9,442 matches
-
printr-o "creștere organică", fără niciun plan prealabil și fără cine știe ce efort de documentare! Atunci, cum se explică "minciuna"? De ce va fi simțit nevoia Lovinescu să se delimiteze de ceea ce scrisese până la acea dată, câtă vreme metoda "momentelor discontinui" (specifică ficțiunii melodramatice) a rămas neschimbată? Că așa stau lucrurile se observă lesne și din următoarea confesiune, din perioada redactării celui de-al doilea roman din ciclul eminescian: "Lucrul meu merge, pot spune, prodigios; când vei fi primit aceste rânduri voi fi
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1053_a_2561]
-
din dosarul receptării critice a romanelor sale, Lovinescu s-a văzut contestat nu atât în calitate de critic (profilul psihologic schițat poetului nostru național admite, desigur, unele nuanțări, dar e, în linii mari, plauzibil), cât mai ales ca romancier, pe motiv că "ficțiunea" sa nu e "verosimilă" (în sens aristotelician) și, în consecință, nu rezistă la un examen estetic cât de cât exigent. Oricum, e clar că procedeele tehnice specifice melodramei (narațiunea episodică, patosul, teatralitatea etc.) se regăsesc și în romanele din ciclul
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1053_a_2561]
-
romanțării"), ba apropierea prea mare față de sursa inspiratoare, care transformă textul într-o banală operă de popularizare. Cu toate acestea, Pompiliu Constantinescu aprobă, la început, procedeul "romanțării" ("Cea mai mare dificultate a biografiei romanțate este ceea ce Bourget a numit credibilitatea ficțiunii epice. D. Lovinescu a învins, în mai toate punctele, această greutate de reconstituire animată"), pentru a-i contesta finalmente viabilitatea, în momentul în care Lovinescu (în Bălăuca) pretindea a fi imaginat "un personaj și niște situații chiar mai eminesciene decât
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1053_a_2561]
-
223, deși "revenirea la romanul obiectiv" (mai exact: la "subiecte" de altă factură decât cele de sursă autobiografică) indică, în același timp, "asumarea unei conștiințe de creator de literatură"224. Așadar, deoarece "n-a știut să reziste mirajului literaturii și ficțiunii", dezvoltând romanul până la dimensiunile unui ciclu, Lovinescu și-ar fi ratat vocația (de memorialist) pentru a eșua lamentabil (ca romancier). În opinia mea, am tot repetat, abia în momentul când forma romanului lovinescian se amplifică ciclic putem vorbi despre o
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1053_a_2561]
-
teatru, când poezie, dar aproape niciodată... proză! Într-adevăr, Lovinescu a nutrit, ca romancier, ambiții de reformator și, la fel ca în opera de doctrină 232, a sfârșit prin a aplica (inițial involuntar, mai apoi conștient) și în literatura de ficțiune legea cauzalității inverse, potrivit căreia cuvântul ("forma") nu mai are menirea de a exprima trăirea interioară, "fondul" psihic, cu "conținuturile" specifice. Dimpotrivă: în loc să fie un mijloc de comunicare și de exteriorizare a vieții afective, cuvântul determină uneori niște stări sufletești
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1053_a_2561]
-
cu "conținuturile" specifice. Dimpotrivă: în loc să fie un mijloc de comunicare și de exteriorizare a vieții afective, cuvântul determină uneori niște stări sufletești și o serie de reacții sau "acțiuni" sui generis, obligându-i astfel pe toți cei ce "vorbesc" în ficțiune, de la "autor" la "personaje", să-și afirme (prin niște zadarnice tentative de "diferențiere") individualitatea. E vorba însă de o individualitate redusă la un set de automatisme și de atitudini-șablon, de natura clișeului, stereotipiile de limbaj reflectând reacțiile psiho-comportamentale menite a
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1053_a_2561]
-
poate păstra și amprenta unică, "individuală" (nota "diferențiatoare"). Teoria expresiei "creatoare de realități" se regăsește, de fapt, pe trei paliere distincte ale operei lovinesciene: în scrierile de doctrină (teoria formelor fără fond), în memorialistică (mitologia personalității) și în literatura de ficțiune (valorile pragmatice ale limbajului). Clișeul ia, succesiv, locul "formei" ("fondul" fiind o realitate fluidă și vagă, de ordin psihic), al "voinței" (în raport cu "temperamentul", reductibil tot la o dimensiune "sufletească") sau al vorbirii personajelor lovinesciene (care au totuși o psihologie, însă
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1053_a_2561]
-
și mai zornăitoare elemente de jargon. Operația întreprinsă în cele trei volume de până acum este una gingașă și ea cere, pe lângă cunoștințe de teorie și de estetică istorică, competențe în filosofie, psihologie, sociologie, ca și finețe în exercițiul interpretării ficțiunii. Și asta pentru că, în cultura română, doctrinele literare, în formele lor cele mai impresionante, nu au apărut aproape niciodată prin partenogeneză. Complexitatea modernismului românesc vine din aceea că ideologii săi se autoconstruiau ca scriitori în același timp în care edificau
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1053_a_2561]
-
lovinesciană, "refulată" sistematic dintr-o disperată nevoie de "ieșire din provincie", se întoarce spre sfârșitul carierei, amenințând la un moment dat să uzurpe statutul cu greu câștigat al acestuia în calitate de critic. Desigur, nu e vorba de o vulgară teorie a ficțiunii ca formă de compensare în imaginar a neîmplinirilor teoreticianului literaturii. Așa cum ideologia lovinesciană este un construct polilateral, cu pliuri obscure și deschideri neașteptate, și opera literară scrisă de critic cuprinde mai mult decât plonjeuri "estetice" în imaginar. Pentru Antonio Patraș
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1053_a_2561]
-
totodată pactul "autenticist" al mai tuturor marilor noștri scriitori moderniști, între care nu s-a numărat nici un Pessoa. Învăluită de mult într-o rumoare defavorabilă, care o acuză de paseism, de romanțare, de lipsa flerului și a invenției, opera de ficțiune a lui Lovinescu demonstrează totuși, începând mai ales cu romanul Viață dublă (1929), calități care o fac imposibil de neglijat. Romanele ultime ale lui Lovinescu se citesc cu plăcere, iar pentru studiosul modernismului românesc ele sunt piese inconturnabile. Antonio Patraș
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1053_a_2561]
-
Patraș în Scriitorul și umbra sa. Câștigurile sunt evidente. În afara prospețimii de viziune asupra gândirii criticului, literatura acestuia este scoasă din cadrul de raportare îngust (și nu neapărat coerent) al sistemului de propoziții estetice ale teoreticianului cu același nume. Opera de ficțiune vine să-i ilustreze gândirea în ampla, chiar contradictoria ei polivalență, datorată ambiției autorului de a spune în ea ceva "adevărat", adică să vorbească, cu sinceritate, despre sine. Și cine se cunoaște vreodată pe sine cu adevărat? Cea mai îndrăzneață
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1053_a_2561]
-
suntem triști pentru că plângem" (vezi capitolul " Expresia, principiu de creație a ideilor", în Memorii. Aqua forte, ed. cit., p. 272). 40 Lovinescu mărturisea (pe 10 sept. 1932) că a rescris ulterior romanul care, involuntar, într-o primă variantă, luase forma "ficțiunii romanțate": "După 2 luni de activitate intensă, împinsă în unele zile până la 14 ore de lucru pe zi. Am isprăvit romanul autobiografic Bizu scris, scris a doua oară, refăcut a treia oară pe jumătate" (E. Lovinescu, "Sburătorul". Agende literare, vol
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1053_a_2561]
-
exteriorizare legitimă, el se reține și invadează toate încăperile sufletului [...], ajunge să paralizeze toate forțele sufletești prin întreținerea unei febre continue, de care omul de rând nu poate scăpa decât doar prin crimă pasională, iar artistul prin transferul ei în ficțiune poetică: procesul cel mai obișnuit al creației artistice". 99 Vezi comentariul Gabrielei Omăt din E. Lovinescu "Sburătorul". Agende literare, vol. V, ed. cit., pp. 484-485. Femeile la care se referă frecvent Lovinescu sunt Eugenia Pop (E.P.) și Ioana Postelnicu (Popea
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1053_a_2561]
-
comentariile Gabrielei Omăt din E. Lovinescu, "Sburătorul". Agende literare, ed. cit., vol. IV, pp. 448-449). 206 Apud E. Lovinescu, "Sburătorul". Agende literare, ed. cit., vol. IV, p. 484: "Fuziunea procedeelor atestă la d-l Lovinescu acel caracter factice, care alterează ficțiunea și care o înlocuiește cu un soi de comentariu istorico-critic: De fapt, și Eminescu, și Veronica Micle, și Creangă vorbesc, pe la 1880, cu vorbele autorului și cu perspectiva din 1936". 207 Ceea ce nu-i tocmai lipsit de legitimitate, dacă ne
by Antonio Patraş [Corola-publishinghouse/Science/1053_a_2561]
-
Deleanu, Timișoara, 2001 (în colaborare cu Vasile Romanciuc). Repere bibliografice: Ion Ciocanu, Tentația romanului, LA, 1983, 10 noiembrie; Cimpoi, Ist. lit. Basarabia, 230; Theodor Codreanu, Congregația șobolanilor, LA, 1999, 13 mai; Constantin Cubleșan, „Șobolaniada”, „Cetatea culturală”, 1999, 4; Iulian Ciocan, Ficțiunea ca supliment pentru autenticitate, „Contrafort”, 1999, 5; Iulian Ciocan, Mergând pe jos dinspre marginea lumii (literare)..., „Contrafort”, 2001, 7-8. N.Bl.
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289412_a_290741]
-
depășirea erudiției surselor prin integrarea lor într-un discurs umanist dominat de armonie și frumos, de noblețe spirituală, ilustrând varietatea infinită a vieții în zorile Renașterii. Bazându-se pe tradiția și autoritatea criticii italiene, autoarea discută raportul dintre realism și ficțiune în opera lui Boccaccio, viziunea sa artistică subsumată unei filosofii aparte: descoperirea universului comic în deplinătatea manifestărilor sale. În completarea aceleiași preocupări, Ș. a realizat traduceri din scriitori italieni contemporani (Guido Piovene, Sebastiano Vassalli, Alessandro Baricco, Umberto Eco, Guido Ceronetti
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289557_a_290886]
-
într-o formație de muzică rock, poate fi considerat un exponent al tinerilor nonconformiști de la începutul anilor ’90. Cartea surprinde și o realitate a satului românesc, neexploatată până la S., o ruralitate în curs de postmodernizare. O lucrare complementară operei de ficțiune este Istorie la firul ierbii. Documente sociale orale (2003), realizată în colaborare cu Zoltán Rostás. SCRIERI: Povestiri cu înjurături, Pitești, 2000; Dincolo de frontiere, Pitești, 2002. Repere bibliografice: Sorin Preda, Un vapor care se clatină, OC, 2000, 39; Paul Cernat, Blazonul
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289953_a_291282]
-
prilej de a face haz. Același tip de personaje necomplicate sufletește apare și în romanul Să nu aștepți minuni de la luna septembrie (1991), dar aici este mai interesant modul în care evoluează acțiunea, planul auctorial intersectându-se adesea cu planul ficțiunii. Narațiunea debutează în stilul romanului sentimental al secolului al XIX-lea (plimbarea a doi tineri printr-o pădure într-o dimineață de toamnă), dar „vocea autorului” își face apariția cu scopul de a ironiza acest procedeu narativ simplist, marcând cu
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/287443_a_288772]
-
expresie confuză, maculată de dogmatizarea excesivă și de metafizica speculativă care-l statuează drept personaj real, prin urmare, el propune formula ,,Esență - Tată", mult mai permisivă interpretării psihologiste. La fel, motivul învierii sufletului după moartea trupului este taxat drept ,,pură ficțiune metafizică". El este înlocuit cu ,,învierea etică în timpul vieții" sau cu tema ,,redresării" omului. Renașterea din această viață la sensul ascuns al vieții ar fi, în opinia lui Paul Diel, mesajul central al Noului Testament. Personajul principal al acestei complexe
[Corola-publishinghouse/Science/84969_a_85754]
-
Paris, 7-9 ianuarie 2015. Coincidențele provoacă. Romanul prezintă într-un scenariu ,,fantapolitic" (cum ar spune Culianu) viitorul social și politic al Franței din anul 2022. Viitorul președinte va fi dat de un partid islamist ,,moderat" numit Fraternitatea Musulmană. Realitate sau ficțiune, se întreabă deloc retoric Mirel Bănică? E posibil să avem în Europa viitorului apropiat un președinte islamist? Este convingătoare ideea deplasării centrului de greutate al Europei spre Mediterana ,,prin integrarea rapidă a trei țări musulmane: Algeria, Tunisia și Maroc?"78
[Corola-publishinghouse/Science/84969_a_85754]
-
Austria crearea unui ,,islam european" diferit de cel format prin autoritatea imamilor șiiți, finanțați copios de țările arabe din Golful Persic... Acestea sunt problemele majore, de incontestabilă actualitate, asupra cărora ar trebui să zăbovim. Miza profundă a acestei cărți de ,,ficțiune politică" este aceea că ,,imaginează moartea lentă a unei Europe asfixiate de propria sa bunăstare, aducând în discuție posibilitatea unui nou început, zorii unei noi civilizații, musulmane de data aceasta"79. Prin urmare, textul lui Mirel Bănică este o serioasă
[Corola-publishinghouse/Science/84969_a_85754]
-
e în pragul ruinei. Vrea să salveze o proprietate subminată de datorii, dar intervine ineluctabila decădere la care izolarea, ajunsă forța malefică a locului, îl condamnă. Realitatea pe care și-o asumă ca unică armă de apărare este iluzia estetizată, ficțiunea. În rândurile de incipit ale romanului se conturează o puternică imagine a ruinei și agoniei, iar ultimele fraze încheie cercul prin sinuciderea Prințului, care se aruncă sub roțile Orient Expres-ului, ce îl purtase de atâtea ori în cavalcada fastuoasei
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/290143_a_291472]
-
mereu, din nefericire, ca un supraorganism autoritar, agresiv și represiv. periculos și arbitrar. Te poate da afară din casă, de la serviciu, din viața civilă sau culturală etc. etc. Noțiunea statului de drept nu este încă la noi decât o palidă ficțiune teoretico-juridică, luată în serios numai de naivii civici incurabili. În Europa, cetățeanul se simte, dimpotrivă, protejat de legi, inclusiv împotriva agresiunii statului. Când cineva este arestat în S.U.A. i se citesc imediat... drepturile. De a nu declara nimic decât în
Pentru Europa: integrarea României: aspecte ideologice şi culturale by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/872_a_1583]
-
o altă organizare a forței de muncă. Influențe interne și externe foarte puternice și influente se opun însă sistematic și energic acestui nou curs economic. și deci politic, intern și extern. până atunci Europa rămâne doar un ideal și o ficțiune pur ideologică. Trist, dar adevărat. 2. Europa: o idee în expansiune Se poate pune întrebarea: cât de dezvoltată este conștiința europeană printre români, ce audiență efectivă are ea în cercurile politice și intelectuale și care este tradiția sa în cultura
Pentru Europa: integrarea României: aspecte ideologice şi culturale by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/872_a_1583]
-
În același timp, lectura captivează prin amestecul de încărcătură existențială, insolit și poematic, îndeosebi în finalul textelor. Ideea de joc, susținută și de titlul simbolic Camera copiilor, favorizează abstragerea din spațiul curgerii normale a existenței într-un spațiu marcat de ficțiune, care face însă ca jocul să devină halucinație și suferință crispată (Sonia Larian). Spre sugestia artei și jocului vine și subtitlul Requiem, urmat de indicația părților genului („Introitus”, „Kyrie” etc.) care vizează nota alegorică: în Dies irae o ședință constituie
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289512_a_290841]