102,412 matches
-
apărută la începutul secolului trecut), cele de azi sunt influențate de traducerile din limbi de largă circulație, așa încât avem de a face cu o formă specifică de intertextualitate, care creează dificultăți analistului. Așa cum am arătat, cartea Monicăi Broșteanu abordează un subiect care prezintă interes pentru mai multe domenii de cercetare. Pentru a acoperi cum se cuvine această problematică interdisciplinara, studiul necesită cunoștințe de arabă, ebraica și aramaica, de limbi moderne, de lexicologie, de semantica și de traductologie, de teologie creștină și
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
Romă, de care a știut să profite pentru a-și definitivă teza de doctorat care se află la originea lucrării de față. Toate acestea i-au dat posibilitatea să trateze dintr-o perspectivă foarte largă și cu competența necesară un subiect atât de pretențios precum numele divine în Coran și Biblie și problemele pe care le pune traducerea acestora. Documentarea autoarei în ceea ce privește studiul numelor divine este impecabila, si ne putem da seama de acest lucru urmărind bibliografia lucrării și primul capitol
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
grupate pe câmpuri semantice (Dumnezeu Unic, Creator, Puternic, Milostiv, Atotștiutor etc.), sunt analizate apoi pe rând în cadrul acestor câmpuri, pornindu-se de la traducerile existente, continuându-se cu comentariile diverșilor autori musulmani, adesea și ale orientaliștilor care s-au ocupat de subiect (cel mai des apare citat D. Gimaret, cu cartea să Leș noms divins en Islam), apoi cu discutarea semnificațiilor posibile - începând cu sursa semantica și cu statutul gramatical al cuvântului - și păstrarea acestora în diferitele traduceri din română sau din
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
totdeauna un predicat. Aparține sferei umane, e ambiguu întrucât desemnează și dumnezeirea unică și pe zeii păgânilor, e plin de tot imaginarul religios al omului și are nevoie să fie purificat de toate percepțiile nepotrivite și să fie pus în legătură cu subiectul YHWH spre a-și dobândi întregul sens de care e capabil. Numai YHWH poate face aceasta și autorul vede aici o analogie lingvistică a întrupării Cuvântului: NUMELE (YHWH) ar corespunde dumnezeirii lui Hristos, iar ’elohm, firii lui omenești. Ecuația
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
mai adaugă și alte calificative că maw"d, d"fi‘, :"kir, s"tir/satt"r. Considerațiile de ordin lexicografic, cu care începe fiecare comentariu, sunt aproape la fel de amănunțite că și la al-Zamm"m, iar cele teologice și juridice depășesc adesea subiectul. • Abó Bakr al-Bayhaq (teolog și tradiționist aš’arit, m. 458/ 1066), Kit"b al-’Asm"’ wa œ-œif"t. Lucrarea este voluminoasa: în ediția îngrijita de șeicul KawÖar, publicată la Cairo în 1939 și retipărita la Beirut f.a., are peste 500
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
comentariul său fiind mult mai personal și, de aceea, măi coerent că al lui Qušayr. O altă caracteristică a lucrării este faptul ca abordează și problemele conexe de ordin general și teoretic pe care le ridică, în tradiția islamică, acest subiect: statutul numelui, daca este sau nu identic cu cel numit, originea numelor divine (dacă aceasta e numai revelația sau mai sunt și alte origini), cum trebuie considerat ≤adÖ-ul despre cele 99 de nume etc. Un numar dintre acestea
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
numar dintre acestea sunt tratate în prima parte, introductiva, intitulată Al-saw"biq wa al-muqaddim"t, iar celelalte, în ultimă, consacrată „chestiunilor complementare”: al-law"≤iq wa al-takml"t, pe când partea din mijloc, intitulată al-maq"œid wa al-gh"y"t, tratează subiectul propriu zis. Ghaz"l își limitează și el comentariul la lista lui Wald, dar semnalează și alte versiuni. În aceeași perspectiva sufi s-au scris multe alte tratate, printre care cele mai importante aparțin următorilor autori: Ibn Barram" (m.
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
singura lucrare a unui orientalist dedicată exclusiv numelor divine. Se compune dintr-o scurtă introducere și două părți. În introducere, după câteva considerații asupra importanței numelor divine în Islam și asupra foarte puținelor studii ale orientaliștilor care au atins acest subiect, delimitează sfera de interes a propriului studiu, ce exclude aspectul „spiritual”, mistic al comentariului numelor divine, limitându-se la cel lexicografic, în sens larg, preocupat de „stabilirea semnificației sau a semnificațiilor posibile ale unui calificativ divin, ținând seama de etimologie
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
o lucrare. Sensul nu se modifică: în acest caz, relația metonimica privește substantivul calificat și nu adjectivul. Tipologia e comparabilă cu cea a polisemiei interne. Va fi vorba deci de: a. Polisemie externă de accepții: 1. Restrângeri sau extensii privind subiectul sau unul dintre obiecte. Ex. brasser - despre bere și apoi, despre orice substanță sau amestec care se agită la temperatura înaltă. 2. Metonimii privind subiectul sau unul dintre obiecte. Ex. cambrioler qqn. - cambrioler qqc. 3. Transformări ca rezultat al omisiunii
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
Va fi vorba deci de: a. Polisemie externă de accepții: 1. Restrângeri sau extensii privind subiectul sau unul dintre obiecte. Ex. brasser - despre bere și apoi, despre orice substanță sau amestec care se agită la temperatura înaltă. 2. Metonimii privind subiectul sau unul dintre obiecte. Ex. cambrioler qqn. - cambrioler qqc. 3. Transformări ca rezultat al omisiunii („d’effacement”) boire, fumer. b. Polisemia externă de sensuri, rubrică de care autorul nu e foarte sigur. O ilustrează cu verbul apprendre în construcția apprendre
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
apprendre (apprendre qqc. à qqn., apprendre qqc.), couler (Le navire coule; couler le navire), pentru care postulează o schemă semantico-logică a structurii de adâncime de forma Agent - Relație - Obiect - Destinatar, schemă asupra căreia operează două selecții funcționale distincte: a) A (subiect) R O D (complement de atribuire) și a’) A R O D (subiect). (N.B.: O = o știință, o deprindere) (pp. 81-83). Aceeași lucrare conține și o teorie convingătoare cu privire la metaforă, pe care ne vom baza în analiza numelor divine metaforice
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
navire), pentru care postulează o schemă semantico-logică a structurii de adâncime de forma Agent - Relație - Obiect - Destinatar, schemă asupra căreia operează două selecții funcționale distincte: a) A (subiect) R O D (complement de atribuire) și a’) A R O D (subiect). (N.B.: O = o știință, o deprindere) (pp. 81-83). Aceeași lucrare conține și o teorie convingătoare cu privire la metaforă, pe care ne vom baza în analiza numelor divine metaforice. În capitolul intitulat „Metaforă și semantismul vag”37 se face de la inceput precizarea
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
mai apropiate s...ț reprezintă o soluție medie între două extreme: traducerea literala și traducerea ideii esențiale.”50 Ea trebuie dublată de firescul expresiei și de echivalentă stilistica. Unele limbi, printre care și română, au un stil literar specializat pentru subiecte religioase. În traducerea cărților sacre, el trebuie însă folosit cu discernământ, pentru a nu face traducerea ininteligibila pentru majoritatea destinatarilor. Nida atrage pe bună dreptate atenția asupra faptului că Noul Testament a fost scris în forma unei limbi vorbite de omul
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
wa-yabsu”u, „Dumnezeu închide și deschide șmânaț” (v. 2, 245). Corpusul la care ne-am oprit este alcătuit după aceleași principii că lista lui Sufy"n, din nume atestate ca atare în Coran sau derivabile de la verbe care au ca subiect sau obiect divinitatea și care sunt recunoscute ca atare de musulmani. Această din urmă precizare este limitativa, deoarece, daca am derivă toate numele posibile de la verbe din Coran care il au pe Dumnezeu ca subiect sau obiect am ajunge la
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
de la verbe care au ca subiect sau obiect divinitatea și care sunt recunoscute ca atare de musulmani. Această din urmă precizare este limitativa, deoarece, daca am derivă toate numele posibile de la verbe din Coran care il au pe Dumnezeu ca subiect sau obiect am ajunge la un număr foarte mare64. Multe au fost motivele pentru care s-au cercetat numele divinității în Islam: li s-au căutat originea, corespondenții ebraici sau cei prezenți în alte culturi din zonă, li s-a
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
și tradus cu diverse nuanțe și conotații, pe care le vom cerceta când ne vom ocupă de el, prezentând pe larg și contextele 83, primul este lipsit de orice ambiguitate. Apare și că predicat nominal (w"≤idun) avându-l ca subiect pe All"h (29, 46/45; 37, 4) și că epitet al lui il"h: il"h w"≤id: „un singur Dumnezeu” (2, 133/127.163/158; 4, 171/169; 5, 73/77; 6, 19; 14, 52; 16, 22/23
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
RB „unique”; DM „Un”; YA „the One and Only”; Arb „One”. Apare o singură dată, în primul verset al surei 112, care afirmă monoteismul islamic la modul polemic în raport cu creștinismul. Este predicat nominal, ca și All"h, avându-l ca subiect pe Huwa: Huwa All"hu a≤ad: „El este Dumnezeu, Unul”. Toți gramaticii sunt de acord că provine din aceeași rădăcina că și w"≤id. Din punct de vedere teologic, Aš‘ar și Ghaz"l socotesc cele două nume sinonime
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
to the person whose attribute it is. Both these ideas are summed up în nobility”. Semnificații de bază: măreț (:ó al-mal"l) + care are cinstire (’ikr"m). Toate cele trei variante românești păstrează ambiguitatea celui de-al doilea termen ca subiect sau obiect al cinstirii. 2.1.5.11. Karm: SOI „darnic” (27, 40)/„cel cinstit” (82, 6); ASM „Mărinimos”; GG „Dăruitor” (27, 40)/„cel Sfânt” (82, 6); Marr „munificus”; RB „généreux” (27, 40)/„magnanime” (82, 6), DM „généreux” (27
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
este de ajuns că ocârmuitor și ca ajutor.” (ASM) În lista lui Sufy"n, acest nume este luat de la v. 25, 31, pe când Bayhaq citează 22, 54137. Însă cel mai adesea se întâlnește verbul hâd", „a călăuzi”, avându-l ca subiect pe Dumnezeu. Se spune de mai multe ori despre Dumnezeu că El „călăuzește pe cine vrea pe cale dreapta” (yahd mân yaš"’u ’îl" œir"”în mustaqm: 2, 142/136; 2, 213/209; 10, 25/26 etc.) ori că El
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
preislamice din sudul Arabiei, Dumnezeul iudeilor și Dumnezeu-Tatăl al creștinilor era desemnat cu acest nume140. Observația lui Õa‘lab că al-Ra≤m"n nu este un nume că toate celelalte este justă: întotdeauna cu articol, nu este niciodată predicat al subiectului All"h; cu exceptia formulei al-Ra≤m"n al-Ra≤m, nu se combină cu alte nume, în schimb apare de circa 50 de ori în contexte în care funcționează, asemenea numelui suprem All"h, în anumite sure mekkane (e.g. în sura
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
posesor (:ó) în anexiune cu un substantiv ce numește calitatea posedata, ori expresia Q"bil al-Tawb, alcătuită dintr-un participiu activ și un substantiv verbal sau chiar propoziția L" il"ha ’ill" huwa. În afară de All"h, care este aproape întotdeauna subiect, toate numele se întâlnesc cel mai adesea că predicat de propoziție nominală în care subiectul este All"h, ori al-Ra≤m"n. 2.3. Traducerea numelor divine în limba română: problematică, posibilități și imposibilitățitc "2.3. Traducerea numelor divine în
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
al-Tawb, alcătuită dintr-un participiu activ și un substantiv verbal sau chiar propoziția L" il"ha ’ill" huwa. În afară de All"h, care este aproape întotdeauna subiect, toate numele se întâlnesc cel mai adesea că predicat de propoziție nominală în care subiectul este All"h, ori al-Ra≤m"n. 2.3. Traducerea numelor divine în limba română: problematică, posibilități și imposibilitățitc "2.3. Traducerea numelor divine în limba română \: problematică, posibilități și imposibilități" 2.3.1. Traducerile existente După cum s-a putut
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
apare adesea în combinație cu ’Elohm, acesta din urmă cu sau fără pronume-sufix. Traducerile românești redau această combinație prin „Domnul Dumnezeușltăuț” (e.g. Ex 20,2-12: „Cele zece porunci”; Dt 5,6-15). Spre deosebire de ’Pl sau ’Elohm, YHWH este întotdeauna subiect și niciodată predicat sau parte a predicatului. I se atribuie caracteristici omenești: se vorbește de „față” lui, de „glasul” lui, de „ochii” lui, de „urechea” lui, de „brațul șputeriiț lui”, de „mâna/dreapta” lui, de „gândurile” lui, de „inima” lui
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
că pentru identificarea numelor divine din Coran, cu o singură excepție: întrucât nu există în tradiția iudeo-creștină liste de nume divine că în cea islamică, nu vom construi astfel de nume de la verbe la mod personal care il au ca subiect pe Dumnezeu, așa cum au făcut autorii islamici de liste construind nume că al-Mu≤y, al Mumț, ci vom urmări doar forme atestate echivalente celor care constituie nume divine în Coran. Vom constata însă că ponderea expresiilor metaforice referitoare la
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]
-
este preamărit, numit „mare”, pentru că e Stăpân a toate, dar mai ales pentru modul în care s-a manifestat în istoria lui Israel. R. Mosis 198 semnalează numeroase pasaje în care verbul g":al la forma qal îl are ca subiect pe YHWH; astfel de construcții sunt sinonime cu g":Äl YHWH și exprima concluzia celor care au avut parte de eveniment izbăvitor (e.g. Ps 35/34,27; 40,17; Mal 1,5; 2Sam 7,22 etc.) Semnificații de bază: superior
[Corola-publishinghouse/Science/2091_a_3416]