1,389 matches
-
s-au suitu prin târgul boilor ș-au descălecat în câmpu, supt saivan, de la deal de târgul boilor. (Sărărie n.n)...Și iar după acie au mai vinit împăratul în primblare și s-au suit în deal la mănăstire la Cetățuie, de au vădzut-o și prăvind locul în toate părțile. Și iar s-au întorsu la urdie la Țuțora. Dzic atunce să fie strigat și hogea în clopotniță la Sfete Neculaiu, ș-au stătut beserica pecetluită păn-la vinirea cu domnia lui
CE NU ȘTIM DESPRE IAȘI by VASILE ILUCĂ () [Corola-publishinghouse/Imaginative/546_a_699]
-
luat. Sunt mai mari decât picioarele ei. Italia a pus în vârf puțină hârtie igienică. Tot orășelul este așezat în pantă, străduță după străduță, iar casele sunt din piatră neșlefuită. Călcâiele Italiei ies din pantofii prea largi. Ne cățărăm până la cetățuie, dincolo de clădirea primăriei. Ieșim pe terasă și privim în jos câmpia nocturnă spuzită de lumini. Coborâm câteva trepte și ne trezim într-o piațetă pietruită în mijlocul căreia se află câteva jocuri pentru copii. Un leagăn scârțâie mișcat de briza care
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2069_a_3394]
-
Cetățuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură și spiritualitate ortodoxă Daniel Jitaru Introducere În zona de sud a orașului Iași, pe colina Cetățuia, se văd deasupra pădurii două cruci, care stau înfipte pe două turle de biserică bizantină. Apoi, se mai vede
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]
-
Cetățuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură și spiritualitate ortodoxă Daniel Jitaru Introducere În zona de sud a orașului Iași, pe colina Cetățuia, se văd deasupra pădurii două cruci, care stau înfipte pe două turle de biserică bizantină. Apoi, se mai vede un zid, ce are spre sud un turn și înspre răsărit alt turn mai mic decât primul. Oare ce-o fi
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]
-
piatră și cărămidă care stă între pământ și cer, iar pe lângă ziduri sunt mai multe case. Începe să citească istoricul de pe o placă lipită pe unul dintre pereții casei din fața bisericii. Și înțelege următoarele înfăptuiri istorice, culturale și spirituale: Mănăstirea Cetățuia este ctitoria lui Gheorghe Duca, domnul Moldovei, care a gândit, ca acest loc să fie o rugă a preoților pentru iertarea păcatelor lui și ale familiei lui, o chinovie unde să se slujească pentru iertarea păcatelor celor care și-au
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]
-
ale familiei lui, o chinovie unde să se slujească pentru iertarea păcatelor celor care și-au dat viața pentru apărarea credinței și a țării. La curtea domnească domnul Moldovei nu-și simțea viața în siguranță și de aceea a ridicat Cetățuia ca să-i fie de adăpost și refugiu pentru vremurile grele din viața politică, dar și de fală pentru zilele bune, când era vizitat de către demnitarii locali și străini veniți la Iași. Prin această ctitorie a vrut să se știe despre
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]
-
veche ce avea o bisericuță cu hramul Sfânta Treime, l-au ispitit pe Duca să-și stabilească aici, o reședință de vară. Încadrată organic în peisajul natural al vechii capitale a Moldovei, parcă nu ai putea înțelege Iașul fără Mănăstirea Cetățuia, o citadelă a spiritului și războiului. Atât orașul cât și mănăstirea au cunoscut vitregiile abătute asupra Moldovei, dar au învins și au rămas cu temeliile puternice, adânc înfipte în pământul strămoșesc. Cetățuia a reținut atenția tuturor vizitatorilor de la înălțarea ei
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]
-
parcă nu ai putea înțelege Iașul fără Mănăstirea Cetățuia, o citadelă a spiritului și războiului. Atât orașul cât și mănăstirea au cunoscut vitregiile abătute asupra Moldovei, dar au învins și au rămas cu temeliile puternice, adânc înfipte în pământul strămoșesc. Cetățuia a reținut atenția tuturor vizitatorilor de la înălțarea ei și până astăzi. Biserica elegantă și simplă, o găsim așezată în mijlocul ansamblului mănăstiresc. Apoi, vedem casa domnească cu un sistem de pivnițe boltite și cu cerdac la care se ajunge printr-o
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]
-
la mijlocul secolului al XVIII-lea. Ruinele palatului au fost înlăturate în timpul restaurărilor din secolul al XX-lea. Nici casele unde a funcționat tipografia în limba greacă nu mai există astăzi. Datorită ctitorului și talentului constructorilor s-a reușit ca ansamblul Cetățuia să reprezinte o sinteză originală a arhitecturii și artei românești, din a doua jumătate a secolului al XVII-lea. Între zidurile mănăstirii și-au salvat viața voievozii Moldovei: Constantin Cantemir, Dimitrie Cantemir și Mihail Racoviță atacați de oștile străine. Mitropolitul
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]
-
se mai observă convenționalismul caracteristic picturii bizantine. Pictorii au redat secvențe din viața și minunile Mântuitorului, ale sfinților și ale pătimirilor acestora, reușind să ne prezinte o frescă a vieții umane, care tâlcuiește aspirațiile profunde și permanente ale sufletului omenesc. Cetățuia a avut spre sfârșitul secolului al XVII-lea rolul misionar de a apăra credința creștin-ortodoxă prin difuzarea cărților teologice. La insistența patriarhului Dosithei al Ierusalimului s-au tipărit cărți pentru comunitățile grecești din tot Imperiul Otoman. În ciuda faptului că mănăstirea
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]
-
creație. În această lucrare vom găsi relatate câteva aspecte din viața politică a Moldovei din timpul lui Gheorghe Duca, împliniri în plan economic, social, cultural și bisericesc; apoi, pe parcursul a mai multor capitole vom găsi amănunte despre ctitoria lui: Mănăstirea Cetățuia; despre continuitatea vieții monahale din această chinovie, ne vom forma în minte după descrierea ucenicilor, câteva chipuri de părinți din secolul al XX-lea; într-un capitol am prezentat câteva obiecte de cult care au aparținut mănăstirii și despre care
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]
-
grupează în bresle puternice și răspândesc meșteșugul lor în multe părți ale țării și ale lumii. Dacă facem o ierarhie a țărilor române unde sa dezoltat cel mai mult viața artistică, constatăm că Moldova este pe primul loc. După ce la Cetățuia a încetat activitatea culturală la începutul secolului al XVIII-lea, încetul cu încetul acest complex monastic a căzut pradă uitării voievozilor și delăsării administratorilor, încât în a doua jumătate a secolului al XVIII-lea a ajuns aproape o ruină, unde
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]
-
sau doi călugări. Dar, la începutul secolului al XX-lea, o serie de restaurări energice, patronate de Mitropolia Moldovei și Sucevei au reușit să redea Cetățuiei nu numai înfățișarea, ci și prestigiul pe care l-a avut odinioară. Pentru noi, Cetățuia, înainte de a fi un loc este un sentiment. Din poartă blazonul Moldovei ne anunță că ne întâlnim cu trecutul istoric și, când, deja am pășit în interior conștientizăm că ne-am întâlnim cu stămoșii noștri. Aici trecutul, prezentul și eternitatea
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]
-
culturale ale Iașul, călătorul trebuie mai întâi să asculte versul eminescian ce evocă-n dulci icoane a istoriei minune. Își va solicita privirea și memoria, dar, în final va rămâne îndrăgostit de Iașul nemuritoarelor zidiri. Culmea pe care este zidită Cetățuia atrage atenția. Peisajul este fermecător și odihnitor și prilejuiește sentimente alese și reflecții teologice, filosofice și istorice. În conștiința pelerinului va stărui ideea unui loc sfânt și încărcat de istorie. C. Negruzzi în scrisoarea a XIX-a dădea expresie gândurilor
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]
-
În conștiința pelerinului va stărui ideea unui loc sfânt și încărcat de istorie. C. Negruzzi în scrisoarea a XIX-a dădea expresie gândurilor și sentimentelor care-l stăpâneau: „dacă te-ai întâmplat a fi vreodată, la apusul soarelui, pe dealul Cetățuii, într-o seară a lunii iunie, după ce ai privit steaua zilei coborându-se după muntele Pionul și după ce treptat razele lui încep a se stinge în umbrele nopții, în acel clar - obscur priincios ochiului, spune-mi înturnatu-ți-ai vederea (...) asupra orașului
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]
-
tale, beat de vuiet, culcat pe costișa lui ca să-și odihnească mădularele cele de granit”<footnote Costache Negruzzi, Păcatele tinerețelor, Scrisoarea a XIX-a, Ediția a II-a, Editura Scrisul Românesc, Craiova, p. 463 footnote>. Iar, Mihail Sadoveanu spunea despre Cetățuia: „Soarele cobora spre clipa când și pe monahi îi scoală din somn osârdia lor către Domnul Dumnezeu, cătră Iisus Hristos și Maica Fecioară. Deci, în liniștea zilei se auzi sunând toaca de la Cetățuia”<footnote Mihail Sadoveanu, Zodia Cancerului sau vremea
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]
-
463 footnote>. Iar, Mihail Sadoveanu spunea despre Cetățuia: „Soarele cobora spre clipa când și pe monahi îi scoală din somn osârdia lor către Domnul Dumnezeu, cătră Iisus Hristos și Maica Fecioară. Deci, în liniștea zilei se auzi sunând toaca de la Cetățuia”<footnote Mihail Sadoveanu, Zodia Cancerului sau vremea Ducăi-Vodă , Editura Gramar, București, 1993, p. 75 footnote>. Astăzi, îi auzim pe părinții din mănăstire, ca odinioară pe înaintașii lor că se roagă: pentru mântuirea sufletului, pentru pacea lumii, pentru îmbelșugarea roadelor pământului
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]
-
români să facă uz de armele spiritului, școala, tiparul de carte și educația enciclopedică. Această mișcare promovată de Patriarhia de la Constantinopol, a găsit un prețios sprijin financiar la domnitorii Țărilor Române în secolul al XVII-lea<footnote Nicolae Grigoraș, Mănăstirea Cetățuia, Editura Mitropoliei Moldovei și Sucevei, Iași, 1977, p. 9 footnote>. Galeria voievozilor Moldovei din această perioadă cuprinde o serie de figuri distincte, personaje cu o voință puternică, gata să se impună prin orice mijloace. La loc de cinste se numără
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]
-
În legătură cu aceste tulburări este posibil ca să se fi menționat prima dată rolul strategic al Cetățuiei. Având în vedere gravele tulburări din Iași, e greu de crezut că Duca ar fi rămas în casele domnești neîntărite și nu ar fi preferat Cetățuia, mănăstire întărită și ușor de apărat, unde și-a construit și un palat pentru a îndeplini exigențele unei reședințe de vară. Răscoala deși fusese înăbușită cu sprijin turcesc, a dus la profunda nemulțumire a sultanului. Sultanul și vizirul nu erau
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]
-
Costin și trimis la Țaringrad, unde moare în sărăcie. Gheorghe Duca înainte de a reveni pentru ultima oară la domnie își revede ctitoria în vara anului 1677 când, fiind domn al Munteniei, luptă în alianță cu sultanul împotriva zaporojenilor. Sosit la Cetățuia în ziua de Sâmpetru, hramul iubitei lui ctitorii, îi oferă un ospăț lui Antonie Ruset, voievodul Moldovei. Împotriva acestuia Duca lupta în ascuns să-l scoată din domnie pentru a-i lua locul. „Cei doi domni prieteni, Ruset atârnând de
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]
-
Ruset atârnând de Duca și Duca atârnând de rudele de la Constantinopol ale lui Ruset, se întâlnesc lângă Iași, sub zidurile solidei construcții, a lui Petru Șchiopul, Galata, de unde primul putea zări cele două turnuri sprintene ale frumoasei sale biserici de pe Cetățuia și acoperișurile curților ce-și durase acolo. După o masă moldovenească în Iași chiar, urmă, de Sâmpietru, la Cetățuia, desigur, în vasta sală cu stâlpi și linii ogivale încrucișate, răspunsul domnului muntean, oarecum acasă la dânsul. De acolo se merse
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]
-
zidurile solidei construcții, a lui Petru Șchiopul, Galata, de unde primul putea zări cele două turnuri sprintene ale frumoasei sale biserici de pe Cetățuia și acoperișurile curților ce-și durase acolo. După o masă moldovenească în Iași chiar, urmă, de Sâmpietru, la Cetățuia, desigur, în vasta sală cu stâlpi și linii ogivale încrucișate, răspunsul domnului muntean, oarecum acasă la dânsul. De acolo se merse pentru revistă, pentru halaiu, la Țuțora, unde era vechiul pașă de Silistra Cara Mustafa”<footnote Nicolae Iorga, Istoria Românilor
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]
-
dânsul. De acolo se merse pentru revistă, pentru halaiu, la Țuțora, unde era vechiul pașă de Silistra Cara Mustafa”<footnote Nicolae Iorga, Istoria Românilor. Monarhii, vol. VI, Editura Enciclopedică, București, 2000, p. 243 footnote>. Duca vodă rămâne strâns legat de Cetățuia, dar nu prin războaie. Deși se vede la tot pasul intenția ce o avea de a folosi Cetățuia ca loc întărit la vremuri de încercare, el se îngrijește mai mult să-i dezvolte latura religioasă. „Pentru incapacitate probabil, Antonie, căruia
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]
-
Mustafa”<footnote Nicolae Iorga, Istoria Românilor. Monarhii, vol. VI, Editura Enciclopedică, București, 2000, p. 243 footnote>. Duca vodă rămâne strâns legat de Cetățuia, dar nu prin războaie. Deși se vede la tot pasul intenția ce o avea de a folosi Cetățuia ca loc întărit la vremuri de încercare, el se îngrijește mai mult să-i dezvolte latura religioasă. „Pentru incapacitate probabil, Antonie, căruia Duca-i impusese ca hatman pe cumnatul Buhuș, fu mazilit apoi la întoarcere, lângă Chișinău și luat în
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]
-
footnote>. Acțiunile dure ale voievodului aduc curând țara la epuizare. Și totuși pe plan extern, nicicând din vremea lui Vasile Lupu un domn moldovean nu se mai bucurase de atâta prestigiu. Duca înființează o tipografie grecească la ctitoria lui, Mănăstirea Cetățuia în 1681, la acel moment singura din întreg Orientul ortodox. De asemenea, el își ia în serios rolul de hatman al Ucrainei și ,,înființează două colonii importante pe Nipru, la Tigănauca și la Nemirova”<footnote Constantin C. Giurescu, op. cit., p.
etăţuia lui Gheorghe Duca Istorie, cultură şi spiritualitate ortodoxă by Daniel Jitaru () [Corola-publishinghouse/Imaginative/503_a_738]