9,482 matches
-
chiar contrazisă: Scena presupune posibilități dar și constante obligatorii: climatul, anotimpurile, relieful sunt tot atîția factori ai Istoriei." Oamenii de care vorbește Braudel sunt atît de puțin liberi: "Cadrul mental e, și el, pentru multă vreme, o temniță." Istoricul cercetează imposibilele pe care le induc realitățile profunde ale Istoriei. Două măști din piatră, figuri umane încastrate una în alta. Ochii măștii exterioare sunt deschiși, cei ai măștii interioare sunt închiși. Ochii prezentului sunt închiși de ochii trecutului. Această splendidă sculptură aztecă
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
devină pur și simplu imposibil? A fi responsabil nu înseamnă să ai curajul să oprești totul, adesea singurul mod de a transforma improbabilul în imposibil? Viziunea lumii în termenii de posibile-imposibile nu e modernă. CE FACE CERCETĂTORUL STUDIIND POSIBILELE ȘI IMPOSIBILELE OAMENILOR? Lucrările celor doi istorici americani la care ne-am oprit deschid perspective noi. Ei ne schimbă relația cu realitatea (istorică), cu libertatea și responsabilitatea, dar nu merg mai departe în demersul de cunoaștere a posibilului. Demersul nostru constă în
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
doi istorici americani la care ne-am oprit deschid perspective noi. Ei ne schimbă relația cu realitatea (istorică), cu libertatea și responsabilitatea, dar nu merg mai departe în demersul de cunoaștere a posibilului. Demersul nostru constă în studierea posibilelor și imposibilelor protagoniștilor. E nevoie să precizăm aici termenul a studia. Posibilele și imposibilele umane nu sunt niște fapte care pot fi observate (niște observabile). Am precizat-o deja, sunt evidențele oamenilor, punctele lor de "orbire". Sunt ceea ce ei nu pun în
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
ne schimbă relația cu realitatea (istorică), cu libertatea și responsabilitatea, dar nu merg mai departe în demersul de cunoaștere a posibilului. Demersul nostru constă în studierea posibilelor și imposibilelor protagoniștilor. E nevoie să precizăm aici termenul a studia. Posibilele și imposibilele umane nu sunt niște fapte care pot fi observate (niște observabile). Am precizat-o deja, sunt evidențele oamenilor, punctele lor de "orbire". Sunt ceea ce ei nu pun în discuție. Demersul nostru de cercetare constă în a face să apară posibilele
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
nu sunt niște fapte care pot fi observate (niște observabile). Am precizat-o deja, sunt evidențele oamenilor, punctele lor de "orbire". Sunt ceea ce ei nu pun în discuție. Demersul nostru de cercetare constă în a face să apară posibilele și imposibilele protagoniștilor ca răspunsuri implicite la întrebări pe care nu și le pun135. De exemplu, la sfîrșitul lui 1941 și începutul lui 1942, comandanții germani sunt convinși că vor învinge sau vor fi învinși în cel mult un an de zile
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
nu poate să nu continue încă doi sau trei ani. E vorba, în ambele situații, de evidențe care condiționează modul de a gîndi și de a acționa. Nimeni nu se întreabă: cît timp va dura războiul? A studia posibilele și imposibilele persoanelor sau grupurilor umane nu înseamnă a le descoperi și a le explica. Cercetătorul le construiește: prin intermediul imaginației mai ales, el construiește întrebări și răspunsuri asociate. Posibilele și imposibilele astfel construite devin ipoteze care trebuie supuse dezbaterii. Cercetătorul pleacă de la
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
se întreabă: cît timp va dura războiul? A studia posibilele și imposibilele persoanelor sau grupurilor umane nu înseamnă a le descoperi și a le explica. Cercetătorul le construiește: prin intermediul imaginației mai ales, el construiește întrebări și răspunsuri asociate. Posibilele și imposibilele astfel construite devin ipoteze care trebuie supuse dezbaterii. Cercetătorul pleacă de la propriile posibile și imposibile pentru a le construi pe cele ale ființelor umane studiate. De exemplu, etnologul Jean Rouch povestește că i-a trebuit mult timp pentru a vedea
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
umane nu înseamnă a le descoperi și a le explica. Cercetătorul le construiește: prin intermediul imaginației mai ales, el construiește întrebări și răspunsuri asociate. Posibilele și imposibilele astfel construite devin ipoteze care trebuie supuse dezbaterii. Cercetătorul pleacă de la propriile posibile și imposibile pentru a le construi pe cele ale ființelor umane studiate. De exemplu, etnologul Jean Rouch povestește că i-a trebuit mult timp pentru a vedea ceea ce se afla, de fapt, sub ochii săi. Deși știa o mulțime de lucruri despre
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
ajunge să vadă specificul spațiului shongaï. Fernand Braudel respinge categoric lucrările lui Pierre Clastres la care ne-am referit îndelung. O societate fără ierarhie socială, fără guvernanți și guvernați, fără dominare, fără șefi, fără stat, este, pentru el, cu totul imposibilă. El pune accentul pe două non-imposibile: limbajul nu poate să nu producă relația comandă/supunere; statul nu poate să nu fie o necesitate biologică 137. Acest demers presupune ca cercetătorul să-și definească tot timpul propriile posibile și imposibile. Atîta
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
totul imposibilă. El pune accentul pe două non-imposibile: limbajul nu poate să nu producă relația comandă/supunere; statul nu poate să nu fie o necesitate biologică 137. Acest demers presupune ca cercetătorul să-și definească tot timpul propriile posibile și imposibile. Atîta vreme însă cît și introspecția își are limitele sale, trebuie ca ceilalți, care îl citesc și ascultă, să-și delimiteze și ei propriile posibile și imposibile și să i le aducă la cunoștință. De unde și necesitatea unor ample și
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
Acest demers presupune ca cercetătorul să-și definească tot timpul propriile posibile și imposibile. Atîta vreme însă cît și introspecția își are limitele sale, trebuie ca ceilalți, care îl citesc și ascultă, să-și delimiteze și ei propriile posibile și imposibile și să i le aducă la cunoștință. De unde și necesitatea unor ample și animate dezbateri publice. Contează la fel de mult ceea ce face dar și ceea ce nu face cercetătorul. E foarte greu să reziști tentației de a explica posibilele și imposibilele oamenilor
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
și imposibile și să i le aducă la cunoștință. De unde și necesitatea unor ample și animate dezbateri publice. Contează la fel de mult ceea ce face dar și ceea ce nu face cercetătorul. E foarte greu să reziști tentației de a explica posibilele și imposibilele oamenilor, să faci adică sociologie, psihologie, sociopsihologie, economie. A vrea să explici posibilele și imposibilele unei persoane, ale unei familii, unei întreprinderi, națiuni sau civilizații, nu înseamnă a vrea să explici libertatea? POSIBILUL: O VECHE TEMĂ FILOSOFICĂ ȘI POETICĂ Aceste
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
animate dezbateri publice. Contează la fel de mult ceea ce face dar și ceea ce nu face cercetătorul. E foarte greu să reziști tentației de a explica posibilele și imposibilele oamenilor, să faci adică sociologie, psihologie, sociopsihologie, economie. A vrea să explici posibilele și imposibilele unei persoane, ale unei familii, unei întreprinderi, națiuni sau civilizații, nu înseamnă a vrea să explici libertatea? POSIBILUL: O VECHE TEMĂ FILOSOFICĂ ȘI POETICĂ Aceste reflecții trimit la cîteva mari dezbateri filosofice. Pentru a găsi originile teoriei posibilelor-imposibilelor trebuie să
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
atinge. Despre vis știu că eu l-am visat. Care e adevărul din toate acestea?" se întreabă Fernando Pessoa 154. Problema care se pune este de a analiza realitatea lumii prin prisma acestei întrebări: care sunt relațiile între posibilele și imposibilele noastre și realitate? Există două concepții opuse asupra realității, două moduri de a fi în lume, pentru a prelua limbajul lui Heidegger. Le numim M1 și M2. "Noi trăim foarte exact într-o singură lume, nu în două, în trei
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
Pentru moment am definit realismul ca teza potrivit căreia lumea există independent de reprezentările noastre despre lume." Realismul este o teorie ontologică. Realitatea este, înainte de toate, ceea ce limitează și reduce posibilele oamenilor. Concepția realistă vede în realitate o serie de imposibile care se impun fiecăruia, "mie", "nouă". Modul M1 de a fi în lume stipulează că realitățile care fundamentează lumea stau la baza cunoașterii posibilelor și imposibilelor umane. Științele umane sunt realiste. Reflexul istoricilor, sociologilor, economiștilor, psihologilor este de a înțelege
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
ceea ce limitează și reduce posibilele oamenilor. Concepția realistă vede în realitate o serie de imposibile care se impun fiecăruia, "mie", "nouă". Modul M1 de a fi în lume stipulează că realitățile care fundamentează lumea stau la baza cunoașterii posibilelor și imposibilelor umane. Științele umane sunt realiste. Reflexul istoricilor, sociologilor, economiștilor, psihologilor este de a înțelege, a explica, a dezvălui realitatea (istorică, sociologică, economică, psihologică...). Cu cît specialistul în uman studiază mai mult realitatea, cu atît "descoperă" mai multe constrîngeri pentru acțiunile
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
sociologilor, economiștilor, psihologilor este de a înțelege, a explica, a dezvălui realitatea (istorică, sociologică, economică, psihologică...). Cu cît specialistul în uman studiază mai mult realitatea, cu atît "descoperă" mai multe constrîngeri pentru acțiunile umane. Dînd naștere la și mai multe imposibile, el reduce și mai mult libertatea umană. Teza realistă are de partea ei forța evidenței. A fi realist înseamnă a gîndi că trebuie să fii puțin deranjat, dacă nu de-a dreptul nebun, ca să nu recunoști existența unei realități (a
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
viziune a lumii. Lumea noastră este viziunea noastră despre lume. Acesta este postulatul epistemologic care stă la baza teoriei posibilelor-imposibilelor. E un postulat pe care îl calificăm de "constructivist", cu un termen care se cere explicitat. Lumea este posibilele și imposibilele noastre. Teza noastră inversează relația între realitate, posibilele și imposibilele noastre: realitatea este construită, creată de posibilele și imposibilele noastre. Am adus nenumărate exemple care să ilustreze acest aspect. Înainte de a-l clarifica, să ne oprim la celebra experiență a
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
Acesta este postulatul epistemologic care stă la baza teoriei posibilelor-imposibilelor. E un postulat pe care îl calificăm de "constructivist", cu un termen care se cere explicitat. Lumea este posibilele și imposibilele noastre. Teza noastră inversează relația între realitate, posibilele și imposibilele noastre: realitatea este construită, creată de posibilele și imposibilele noastre. Am adus nenumărate exemple care să ilustreze acest aspect. Înainte de a-l clarifica, să ne oprim la celebra experiență a lui David L. Rosenhan 157 care pune sub semnul întrebării
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
posibilelor-imposibilelor. E un postulat pe care îl calificăm de "constructivist", cu un termen care se cere explicitat. Lumea este posibilele și imposibilele noastre. Teza noastră inversează relația între realitate, posibilele și imposibilele noastre: realitatea este construită, creată de posibilele și imposibilele noastre. Am adus nenumărate exemple care să ilustreze acest aspect. Înainte de a-l clarifica, să ne oprim la celebra experiență a lui David L. Rosenhan 157 care pune sub semnul întrebării distincția sănătate mentală/nebunie. Opt oameni obișnuiți și normali
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
îndoială, "în remisie", dar mental nu era încă sănătos și, din punctul de vedere al instituției psihiatrice, nici nu fusese. În felul acesta a fost construită o "realitate" umană evidentă." A pune etichete oamenilor înseamnă a le atribui posibile și imposibile care produc consecințe. Noi fabricăm realități, scrie Fernando Pessoa. Civilizația înseamnă să numești ceea ce te incomodează cu un nume și să visezi apoi la rezultat. Numele, care e fals, și visul, care e adevărat, creează într-adevăr o nouă realitate
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
într-adevăr o nouă realitate 158." Modul realist de a fi în lume (M1) presupune că limbajul reflectă realitatea. Constructivismul (M2) postulează că limbajul o creează. Teoria pe care o prezentăm precizează că expresiile și cuvintele noastre produc posibile și imposibile care construiesc realitatea. CARE ESTE REALITATEA REALITĂȚII FIZICE? Scena se petrece la Caen, în timpul unui congres științific internațional 159. În ajun, participanții la congres au fost primiți de primarul capitalei normande cu discursuri și aperitive pe bază de calvados. A
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
la sfîrșit că ceea ce bea era calvados. Deși, făcînd studii de medicină la Caen, colega mea știa perfect ce este acela calvados. De cîte ori nu ni s-a întîmplat același lucru, să vedem și să auzim ceea ce posibilele și imposibilele noastre ne fac să vedem și să auzim? Reacțiile aborigenilor victime ale politicii de integrare forțată dusă de guvernul australian ilustrează în mod dramatic acest aspect. Pînă în anii '60, copiii familiilor aborigene erau luați în mod curent pentru a
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
la punct de fizician pentru a-și realiza experiențele? Potrivit specialiștilor realiști, dispozitivul permite observarea comportamentului real al particulelor elementare de materie. Din perspectivă constructivistă, este vorba pentru a ne exprima în termenii noștri de un ansamblu de posibile și imposibile (create mai mult sau mai puțin conștient de cercetător) care construiesc realitatea particulelor. A observa înseamnă a crea. Observarea realității înseamnă construirea, inventarea ei. AMBIGUITATEA NOȚIUNII DE REPREZENTARE După această necesară abatere prin fizică, să ne întoarcem la științele umane
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]
-
în sensul obișnuit: "constructul social" în chestiune este o constrîngere exterioară. O structură socială nu este o realitate, ceea ce vrea să însemne că ceva exterior stipulează poziția epistemologică constructivistă. Teoria noastră spune: e vorba de un ansamblu de posibile și imposibile, pe care și le-au creat oamenii în cauză (de exemplu, imposibil să nu existe conducători și conduși). Sociologii sunt împotriva naturalismului social; sociologia ține, prin natura ei, de constructivismul social. În schimb, rari sunt sociologii (istoricii, economiștii, psihologii) care
[Corola-publishinghouse/Science/1554_a_2852]