9,734 matches
-
această idee cel puțin extravagantă. Ceea ce sugerăm pentru ieșirea din criză, în această fază de tranziție (ne-am contaminat și noi precum se vede de limbajul atât de specific și savuros al epocii) este doar un început de reechilibrare a mentalității publicistice și de reorganizare a eforturilor culturale: 1. Spre o altă mentalitate culturală; 2. Spre încurajarea lucrărilor fundamentale de referință, printr-o mai bună diviziune și organizare a muncii intelectuale; 3. Spre investițiile materiale și financiare strict necesare unui astfel
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
această fază de tranziție (ne-am contaminat și noi precum se vede de limbajul atât de specific și savuros al epocii) este doar un început de reechilibrare a mentalității publicistice și de reorganizare a eforturilor culturale: 1. Spre o altă mentalitate culturală; 2. Spre încurajarea lucrărilor fundamentale de referință, printr-o mai bună diviziune și organizare a muncii intelectuale; 3. Spre investițiile materiale și financiare strict necesare unui astfel de efort de perspectivă. De ce la Budapesta se pot edita și finanța
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
în general, nu știe să coopereze, păstrându-și în același timp personalitatea. Trebuie evitată totodată, și cu cea mai mare grijă, politizarea culturii, a tuturor acțiunilor culturale. în special a studiilor istorice care au suferit cel mai mult de pe urma acestei mentalități atât de agravate sub ceaușism. O istorie tendențioasă, polemică, făcută doar din replici, demascări și teze oficiale, în stil pur publicistic, n-are cum să se impună, să fie recunoscută nici de specialiștii adevărați din țară și nici, mai ales
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
nu mai puțin importantă. Comenzi ferme, planuri precise, tenacitate de a le realiza sunt condițiile esențiale. Avem nevoie de investiții, comenzi, proiecte, care să depășească fragmentarul și activitatea publicistică imediată. Ne întoarcem deci, încă o dată, la necesitatea schimbării radicale a mentalității dominante. Sigur că noile sinteze nu se fac de pe o zi pe alta. Dar ele nu se pot naște dacă ideea nu este de pe acum energic lansată, cultivată și dusă până la capăt, într un cu totul alt spirit decât cel
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
scoată în 1991 un număr. Din fericire, revista, cu titlul schimbat în Euresis, și-a continuat apariția, în ciuda unor enorme dificultăți financiare. Precizăm că nu suntem interesați personal de a mai relua o muncă ce se lovește de toate obstacolele mentalității pe care am pus-o în discuție. Și... donquijotismul cultural are o limită. Indiferent cine se ocupă (sau nu se ocupă) de difuzarea culturii și în special a cărții românești în străinătate, fără adaptarea la condițiile pieței occidentale nu se
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
Dialogue (Jean Lacroix), Miorița (Charles Carlton). Ce-am făcut pentru a le sprijini? Câte abonamente din țară am subscris? Preocuparea sub Ceaușescu era doar de a le controla și a sili să contribuie la cultul personalității. Cu o astfel de mentalitate primitivă mari progrese nu vom înregistra niciodată. Fundația Cultura Română ar putea avea în vedere și astfel de publicații. O spunem fără maliție. în rest, să auzim numai de bine. 4. Canon sau personalitate literară ? Când am fost invitat de către
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
mai mult. Cu mult mai mult. Cei trei scriitori români stabiliți în străinătate sunt expresia unui fenomen complex și profund, net superior simplului exil. Sunt exponenții unui tip deosebit de scriitor, încă nu bine cunoscut și mai ales înțeles la noi. Mentalitatea noastră publică este, vrând nevrând, încă prea localistă, prea izolaționistă, ca să nu spun prea naționalistă. Or, în toate aceste cazuri precise avem de-a face cu un tip superior, specific și foarte pozitiv de cosmopolitism literar modern. încă din perioada
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
despre care vorbesc. N-am complexe de nici un fel față de ei și nici ei față de mine. Aparținem aceleiași lumi, aceleiași cetăți universale a literelor. Egali, confraterni și solidari, devotați unor idei esențiale comune. Și dacă mai aveam vreo îndoială despre mentalitatea profund umanistă, solidară și liberală a acestor liberi cetățeni ai lumii, ea mi-a fost consolidată de un gând al lui Ion Vianu, atunci când visează o împărăție care avea să fie nu numai una a toleranței mutuale... dar și a
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
decât oricând, un adevărat imperativ național. Rezistențele de ordin geografic, în primul rând, apoi ideologice, național-comuniste sunt, în același timp, considerabile. Consecința directă este o violentă și profundă confruntare, inclusiv de idei, între europeni și național comuniști-izolaționiști. Conflictul între două mentalități este foarte acut și, deocamdată cel puțin, încă indecis. El are consecințe directe și asupra ideologiei literare, asupra cărora dorim să atragem, în acest cadru restrâns, atenția. Opinia publică literară are nevoie de o informare tot mai largă și cât
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
intervenție spectacolul nu ar fi existat și consider că era vital necesar ca spectacolul să trăiască 2, a provocat uimire, stupoare și uneori chiar indignare în unele cercuri radicale de opoziție 3. Dar, cel mai elocvent exemplu de supraviețuire a mentalității culturale represive îl constituie faptul că în ciuda chiar și a acestei aprobări foarte oficiale (acordate din motive evidente de imagine externă), în seara premierei s-a răspândit totuși și un manifest la intrarea Operei, profund ostil punerii în scenă a
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
de mulți care s au împotrivit ca acest spectacol să iasă, încât doamna directoare Moldovan a trebuit să aibă, în disperare de cauză, adeziunea președintelui 5. Document tipic de epocă. Inutil a mai fi subliniat și comentat. Reacție deloc întâmplătoare. Mentalitatea dirijistă, de comandă, control și aprobare de funcționare, cenzură și propagandă face parte din însăși structura de bază a sistemului totalitar. Ea nu poate obiectiv vorbind să asimileze situația alternativă, conform căreia instituțiile și operele culturale sunt, în esența lor
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
atinsă în unele texte pamfletare, memorialistice, jurnale și, destul de rar, în polemici literare. De cele mai multe ori, ea nu are decât un caracter anecdotic. Este vorba de psihologia foarte specifică a funcționarului cultural, produs nu mai puțin tipic al noii clase. Mentalitatea etatistă, deși foarte puternică, nu-l definește în întregime. Dar ea determină un transfer tipic de autoritate și competență. Funcționarul cultural crede sincer că doar el singur exprimă, reprezintă și apără cultura, în speță cea română. De unde, infatuare și suficiență
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
de revistă (numele nu are nici o importanță, facem polemică de idei și nu de persoane) despre... foștii săi colegi de redacție, produși de același sistem și contaminați iremediabil de spiritul său, care vegetează obscuri în provincie: Unii angajați mai au mentalitatea de întreținuți, nu mișcă un deget, dar cum am trăit niște ani alături de ei, mi-e greu să-i dau afară. Ca și cum redacția respectivă ar fi o proprietate personală. Citat exemplar din două puncte de vedere: mai întâi, pentru diagnosticul
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
deget, dar cum am trăit niște ani alături de ei, mi-e greu să-i dau afară. Ca și cum redacția respectivă ar fi o proprietate personală. Citat exemplar din două puncte de vedere: mai întâi, pentru diagnosticul, să recunoaștem, foarte exact pus mentalității funcționarului redacțional provincial, format și pătruns definitiv de mentalitatea sinecuristă. Apoi, pentru spiritul discreționar de comandă, specific unui astfel de șef. S-a și vorbit, de altfel, despre Mizeria scriitorilor ajunși șefi, după formula, lucidă, a lui Ion Cristoiu 8
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
mi-e greu să-i dau afară. Ca și cum redacția respectivă ar fi o proprietate personală. Citat exemplar din două puncte de vedere: mai întâi, pentru diagnosticul, să recunoaștem, foarte exact pus mentalității funcționarului redacțional provincial, format și pătruns definitiv de mentalitatea sinecuristă. Apoi, pentru spiritul discreționar de comandă, specific unui astfel de șef. S-a și vorbit, de altfel, despre Mizeria scriitorilor ajunși șefi, după formula, lucidă, a lui Ion Cristoiu 8. Ravagiile sale, mai ales în trecut (dar nu numai
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
cu ușurință, pensionat, tras pe linie moartă. Continuă să fie favoritul Academiei, emisiunilor culturale la TV, al publicațiilor oficiale, premiilor unor Asociații etc. Deși a depășit de mult vârsta legală de pensionare, el pur și simplu nu vrea să plece... Mentalitatea aceasta, de mare suficiență și insolență, este de altfel specifică întregii vechi administrații de stat. Invocând într-un oraș oarecare de provincie existența unei cărți de telefoane, alta decât cea oficială ieșită de mult din circulație și deci total inutilizabilă
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
reală sau nu vom discuta în continuare) constituie o condiție vitală de existență socială și realizare literară. Este garanția absolută a supraviețuirii sale. De unde, o consecință foarte importantă. Am amintit-o, în trecere, și anterior. Scriitorul devine, ca profesiune și mentalitate, un funcționar de stat, un birocrat, cu dublă și irezistibilă vocație a carierei (preocupare insistentă și inevitabilă de avansare pe scara ierarhică, sau de păstrare cu orice preț a poziției obținute) și a sinecurii. Funcțiile culturale sunt, în general, foarte
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
a sinecurii. Funcțiile culturale sunt, în general, foarte comode și rentabile. Scriitorul și-a dezvăluit, încă de la apariția sa în antichitate, mai ales cea romană, vocația parazitismului, mecenatului, traficului de dedicații etc. Macedonski, la noi, a avut o astfel de mentalitate. Sistemul totalitar n-a făcut, de fapt, decât să exploateze și să perfecționeze aceste vicii literare tradiționale. Plus orgoliul, vanitatea, amorul propriu literar și artistic (Premii de stat, titlul de artist al poporului, decorații etc.). Există, de altfel, în literaturile
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
devin inițiative intolerabile. Selecția perturbează grav întreaga ordine funcțională a sistemului. Scriitorul nostru nu poate concepe și disocia între calitatea de Membru al Uniunii Scriitorilor, să zicem, și simpla sa calitate de scriitor, care aparține unui sistem radical deosebit de valori. Mentalitate extrem de tenace, totuși, care face ca orice debutant să se bată pe burtă ca să ne exprimăm astfel cu scriitorii în vârstă, consacrați etc. Și, în același timp, extrem de periculoasă prin ambiguitatea inevitabilă a acestei situații. Pentru că nimic nu interzice, în
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
observatori străini (Gheorghe Caragiani și Adrian Niculescu, 1995) demonstrează, încă o dată, această neplăcută, dar inevitabilă situație. De același succes s-au bucurat și așa-zisele Zilele României de la Roma (19-23 sept. 1994) 13. Foarte caracteristică este, în același timp, și mentalitatea organelor investite cu astfel de activități. Nu mai luăm acum în discuție pseudoactivitatea unor misiuni cultural diplomatice, simplă convenție pentru acoperirea unui alt gen de activități. Evident, astfel de rezidenți n au nici o competență culturală reală și nici o preocupare efectivă
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
doar ei dețin mandatul irevocabil și definitiv al selecției valorilor românești exportabile, al ierarhizărilor și promovărilor externe. De unde, un dublu partizanat: al criteriilor oficiale în primul rând, dublat de al vieții cultural-literare. Acești funcționari duc cu ei în străinătate întreaga mentalitate, idiosincrazie și sisteme de relații formate în țară. Criticul, care l-a receptat cândva negativ, ca să dăm un singur exemplu, va fi exclus prin definiție. Criteriile dominante sunt subiective și arbitrare, personalizate și abuzive. Cei ce nu sunt simpatici, pe
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
după 1989, revin activ și zgomotos la suprafață de tot felul de congrese, asociații și cenacle festiviste, pe stil vechi, ca să ne exprimăm astfel. Modelul arhetipic este și rămâne Cântarea României. Imbatabilă încă, în felul său, deoarece corespunde din plin mentalității ruralist folclorice dominante. Plus seducția irezistibilă a țuicii și mititeilor tradiționali. Marele embleme naționale, cartea noastră de vizită externă... Mulți veleitari obscuri confiscă și organizează pretinse congrese ale Românilor de pretutindeni, idee bună în sine, dar degradată iremediabil prin festivism
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
condiții esențiale: o clarificare ideologică, în termeni cât mai limpezi și inteligibili posibil (ceea ce și încercăm să facem în această carte), pe de o parte, și evoluția spre o nouă societate, care va crea, cu certitudine, noi deprinderi și noi mentalități sociale și culturale, pe de alta. Procesul cere însă o mare stabilitate și continuitate. Condiții pe care istoria le-a refuzat și le refuză, s-ar spune, în continuare, țării noastre. Să mizăm, totuși, pe stabilitatea europeană și pe noile
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
o astfel de dezbatere și nu altele. își poate permite cultura și societatea română luxul să ignore și astfel de criterii? Mulți cred că este și posibil și chiar de dorit (uitare, reconciliere, iertare etc.). S-ar putea ca această mentalitate să învingă. Vom lua act și de o astfel de soluție, probabil specific națională. A reacționa, în mod negativ, nu înseamnă însă radicalism sau fundamentalism, ci afirmarea energică a unei opțiuni civice și ideologice de tip liberal-democratic și respingerea decisă
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]
-
mediană, acceptabilă, de echilibru. De cazul cronicarului literar (pe care nu-l mai citește, azi, de fapt mai nimeni), adept al mitului, cu totul perimat, că doar el singur stabilește valoarea unei opere literare, am mai amintit. O astfel de mentalitate a fost propagată, în perioada dictatorială, în special de scriitorii care dominau prin pozițiile lor, multe oficiale, viața literară. Atunci s-a impus definitiv mitul conform căruia critică înseamnă exclusiv cronică literară, comentariul publicistic de strictă actualitate literară, despre ultimele
POLITICĂ ŞI CULTURĂ by ADRIAN MARINO () [Corola-publishinghouse/Science/873_a_1589]