10,282 matches
-
spre domniia lui Ștefan Vasilie la scaun aici, în tîrgu în Iași”. Acest Costantin Șerban voievod l-a trimis „pre Vasilie Gealalăul cămăraș la Ocnă și acolo au luat cîtăva somă de bani... din vinitul țărăi”. Când revine Ștefănță Lupu voievod în scaunul Moldovei, îl prinde pe Vasilie Gealalău și pentru viclenie, îi taie capul, iar pentru banii furați de la Ocnă îi ia toată averea, printre care și „nește vii la Miroslava”. Gealalău, neavând copii, împotriva lui Stamatie ,mare postelnic, s-
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
iar pentru dughene ce simtu pre Podul ai Hagioaiei încă le-au mai dat o sută de lei bătuți”. Știi cumva cum a mai fost numită mănăstirea Galata? Drept să spun, aici ai aruncat întrebarea pe loc gol. Gheorghe Duca voievod, în hotărârea dată la 9 iunie 1669 (7177) în discordia între Ștefan Stanețschi iuzbașă, Mihaiu și Anton cu Camila, fratele lui Hristodori, ne lămurește: „Adecă s-au pîrît de față înainte domnii mele,... pentru niște vii ce sîntu în Valea
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
Galata au primit cele mai multe dezlegări pentru a lua viile de la cei ce le lăsau în paragină și a le da celor care voiau să le lucreze. Ascultă doar o asemenea poruncă dată la 14 aprilie 1687(7195) de Constantin Cantemir voievod: „Dat-am carte domniia mele rugătoriului nostru egumenului de la svînta mănăstire de la Galata, ca să fie volnic cu carte domniia mele a da știre tutror oamenilor carii au vii pre locul... Gălății, în Miroslava, carii au fugit și carii n-au
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
N-ar fi păcat să trecem ca gâsca prin apă pe lângă aceste edificii ce ne pun pe urmele trecutului Iașilor? Din partea mea ai tot sprijinul... moral, vere. Apoi Universitatea de astăzi este demnă urmașă a Academiei înființate de Grigore Ghica voievod în 1766, care s-a aflat lângă Mitropolia Veche, reprezentată pe atunci de biserica Stratenia Domnului, ce se găsea în arealul ocupat de Mitropolia de astăzi. A urmat apoi Academia Mihăileană, operă din 1835 a lui Mihail Sturza voievod, și
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
Ghica voievod în 1766, care s-a aflat lângă Mitropolia Veche, reprezentată pe atunci de biserica Stratenia Domnului, ce se găsea în arealul ocupat de Mitropolia de astăzi. A urmat apoi Academia Mihăileană, operă din 1835 a lui Mihail Sturza voievod, și în cele din urmă a Universității Vechi, înființată de Al.I. Cuza vodă în 1860 în clădirea ce adăpostește astăzi Filiala Academiei Române din Iași. Zidirea pe care o admirăm în acst moment a fost ridicată după planurile arhitectului vienez
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
se află aici de la 8 noiembrie 1834 - o fac eu pe a toate știutorul. Prietenul meu nu se lasă și continuă: A fost ridicat după proiectul lui Gheorghe Asachi. La început “clirosul și noblesa” au închinat monumentul lui Mihail Struza voievod. Acesta, însă, cu simț diplomatic, l-a închinat “Auguștilor monarhi care au dat Moldovei noul așezământ” (Regulamentul Organic). Acum hai s-o luăm la picior, că simt podgoria Copoului pe aproape. Știi vorba ceea: “pleci cu graba și te întâlnești
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
vorbește Nicolae Iorga în niște note de călătorie de prin 1907. El spune că o mână de călugări a ridicat aici în Codrii Iașilor un schit din “scânduri înconjurat de căsuțe țărănești ale umililor monahi”. În 1638, însă, Vasile Lupu voievod zidește o biserică din piatră pe aceste “prăvălișuri de dealuri acoperite cu vii”. Cu timpul, însă, zidirea s-a risipit. La 1702, Constantin Duca voievod o reface și își pune pisania scrisă pe grecește lângă cea a lui Vasile Lupu
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
schit din “scânduri înconjurat de căsuțe țărănești ale umililor monahi”. În 1638, însă, Vasile Lupu voievod zidește o biserică din piatră pe aceste “prăvălișuri de dealuri acoperite cu vii”. Cu timpul, însă, zidirea s-a risipit. La 1702, Constantin Duca voievod o reface și își pune pisania scrisă pe grecește lângă cea a lui Vasile Lupu voievod. Prin 1809, biserica este refăcută și pe la 1850 este pictată. În urma atâtor refaceri nu i se mai poate desluși stilul. Și asta nu-i
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
zidește o biserică din piatră pe aceste “prăvălișuri de dealuri acoperite cu vii”. Cu timpul, însă, zidirea s-a risipit. La 1702, Constantin Duca voievod o reface și își pune pisania scrisă pe grecește lângă cea a lui Vasile Lupu voievod. Prin 1809, biserica este refăcută și pe la 1850 este pictată. În urma atâtor refaceri nu i se mai poate desluși stilul. Și asta nu-i totul. La început zidirea a fost închinată la toate mănăstirile de la “Sveta Gora, și după ce au
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
Trei Sfetitele suptu ascultarea ei... și... n-au căutat de mănăstire de Copou, ce încă toate dzestrele ce-au avut... le-au istovit și beserica... au lăsat-o de s-au pustiit și s-au răsipit”. Și spune Constantin Duca voievod mai departe în acest act din 20 februarie 1702 (7210): “Deci domnie mea au socotit... cum de acum înainte călugării de Trei Sfetitele nice... treabă să n-aibă cu mănăstirea Copoului... ce să fie osăbite ca dintăi”. Mai departe, vodă
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
departe, vodă spune că “am miluit-o cu o bucată de loc din hotarul târgului Iașilor,... cu loc de țarină și fântână și vii și loc de hăleșteu în vale lui Tatar”. La 26 martie 1703 (7211) același Constantin Duca voievod spune că a refăcut biserica, a înzestrat-o cu moșii, cu două sate Rufeni (viitoare mahala a Iașilor) și Piscani. Apoi spune un lucru cu totul deosebit: “Am miluit svînta mănăstire Copou ca să fie în poslușenie și cu treidzăci și
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
Nicolae Iorga despre începuturile mănăstirii Sfântul Atanasie pe aceste locuri. Asta numai dacă ai dovezi, fiindcă Nicolae Iorga nu pomenește de nici un document. Dacă nu aveam acte doveditoare, nu mă aruncam cu laudele asupra ta. Ascultă ce spune Gașpar Grațiani voievod la 23 iulie 1619 (7127): “Dacă veți vedea această carte a domnii mele, pe câți oameni sînt la Copou voi să-i lăsați în pace... de... angherii,... fiindcă i-am lăsat... să îngrijească... sfînta biserică de acolo și să fie
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
Copou voi să-i lăsați în pace... de... angherii,... fiindcă i-am lăsat... să îngrijească... sfînta biserică de acolo și să fie și pentru alte trebuințe ale sfintii biserici”. Asta se întâmpla cu 19 ani înainte de a veni Vasile Lupu voievod să zidească biserica din piatră. Acum cred că putem să începem a vorbi de viile din podgoria Copoului. Pentru încălzire, ți-aș aminti de o danie făcută la 5 mai 1575 (7083) către mănăstirea Sfântul Sava de la Ierusalim. Și cine
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
vameș, care se împrumută cu 100 de galbeni de la mănăstirea Sfântul Sava din Iași, pentru care pune zălog “cinci fălci de vii den Iași de la Copou”. Cumnecum, nu are de unde înapoia galbenii și, la 28 martie 1633 (7141), Alexandru Iliaș voievod întărește mănăstirii Sfântul Sava stăpânirea celor cinci fălci de vie. Mă tem că marele vameș ori nu era “priceput” în slujba pe care o avea - mană cerească, nu alta - ori s-a cam “jucat” cu norocul de vreme ce în cei peste
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
nu a reușit să-și achite datoria. Mi se pare mie, ori l-ai ghicit pe marele vameș Manolachi? - l-am întrebat pe ieșean, care zâmbea pe sub mustață. Cât l-am ghici, cât m-a ajutat hotărârea lui Vasile Lupu voievod din 5 septembrie 1634 (7142), în care spune că l-a dat rămas pe turcul Mustafa Celeb, care a pârât mănăstirea Sfântul Sava pe motiv că vameșul i-a fost dator și lui pentru o sumă de bani, pentru care
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
a sclipuit o “neînsemnată sumă de o sută de galbeni” și i-a împrumutat nepriceputului în ale afacerilor, marelui vameș Manolachi, care nu a reușit să-și răscumpere cele cinci fălci de vie ... Fiindcă tot ai amintit de Vasile Lupu voievod, “domnul cel larg în daruri”, cum l-a numit Nicolae Iorga vorbind tocmai despre mănăstirea Sfântul Atanasie de aici din Copou, mai ascultă ce a putut să dăruiască ctitoriei sale de suflet Trei Sfetitele. La 27 martie 1640 (7148) i-
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
cu douăsprezece fălci de vie și cu încă patru fălci fac douăzeci și șase de fălci de vie. Cu alte cuvinte, cam vreo treizeci și opt de hectare de vie. E ceva.Nu? De îți era dor de Gheorghe Duca voievod, uite că ne întâlnim cu el la 13 octombrie 1662 (7171), când cumpără de la Ilisafta călugărița trei fălci de vie în Valea lui Ieremia. Hai să vedem, vere, ce dăruiește Ileana soția răposatului Buhuș hatmanul, Mitropoliei Moldovei la “leat 7224
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
îndulcea cu “poama” și vinul din Copou. Dintr-un zapis al lui “Sămion Gînga seimăn agiesc” aflăm că acesta a vândut patru pogoane de vie din Copou pe Valea Ursului lui “Toader Vîrnav trei vistiernic”. Iată că Alexandru Ioan Mavrocordat voievod cumpără la 21 mai 1785 opt pogoane de vie din Dealul Ursole din Copou, de la Ioniță fost bașceauș. Și vodă îl plătește “binișor”, fiindcă, pe lângă bani, îi mai dă “și zeci suflete de țigani din drepți țiganii domnești”. Acuma, ține
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
de la Ioniță fost bașceauș. Și vodă îl plătește “binișor”, fiindcă, pe lângă bani, îi mai dă “și zeci suflete de țigani din drepți țiganii domnești”. Acuma, ține-te bine, dragă ieșene. Da’ care-i baiul, vere? Imaginează-ți că și un voievod poate rămâne dator către un slujbaș domnesc! Care-i acela care a avut curajul să-și ceară datoria de la vodă? Slujbașul domnesc este Iordache Balș, mare vistiernic, iar datornicul este fostul domnitor Alexandru Ioan Mavrocordat, care la 11 ianuarie 1787
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
Vezi ce înseamnă obișnuința cu un anumit fel de a vorbi? Nici nu bagi seamă când ceva se schimbă. Uite și aici: Panagu vinde “o ogradă de vii”. Cu această ocazie mi-am adus aminte de faptul că mai mulți voievozi porunceau ca stăpânii de vii să și le îngrădească, altfel... puteau să rămână fără viile din stăpânire. Apoi o îngrăditură însemna “o ogradă”, mai ales că acolo era și o casă. Să n-o iei ca pe o laudă, ci
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
fostu dependinte de M-rea Sf. Ion gură de aur...” M-ai convins, vere. M-ai convins. Dar nu mi-ai spus totuși locul unde ne vedem mâine dimineață. Îți mai aduci aminte de satul Rufeni, dăruit de Constantin Duca voievod mănăstirii Copou? Cum să nu? Da’ ca să ajungi acolo, trebuie să pornești din Târgul Cucului. Iaca și locul de întâlnire, dragă ieșene. Strașnic mai știi s-o aduci din condei, vere. Dar n-am încotro. Așa că mâine mă găsești în
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
mai este zidirea slăvitului Ștefan vodă, ci o zidire nouă din 1888-1904 a franțuzului Lecomte du Nouy. Unde sunt contraforturile bisericii, unde-i clopotnița din care la 10 iunie 1672 a strigat hogea pe când sultanul - la invitația lui Gheorghe Duca voievod - a vizitat biserica mănăstirii Cetățuia? Unde-i tipografia de carte românească din vremea lui Dosoftei mitropolitul? Nu mai există nici un semn că la 1749 aici în chiliile din jur a fost înființată o școală românească care va ajunge una din
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
la Șorogari” cu 100 de lei. Am să-ți spun povestea vânzării a câtorva fălci de vie și a unor cai furați de la paharnicul Costantin. Știu despre ce-i vorba, vere. Există un ispisoc de întăritură dat de Antonie Ruset voievod, la 30 martie 1676 (7184), pentru o vie cumpărată de hatmanul Buhuș de la Martin Panica, cel care a furat caii paharnicului. Chiar dacă via nu se află aici la Șorogari, ci la Miroslava, am amintit-o pentru că este interesant felul cum
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
noastră. Nu te întrista însă, fiindcă am mai întâlnit noi săraci... Ba chiar și cu duhul... Și cum stă bine unei afaceri întocmite între un muritor de rând și niște rugători ai unei mănăstiri, și de această dată Miron Barnovschi voievod întărește la 11 noiembrie 1628 (7137) vânzarea unei vii din Valea Cozmoaiei. Da’ cine au fost împricinații, dacă pot spune așa? Păi unul ar fi vânzătorul viei, Dima, cămăraș (călăraș) de Țarigrad, și apoi sfințiile lor călugării “de la sfînta mănăstire a
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]
-
în Vale îi Cozmoaie, și o vie din Șorogari... o prisacă...” Apoi o poiană, un loc de prisacă cu poiană și râmnic la Vlădiceni... Când se întâmpla asta? <După 1685 (7193) iunie 15>, când este scrisă întărirea lui Constantin Cantemir voievod. Uite că din acest document al lui vodă am aflat un lucru deosebit. Știam că printre meșterii vremii se aflau și “arcarii” - adică cei care făceau arcuri pentru oșteni, dar unde aveau ei ulița asta n-o știam. Și ai
Ce nu ştim despre Iaşi by Vasile Ilucă () [Corola-publishinghouse/Imaginative/549_a_868]