ne-ncetat, iar marea dă pești, o mulțime, Cu lucrul bun, și noroadele-s mândre sub dânsul 1. Trebuie observat că Homer Încearcă să raționalizeze vechea credință vorbind despre dreptate și bună guvernare, dar faptul că de rege depinde chiar și abundența peștelui În mare demonstrează că bunăstarea poporului nu depinde de virtuțile umane, ci este rodul magico-religios al „autenticității
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Jupiter Stator, Îți făgăduiesc să-ți ridic În acest loc un templu care să amintească urmașilor că orașul a fost salvat prin ajutorul tău”.ș...ț Romanii se opriră din retragere ca la o poruncă divină 2. Se poate deci observa că Romulusxe "Romulus", deși prezent pe câmpul de luptă, nu este comandantul militar al armatei romane și, cu toate că este Înarmat, nu se luptă: el intervine doar În momentul Înfrângerii, când cere și obține ajutorul lui Jupiter, Într-un frumos exemplu
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
urmă a acestei invazii; acestuia i-a supraviețuit În Irlanda doar Fintanxe "Fintan" care a fost de față la invaziile ulterioare sub formă de vultur, șoim și somon, putând astfel să-și amintească și să dea mărturie. Este ușor de observat coexistența unor motive culturale indigene (cum ar fi metempsihoza lui Fintan) și elementele creștine (Noe, potopul). Urmează Partholán, care cucerește insula luptând Împotriva uriașilor Fomoirexe "Fomoire"; ni se spune și că, În timpul domniei lui, au apărut șapte lacuri și patru
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]