1,920 matches
-
Excelsior Art, Timișoara, 2002 Oprea, Ioan; Nagy, Rodica, Istoria limbii române literare. Epoca modernă, Editura Universității Suceava, 2002 Oțetea, Andrei, Renașterea și reforma, Editura Științifică, București, 1968 Pamfil, Carmen-Gabriela, Alexandru Philippide, Litera Inter-național, București, 2008 Reiheimer Rîpeanu, Sanda, Lingvistica romanică. Lexic. Fonetică. Morfologie, Bic ALL, București, 2001 Ricoeur, Paul, Despre traducere, Polirom, Iași, 2005 Rovența-Frumușani, Rovența, Semiotica discursului științific, Editura Științifică, București, 1995 Sala, Marius, De la latină la română, Univers Enciclopedic, București, 1998 Sala, Marius, Vintilă-Rădulescu, Ioana, Limbile lumii. Mică enciclopedie
Comunicare culturală şi comunicare lingvistică în spaţiul european by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/920_a_2428]
-
de școlarizare. Etapa pregătitoare cititului are ca obiective esențiale: elaborarea schemei corporale proprii și a partenerului, corectarea tulburărilor de lateralitate, orientarea, organizarea și structurarea spațio- temporală, corectarea tulburărilor de articulare, dezvoltarea auzului fonematic și a unor abilități cerute de actul lexic. Pregătirea pentru scris necesită coordonarea oculo- motorie, formarea și antrenarea conduitelor perceptiv- motrice, de organizare și structurare spațio- temporală, formarea și dezvoltarea câmpului grafic, precum și formarea abilităților implicate în actul grafic. Programele de intervenție destinate terapiei și dezvoltării limbajului trebuie
Elemente specifice comunic?rii la elevii cu dificult??i de ?nv??are din ciclul primar by Gabriela Raus () [Corola-publishinghouse/Science/84053_a_85378]
-
nivel lingvistic Ceea ce a șocat atunci când Istoria ieroglifică a fost descoperită a fost, mai mult decât rețeaua de simboluri și de sensuri "hieroglifice", limba propriu-zisă în care era elaborat textul. Două aspecte au bulversat mai mult decât altele: sintaxa și lexicul. La o primă vedere, acestea nu aveau nimic în comun cu ceea ce documentele scrise ale epocii atestă. Într-o carte erudită și inovatoare, Dragoș Moldovanu face un inventar al reacțiilor comentatorilor, care conchid, la unison, că autorul Divanului este nevoit
Inorogul la porţile Orientului - Bestiarul lui Dimitrie Cantemir: studiu comparativ by Bogdan Creţu [Corola-publishinghouse/Science/897_a_2405]
-
săi care povestesc, Cantemir scrie. Pentru el, scrisul este o problemă fundamental cultă, elaborată, nu un simplu vehicul al unei gândiri care își caută astfel dreptul la memorie. Un alt aspect esențial al acestui stil inovativ este cel legat de lexic. Cum abia în secolul al XVII-lea limba română începe să concureze etimonul slavon, este explicabilă sărăcia fondului de bază al vocabularului. Cu ce avea la îndemână, Cantemir nu avea cum să scrie Istoria ieroglifică, text în care sunt vehiculate
Inorogul la porţile Orientului - Bestiarul lui Dimitrie Cantemir: studiu comparativ by Bogdan Creţu [Corola-publishinghouse/Science/897_a_2405]
-
faptul că-și șterge urmele, elefantul prin faptul că încearcă să-și ridice tovarășul căzut, șarpele prin faptul că-și schimbă pielea. Personaje ale unei cărți scrise digito Dei, animalele nu produc limbaj, ci sunt ele însele cuvinte ale unui lexic simbolic. Nu sunt observate în comportamentele lor efective, ci în cele presupuse, și nu fac ceea ce fac, ci ceea ce bestiarul le impune să facă, pentru a putea să exprime, prin propriul comportament, ceva despre care ele nu știu nimic"52
Inorogul la porţile Orientului - Bestiarul lui Dimitrie Cantemir: studiu comparativ by Bogdan Creţu [Corola-publishinghouse/Science/897_a_2405]
-
atitudini romantice, de adorare a iubitei, cu misoginismul sumbru; Sociale prezintă alunecări în melodramă (Rediviva, Doi săraci, Crăciunul) și încercări în lirica „de idei” (Cristos a înviat, Quando vivimus?); Scrisori disimulează modelul eminescian în tablouri rurale, zugrăvite cu un abundent lexic regional, și în tonul colocvial, coborât pe alocuri la prozaic. I. a continuat să publice poezii, îndeosebi sonete de dragoste, aglomerând nume sonore exotice, ori să scrie versuri pe teme ocazionale, mai ales în preajma primului război mondial. SCRIERI: Majora canamus
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/287519_a_288848]
-
a nemulțumirii și neliniștii, străluminată adesea de accente vizionare. E. Lovinescu o caracteriza adecvat, ca „un pumn crispat spre necunoscut”. Dar energia necontrolată a protestului, relația prea directă, chiar prozaică, dintre discurs și faptul actual, împreună cu o oarecare lejeritate a lexicului tind adesea să împingă rostirea poetului spre discursiv și banal. Drama Sonata umbrelor este centrată pe o problematică aproape uzată încă de atunci: soarta artistului de geniu într-o societate puțin dispusă ori inaptă să-l înțeleagă și să-l
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/286820_a_288149]
-
Psihologie au apărut (selectiv): • Aproape de ,,sufletul" animalelor. O sinteză de psihologie animală și etologie, Mihai-Iosif Mihai • Fundamentele psihologiei speciale, Gheorghe Schwartz • Humorul ca sentiment vital, Harald Hoffding • Eduard Gruber, întemeietorul psihologiei experimentale în România, Aurel Stan • Istoria Psihologiei, Mihai-Iosif Mihai • Lexic de psihanaliză, Frédéric de Scitivaux • Memoria autobiografică, Ticu Constantin • Negocierea și medierea perspective psihologice, Ștefan Boncu • O psihologie a educației, Gabriel Albu • Procese interpersonale, Ștefan Boncu • Psihologia socială a organizațiilor, Claude Louche • Psihologie politică, Laurențiu Maricuțoiu • Psihopatologie și psihologie clinică
by Irina Crumpei [Corola-publishinghouse/Science/1075_a_2583]
-
devine elocventă prin contrastul provocat de sentința din finalul poemului: „la 26 de ani învățasem/ 26 de cuvinte unul pe an/ combină de recoltat (1951)/ război rece (1952)/ festival (1953) [...] suprapopulație (1976)/ dar nu le-am uitat/ niciodată pe celelalte” (Lexic). Temele predilecte - adolescența, călătoria, iubirea, cuvântul - străbat toate poemele, în suite de variațiuni și improvizații atent supravegheate, care trimit și la tehnicile creativității muzicale, în special jazzistice. De altfel, M. este și autorul unor culegeri de eseuri despre jazz, singulare
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288131_a_289460]
-
se justifică, fără îndoială, și prin faptul că, în lingvistica franceză actuală, profesorul de la C.N.R.S. este unul dintre cercetătorii cei mai deschiși către inovațiile integralismului. Cu toate acestea, premisa studiului lui Rastier, care echivalează fără rest gramatica cu "sistemul" și lexicul - inclusiv "discursul repetat" - cu "norma" limbii (în sens coșerian), nu poate fi acceptată ca atare: "dacă se poate admite că inventarul de morfeme aparține sistemului funcțional al limbii, inventarul de lexii (cuvinte și locuțiuni) și fixarea referinței lor se revendică
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]
-
aparține sistemului funcțional al limbii, inventarul de lexii (cuvinte și locuțiuni) și fixarea referinței lor se revendică de la norme"29. După cum a arătat Coșeriu însuși (în Sprachkompetenz, 1988) și după cum vom detalia în capitolul IV al lucrării noastre, opoziția gramatică/lexic nu este identică cu opoziția sistem/normă. Totuși, studiul lui Rastier comportă câteva merite indiscutabile: acela de a propune o definiție semantică atât pentru "fixare" (unde "cuvintele care alcătuiesc o lexie complexă nu au autonomie contextuală, iar parcursul interpretativ atribuie
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]
-
čuk). Cu toate acestea, LST nu poate fi redusă la structuralism, deoarece, pe de o parte, ea preia din generativism distincția dintre "structura de suprafață" și "structura de adâncime", iar, pe de altă parte, ea așază în centrul preocupărilor sale lexicul, și nu sintaxa. Scopul lui Mel'čuk și al discipolilor săi este de a elabora un Dictionnaire explicatif et combinatoire care să poată îngloba, din câmpul "frazeologiei" (adică al sintagmaticii, de vreme ce Mel'čuk se ocupă exclusiv de construcțiile binare, de
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]
-
Coșeriu este una severă, dar pe deplin îndreptățită: "singura semantică cu adevărat "cognitivă" (care încearcă să stabilească structura cunoașterii intuitive primare, așa cum se manifestă în limbi, sau modul în care limbile structurează "lumea", și care, de aceea, distinge și între lexicul primar, structurat, și lexicul secundar, nestructurat din punct de vedere idiomatic) este semantica structurală. Semantica prototipurilor, [...] în calitate de "cognitivă", nu este semantică, pentru că se referă la structura speciilor, și anume, a "lucrurilor" desemnate, nu la cea a semnificatelor; și, în calitate de "semantică
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]
-
dar pe deplin îndreptățită: "singura semantică cu adevărat "cognitivă" (care încearcă să stabilească structura cunoașterii intuitive primare, așa cum se manifestă în limbi, sau modul în care limbile structurează "lumea", și care, de aceea, distinge și între lexicul primar, structurat, și lexicul secundar, nestructurat din punct de vedere idiomatic) este semantica structurală. Semantica prototipurilor, [...] în calitate de "cognitivă", nu este semantică, pentru că se referă la structura speciilor, și anume, a "lucrurilor" desemnate, nu la cea a semnificatelor; și, în calitate de "semantică" (disciplină care operează cu
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]
-
semantică sau, mai exact spus, știința desemnării". Ea justifică, de altfel, nu numai primatul semanticului ca plan al limbajului, dar și primatul semanticii ca perspectivă de abordare a fenomenelor lingvistice: "În limbaj, totul este semantică: gramatica la fel de mult ca și lexicul, vorbirea în general și limbile la fel de mult ca și discursul. Și ceea ce nu este semantică în sine, adică "planul expresiei", este oricum determinat de către "semantic" și poate, de altfel, să-și asume la rândul său funcții mimetice de simbolizare directă
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]
-
non-opozitivă (care apare tocmai în cazurile de neutralizare)." 4.3. În conformitate cu aceste principii, semantica structurală delimitează, clasifică și analizează structurile lexematice ale unei limbi. "Sarcina lexematicii - precizează fondatorul integralismului lingvistic - este de a releva în limbile funcționale paradigmatica și sintagmatica lexicului pe planul conținutului."251 Prin urmare, structurile lexematice sunt de două tipuri: structuri paradigmatice, "alcătuite din unități lexicale care se găsesc în opoziție pe axa conținutului"252 și structuri sintagmatice, adică "solidarități între lexeme motivate prin valoarea lor de limbă
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]
-
secundare corespund domeniului tradițional al "formării cuvintelor", pe care Coșeriu l-a reformat în mod fundamental. Caracterul lor "secundar" rezidă în faptul că "un termen primar primește o determinare gramaticală și, cu această determinare gramaticală implicită, este redat din nou lexicului"261. În mod concret, există trei tipuri de structuri paradigmatice secundare: modificarea, determinarea și compunerea 262. Dintre acestea, modificarea "corespunde unei determinări gramaticale "inactuale", adică unei determinări care nu implică o funcție specifică (în frază) a termenului primar modificat". Așa
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]
-
și diacronie; (d) "tehnică a discursului" și "discurs repetat"; (e) "arhitectură" și "structură" a limbii; (f) "sistem" și "normă" a limbii; (g) raporturi de "semnificație" și raporturi de "desemnare". "E vorba, desigur - precizează autorul articolului -, despre distincții care depășesc cadrul lexicului și pe care orice lingvistică (și, mai ales, orice lingvistică structurală) le presupune, le implică, le face în mod explicit sau ar trebui să le facă, în studiul oricărui domeniu al limbii."301 Prin urmare, discursul repetat reprezintă o universalie
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]
-
formă de semantică "idiomatică" și, de aceea, ea nu poate fi identificată fără rest cu întregul studiu al "conținutului" unei limbi. Totodată, acest lucru nu înseamnă că unitățile "discursului repetat" ar fi lipsite de orice tip de raport cu unitățile lexicului și că, prin urmare, conceptele semanticii structurale ar trebui abandonate cu totul în abordarea primelor. Dimpotrivă, Coșeriu însuși recomanda în această privință următoarea atitudine: " Unitățile funcționale trebuie, într-adevăr, relevate mai întâi în limbajul primar - și nu în metalimbaj -, în
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]
-
cadrele" vorbirii, situația este mai complexă. Putem distinge, totuși, aici trei cazuri: a) există unități neîncadrate ale "discursului repetat", care nu "evocă" prin simpla lor prezență (aproape) niciun "cadru" textual 315, comportându-se, din acest punct de vedere, asemenea elementelor lexicului structurat al unei limbi. Din această categorie fac parte anumite - nu foarte multe - perifraze lexicale, în special acelea cuprinzând "lexeme" ieșite din uzul curent al unei limbi "istorice" (precum, în română, a-și aduce aminte, a nu avea habar etc.
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]
-
în planul unei anumite limbi. Ele nu constituie, e drept, unități lexicale (dat fiind că sensul lor e compozabil/analizabil), însă acest fapt nu le împiedică să rămână niște fenomene "idiomatice", niște "fapte de limbă". De exemplu, cineva care cunoaște lexicul limbii române ar putea înțelege cu ușurință desemnarea "literală"/imediată a unei expresii precum a face cu ou și cu oțet, dar nu va putea înțelege semnificația expresiei respective atâta timp cât nu o va (re)cunoaște ca pe un fapt "idiomatic
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]
-
obiectul unor "caracterizări" diverse. 1.3.2. Trecând la cealaltă axă configurativă, e de remarcat că toate textemele diasketice sunt, prin chiar natura lor, niște configurații sintagmatice. Ele reprezintă niște solidarități, asemănătoare celor identificate de către fondatorul integralismului lingvistic în planul lexicului structurat, dar de o altă natură. În acest sens, am putea porni chiar de la exemplele de solidarități lexicale oferite de către Walter Porzig, pe care le citează și Coșeriu: Cu ce se mușcă? Cu dinții. Cu ce se linge? Cu limba
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]
-
ducă la bun sfârșit sarcinile pe care susținătorii teoriei limbajului figurat convențional le trec cu vederea. În acest sens, premisa noastră - care încearcă să răspundă, de asemenea, la întrebarea privind posibilitatea studierii semantice a "nomenclaturilor" (adică a termenilor organizați în lexicul primar prin opoziții echipolente) - este că textemele realizează adeseori o reorganizare a opozițiilor echipolente din lexicul primar sub forma unor opoziții graduale și/sau privative. Această premisă deschide calea unui studiu configurativ al semnificatelor idiomatice. 3.2. Modul de generare
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]
-
În acest sens, premisa noastră - care încearcă să răspundă, de asemenea, la întrebarea privind posibilitatea studierii semantice a "nomenclaturilor" (adică a termenilor organizați în lexicul primar prin opoziții echipolente) - este că textemele realizează adeseori o reorganizare a opozițiilor echipolente din lexicul primar sub forma unor opoziții graduale și/sau privative. Această premisă deschide calea unui studiu configurativ al semnificatelor idiomatice. 3.2. Modul de generare a relațiilor amintite se poate observa cel mai bine în ceea ce privește (sub)câmpul lexical al animalelor sălbatice
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]
-
de la Tübingen - altfel, pe deplin consistentă cu ansamblul doctrinei sale - ar trebui supusă unei examinări mai atente. Astfel, fondatorul integralismului lingvistic disociază, pe urmele lui Platon între a numi și a spune (onomázein vs. légein), "ceea ce corespunde aproximativ distincției dintre lexic și gramatică": numirea se referă la "organizarea lumii în categorii și specii", pe când spunerea vizează "problema stabilirii de relații în această lume și cu această lume"377. Din această perspectivă, lucrurile devin mult mai clare, întrucât numirea e plasată la
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]