11,780 matches
-
multe cazuri, așa cum remarca H. H. Stahl, terminologia documentelor este de multe ori imprecisă. Pentru Moldova, cercetarea documentelor din secolele XIV-XV a fost ușurată de faptul că Mihai Costăchescu și Ioan Bogdan au tradus și au tipărit documentele emise de cancelaria domnească în această vreme. Majoritatea documentelor reprezintă întărirea stăpânirii unei moșii de către boieri. Așa cum remarca Radu Rosetti, în legătură cu documentele de la Alexandru cel Bun, ele “au încă forma unor danii, dar dacă le citim atent, vedem că ele, în realitate, sunt
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
Neamțului. Într-un alt document, din 7 aprilie 1502, este pomenit și satul Arămești, care își schimbă stăpânul. Un alt mare domeniu a fost acela al lui Oană Cupcici, atât de mare și de important încât boierul avea și o cancelarie proprie, un diac al său scriind un privilegiu domnesc. Primul document care se referă la domeniul lui Cupcici este din 27 mai 1429, când Alexandru cel Bun îi întărea satele Cupca, “unde este casa lui”, și Neagăuți. Cupca se afla
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
întărite lui Cupcici, numai 10 făcuseră parte din moșia acestuia. Acest domeniu nu era unitar. Faptul că un diac al lui Cupcici a scris un privilegiu domnesc, i-a făcut pe unii să considere că acest mare boier avea o cancelarie, adică rivaliza oarecum cu domnul. O cancelarie domnească trebuia să funcționeze zilnic, pentru redactarea actelor interne și externe. Se rezolvau probleme, mai ales privind stăpânirea pământului, pentru o țară întreagă. Dar Cupcici, până în 1431, nu avusese nevoie de cancelarie ca să
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
din moșia acestuia. Acest domeniu nu era unitar. Faptul că un diac al lui Cupcici a scris un privilegiu domnesc, i-a făcut pe unii să considere că acest mare boier avea o cancelarie, adică rivaliza oarecum cu domnul. O cancelarie domnească trebuia să funcționeze zilnic, pentru redactarea actelor interne și externe. Se rezolvau probleme, mai ales privind stăpânirea pământului, pentru o țară întreagă. Dar Cupcici, până în 1431, nu avusese nevoie de cancelarie ca să redacteze acte pentru 10 sate. Exista un
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
o cancelarie, adică rivaliza oarecum cu domnul. O cancelarie domnească trebuia să funcționeze zilnic, pentru redactarea actelor interne și externe. Se rezolvau probleme, mai ales privind stăpânirea pământului, pentru o țară întreagă. Dar Cupcici, până în 1431, nu avusese nevoie de cancelarie ca să redacteze acte pentru 10 sate. Exista un diac la curtea lui Cupcici, dar el s-a folosit pentru probleme care priveau administrarea moșiei, evidența banițelor de mei și grâu. Faptul că pe mai multe moșii boierești găsim și câte
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
toate satele acesteia și printre ele se numărau satele Cupca, Camenca și Tomești, pe care Iurie Cupcici le dăruise, la moartea sa, mânăstirii. Cupca era satul de baștină, unde se afla curtea boierului și unde ar fi trebuit să funcționeze cancelaria! Alt sat, Crasna, era dăruit de către Filofei, arhiepiscopul Hușilor, așa cum reiese dintr-un document din 11 ianuarie 1613, Putnei. Satul Tomești era menționat peste trei veacuri, în 1764, ca “săliște fără oameni”. În pragul secolului al XVI-lea, moșia lui
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
Mare în trei perioade: 1. 1457-1472, “perioada clarificărilor interne și externe ale domniei lui Ștefan cel Mare”; 2. 1473-1488, “perioada rezolvării principalelor probleme interne și externe și a condolidării domniei”; 3. 1489-1503, “perioada desăvârșirii și a apogeului”. Documentele emise de cancelaria lui Ștefan cel Mare se împart astfel: 1457-1472s-au dat 118 acte (privilegii) 1473-1488s-au dat 113 acte (privilegii) 1489-1504s-au dat 231 acte (privilegii) Politica domnului, față de diferite categorii de proprietari, este ilustrată de următorul tablou: În cele două volume, în care
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
astfel: 1457-1472s-au dat 118 acte (privilegii) 1473-1488s-au dat 113 acte (privilegii) 1489-1504s-au dat 231 acte (privilegii) Politica domnului, față de diferite categorii de proprietari, este ilustrată de următorul tablou: În cele două volume, în care sunt editate documentele (privilegiile) emise de cancelaria lui Ștefan cel Mare, numărul de acte este mai mare decât cel menționat de Eugen Stănescu. Acesta vorbește de țărani, dar o asemenea categorie socială nu este menționată în documentele lui Ștefan cel Mare. Cel care primește un privilegiu, prin
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
Cu toate acestea, a intrat în discuție existența unuia dintre cele mai mari domenii din Moldova, moșia lui Ion Cupcici, despre care se spune că avea un domeniu atât de mare și atât de bine organizat încât avea și o cancelarie. La 26 august 1474, are loc un proces în fața domnului și a Sfatului Domnesc, provocat de pâra fiului lui Vasco, fiul lui Vasco de la Horodnic, care, împreună cu frații săi, au cerut să li se dea o parte din moștenirea lui
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
ei și atunci domnul și sfatul au dat un privilegiu prin care i se întărea ei și nepotului ei, Mihno, moșia lui Cupcici. Procesul dovedește că boierul avea o curte, că avea pe lângă sine un diac, dar nu și o cancelarie, care să asigure valabilitatea unor privilegii date în această cancelarie. Ca să nu mai amintim că la 2 februarie 1503, Iurie Cupcici dăruia Putnei, la moartea sa, și satul cu curtea și cancelaria bunicului, dacă o fi existat așa ceva, plus alte
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
prin care i se întărea ei și nepotului ei, Mihno, moșia lui Cupcici. Procesul dovedește că boierul avea o curte, că avea pe lângă sine un diac, dar nu și o cancelarie, care să asigure valabilitatea unor privilegii date în această cancelarie. Ca să nu mai amintim că la 2 februarie 1503, Iurie Cupcici dăruia Putnei, la moartea sa, și satul cu curtea și cancelaria bunicului, dacă o fi existat așa ceva, plus alte două sate care formează temeiul, ocina de la care pornise formarea
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
pe lângă sine un diac, dar nu și o cancelarie, care să asigure valabilitatea unor privilegii date în această cancelarie. Ca să nu mai amintim că la 2 februarie 1503, Iurie Cupcici dăruia Putnei, la moartea sa, și satul cu curtea și cancelaria bunicului, dacă o fi existat așa ceva, plus alte două sate care formează temeiul, ocina de la care pornise formarea domeniului său. Dar chiar în anul în care începe numărătoarea noastră, la 14 octombrie 1473, are loc un proces în care Petrea
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
în 1516 se împarte între fiicele sale, Felina și Drăghina, soția dregătorului Cozma Șarpe. Este menționată și întărirea de către Ștefan cel Mare a unei moșii alcătuită din opt sate, moșia boierului Mihul medelnicer. Din listele alcătuite pentru documentele emise de cancelaria domnească, între 1457 și 1504, și din menționările de după 1504, reiese că numărul cel mai mare de privilegii s-a dat pentru moșii de o jumătate de sat, 64 de privilegii, pentru moșii de un sat, 302 privilegii și pentru
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
sale. Dacă ținem seama de faptul că locuitorii satelor care fac parte din domeniul bisericesc sunt obligați să meargă la oaste, la chemarea domnului, înțelegem mai bine care era relația dintre domn și biserică. Țăranii liberi. Din documentele emise de cancelaria domnească, în secolul al XV-lea, avem informații bogate despre țăranii dependenți, pe care îi găsim în satele stăpânite de boieri - sate boierești -, în satele mânăstirești sau episcopale și în satele domnești, care se aflau în ocoalele stăpânite de domn
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
a Moldovei în secolul al XV-lea. O dovadă că toți bărbații valizi erau obligați să meargă la oaste o constituie scutirile, pe care domnul le dă unor sate. În Țara Românească, o asemenea scutire apare în primul document al cancelariei domnești, din 1374, când satul Jidoștița al mânăstirii Vodița este scutit de toate dările și slujbele datorate domniei, inclusiv de a merge la oaste. Pentru Țara Românească există mai multe documente din care rezultă că țăranii aserviți erau datori să
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
căreia, în secolul al XIV-lea și prima jumătate a secolului al XV-lea, “Dregătorii ocupau în general o poziție mai puțin importantă în Sfatul Domnesc decât marii boieri care nu aveau dregătorii”. Dar, așa cum remarca C. C. Giurescu, actele de cancelarie nu pomeneau și dregătoria pe care o avea un boier din Sfatul Domnesc. Lăsând la o parte speculațiile în legătură cu Sfatul Domnesc în perioada fărâmițării feudale și cel din timpul centralizării, dregătoriile au apărut în funcție de nevoile guvernării țării. Iar când a
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
a acestuia. Anumite expresii se regăsesc în locuri diferite - cum este relatarea bătăliei de la Războieni în Letopiseț și de pe pisania bisericii ridicată de domn pe locul bătăliei: același stil, aceași logică, aceași formulare lapidară. Dar și din primele documente ale cancelariei domnești se simte personalitatea domnului. Salvconductele, date fostului logofăt Mihul de a se întoarce în țară, ni-l arată pe domn concesiv, dispus să uite conflictele trecute, promițându-i logofătului că îi va restitui toată moșia. Nerăspunzând chemării domnului, acesta
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
ea, bătrâna Slevoacă pensionară, care suplinea în acel an surprinsă de intervenția bruscă a Elvirei și mai ales de eroarea ei științifică și, totodată, metodologică fiindcă, de regulă, metodistul nu trebuie să intervină în timpul predării, ci numai la sfârșit, în cancelarie, când se discută lecția și se propune nota neștiind că cea care-i însoțea pe studenți și intervenea la lecție este nevasta primului secretar, a replicat, neașteptat de violent: Vai de mine, tovărășică dragă, matale după ce debitezi niște prostii cât
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1522_a_2820]
-
primului secretar, a replicat, neașteptat de violent: Vai de mine, tovărășică dragă, matale după ce debitezi niște prostii cât dumitale de mari, unde te crezi, mă rog, de intervii în timpul lecției? Matale nu știi că discuțiile se fac la sfârșit, în cancelarie, când se propune nota studentei? Ofensată de acest incident, Elvira s-a ridicat și a plecat, valvârtej, cu-o falcă-n cer și cu una în pământ, la directoarea școlii. Întâmplător, aceasta, Amalia Bojescu, fusese cândva, activistă a Comitetului Central
[Corola-publishinghouse/Memoirs/1522_a_2820]
-
considerând că este e "cestiune de existență pentru poporul roman". Acestea sunt argumentele care l-au determinat pe eminescologul Theodor Codreanu să scrie o astfel de carte, o carte de mare utilitate, mai ales în zilele noastre, când prin diverse cancelarii, europene și nu numai, se pune problema, diversionistă din punctul meu de vedere, a globalizării, a nivelării aspirațiilor naționale, în care noțiunea de popor, naționalitate etc., trebuie să-și piardă identitatea, chestiuni propovăduite încă din timpul vieții lui M. Eminescu
[Corola-publishinghouse/Journalistic/1561_a_2859]
-
odată un ac de seringă în fundul unuia care mergea înaintea lui pe scări și pe care nu putea să-l depășească, iar ăla a țipat ca o fată, modifica absențe și note cînd era de serviciu și prindea catalogul în cancelaria goală și era plătit, vindea cartonașe cu fotbaliști și alte prostii din astea, și o legiune de alte chestii, pentru care era pedepsit cînd era prins, dar o lua de la capăt. Un spiriduș desigur, însă e mai bine să ai
[Corola-publishinghouse/Science/1529_a_2827]
-
după ce a fost instalată în funcția de primar, a dat ascultare șefilor aducându-și soțul în comună. Neavând alt serviciu să-i ofere, omul era muncitor într-o fabrică, l-a angajat îngrijitor la școală. După o ședință ținută în cancelarie, la care venise și cineva de la inspectorat, a urmat obișnuitul protocol. Soțul primăriței a considerat că poate participa la acesta, a intrat în cancelarie fără să bată la ușă și s-a așezat pe scaun lângă inspectoare. Aceasta s-a
BIETUL OM SUB VREMI by DORINA STOICA () [Corola-publishinghouse/Memoirs/531_a_938]
-
era muncitor într-o fabrică, l-a angajat îngrijitor la școală. După o ședință ținută în cancelarie, la care venise și cineva de la inspectorat, a urmat obișnuitul protocol. Soțul primăriței a considerat că poate participa la acesta, a intrat în cancelarie fără să bată la ușă și s-a așezat pe scaun lângă inspectoare. Aceasta s-a simțit ofensată de prezența omului de serviciu și a spus: „Mata mergi și ocupă-te de curățenie, că nu ai ce căuta în cabinetul
BIETUL OM SUB VREMI by DORINA STOICA () [Corola-publishinghouse/Memoirs/531_a_938]
-
În secția de votare, pe șeful de post îl aștepta șeful lui și instructorul de la Consiliul Unic, care urmăriseră pe geam întreaga scenă. Să dai o notă explicativă, tovarășul sergent major Gândac! Instructorul mi-a făcut semn să mergem în cancelarie, unde peste ceva timp a venit și șeful de la Miliția Județeană, care m-a anunțat că a hotărât mutarea în altă comună a șefului de post. Pe unde a fost ăsta cu nevasta lui, tot necazuri de felul acesta ne-
BIETUL OM SUB VREMI by DORINA STOICA () [Corola-publishinghouse/Memoirs/531_a_938]
-
puteri și c-a consimțit a - se mai amâna prezintarea memorandului la Poartă. [30 mai 1876] GERMANIA ["GAZETA OFICIALĂ... "] Gazeta oficială Reichsanzeiger publică numirile în ministeriu a d-lor de Bulow, fost secretariu de stat, și Hoffmann, fost prezident al cancelariei imperiale. Provinzial - Correspo [n]denz scrie, la sfârșitul unui articol sumar asupra schimbărei din Turcia, cumcă guvernele care se hotărâseră a face Porții propuneri identice, prin această din urmă schimbare se văd în poziție de a amâna comunicarea propunerilor. Țelurile
Opere 09 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295587_a_296916]