10,805 matches
-
Imperiul poeziei, Magicul imperiu subteran consemnează minuțios traseul spiritual parcurs de Novalis. Cu o solidă bază teoretică, V. acordă o mare atenție concepției filosofice, făcând asociații originale (Dialectica spiritului: rațiune și intuiție, Filosofia poetică, Farmecul fragmentului, Novalis și Fichte, Idealismul tragic), dar plătește și un anume tribut metodei structuraliste de interpretare (Novalis și matematica modernă, Teoria semnului), fără a dăuna ansamblului, elaborat cu eleganță și claritate. Opera lui Novalis pare pe alocuri un pretext pentru a pune în discuție romantismul, cu
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/290621_a_291950]
-
Lautréamont și, trecând prin Rimbaud ori prin Saint-John Perse, până la Bacovia. Seria reperelor folosite în motouri sau infratextual poate continua cu Nerval, Montale, Quasimodo, Esenin, René Char, Emil Botta, Constant Tonegaru, Nichita Stănescu („hiperboreeanul”), mai târziu Ileana Mălăncioiu (maestra parabolei tragice cu tăișuri atroce). Alte „faruri” vin din pictură - Bosch - și mai ales din cinematografie - Federico Fellini. Începând cu Gardienii luminii, alături de o (discretă) partitură amar erotică, nou și îndrăzneț este zvâcnetul revoltei sub „palpitul grețos al disperării”, al dezgustului de
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/290423_a_291752]
-
faptele narate sunt numai pretexte și încifrează semnificații depășind cu mult materialitatea lor, multe episoade includ simbolul, metafora sau capătă caracter de alegorie, de parabolă. Discontinuitățile, ruperile de nivel, derogările de tot soiul de la normal, ancorarea în excentric, amestecul de tragic și grotesc, de sublim și ilar au rolul de a compune o lume în care totul e răsturnat, în care nu funcționează reguli, criterii. O lume în același timp încordată într-un crâncen efort al ieșirii din sine, al autodepășirii
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288929_a_290258]
-
demersul care problematizează. Căci invarianta operei dramatice (ca și a prozei) lui P. e problematizarea. În prima lui piesă, Mama (publicată în „Steaua”, 1960), este adus acasă din război, prin visele protagonistei, fiul acesteia și astfel se creează o poezie tragic duioasă a unui climat familial de o patriarhalitate iluzorie. Sfera vieții individuale, integrată într-un parametru sau altul al socialului, mai vast sau mai restrâns, livrează materia constitutivă și pieselor următoare: Vara imposibilei iubiri (reprezentată în 1967 la Teatrul Național
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288929_a_290258]
-
care își amintesc de un ciudat Herbert, înțelept nebun sau nebun înțelept, un soi de prototip al nebunilor ce mișună în opera lui P., îndatorată modelului shakespearean și prin asemenea prezențe (Niște fluturi frumos colorați), sau dezbate tema dezrădăcinării, condiția tragică a expatriatului (Rugăciune pentru un disc-jockey sau Ziua de pe insulă). Coșmarescă, acțiunea piesei Pădure cu pupeze se petrece într-un vechi conac părăginit, aflat în mijlocul unei păduri, ce adăpostește manechine de lemn, fără capete. Din pădure vin sunete scoase de
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288929_a_290258]
-
acțiune și cauzalitate, nici nu mai vorbim. Trebuie să le ignorăm complet, cel puțin în vechea lor formă, prea grosieră, prea evidentă, falsă, ca tot ceea ce este evident... Nu mai există nici dramă nici tragedie: tragicul devine comic, comicul este tragic, viața devine veselă... viața devine veselă...". Polițistul reacționează așa cum trebuie: În ceea ce mă privește, rămîn aristotelic logic, fidel mie însumi, fidel datoriei mele, respectuos cu șefii mei... Eu nu cred în absurd, totul e coerent, totul poate fi înțeles... [...] datorită
[Corola-publishinghouse/Science/1461_a_2759]
-
mereu capacitatea de a capta absurditatea vieții, ceea ce logica este incapabilă să facă: tragedia descrie contradicțiile experienței noastre umane. În felul său scrie Wylie Sypher, Lupasco ține seama cît se poate de serios de ceea ce am spus întotdeauna despre caracterul tragic al vieții; îl ia în considerare suficient pentru a încerca să îmbogățească logica prin înțelegerea tragică a experienței umane [...]." Există, adaugă Wylie Sypher, o dialectică a comicului, așa cum există o dialectică a tragicului: "[...] comedia își are propria privire asupra absurdității
[Corola-publishinghouse/Science/1461_a_2759]
-
experienței noastre umane. În felul său scrie Wylie Sypher, Lupasco ține seama cît se poate de serios de ceea ce am spus întotdeauna despre caracterul tragic al vieții; îl ia în considerare suficient pentru a încerca să îmbogățească logica prin înțelegerea tragică a experienței umane [...]." Există, adaugă Wylie Sypher, o dialectică a comicului, așa cum există o dialectică a tragicului: "[...] comedia își are propria privire asupra absurdității ființei umane". În opinia lui Wylie Sypher, "Lupasco caută o logică existențială, o logică plină de
[Corola-publishinghouse/Science/1461_a_2759]
-
mod diferit, în cazul celor două părți ale Ierusalimului, cea iordaniană și cea israeliană, dinaintea războiului celor șase zile) era divizarea arbitrară și dementă a lumii, cele două microorganisme care mă făceau să trăiesc, trecînd dintr-unul în celălalt, destinul tragic, grotesc și uluitor al planetei noastre. Războiul rece și noua perioadă de îngheț stalinist au sfărîmat Europa în două. Însă ceea ce mă obseda și îmi abătea atenția de la divizarea Europei în acei ani 1948-1951 era tocmai această nouă perioadă de
Gîndind Europa by Edgar Morin [Corola-publishinghouse/Science/1421_a_2663]
-
Un veac de singurătate și Pe malul apei. La Paris, iarăși, l-am descoperit pe Kurosawa, în care se reunesc acele trăsături ce au darul de a mă emoționa în cel mai înalt grad, compasiunea nesfîrșită a lui Dostoievski, obiectivitatea tragică a lui Shakespeare, simțul epic al lui Eisenstein. * Anul 1962-1963 a fost pentru mine un punct de cotitură, sub toate aspectele. La momentul alertei rachetelor din Cuba, eram internat la Mount Sinaï Hospital din New York. Toți cei din jurul meu se
Gîndind Europa by Edgar Morin [Corola-publishinghouse/Science/1421_a_2663]
-
cît și regimul dictatorial. Acest proces de decolonizare nu face altceva decît să opereze replierea națiunilor europene asupra continentului lor. El purifică noțiunea de Europă de aspectele sale cele mai urîte și pregătește pe nesimțite purificarea ideii de Europă, limitînd tragica ambiguitate a termenului care însemna intramuros libertate, drepturi ale omului, democrație, iar extramuros dominație, exploatare, aservire. Și totuși el a avut nevoie de timp. Căci purificarea decolonizatoare nu aduce prin ea însăși adeziunea la ideea europeană. Unii consideră chiar că
Gîndind Europa by Edgar Morin [Corola-publishinghouse/Science/1421_a_2663]
-
că reunim în noi o identitate familială, o identitate locală, o identitate regională, o identitate națională, o identitate transnațională (slavă, germanică, latină) și, eventual, o identitate confesională sau doctrinară. S-a în-tîmplat adesea ca ciocnirile dintre identități să se dovedească tragice, cum i s-a întîmplat în prima jumătate a secolului XX copilului cu tată german și mamă franțuzoaică. Însă concilierea în sine a bogățiilor a două identități aflate în conflict poate fi de asemenea aducătoare de fericire, așa cum mi s-
Gîndind Europa by Edgar Morin [Corola-publishinghouse/Science/1421_a_2663]
-
tendința netă de a le sincroniza cu ceasurile din Apus. Costurile acestei reintrări în istorie, într-o voit altă istorie, au fost extrem de ridicate și ele aveau să-și pună amprenta asupra epocii inaugurate la finele acelui decembrie miraculos și tragic. Românii și-au plătit scump ieșirea din "socialismul real", în circumstanțe rămase până acum destul de obscure. "Dans les pays englobés par l' Empire de l'Est, la vie cache bien les mistèrs", spusese cândva Czeslaw Milosz. Este o remarcă potrivită
[Corola-publishinghouse/Science/1451_a_2749]
-
pus inițial pe originalitatea sistemului (Sonderweg, în expresia lui R. Wagner) a trebuit să cedeze sub presiunea racordării integrative. Istoria își relua treptat cursul, cu sincope și crispări, cu violențe adesea programate de strategii noului regim. Comunismul fusese o paranteză tragică, era acum timpul să se reînnoade firul întrerupt de tancurile sovietice. Curios e că această regăsire a istoriei proprii, cu nuanțe adesea patetice, avea loc într-un moment când în Apus se admitea nu numai eșecul ideologiei, adică moartea utopiei
[Corola-publishinghouse/Science/1451_a_2749]
-
unui contact cu realitatea autohtonă în ultimul. Deschiderea spre sugestiile alterității rămâne însă o atitudine firească, sapientă și mereu actuală. Asemenea reflecții se reactivează în clipa de față, care e una a reintrării noastre în lume, după o lungă și tragică paranteză, în care s-a putut închipui, demențial, izolarea societății românești de tot ceea ce înseamnă ofertă a lumii civilizate, deschiderea spre valorile universale. Cu cât omenirea se rostea mai ferm spre o nouă solidaritate, dincolo de orice sectarism ideologic, religios, rasial
[Corola-publishinghouse/Science/1451_a_2749]
-
mulți tineri să chestioneze incomod pe cei mai în vârstă. Unde erau când noul imperiu, care trebuia să fie al libertății și egalitarismului, a fost presărat cu lagăre ale morții, transformându-se într-o imensă închisoare? Secolul nostru a avut tragica neșansă de a experimenta utopiile totalitare. În forme ce sfidează dreapta judecată. Excesul raționalist s-a întors contra rațiunii expunând vaste regiuni bunului plac al dictatorilor. Societatea românească n-a fost nici ea scutită de asemenea experiențe. Supusă la mari
[Corola-publishinghouse/Science/1451_a_2749]
-
un caracter dramatic. S-au creat ligi, asociații, institute de cooperare, academiile s-au reunit într-un program supranațional, cu scopul de a coordona eforturile științifice, dar și spre a contribui la asanarea morală a unei lumi grav afectată de tragica experiență a războiului. Cine nu-și amintește de spectaculoasele intervenții ale lui J. Jaurès, H. Barbusse, R. Rolland, A. France, care condamnau demisia intelectualilor, pledând pentru o angajare cît mai strictă a acestuia! Se știe că mari figuri de intelectuali
[Corola-publishinghouse/Science/1451_a_2749]
-
pentru a-i asigura o evoluție pozitivă și a face ca noile structuri să-i garanteze ireversibilitatea. Idealurile Revoluției, așa cum s-au definit ele în timpul evenimentelor și acum încep să apară, tot mai limpede, analizele întreprinse de mass-media, decurg din tragica experiență totalitară trăită de poporul nostru după cel de-al doilea război mondial. Să nu permitem îngustarea sau pervertirea acestor idealuri de către cei interesați a perpetua, fie și sub altă firmă, sistemul comunist! Ne declarăm, de aceea, deplinul acord cu
[Corola-publishinghouse/Science/1451_a_2749]
-
sfert de secol, anihilant și coșmaresc pentru noi, nu se poate înțelege decât în perspectiva desfășurării experimentului comunist din Europa răsăriteană, cu alte cuvinte, ca fragment al istoriei în ansamblu. Ce s-a întâmplat cu societatea românească în acest demisecol tragic? Cum s-a ajuns la atomizarea ei, la aparenta anulare a oricărei inițiative militante? În ce chip s-au cristalizat totuși rezistențele? Cu ce urmări pentru indivizii respectivi și pentru comunitate? Istoricii, politologii, sociologii vor căuta răspunsuri, multiplicând această interogație
[Corola-publishinghouse/Science/1451_a_2749]
-
care puteau fi prinse în noul discurs al puterii, acum se poate vorbi de recuperări multiple, care să îmbrățișeze integral durata românească. Cartea albă a Revoluției, propusă la un moment dat, rămâne o pioasă dorință, ca și istoria acestei paranteze tragice care a fost pentru noi regimul comunist. Ne plângem deocamdată morții din Decembrie, lumânările gratitudinii mai pâlpâie pe altare improvizate, slujbe de pomenire se mai fac pentru cei dispăruți în încleștarea cu monstrul, dar e nevoie de mai mult încă
[Corola-publishinghouse/Science/1451_a_2749]
-
rog Domnului să pot citi noile manuale de istorie din școli." Noile manuale de istorie! Când le vom avea? Și cum ar putea ele să dea seama despre marea jertfă colectivă pe care românii au înscris-o, cu acest demisecol tragic, în durata lor? Cronica, XXV, 14 (6 aprilie 1990), p. 1, 2 NOSTALGIA ADEVĂRULUI Sunt momente în viața fiecărui neam când nevoia de adevăr e mai presantă, uneori și imperativă, cum ni se întâmplă nouă de la un timp. Adevăr imediat
[Corola-publishinghouse/Science/1451_a_2749]
-
uita, ei ne părăsesc; între ei și noi se așează nu numai moartea ci și viața. Să nu-i lăsăm prin urmare să ne părăsească! Să nu lăsăm morții noștri să moară! Cei mai puri și mai generoși sunt morții tragicului nostru solstițiu, "decembriștii" acestui veac care, iată, apune fără glorie. Să nu-i osândim, prin uitare, la o nouă moarte! "Chipurile, vorbele, gândurile morților trăiesc în noi, iar pământ e numai lutul", spunea N. Iorga, preocupat de aceeași idee a
[Corola-publishinghouse/Science/1451_a_2749]
-
sine, o redescoperire a valorilor tradiționale, aceasta invită ipso facto la resuscitarea memoriei colective. Unde ne sunt morții?" Lozinca timișoreană din zilele revoluției, reluată de presă în vremea din urmă, se cuvine a fi extinsă asupra întregii perioade de dictatură. Tragicul cortegiu al celor uciși de torționarii regimului comunist nu poate cădea atât de lesne în neantul uitării. Sau e destinul lor lor să moară încă o dată? Cronica, XXV, 18 (4 mai 1990), p. 1 VADE RETRO Asistăm, consternați, de atâta
[Corola-publishinghouse/Science/1451_a_2749]
-
evenimentele din Decembrie. La scurt timp după fuga dictatorilor, se și clama în capitală, cu glas înalt, contra comunismului. Nici nu se putea altfel, dată fiind direcția în care se mișca de la un timp lumea, o lume avidă să încheie tragica paranteză totalitară și să reintre în normalitate. Ceaușescu fusese numai un prim obstacol, redutabil, care odată înlăturat făcea ca aspirațiile poporului să se poată canaliza pe direcția liberalismului reclamat pretutindeni în Europa Centrală și de Sud-Est. Spre deosebire însă de
[Corola-publishinghouse/Science/1451_a_2749]
-
despre clipa de față decât toată presa. Ea atestă că societatea civilă e un fapt, chiar dacă mărginit încă la asemenea zone, protejate numai simbolic de agresiunea forțelor oculte ale vechiului regim. Altare improvizate amintesc de morții din Decembrie, ca un tragic memento, ca o provocare la angajament social. Lozinci fără număr dau expresia noului crez politic, zidurile cenușii ale Universității rezumă parcă un "discurs" structurat de spiritul libertar și democratic. Steagurile baltice, așezate unul sub altul, se prelungesc pe verticală în
[Corola-publishinghouse/Science/1451_a_2749]