10,282 matches
-
că nu este altul mai nimerit decât cel făcut de Radu Mihnea voievod în hotarul târgului Iași și dăruit mănăstirii Sfântul Sava, ce ai să spui, sfințite? ― O fi cum spui tu dar trebuie să așteptăm până ce Miron Barnovschi Moghila voievod va întări dreptul acestei mănăstiri de a stăpâni iazul. ― Și când o face, părinte? ― La 18 mai 1627. Odată cu aceste cuvinte, peste obrazul bătrânului a trecut ca o adiere umbra trudei. Și-a plecat fruntea pentru scurtă vreme și, când
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
seri. Așa că am băut vinul fără prea mare chef. Apoi, m-am întins pe crivat... “Prietene, dacă o ții așa, când te vei întoarce acasă ai să vorbești de unul singur. Prin cap au să-ți mișune ca furnicile numai voievozi, egumeni și călugări, peste care se întinde pulpana larg desfăcută a <patrierșiei> de la locurile sfinte” - m-a înțepat cu ironie gândul de veghe. “De unde ai apărut, cumetre? Eu bănuiam că ai plecat după vreo catrință, dar, cum se vede treaba
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
sfântă biserică cu” argintării, veșminte și toate cărțile bisericești. Nu mai vorbesc de: “toate casăle, satile și viile ei”... Din cele ce știm, nu putea să lipsească și întărirea acestei închinări de către domnie. Așa că, la 30 martie 1606, Ieremia Moghila voievod își pune iscălitura și pecetea pe actul de întărire a acestei închinări. ― Dintr-un suret după un ispisoc al lui Gașpar Grațiani voievod, “din anii 7128”, aflăm că “giupâneasa Chiriții Dumitrachi post(elnic)... au dat la Sf(â)nta Patrierșie
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
nu putea să lipsească și întărirea acestei închinări de către domnie. Așa că, la 30 martie 1606, Ieremia Moghila voievod își pune iscălitura și pecetea pe actul de întărire a acestei închinări. ― Dintr-un suret după un ispisoc al lui Gașpar Grațiani voievod, “din anii 7128”, aflăm că “giupâneasa Chiriții Dumitrachi post(elnic)... au dat la Sf(â)nta Patrierșie a Țarigradului o vie ce este la Iași;... și pe urmă Mitropolitul... au vândut vie aceea mănăstirii Golâiei”... De ce o fi abandonat “Patrierșia
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
cum se spune, și mitropolitul a vândut-o mănăstirii Golia. A făcut și el un ban... ― Un dar în plus dat mănăstirii Golia, metoh al mănăstirii Vatoped, nu strică niciodată. Așa că la 20 aprilie 1622 Ștefan Tomșa <al II-lea> voievod scrie: “Facem știre cu acest hrisov al nostru” că “am dat... rugătorilor noștri călugări de la sfânta monastire Golia din târgul Ieșii, ce este metoh,... marei Lavre, numite Vatoped, cu un sat, anume Tomeștii,... cu locuri de mori mai sus de
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
Ieșii, ce este metoh,... marei Lavre, numite Vatoped, cu un sat, anume Tomeștii,... cu locuri de mori mai sus de gura Bahluiului, și cu loc de prisăci ca să fie... sfintelor monastiri cu toate veniturile lui”. ― Uite că și Gașpar Grațiani voievod, la 12 aprilie 1620, întărește mănăstirii Golia, închinată mănăstirii Vatoped de la Sfântul Munte, stăpânirea asupra unor sate date de “Mărica giupâneasa răp(osatului) Chiriță post(elnic): satul Vasilcău, pe Nistru, și Cirișnovățul, ținutul Soroca”... “Și iarăși au dat... giumătate de
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
În general, numărul zilelor era în jur de 12 zile pe an de fiecare “vecin”. Numai că nu se prea ținea seama de acest număr și țăranii munceau hojma pe moșiile mănăstirești... ― Îmi amintesc, părinte, că la 5 iulie 1692 voievodul Constantin Cantemir a judecat pricina dintre egumenul mănăstirii Hlincea și niște poslușnici care s-au răzvrătit. Și spune vodă: “Arătând rugătoriul nostru Leontie egumenul ispisoc de miluire de la răpăusatul Ștefan Vasilie vodă... pe cincisprădzece oameni ca să sibă în scuteală, să
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
or mai purta pașii, dragule? ― Părinte, mi se pare că ni s-au cam terminat drumurile spre Golia. ― Și care ar fi următoarea cale? ― Să facem câțiva pași către mănăstirea Trei Sfetite (1637-1639), cum este cunoscută ctitoria lui Vasilie Lupu voievod, despre care diaconul Paul de Alep scria: “Toată lumea este de acord în a spune că nici în Moldova, nici la cazaci, nu se află vreo biserică să o egaleze pe aceasta, nici prin ornamentație, nici prin frumusețe, căci ea uimește
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
chip s-o descrii cu limba sau cu pana. Fiind construită de curând, pietrele de marmoră poleită strălucesc și scânteie de parcă ar fi frunzele de pe un pergament iluminat”. ― Rogu-te să-mi citești ce a poruncit “Io Ioan Nicolae (Mavrocordat) voievod” la 11 ianuarie 1745. ― Este destul de încurcată această poruncă, părinte, dar interesantă. Iat-o: “Dat-am cartea domnii meli rugătoriului nostru Iezechiil egumenul de la... mănăstire Trieh Sfetitelor de aici din Iași, carele, arătându-ne testament de la ziditoriul sfintii m(ă
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
când era zi de “dezlegare la pește”. ― Să încercăm a face încă un pas, părinte. ― Voie ca de la vodă, dragule. ― Nu știu cum se face, dar mereu îi întâlnim pe greci. Și de această dată, la 13 ianuarie 1777, Grigorie Alexandru Ghica voievod, văzând “jaloba... a tuturor... mănăstirilor Sfeti Gorii”, întărește Trei Sfetitelor din Iași stăpânirea unei case ce se află în ograda mănăstirii, dăruită de Anastasă Arghirocastritis la moartea sa, “în anul 1770 mart(ie) 22”. ― Uite că un amărât de negustor
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
n(ă)stirii ș-acum neputându-s(e) învoi cu exarhii ce au venit de la Sfeta Gora s-au priimit ca să-ș(i) ia banii ce au cheltuit și să rămâie dughenile a măn(ă)stirii”... Drept urmare, Grigorie Alexandru Ghica voievod, la 13 martie 1777, hotărăște: “poroncim domniia mea dumi(tale), vel agă, să iei pe star(oste)le de neguțitori denpreună cu alți doi neguțitori cum și-un calfă de dulgheri și să mergi la acele dugheni și... să prețăluiască
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
ce parte s-o luăm, dragule. ― Dacă nu ți-i cu supărare, părinte, eu aș zice să ieșim puțin pe dealurile din jurul Iașilor. ― Ia-o înainte, fiule, că eu oi păși după tine. ― Să-l urmăm pe “Io Gheorghie Ghica voievod, domnul Țării Moldovii”, care în 1659 februarie 7 scrie: “domnia me m-am milostivit și am miluit pre sluga noastre, pre Iane ce au fost chelar, cu un loc să-ș(i) facă bisericuțe în Dealul Mare, ce este în ținutul
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
fratele lui Hristodor cămănar, a dăruit mănăstirii Dealul Mare metoh al Patriarhiei Ierusalimului vreo cinci locuri de casă pe Ulița Mare din Iași. Acele locuri le-a dăruit “dreptu sufletul frăține-său lui Hristodor și a părinților săi”... ― Iliaș Alexandru voievod, <după 1668 august 18>, întărește stăpânirea locurilor de casă dăruite mănăstirii Dealul Mare de Canila, fratele lui Hristodor. Din acest act aflăm că unele din acele locuri de casă se aflau “pre Ulița Mare și lângă Podu>l <V>e
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
casă se aflau “pre Ulița Mare și lângă Podu>l <V>e<chiu>”. ― După ce am luat o gură de aer curat, cred că ar fi bine să ne retragem în târgul Iașilor, unde ne vom întâlni cu “Io Costantin Moghila voievod, domn al Țării Moldovei”, care la 21 decembrie 1610 spune povestea mănăstirii Sfânta Paraschiva (Metocul Maicilor) din Iași. Te-aș ruga să descâlcești spusa lui vodă despre vechimea acestei mănăstiri și ce s-a mai întâmplat cu ea. ― Apoi, s-
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
mănăstirea Sfânta Parascheva, după cum au spus sinaiții, era “metohul nostru”. Oricine îi trecea pragul, intra pe moșia sinaiților, fiule! ― Dacă tot ne aflăm în târg, cred că trebuie să ne oprim la mănăstirea Bărboi. În 1669, martie 12, Gheorghe Duca voievod scrie că: a venit “înaintea noastră” tot neamul sturzeștilor care “au dat și afierosit a lor biserică a Sfinților Apostoli... Pătru și Pavel, ci să află în târgu Iașilor zidită și făcută de răposați întru fericire boieriu Bărboiu biv vel
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
fiica lui Radul Racoviță, fost mare logofăt, și Dorothei, epitropul și egumenul mănăstirii Sinai, că tare-i întortocheată! ― Eu cred că ar fi bine s-o și faci, nu numai să încerci. ― Să-l luăm martor pe Alexandru Ioan Mavrocordat voievod, domn al Țării Moldovei, care la 7 decembrie 1786 scrie în hrisovul său că Ilinca păharniceasa cu vechilul ei Costandin, “prin jalobă au cerut giudecată cu... arhimandritul Dorothei... egumenul și epitropul a mănăstirilor Sinaii pentru biserica Sfântul Lazăr de lângă vama
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
noștri. Încotro ne vom îndrepta pașii astăzi? ― Apoi, pregătește-te de drum lung, părinte. ― Dacă mi-i spune unde ne vom opri, oi răsufla mai liniștit. ― Păi, eu aș ruga pe sfinția ta să-l asculte întâi pe Petru Șchiopu voievod, care la 7 mai 1583 scrie: “Iată au venit înaintea noastră,... rugătorii noștri, ieromonahi de la mănăstirea Sfântului Sava, din apropiere de Ierusalim”... ― Și ce au dorit acei ieromonahi, pe care vodă îi numește “rugătorii noștri”? ― Să vedem ce spune voievodul
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
voievod, care la 7 mai 1583 scrie: “Iată au venit înaintea noastră,... rugătorii noștri, ieromonahi de la mănăstirea Sfântului Sava, din apropiere de Ierusalim”... ― Și ce au dorit acei ieromonahi, pe care vodă îi numește “rugătorii noștri”? ― Să vedem ce spune voievodul mai departe: “Și au rugat pe domnia noastră să le dăm și să-i miluim cu un loc, să-și facă biserică.” ― Nu le era deajuns că toate mănăstirile Moldovei erau ale lor. Voiau să facă și o biserică a
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
departe: “Și au rugat pe domnia noastră să le dăm și să-i miluim cu un loc, să-și facă biserică.” ― Nu le era deajuns că toate mănăstirile Moldovei erau ale lor. Voiau să facă și o biserică a lor. ― Voievodul Petru Șchiopu - asemuit, datorită bunătății sale, cu o “matcă fără ac” - spune mai departe: “Am dat și am miluit pe rugătorii noștri... de la mănăstirea Sfântul Sava, care este lângă Ierusalim, cu niște case făcute de domnia noastră în târgul Iașilor
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
au făcut-o putred de bogată și au închinat-o la mănăstirea Sfântul Sava de la Ierusalim. ― Este întocmai cum am spus noi chiar la începutul discuțiilor noastre privind închinarea mănăstirilor către locurile sfinte, părinte. ― Uite, dragule, ce scrie unul din voievozi, la 20 decembrie <1742>, mai precis (Constantin Mavrocordat voievod revenit la domnie 1741-1743): El spune că: “16 foițe s-au scris pe la ținuturi, pe la boierii ce sânt ispravnici, pentru milostenia ce s-au socotit să de la Sfântul Mormânt a Ierusalimului
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
-o la mănăstirea Sfântul Sava de la Ierusalim. ― Este întocmai cum am spus noi chiar la începutul discuțiilor noastre privind închinarea mănăstirilor către locurile sfinte, părinte. ― Uite, dragule, ce scrie unul din voievozi, la 20 decembrie <1742>, mai precis (Constantin Mavrocordat voievod revenit la domnie 1741-1743): El spune că: “16 foițe s-au scris pe la ținuturi, pe la boierii ce sânt ispravnici, pentru milostenia ce s-au socotit să de la Sfântul Mormânt a Ierusalimului, după cum arată izvodul ce este în Visterie cu pecete
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
noi, să facă tablă (tabel) de preoți și de diaconi să trimiță aice”. ― Și dacă pe “tablă” nu apărea vreun popă sau diacon că a plătit cei 2 lei, avea a da socoată de ce și cum... Iată o scrisoare a voievodului Grigorie Alexandru Ghica, din decembrie 1764, în care, după ce spune că scutește de banii ajutorinței toate mănăstirile moldovenești închinate, citim: “Scriem domniia mea la svințiia voastră... egumeni de la sfintele mănăstiri a Ierusalimului, a Sfânta Gorii, și a Sinaiului,... ca să afle
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
Iași... Deci acești bani... să aibă a lua la dzile însemnate trei epitropi, anume: egumenul de la Trei Sfetiteli și egumenul de la Golâia și egumenul de la Dobrovăț, și să trimită la Sfânta Gora la toate mănăstirile”... ― Să nu crezi că alți voievozi au stat cu mâinile în sân. Nici pomeneală. La 15 noiembrie 1736, Grigorie Ghica voievod scrie: “De vreme ce părinții călugări de la svi(n)tele m(ă)n(ă)stiri a Sf(â)nta Gorii ne-au scris carte și ne-au
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
de la Trei Sfetiteli și egumenul de la Golâia și egumenul de la Dobrovăț, și să trimită la Sfânta Gora la toate mănăstirile”... ― Să nu crezi că alți voievozi au stat cu mâinile în sân. Nici pomeneală. La 15 noiembrie 1736, Grigorie Ghica voievod scrie: “De vreme ce părinții călugări de la svi(n)tele m(ă)n(ă)stiri a Sf(â)nta Gorii ne-au scris carte și ne-au rugat pentru... m(ă)n(ă)stire Trei Sfetitele din scaonul domnii mele, din oraș
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
vinit de chivernisala sfintii m(ă)n(ă)stiri și ca să poată triimite egumenul agiutorință... la acele... m(ă)n(ă)stiri de la Sf(â)nta Goră, unde este închinată”. ― În tot ce am citit, părinte, nu am întâlnit un voievod care să nu întărească stăpânirea daniilor anterioare sau chiar să înmulțească daniile către mănăstiri. Iată-l pe Grigorie Ioan (Calimah) voievod făcând același lucru în aprilie 1763 pentru mănăstirea “Trei Sfetiteli, de aice din Iași,... care este închinată la toate
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]