10,282 matches
-
stiri de la Sf(â)nta Goră, unde este închinată”. ― În tot ce am citit, părinte, nu am întâlnit un voievod care să nu întărească stăpânirea daniilor anterioare sau chiar să înmulțească daniile către mănăstiri. Iată-l pe Grigorie Ioan (Calimah) voievod făcând același lucru în aprilie 1763 pentru mănăstirea “Trei Sfetiteli, de aice din Iași,... care este închinată la toate lavrile ce sintu la Sfântul Munte, de la care... părinții ce lăcuiesc într-însâli... așteaptă agiutor... de la această sfântă mănăstire”. ― Auzi tu, dragule
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
într-însâli... așteaptă agiutor!” E greu de imaginat câți stăpâni avea biata mănăstire și cum cei din acele mănăstiri nu ridicau un capăt de ață pentru Trei Sfetite, ci doar ședeau cu mâna întinsă!... ― Drept urmare, pe lângă scutirile anterioare, Grigorie Ioan Calimah voievod mai adaugă dreptul de a lua “în toată vremea și a domnii mele... din ocna domnească... câte una sută lei pentru o sută ocă de ceară să fie... de arsu neîncetat la sfintili moștii a Prepodoabnii Paraschivii”. ― Apoi, pe lângă toate
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
trebuința și ajutoriul ce va avea Sfântul... Munte. Și toate moșiile acestea să fie supt stăpânirea sfântului Munte cum și toate celelalte moșii și altele care am închinatu cu hrisoavele noastre de a noastră bunăvoie”... ― Stau și mă întreb, dragule. Voievozii Moldovei chiar nu aveau nici o măsură în a risipi bogățiile bietei țărișoare? ― Nu știu cum să spun să nu greșesc, părinte. ― Te rog să nu ocolești nimic din ce ai în minte, ci spune-o pe șleau, fiindcă atunci voi vedea dacă
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
Te rog să nu ocolești nimic din ce ai în minte, ci spune-o pe șleau, fiindcă atunci voi vedea dacă și tu gândești așa cum este firesc să gândim... ― Cu nepriceperea mea în cele sfinte, aș îndrăzni să spun că voievozii credeau că domnia lor depinde de rugăciunile “rugătorilor noștri”, cum îi numeau ei pe călugării de la mănăstirile locurilor sfinte. De altfel, toate hrisoavele lor invocă această credință și speranță... ― Acum, ar fi bine să tragem o fugă până la mănăstirea “Xiropotamo
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
Acum, ar fi bine să tragem o fugă până la mănăstirea “Xiropotamo de la Sveta Gora”, ca să vedem ce pricină a avut cu mănăstirea Sfântul Ioan Zlataust din Iași, pentru care la 15 decembrie 1713 au ajuns în fața lui Nicolae Alexandru Mavrocordat voievod. ― Cauza judecății e destul de încurcată, părinte. ― Să încercăm a o descâlci, fiule. ― Și spune vodă: “Adecă au venit înaintea noastră și a tot Sfatul nostru rugătoriul... Iezechiil egumănul de Copou (mănăstirea Sfântul Atanasie) epitropul de la m(ă)n(ă)stirea
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
și s-au dat rămaș(i) călugării de la Sfetii Ioan... Și li s-au luat și dresăli, căci au fostu intrat cu meșterșuguri (înșelătorii) în moșiile mănăstirii lui Păun”... ― După 4 ani - asta o aflăm din hotărârea lui Mihai Racoviță voievod, adică la 8 aprilie 1717 - Xiropotamlenii și cu cei de la Sfântul Ioan Zlataust încă se mai ciorovăiesc pe moșia de la Prisăci, pentru niște poieni din Codrii Iașilor și vinăriciul din “Dealul Brândzăi”. La sfârșitul judecății, făcută împreună cu mitropolitul Ghedeon, vodă
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
vodă (în 1683) la Arghirocastro de lângă Adrianopol. ― Și eu cred la fel, sfințite. Acum te-aș ruga să-mi spui cine și ce a mai “vărsat” către mănăstirea Xiropotamo? ― La vreo 62 de ani de la jeluirea xiropotamlenilor către Mihai Racoviță voievod, adică la 8 aprilie 1717, iată-l pe Constantin Dimitrie Moruzi voievod confirmându-le la 12 mai 1779 dreptul de a lua anual din vama domnească din Iași câte 150 de lei. ― A fost și un egumen athonit, care a
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
sfințite. Acum te-aș ruga să-mi spui cine și ce a mai “vărsat” către mănăstirea Xiropotamo? ― La vreo 62 de ani de la jeluirea xiropotamlenilor către Mihai Racoviță voievod, adică la 8 aprilie 1717, iată-l pe Constantin Dimitrie Moruzi voievod confirmându-le la 12 mai 1779 dreptul de a lua anual din vama domnească din Iași câte 150 de lei. ― A fost și un egumen athonit, care a avut îndrăzneala de a-i scrie lui vodă. Fii bun și citește
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
în mână, strigă că îi este foame. ― Dacă e s-o spunem pe cea dreaptă, apoi cei de la mănăstirile cărora le erau închinate cele moldovenești aveau drepturi discreționare asupra lor. Așa se face că la 14 mai 1732 Grigorie Ghica voievod este nevoit să spună: “Adecă au vinit înaintea domnii mele... egumenii sfetagorenii Iezecheil de la Trii Sfetitele și cu Gherasim de la Golâia și ne-au arătat cu mare jalobă pentru mănăstirea Dancului precum au rămas la mare scăpăciuni... că câți egumeni
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
până la ultimul bănuț. ― Sfințite, am o rugăminte. ― S-o auzim, dragule. ― Să vedem ce se petrecea în acele vremuri la Sfântul Mormânt. ― Ai gânduri mari, fiule. ― Să încercăm, părinte. Pentru început, la 1 iulie 1693, aflăm de la “Io Constantin Duca voievod” că: “vinit-au... înaintea domniei mele... toți egumenii de pre la toate sv(i)tele mănăstiri ce sintu într-această țară... închinate la sv(â)nta cetate a Ierusalimului,... mănăstire Galata... făcută de Pătru (Șchiopu) vodă fiiul Mihnei vodă,... mănăstire a
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
dzău, domnu aceștii țări, am întăritu”... De ce să-i aducă la “Visteriia domniei mele” nu știu. ― Să mai facem un pas, spre cunoașterea Sfântului Mormânt. ― În această încercare a noastră, părinte, la 26 decembrie 1710 îl întâlnim pe Dimitrie Cantemir voievod, care, la fel ca înaintașii săi, se prosternează în fața celor de la Sfântul Mormânt. “Acmu... de la o samă de vreme, din zavistie diiavolului, slăbindu acestu pământu de-ntâmplare oștilor și de alte... m(ă)n(ă)st(i)rile caril(e
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
Visterie... să s(e) aședză la satele lor și să aibă a da... 2 ug(hi)... de om într-un an... Socotit-am... de întărim cu acestu uric... de acmu și până în veci”. ― Mai departe, îl întâlnim pe Grigorie Ghica voievod, care în 1728 septembrie 26 confirmă Sfântului Mormânt obrocul în bani pe care să-l ridice din vama domnească. Nu spune, însă, câte parale vor lua sfințiile lor în fiecare an. ― După patru ani doar, adică în 1733 iunie 8, Constantin
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
1728 septembrie 26 confirmă Sfântului Mormânt obrocul în bani pe care să-l ridice din vama domnească. Nu spune, însă, câte parale vor lua sfințiile lor în fiecare an. ― După patru ani doar, adică în 1733 iunie 8, Constantin Nicolae Mavrocordat voievod dăruiește Sfântului Mormânt câte 250 de lei anual din venitul vămii din Iași”. ― La data de mai sus, același voievod dăruiește Sfântului Mormânt 150 de stânjeni de sare “Și această sare să aibă a o lua egumenul de Galata sau
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
câte parale vor lua sfințiile lor în fiecare an. ― După patru ani doar, adică în 1733 iunie 8, Constantin Nicolae Mavrocordat voievod dăruiește Sfântului Mormânt câte 250 de lei anual din venitul vămii din Iași”. ― La data de mai sus, același voievod dăruiește Sfântului Mormânt 150 de stânjeni de sare “Și această sare să aibă a o lua egumenul de Galata sau oricare va fi epitrop”. ― Cam câtă sare intra într-un stâjen, părinte? ― Din câte știu eu, un stânjen ar echivala
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
Apoi, s-o luăm cu începutul, sfințite. Și aflăm că la 21 mai 1628 “Chiril, din mila lui Dumnezeu, arhiepiscop al Constantinopolului, Noua Romă, și patriarh ecumenic... Deoarece... precucernicul și preluminatul domn a toată Moldovlahia, domnul Io Miron Barnovschi Moghila voievod,... fiu iubit al smereniei noastre, îndemnat de dumnezeiasca râvnă, a ridicat din pajiște și din temelie o biserică... în Iași, în fața Curții domnești,... cu multe cheltuieli și jertfe bănești,... și împodobind-o, i-a închinat aceste două sate, Toporouții, moșia
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
ne așteaptă niște vorbe la locul lor, părinte. ― Le voi asculta cu viu interes. ― Iată ce spune un ieromonah la 1629 <mai 14>: “Preasfințitul patriarh chir Teofan m-a sfințit preot în Iașii Moldovei, la Galata, mănăstirea lui Petre (Șchiopu) voievod, în ziua Înălțării, fiind de față preacucernicul domn Io Miron Barnovschi Moghila voievod și mama lui, Elisaveta, la anul 1629 de la înfățișarea lui Hristos”. “Ioachim ieromonahul”. ― Să vedem ce spune la 1671 < februarie 9> “Methodie, cu mila lui Dumnezeu, arhiepiscop
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
interes. ― Iată ce spune un ieromonah la 1629 <mai 14>: “Preasfințitul patriarh chir Teofan m-a sfințit preot în Iașii Moldovei, la Galata, mănăstirea lui Petre (Șchiopu) voievod, în ziua Înălțării, fiind de față preacucernicul domn Io Miron Barnovschi Moghila voievod și mama lui, Elisaveta, la anul 1629 de la înfățișarea lui Hristos”. “Ioachim ieromonahul”. ― Să vedem ce spune la 1671 < februarie 9> “Methodie, cu mila lui Dumnezeu, arhiepiscop al Țarigradului, al Noului Râm, și patriarh a toată lumea“... ― După un întortocheat “discurs
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
a ști cu iastă carte a patrierșii noastre pentru rândul poslușnicilor sfintei mă)n(ă)st(i)ri a Bârnovii, care și mai înainte de alți creștini domni au avut iertare de toate, deci și acum mărie sa, creștinul Antonie Ruset voievod și domnu a toată Țara Moldovei, milostivitu-s-au și i-au iertat cu tot Sfatul măriei sale. Pentru aceea, dăm știre și noi cu această carte a patrierșii noastre, cine de acum înainte va asculta carte măriei sale lui vodă tocmai cum scrie
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
dovadă că patriarhii erau stăpânii tuturor mănăstirilor închinate și că ei le pecetluiau soarta o găsim la <1693 aprilie - 1695 decembrie 8>, când “Io Costantin Duca v(oe)voda, Bojieiu milostiiu, gospodari Zemli Moldsavscoi” scrie că tatăl său, Gheorghe Duca voievod, a “făcut tocmală... cu prefericitul Dosoftei patriarhul de Ierosalim de au dat sfinția sa patriarhul m(ă)n(ă)stire Hlincea să fie supt ascultare Cetățuii în loc de metoh, cu sate cu vecini, cu bucate, cu mori, cu vii și tot ce
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
asta. ― Să vedem ce spune de această dată Hrisant, patriarhul Ierusalimului, în noiembrie 1704: “Scrisoarea de față a smereniei noastre vădește că mănăstirea ce a închinat-o Sfântului Mormânt răposatul Ioan Hadâmbul, care este de la Dealu Mare, viind acolo Dumitrașco voievod, constantinopolitanul, a prădat-o; după aceea s-au tâmplat războaie și au venit în țara asta leși, turci, tatari și au furat vitele ei, albinele ei și ce alta mai putea să aibă, atât în mănăstire, cât și în metoh
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
le vândă, ori să le schimbe,... sub povara de afurisenie nedezlegată și de veșnică anatemă. Și, de va urma așa ceva, să fie... cu știrea... patriarhului ce va fi atunci al... Ierusalimului”... ― Ai văzut cum îl prezintă pe Dimitrie Cantemir? “Dumitrașco voievod constantinopolitanul”. Mă întreb cum a putut să scrie acest voievod “Descripțio Moldaviae”, dacă a fost în stare să prade o mănăstire din Moldova? Din preajma Iașilor. ― Și mai spune “patrierșia” sa despre decăderea mănăstirii Dealu Mare că “adesea i-am dat
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
nedezlegată și de veșnică anatemă. Și, de va urma așa ceva, să fie... cu știrea... patriarhului ce va fi atunci al... Ierusalimului”... ― Ai văzut cum îl prezintă pe Dimitrie Cantemir? “Dumitrașco voievod constantinopolitanul”. Mă întreb cum a putut să scrie acest voievod “Descripțio Moldaviae”, dacă a fost în stare să prade o mănăstire din Moldova? Din preajma Iașilor. ― Și mai spune “patrierșia” sa despre decăderea mănăstirii Dealu Mare că “adesea i-am dat, de la mănăstirile ce se află aici, în Iași, ale Sfântului
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
au mai putut întoarce roata istoriei... ― Și totuși... ― Cer întâi îngăduința sfinției tale să-ți amintesc de una dintre primele închinări (1574) ale unei mănăstiri din Moldova. Este vorba de mănăstirea Hlincea, ctitorie a Mariei, fiică a lui Petru Șchiopu voievod, împreună cu soțul ei, Zottu Tzigara, fost spătar și mare vistiiernic, mănăstire care a fost închinată uneia de la Dionisiate din sfântul Munte. Pentru edificare, voi relua porunca lui Radu Mihnea voievod din 26 martie 1618 venită totuși destul de târziu (după 44
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
mănăstirea Hlincea, ctitorie a Mariei, fiică a lui Petru Șchiopu voievod, împreună cu soțul ei, Zottu Tzigara, fost spătar și mare vistiiernic, mănăstire care a fost închinată uneia de la Dionisiate din sfântul Munte. Pentru edificare, voi relua porunca lui Radu Mihnea voievod din 26 martie 1618 venită totuși destul de târziu (după 44 de ani) din care aflăm pe ce baze era pusă relația - mănăstire închinată - locurile sfinte. Iată ce spune vodă: “Văzând... slăbirea, și nimicirea și sărăcirea acestei sfinte mănăstiri (Galata)... am
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]
-
fiindcă fiecare suspus în ierarhia mănăstirească își striga nevoile sale. Nu-l interesa ce se petrece în curtea vecinului, deși acolo se afla “fratele” său. Citește mai departe. ― Iaca ce spune prof. Ioan Vlăducă: “Ne aducem aminte de faptul că voievozii noștri au ctitorit multe mănăstiri, atât în Țările Românești cât și în alte țări ortodoxe. Unele mănăstiri de la noi erau închinate unor mănăstiri din Sfântul Munte Athos sau de la Ierusalim; o parte din veniturile lor mergeau la acele mănăstiri, ca
Ce nu știm despre Iași by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/551_a_859]