1,179 matches
-
-lea și al 17-lea suprind texte cu o proporție ridicată a inversiuni, cum ar fi CM.1567 (28.79%), DDL.1679 (27.38%) și, poate cele mai interesante, LC.~1650 (55%) și Fiz.1693 (56.25%) în care rata inversiunilor depășește rata structurilor neinversate (45% și, respectiv, 43.75%); numărul mic de structuri perifrastice de tipul celor analizate (20 în LC.~1650 și 32 în Fiz.1693) diminuează într-o oarecare măsură caracterul spectaculos al proporției inversiunii în aceste două
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
în care rata inversiunilor depășește rata structurilor neinversate (45% și, respectiv, 43.75%); numărul mic de structuri perifrastice de tipul celor analizate (20 în LC.~1650 și 32 în Fiz.1693) diminuează într-o oarecare măsură caracterul spectaculos al proporției inversiunii în aceste două texte. Relevanța analizei statistice. Rezultate de reținut • gramatica V2 este opțiunea reziduală în româna veche, iar gramatica V-la-I - generalizată în trecerea la faza modernă a românei și a celorlalte limbi romanice - este deja opțiunea dominantă din secolul
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
păstrată până spre sfârșitul epocii vechi când este, în cele din urmă, eliminată • natura reziduală a gramaticii V2 explică în mod direct valențele funcțional-pragmatice (v. §3.2.2.1 supra și §3.2.2.5 infra) care se asociază cu inversiunile V-(CL-)AUX - modul de manifestare a constrângerii V2 în limba veche - cercetările diacronice au arătat că atunci când două opțiuni sunt în competiție, opțiunea mai slab reprezentată proporțional este opțiunea marcată (e.g. Adams 2013: 653; Ledgeway 2012: 137, pe baza
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
are o cauză diferită (de franceză, de exemplu, unde structurile cu subiect topicalizat și verb deplasat în C au fost reanalizate ca structuri canonice SV(O), cu V-la-I, v. §3.1.1 supra) 3.2.2.5 Alte valori ale inversiunii. Construcții V1 Analiza calitativă a datelor din secțiunile anterioare au scos în relief o serie de valori cu care se asociază inversiunea: e.g. focus de polaritate (Alboiu, Hill și Sitaridou 2014; Hill și Alboiu 2016; v. §3.2.2.1
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
structuri canonice SV(O), cu V-la-I, v. §3.1.1 supra) 3.2.2.5 Alte valori ale inversiunii. Construcții V1 Analiza calitativă a datelor din secțiunile anterioare au scos în relief o serie de valori cu care se asociază inversiunea: e.g. focus de polaritate (Alboiu, Hill și Sitaridou 2014; Hill și Alboiu 2016; v. §3.2.2.1.2 supra), valoare injonctivă / prescriptivă / augurală pentru subjonctivul inversat (v. și Zafiu 2016; v. §3.2.2.1.3 supra). În secțiunea
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
v. §3.2.2.1.2 supra), valoare injonctivă / prescriptivă / augurală pentru subjonctivul inversat (v. și Zafiu 2016; v. §3.2.2.1.3 supra). În secțiunea de față, ne propunem să prezentăm, pe scurt, și alte valori asociate cu inversiunea, nediscutate explicit în secțiunile anterioare. Întrucât gramatica V2 este opțiunea reziduală, valorile discursive asociate cu inversiunea sunt secundare valorii principale pe care o antrenează deplasarea V-la-C, și anume codarea forței asertive. Una dintre valorile interesante ale inversiunii, pusă în valoare
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
Zafiu 2016; v. §3.2.2.1.3 supra). În secțiunea de față, ne propunem să prezentăm, pe scurt, și alte valori asociate cu inversiunea, nediscutate explicit în secțiunile anterioare. Întrucât gramatica V2 este opțiunea reziduală, valorile discursive asociate cu inversiunea sunt secundare valorii principale pe care o antrenează deplasarea V-la-C, și anume codarea forței asertive. Una dintre valorile interesante ale inversiunii, pusă în valoare mai ales în cronici, predoslovii și alte texte narative, se leagă de funcția narativă a structurilor
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
valori asociate cu inversiunea, nediscutate explicit în secțiunile anterioare. Întrucât gramatica V2 este opțiunea reziduală, valorile discursive asociate cu inversiunea sunt secundare valorii principale pe care o antrenează deplasarea V-la-C, și anume codarea forței asertive. Una dintre valorile interesante ale inversiunii, pusă în valoare mai ales în cronici, predoslovii și alte texte narative, se leagă de funcția narativă a structurilor inversate. La fel ca în structuri latinești de tipul VeniuntHerbitam duo praetoris aemuli non molesti (Verr 2.3.78), discutate de
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
La fel ca în structuri latinești de tipul VeniuntHerbitam duo praetoris aemuli non molesti (Verr 2.3.78), discutate de Devine și Stephens (2006: 150-153), în exemple ca (123) se face o partiție clară a structurii informaționale a propoziției cu inversiune: verbul inversat are o valoare topică (tipărită ... Tipăritu-s-au), iar restul propoziției introduce informație nouă (locul și data tipăririi): (123) (Dumnezăiasca Liturghie, acmu întăi tipărită rumănește, cu multă osârdie, să-nțăleagă toț spăsenia lui Dumnezău cu întreg înțăles.) Tipăritu-s
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
rumănește, cu multă osârdie, să-nțăleagă toț spăsenia lui Dumnezău cu întreg înțăles.) Tipăritu-s-au la svânta Mitropolie în Iaș, mesiță mai, în anul 7187. (DDL.1679: 3) O strategie narativă asemănătoare plasează verbul inversat în prima poziție și asociază inversiunea cu schimbarea de perspectivă narativă (v. discuția la Hill și Alboiu 2016). Inversiunea nu este sistematică în acest context, dar când se produce - cel puțin în cronici - se asociază cu efecte de acest tip. (124) Înțelegând Ștefan vodă cum că
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
-s-au la svânta Mitropolie în Iaș, mesiță mai, în anul 7187. (DDL.1679: 3) O strategie narativă asemănătoare plasează verbul inversat în prima poziție și asociază inversiunea cu schimbarea de perspectivă narativă (v. discuția la Hill și Alboiu 2016). Inversiunea nu este sistematică în acest context, dar când se produce - cel puțin în cronici - se asociază cu efecte de acest tip. (124) Înțelegând Ștefan vodă cum că adevărat Radul vodă domnul muntenesc și cu oastea sa îi vine asupră, ghenarie
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
casele-șu, sau frații, sau surorile, sau tatălu, sau muma, sau muiarea, sau satele, dereptu numele mieu, cu o sută de ori va priimi și viața de veac dobândi-va (CC2.1581: 201) De asemenea, Zafiu (2014) întreprinde un studiu al inversiunii auxiliarului bazându-se pe o analiză calitativă a CC2.1581 și arată că alternanța dintre structurile inversate și structurile neinvesate poate fi interpretată și ca strategie de "solidaritate" între anumite blocuri sintactice (relativă liberă/propoziție condițională - propoziție principală; propoziții principale
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
propoziție principală; propoziții principale coordonate). Foarte interesantă și nesemnalată în bibliografie este foarte rara situație în care dacă (condițional (127a) sau marcă a transpunerii interogației totale în vorbire indirectă (127b)) este omis / elidat, subordonarea făcându-se fără altă marcă decât inversiunea. (127) a. √ Face-veri dumneata acest lucru, noa<uo> părea-va foarte drag; carile dumneata veri împlea cu vârvu. (DÎ.1593: XCV) b. Megiiași<i> m-au învăța[t] să întreb fr[ații] de sat și nepoții √ fi-vo[r] vreadnici să
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
să de ei pentru capul miu, să-m scumpere capul și să ție ei moșîia. (DÎ.1563-4: II) Exemplele de tipul (127a) amintesc în parte de propozițiile condiționale de tipul III din engleză (situație ireală proiectată în trecut), în care inversiunea auxiliarului conduce la imposibilitatea lexicalizării conjuncției condiționale if (engl. Hadi it tinot rained yesterday, we would have finished painting the walls = If it had not rained yesterday, we would have finished painting the walls ' Dacă n-ar fi plouat ieri
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
engl. Hadi it tinot rained yesterday, we would have finished painting the walls = If it had not rained yesterday, we would have finished painting the walls ' Dacă n-ar fi plouat ieri, am fi terminat de zugrăvit pereții'). De asemenea, inversiunea se înregistrează și în propoziții exclamative: (128) Că măriră-să faptele tale, Doamne! (CM.1567: 235v) Distribuția și intepretarea structurilor cu inversiune rămâne o chestiune deschisă; scopul secțiunii de față a fost să aducă în atenție cele mai pregnante valori de
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
have finished painting the walls ' Dacă n-ar fi plouat ieri, am fi terminat de zugrăvit pereții'). De asemenea, inversiunea se înregistrează și în propoziții exclamative: (128) Că măriră-să faptele tale, Doamne! (CM.1567: 235v) Distribuția și intepretarea structurilor cu inversiune rămâne o chestiune deschisă; scopul secțiunii de față a fost să aducă în atenție cele mai pregnante valori de interpretare ale structurilor cu inversiune și să sublinieze existența unor fenomene paralele sau asemănătoare în alte limbi romanice (pe baza discuției
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
propoziții exclamative: (128) Că măriră-să faptele tale, Doamne! (CM.1567: 235v) Distribuția și intepretarea structurilor cu inversiune rămâne o chestiune deschisă; scopul secțiunii de față a fost să aducă în atenție cele mai pregnante valori de interpretare ale structurilor cu inversiune și să sublinieze existența unor fenomene paralele sau asemănătoare în alte limbi romanice (pe baza discuției din §3.1.3 supra). O chestiune care credem că merită să fie analizată pe larg într-o cercetare viitoare privește structurile în care
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
3 supra). O chestiune care credem că merită să fie analizată pe larg într-o cercetare viitoare privește structurile în care verbul ocupă prima poziție (în ordine lineară, nu ierarhică) în propoziție. O cercetare în paralel a construcțiilor V1 cu inversiune (structuri V-la-C) și a construcțiilor V1 fără inversiune (structuri V-la-I) va scoate în evidență aportul interpretativ al deplasării verbului la C: dacă ambele tipuri de structuri au valori discursive comune, atunci aportul pragmatic al inversiunii se va diminua. Un rezultat
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
să fie analizată pe larg într-o cercetare viitoare privește structurile în care verbul ocupă prima poziție (în ordine lineară, nu ierarhică) în propoziție. O cercetare în paralel a construcțiilor V1 cu inversiune (structuri V-la-C) și a construcțiilor V1 fără inversiune (structuri V-la-I) va scoate în evidență aportul interpretativ al deplasării verbului la C: dacă ambele tipuri de structuri au valori discursive comune, atunci aportul pragmatic al inversiunii se va diminua. Un rezultat de acest tip ar întări ideea că deplasarea
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
paralel a construcțiilor V1 cu inversiune (structuri V-la-C) și a construcțiilor V1 fără inversiune (structuri V-la-I) va scoate în evidență aportul interpretativ al deplasării verbului la C: dacă ambele tipuri de structuri au valori discursive comune, atunci aportul pragmatic al inversiunii se va diminua. Un rezultat de acest tip ar întări ideea că deplasarea V-la-C în româna veche se asociază în primul rând cu codarea forței asertive (ca și alte faze V2 ale altor limbi romanice vechi), idee conturată din ce în ce mai clar
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
ideea că deplasarea V-la-C în româna veche se asociază în primul rând cu codarea forței asertive (ca și alte faze V2 ale altor limbi romanice vechi), idee conturată din ce în ce mai clar de analizele propuse mai sus, în care am arătat că inversiunea/deplasarea verbului la C nu se asociază cu o unică valoare sintactică sau funcțional-pragmatică. 3.2.3 Concluzii. Rezumat (i) În româna veche (ca și în cazurile limitate din româna modernă, §III.3.5), deplasarea verbului în domeniul complementizator (i.e.
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
cu o unică valoare sintactică sau funcțional-pragmatică. 3.2.3 Concluzii. Rezumat (i) În româna veche (ca și în cazurile limitate din româna modernă, §III.3.5), deplasarea verbului în domeniul complementizator (i.e. deplasarea V-la-C) se manifestă / diagnostichează sintactic prin inversiune: verbul lexical se deplasează la stânga cliticelor pronominale și/sau a auxiliarelor (având ca rezultat encliza auxiliarelor și/sau a pronumelor clitice). Manifestarea sistematică a ridicării verbului la C prin inversiune se explică prin aceea că strategia generalizată de deplasare a
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
domeniul complementizator (i.e. deplasarea V-la-C) se manifestă / diagnostichează sintactic prin inversiune: verbul lexical se deplasează la stânga cliticelor pronominale și/sau a auxiliarelor (având ca rezultat encliza auxiliarelor și/sau a pronumelor clitice). Manifestarea sistematică a ridicării verbului la C prin inversiune se explică prin aceea că strategia generalizată de deplasare a verbului în română (atât faza veche, cât și faza modernă) este deplasarea grupului verbal (engl. VP-movement); cel puțin în analiza formelor sintetice și a structurilor analitice cu auxiliar, diagnosticele sintactice
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
către ideea că aceste forme nu se derivă prin deplasare centru-la-centru (engl. head-to-head movement). Alte limbi romanice prezintă ambele strategii de deplasare a verbului, după cum arată formele analitice: sunt atestate atât construcțiile cu deplasare a auxiliarului la C, cât și inversiunile de tipul celor prezente în româna veche (§3.1.4 supra). (ii) Deplasarea V-la-C din română manifestată prin inversiune reprezintă o formă reziduală de gramatică V2 relaxată specifică limbilor romanice vechi. Trebuie menționat că ne-am concentrat asupra formelor de
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]
-
strategii de deplasare a verbului, după cum arată formele analitice: sunt atestate atât construcțiile cu deplasare a auxiliarului la C, cât și inversiunile de tipul celor prezente în româna veche (§3.1.4 supra). (ii) Deplasarea V-la-C din română manifestată prin inversiune reprezintă o formă reziduală de gramatică V2 relaxată specifică limbilor romanice vechi. Trebuie menționat că ne-am concentrat asupra formelor de inversiune care au fost eliminate în trecerea de la româna veche la româna modernă; inversiunile în care deplasarea verbului la
[Corola-publishinghouse/Science/85002_a_85788]