10,345 matches
-
Nu putem suspecta buna credință a lui Lactanțiu în declararea nevinovăției creștinilor, dar nici nu putem respinge total acuzația lui Galerius care, la rândul ei, nu poate exclude inițiativa vreunui soldat creștin lăsat fără mijloace de existență, ca urmare a epurării din armată, ar fi fost vreunul care să fi comis vreun lucru necugetat din exasperare sau fanatism, asemenea acelui cezareean care printr-un zel temerar a smuls și a rupt edictul. Atât gestul unuia cât și al celuilalt ar putea
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
participare era un semn al victoriilor și o parte integrantă a vieții militare a Imperiului. În manihei și religia acestora, Dioclețian îi descoperea mai ales pe principalii agitatori ai ordinii civile, iar în creștini, pe cei ai armatei sale. 4. Epurările soldaților creștini din armata romană Învățăturile lui Tertulian (160-230) și Origene (185-254) despre prestarea serviciului militar nu au acceptate de întreaga creștinătate, fiind considerate expresia caracterului certăreț al unuia și isteric al celuilalt, impulsivi în consecințele lor și ignoranți față de
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
ia parte la sacrificiile în cinstea zeilor Romei și ai împăratului. Această impunere era de așa natură încât, creștinii, ori cădeau în apostazie ori erau radiați din rândurile armatei. Doi sau trei ani mai târziu, Dioclețian continua sau repeta aceiași epurare ca urmare a falimentului unor sacrificii, din care auspiciile din Antiohia trebuiau să facă divinații. Cauza acestui faliment a fost atribuită prezenței creștinilor care și-au pus pe frunte semnul nemuritor (semnul crucii): prin acesta demonii fiind alungați, sacrificiile au
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
Lactantius, care au fost constrânși să abandoneze cariera armelor și au plecat în întâmpinarea mizeriei, a foamei, a insultelor, a confiscării bunurilor și a pierderii dreptului de a se apăra, iar unii chiar și a morții. Deși se crede că epurarea soldaților creștini din rândurile armatei a început atunci când Dioclețian a trimis scrisori către guvernatorii provinciilor, poruncindu-le să constrângă soldații la sacrificiile păgâne, iar cei care s-ar fi împotrivit, să fie îndepărtați din serviciul militar, sau, că, cezarul Galerius
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
l-ar împins pe Dioclețian la declanșarea persecuției, de fapt, motivele reale ale persecuției au fost diferite și determinate de provocarea anumitor comportamente militare (aruncarea armelor de către soldați și ofițeri creștini, care au refuzat categoric să aducă jertfe idolilor). Primele epurări din armată au început în 295. Deși au existat diferite cazuri, cel al legiunii tebane din sudul Elveției rămâne tipic: Lupta contra Bisericilor a început numai acum recent, când cel care a luat puterea (Galerius) a pornit la lucru ca
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
fie nevoiți să se lepede de credința în Creatorul lumii. Căci când căpetenia supremă a armatei (până în 305 a fost Dioclețian, apoi a rămas Galerius n.n), oricare ar fi fost el, a pornit persecuția împotriva trupelor prin verificarea și epurarea lor, le-a lăsat să aleagă una din două: ori să rămână ascultători (vechii rânduieli, n. trad.) și atunci își pot păstra poziția și gradele câștigate în armată, ori, în caz că se împotrivesc poruncii (de a jertfi idolilor, n. trad.), să
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
numeroși; de teama mulțimii lor, persecutorii evitau provocarea deodată a unui război împotriva tuturor. În anumite regiuni, precum cele dunărene, unde creștinii nu erau majoritari, persecuția împotriva soldaților creștini a fost cumplită. Astfel, din dorința evitării izbucnirii vreunei revolte necontrolate, epurările au vizat palatul de la Nicomedia, apoi Fenicia, Egiptul, Tebaida (partea sudică a Egiptului superior), Frigia, Capadocia, Arabia, Antiohia, Tyrul și Sidonul etc. În timpul celor 10 ani de persecuție s-au amplificat comploturile și războaiele civile, nesiguranța și starea de necesitate
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
a lăncilor, la pregătirea altor arme de război, a vaselor și armelor pentru războaie maritime... nimeni nu mai avea alte griji decât să aștepte zilnic izbucnirea unui nou război. La toate acestea se adăugau apoi foamea și ciuma. Cele două epurări au avut loc după campaniile din Persia, Egipt și Africa și s-au încadrat în reformele generale ale lui Dioclețian pentru consolidarea și apărarea Imperiului. Epurările au fost determinate din dorința sa și a lui Galerius de a redresa disciplina
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
unui nou război. La toate acestea se adăugau apoi foamea și ciuma. Cele două epurări au avut loc după campaniile din Persia, Egipt și Africa și s-au încadrat în reformele generale ale lui Dioclețian pentru consolidarea și apărarea Imperiului. Epurările au fost determinate din dorința sa și a lui Galerius de a redresa disciplina defectuoasă din cadrul trupelor, după cum constatase anterior și Maximian; cauzele care le-au provocat au fost diferite. Reforma armatei, nu putea să aibă loc în absența unității
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
mai puțin ostil Romei decât Persia, fie pentru că sub anumite aspecte simpatiza cu creștinismul. În aceste împrejurări, Dioclețian își lua epitetul de Jupiter, numindu-și colegul Maximian, Hercule, întruchipând astfel simbolul înțelepciunii comenzii și al forței Imperiului roman. Cele două epurări nu au fost simultane și nici generale în armata imperială. Epurarea decisă de Galerius s-a efectuat doar în cadrul legiunilor sale, active în zona danubiană, iar cea a lui Dioclețian s-a limitat la trupele poziționate în Orientul Mijlociu. Epurarea soldaților
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
simpatiza cu creștinismul. În aceste împrejurări, Dioclețian își lua epitetul de Jupiter, numindu-și colegul Maximian, Hercule, întruchipând astfel simbolul înțelepciunii comenzii și al forței Imperiului roman. Cele două epurări nu au fost simultane și nici generale în armata imperială. Epurarea decisă de Galerius s-a efectuat doar în cadrul legiunilor sale, active în zona danubiană, iar cea a lui Dioclețian s-a limitat la trupele poziționate în Orientul Mijlociu. Epurarea soldaților creștini nu a fost integrală, întrucât după aceste evenimente elementele creștine
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
două epurări nu au fost simultane și nici generale în armata imperială. Epurarea decisă de Galerius s-a efectuat doar în cadrul legiunilor sale, active în zona danubiană, iar cea a lui Dioclețian s-a limitat la trupele poziționate în Orientul Mijlociu. Epurarea soldaților creștini nu a fost integrală, întrucât după aceste evenimente elementele creștine, din armata imperială, nu au fost îndepărtate complet. Îndepărtarea soldaților creștini viza înlăturarea comilitonilor coreligionari cu funcții de comandă ori decizionale, precum și a celor cunoscuți prin ostilitatea lor
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
caz creștine, îngrădeau inițiativa autorităților imperiale de a-și reînnoi armata, în planul lor de restaurare generală a Imperiului, rezumând totul la o simplă utopie. În final, au fost uciși soldați creștini atât în prima cât și în a doua epurare. Dacă ar fi fost luat în considerație întru totul decretul imperial, exceptând licențierea și pedeapsa capitală, numărul martirilor ar fi fost mult mai ridicat. Nu era în obiceiul roman ca cei atinși de o lege să fie pedepsiți diferit, aflându
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
din răspunsul guvernatorului roman Maximus către soția soldatului Nicandros, care cerea să fie ucisă împreună cu acesta, declarându-se creștină: Nu am primit nici o dispoziție cu privire la femei și din acest motiv nu pot să-ți împlinesc cerința. Cei executați, cu prilejul epurărilor, nu puteau fi aleși ad libitum, întrucât planau asupra lor apăsau anumite imputații străine exonerării. Dintre soldații uciși, în această împrejurare, ne-au parvenit unele nume: Iulius, Pasicrates și Valentius, Hesychius, Nicandros și Marcianus, din componența armatei ce lupta la
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
pentru că, arestați și conduși în fața tribunalului marțial, au refuzat să sacrifice și chiar să protesteze public împotriva unei impuneri care ofensa dreptul conștiinței lor. 4.1. Martirii militari din Spania și din Agaun Printre soldații uciși pe durata celor două epurări au fost incluși, de către P. Allard, Hemeritus și Chelidonius, fapt contestat de unii istorici, care consideră că epurarea s-a efectuat diferențiat atât cronologic cât și procedural. Cazul lui Maximian Hercule care nu a acționat simultan, cu Galerius și Dioclețian
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
impuneri care ofensa dreptul conștiinței lor. 4.1. Martirii militari din Spania și din Agaun Printre soldații uciși pe durata celor două epurări au fost incluși, de către P. Allard, Hemeritus și Chelidonius, fapt contestat de unii istorici, care consideră că epurarea s-a efectuat diferențiat atât cronologic cât și procedural. Cazul lui Maximian Hercule care nu a acționat simultan, cu Galerius și Dioclețian, în trupele sale, din sectorul occidental, este un exemplu grăitor în acest sens. Pentru poetul latin Prudentius (348-413
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
le purtau la gât. Refuzul lor de a continua prestarea serviciului militar la momentul lăsării la vatră (trecerii în rezervă) deși nu constituia un delict - dată fiind conjunctura -, a fost exploatat de către împărații romani pentru a-și justifica planul de epurare militară; nu protestau contra disciplinei soldățești, din moment ce oricum trebuiau să lase serviciul militar. Versurile lui Prudentius ne dau de înțeles că acești soldați martiri au fost obiectori tipici de conștiință; la un moment dat, din motive religioase, au aruncat centironul
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
acum indezirabili serviciului militar. Uciderea lor a fost stabilită pentru același an în care a avut loc martiriul altor soldați, cărora le cunoaștem numele și împrejurările morții. Aceste condamnări la moarte ori la munci forțate, erau pronunțate cu prilejul unei epurări din armată, ca urmare a refuzului creștinilor de a se prezenta la sacrificiile păgâne; Maximian nu a mai aplicat epurarea lui Dioclețian în Orient, întrucât o făcuse deja. Soldații creștini uciși anterior anului 303, răsculați inițial împotriva disciplinei militare ce
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
cărora le cunoaștem numele și împrejurările morții. Aceste condamnări la moarte ori la munci forțate, erau pronunțate cu prilejul unei epurări din armată, ca urmare a refuzului creștinilor de a se prezenta la sacrificiile păgâne; Maximian nu a mai aplicat epurarea lui Dioclețian în Orient, întrucât o făcuse deja. Soldații creștini uciși anterior anului 303, răsculați inițial împotriva disciplinei militare ce a dus la apariția obiectorilor de conștiință în sensul larg al cuvântului, au preferat renunțarea la serviciul militar datorită atitudinii
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
și de eroism ale soldaților creștini împreună cu acelea ale tuturor celorlalți fii ai Bisericii? Se pare că, Eusebiu a considerat subiectul închis prin aluzia efectuată în Istoria bisericească (cap. IV și VIII), unde vorbește numai despre soldații uciși pe durata epurării, spunând că cei executați au fost puțini. Informația sa este contestată de martirologiile creștine. Care au fost motive reale ale tăcerii lui Eusebiu despre execuțiile soldaților creștini, din timpul prigoanei? Este foarte posibil ca episcopul cezareean să fi considerat procesele
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
sale - depășindu-i pe colegii săi tetrarhi - contra soldaților creștini și a coreligionarilor acestora, comportându-se într-o manieră destul bolnăvicioasă. În persecuția sa i-a întrecut prin exigențe Dioclețian și Galerius pentru că, după ce a actualizat o largă și crudă epurare în armata sa (298-302), a rămas în tradiția creștină drept persecutorul prin excelență al militarilor creștini, mult mai numeroși în legiunile sale, decât ale celorlalți doi. Din mărturiile panegirice ale lui Lactantius și Eusebiufață de Constantius I Chlorus (305-306), care
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
lipsa de reacție a lui Constantius, interpretată ca un semn al gândurilor pașnice, i-a îngăduit fiului să-și viziteze tatăl în Gallia. Poate că din acest motiv (dar și cel al renunțării la domnie în 305, din partea lui Dioclețian) epurarea sau eliminarea soldaților creștini a fost lăsată la discreția fiecărui suveran, care se organiza în funcție de eficiența disciplinei pretinse ori imaginate în propriile legiuni. Eusebiu și Sozomenos (400-450) ne spun că ofițerii creștini au supraviețuit marii persecuții, pentru că în afara destituirilor nu
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
organiza în funcție de eficiența disciplinei pretinse ori imaginate în propriile legiuni. Eusebiu și Sozomenos (400-450) ne spun că ofițerii creștini au supraviețuit marii persecuții, pentru că în afara destituirilor nu au mai avut alte probleme; destituirea nu a fost aplicată numai în perioadele epurării militare, ci și pe durata marii persecuții (303-311). Ofițerii care au supraviețuit evenimentului erau numeroși, fapt pentru care Constantin a crezut oportun să dea un decret în favoarea acestora pentru a-i reabilita, lăsându-le posibilitatea reîntoarcerii în armată, ori a
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
face aluzie la o răsplată numită decennalia: dacă era vorba despre deceniul domniei lui Dioclețian trebuie să ne reîntoarcem la 293, an în care nu începuse încă persecuția, sau la 295, deceniul tetrarhiei, an în care a început poate și epurarea din armată. Aparenta neclaritate a termenului decennalia în exprimarea guvernatorului este justificată de antichitatea textului, care în opinia criticilor, face aluzie destul de clară la o informație contemporană evenimentului prezentat, a cărei menționare ar fi devenit superfluă. Din acest text aflăm
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]
-
cei care refuzau îi îndepărta din armată (militia rejiciebat). Dar acest lucru nu e considerat printre persecuții: a fost o treabă cu atât mai ușoară cu cât atingea rănile Bisericilor. Imitându-l pe Dioclețian, a pus în mișcare o vastă epurare cu intenția precisă de a rămâne numai cu soldații fideli lui și de a slăbi tradiția creștină existentă încă de la sfârșitul secolului II, în cadrul legiunii a XII-a Fulminata, transferată după distrugerea Ierusalimului (70 p.Chr.) la Melitene, în Armenia
Creştinismul în armata romană în secolele I-IV by Sebastian Diacu () [Corola-publishinghouse/Science/100972_a_102264]