102,412 matches
-
cine și bazată pe ce? Dimensiune sincronică a identității, care se conjugă inevitabil cu dimensiunea diacronică: dar până la ce punct coincide identitatea cu permanența În timp a aceluiași subiect? Și este oare posibil, În planul schimbător al istoriei, ca un subiect, cu atât mai mult unul colectiv, așa cum este o tradiție religioasă, să rămână identic cu sine Însuși? Sau nu este totuși valabil, chiar și pentru trecut (pentru un trecut mai puțin erodat de mitul schimbării cu orice preț, tipic Occidentului
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
religia populațiilor de vânători-culegători” sau despre religia „neolitică”. În cazul celei din urmă, de exemplu, ideea de bază este că religia cultivatorilor neolitici apare foarte diferită de cea a vânătorilor, pentru că mentalitatea și dorințele agricultorilor se concentrează, firește, În jurul unor subiecte foarte diferite, cum ar fi mai ales bunăstarea semănăturilor, abundența recoltelor (Maringer, 1956). Dar oare lucrurile stau chiar așa? Desigur, religia este mentalitate: un sistem de credințe este parte integrantă a unui sistem de gândire. De asemenea, nu se poate
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
acest avertisment, nu putem decât să Împărtășim atenția care, În cercetarea primelor urme ale religiei, a fost dedicată mereu mormintelor. Existența practicilor funerare poate fi Într-adevăr un indiciu legitim În ceea ce privește credințele și riturile funerare, credințe și rituri care, prin subiectul și prin starea emoțională pe care le presupun - morții, moartea - pot să fi avut legătură cu apariția sacrului. Îngrijirea atentă a morților reflectă o atitudine față de viață și față de moarte foarte diferită de cea non-umană. Chiar și maimuțele antropomorfe Își
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
ca să coloreze; dar ce anume? Corpuri, obiecte? Este imposibil să nu observăm aici primele semne - sau o etapă ulterioară a - ale evoluției gândirii simbolice, ale cărei legături cu emanciparea gândirii religioase nu sunt o ipoteză hazardată. Vom reveni asupra acestui subiect. Acum cca 90 000 de ani, atenția acordată morților a devenit evidentă, deși nu știm cât de răspândită. Pentru Încă 50 000 de ani exemplele cunoscute provin din peșteri, dar acest lucru nu arată decât faptul că peșterile conservă, În timp ce
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Totul era acoperit de pietre mici și mari. Din păcate, săpăturile nu au fost făcute cunoscute În detaliu, deci trebuie să fim rezervați În privința asocierii omului cu animalul. Totuși, am menționat situl pentru că, În acest context, ursul a fost un subiect de interes irezistibil pentru unii cercetători; mai ales ursul de peșteră, marele urs dispărut, care hiberna În grote. Timp de cincizeci de ani, presupusul „cult al ursului” din lumea musteriană a trezit cele mai fervente pasiuni și a făcut să
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
al identității individuale și tribale care transpare din obiectele decorate și din podoabe, fie de o reflecție asupra trecutului ancestral, asupra timpului care transcende viața individului. Nu este hazardat să presupunem că au existat o serie de constructe mitologice pe subiecte de acest tip, mai ales la grupurile de vânători care - ca În Ucraina sau Dordogna - au ajuns să aibă un oarecare grad de sedentarism. Omul și-a Însușit ritmurile timpului, așa cum se observă din secvențele de semne de pe bucăți de
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
general, cu inventarea scrierii, motiv pentru care se iese din ambientul tematic al acestui capitol. Însă continuitatea sistemelor religioase neolitice este atât de răspândită, iar inovația precede atât de direct religiile actuale, Încât nu este necesară o tratare aparte a subiectului. De exemplu, În China evoluează scapulomanția și cultul strămoșilor, iar În India apar, În mileniul al III-lea, casetele cu imagini divine, ținute În casă ca sanctuar privat. În Africa Occidentală se manifestă acele religii complexe, care Încă mai există
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
-te de leu!”, a ieșit (regele) Onnos din urciorul său după ce și-a petrecut noaptea În urciorul său. (294) Mai pot fi amintite și alte cazuri, dar este vorba despre frânturi care sunt comprehensibile doar pentru cei care cunosc deja subiectul și, prin urmare, aproape inaccesibile nouă; putem doar să intuim că aceste divinități nu trăiesc Într-o lume superioară, speculativă, ci sunt legate Între ele prin relații multiple și pasionante, Înfruntând riscurile umanizării esenței lor. Înainte de toate, ele se reunesc
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
sistem contractual În care cealaltă parte este reprezentată de „un slujitor al lui ka” (un preot funerar) care obține o recompensă stabilită. Dacă liniștea și respectul datorate mormântului sunt tulburate de zgomote sau fapte nepotrivite și profanatoare, acestea vor face subiectul unui adevărat proces penal, desfășurat În fața zeului, Între defunct și profanator, Încheiat cu prevestirea unei pedepse exemplare pentru acesta din urmă1. Iar, În ceea ce privește păstrarea personalității, trebuie amintită practica prin care se trimit morților adevărate scrisori 2, În care li se
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
comun cu narațiunea biblică din capitolul al doilea al Genezei, care, de altfel, e dependent de sursele mesopotamiene. 3. Munca (destin al omului), păcatul originar, pedeapsa și potopultc "3. Munca (destin al omului), păcatul originar, pedeapsa și potopul" Toate aceste subiecte sunt strâns legate Între ele. a) Munca (destin al omului) După cum am subliniat mai sus, omul, conform izvoarelor sumero-akkadiene, a fost creat de zei pentru a-i Înlocui În munca istovitoare pe care Înainte erau obligați să o realizeze singuri
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
pe durata sărbătorii, dionisiile mari erau singura legătură evidentă pe care competițiile tragice o aveau cu cultul lui Dionysos. De altfel, deja pentru antici era proverbial să afirmi că tragedia „nu avea nimic de-a face cu Dionysos”. Dar dacă subiectul putea să nu fie dionisiac, până Într-atât Încât, Între operele transmise până la noi, zeul nu apare decât În Bacantele lui Euripide și În Broaștele lui Aristofan, mai multe elemente formale par să conducă la Dionysos. Masca, prosopon, era imaginea
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
erau În măsură să acționeze asupra omului și să Îi modifice destinul. Astfel, dacă mystèria pot rezuma Învățătura ascunsă În celebrarea ritului, teleté poate exprima rezultatul așteptat de către cel care lua parte la ele, acea „plinătate” prin care oamenii devin subiecți culturali, integrați pe deplin În societate și egali cu ceilalți membri. Este deci cu putință ca, Într-un trecut greu de specificat, Eleusis să fi reprezentat pentru Atenaxe "Atena" spațiul extern, „altul”, unde pentru tinerii atenieni aveau loc ritualurile de
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
fiindcă este un om bun din punct de vedere moral, drept, Înțelept. Rămâne de subliniat că temele căsătoriei și ale erosului („morala sexuală”) ocupă un loc fix, dar nu dominant, atât În filozofia, cât și În religia romană. Multe din subiectele pe care le-am tratat aici nu au fost Încă studiate Îndeajuns 1. Puținele referiri la opera „filozofilor” și „teologilor” romani, pe care i-am expus aici cu restrângerea de rigoare, dovedesc cât de necesară și promițătoare este această cercetare
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
practică. În fața unei unice puteri divine stă individul, părtaș la rațiunea universală În cel mai intim focus al său de făptură rațională, făcând abstracție de orice condiționare de rasă, limbă, cultură. Totuși el se recunoaște „cetățean al lumii” și totodată subiect al unui plan providențial de la care nici nu poate, nici nu trebuie să se sustragă, Îndeplinindu-și propria parte cu conștiință deplină, chiar dacă și cu trudă și suferință, pentru funcționarea armonioasă a Întregului. Așadar, individualismul și cosmopolitismul se contopesc În
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
o serie de izvoare, literare, monumentale și epigrafice, dezvăluie cu o frecvență din ce În ce mai mare prezența, alături de Marea Mamă, a unui personaj tânăr, Attisxe "Attis", care, deși În poziție subordonată față de ea, apare ca obiect de cult. Metodele acestui cult și subiectul mitic de care se leagă el motivează tăcerea (adesea expresie a unui refuz) În jurul personajului În documentele mai vechi referitoare la cultul Mamei În Grecia. Ele reflectă o perspectivă de tip mistic sau, În accepția În care folosim acest termen
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Hr., importante ca mărturie a unui conservatorism tradiționalist În doctrină, morală și rit; tot Manușåihr este și autor al D³dest³n ș d¶nșg, care este alcătuită din nouăzeci și două de răspunsuri la diferite Întrebări legate de tot felul de subiecte de morală, drept, cosmologie și care aparține unui gen literar de tip răspuns-Întrebare, firesc pentru compoziții orale. Adurfar½bay ș Farrokhz³d³n, mare preot În Fars În timpul califatului lui Ma’m¿n (813-833) și un alt mare preot din Fars, Âdurb³d ș
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
chinurilor din infern pe măsura păcatelor comise. Caracterul vizionar al Ard³ Wșr³z n³mag apropie această operă de literatura apocaliptică zoroastriană (Boyce, 1968a, p. 48; cf., infra). O escatologie apocaliptică, cu viziuni și revelații ale evenimentelor viitoare și finale, este un subiect care, În zoroastrism, a furnizat material pentru un gen literar cu rădăcini de netăgăduit În tradiția iraniană, de la G³th³ la Yașt 19 (cf. infra, subcapitolul 2.4), deși influențat de apocalipsa iudaică și creștină (Duchesne-Gillemin, 1982). Pe lângă mărturii Împrăștiate În
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
sau „rău”) (cf. Wikander, 1941; Barr, 1954, pp. 42 sq.; Boyce, 1975a, pp. 79 sq.); V³taxe "Va>ta", yazata vântului (În limba pahlavi, W³dxe "Wa>d"; cf. Boyce, 1975a, pp. 78 sq.); Haomaxe "Haoma", yazata pentru *sauma indo-iraniană, obiect și subiect al jertfei (În limba pahlavi, H½m); Khvarenahxe "Khvarenah", yazata energiei focului și luminii forței vitale, constituent al naturii umane (În limba pahlavi, khwarrah); Fravașixe "Fravași", spiritele celor morți și, În același timp, părți componente ale naturii umane În calitate de Îngeri preexistenți
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
astfel de Împărțire ierarhică, cvadruplă, a sferelor cerești, care amintește, prin analogie, de doctrina filozofului ionic Anaximandru (Duchesne-Guillemin, 1966), este, cu siguranță, mut mai veche și apare În tradiția zoroastriană cu o continuitate remarcabilă, În izvoare destul de Îndepărtate În timp. Subiectul călătoriei În lumea de „dincolo” este deci urvan sau ruw³n: el Înfruntă mai Întâi cumplita Încercare a podului sufletului, la trei zile de la deces. Atunci se Întâlnește pentru prima oară cu propria sa da¶n³xe "dae>na>" ca imagine a
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Crohmălniceanu, Literatura, II, 322-327; Micu, „Gândirea”, 646-653; Andrei Paleolog, Gravura lui Paul Sterian, BOR, 1981, 3-4; Al. Raicu, Paul Sterian, RL, 1984, 38; Mircea Eliade, Memorii, I, îngr. și pref. Mircea Handoca, București, 1991, 145-148, 244-245; Acterian, Privilegiați, 69; Ierunca, Subiect, 83-88; Marin Diaconu, Fișă pentru un profil spiritual: Paul Sterian, JL, 1993, 23-26; Marin Diaconu, Paul Sterian - o personalitate plurivalentă, JL, 1993, 45-48; Arșavir Acterian, Cum am devenit creștin, București, 1994, 1-9; Noica, Semnele, 240-242; Andrei Scrima, Timpul „Rugului aprins
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289924_a_291253]
-
rămas Însoțitor permanent al existenței ființei umane. Aceeași trecere În revistă a istoriei psihiatriei, distinge două aspecte ale acestei Însoțiri: • Cea dintâi atestă că prezența nebuniei În etapele preumane ale istoriei naturale a fost sigură. • Al doilea aspect al aceluiași subiect evidențiază că În perioada actuală evoluția bolii psihice a cunoscut o expansiune particulară. Aceste două aspecte conțin parametrii, o explorare de sinteză a evoluției psihiatriei. La acestea se adaugă o necesară interpretare a aspectelor actuale ale psihiatriei, atât din punctul
Prelegeri academice by Prof. dr. CONSTANTIN ROMANESCU () [Corola-publishinghouse/Science/91771_a_92355]
-
nosologic, actual, cât și din acela al multiplelor determinări și intercondiționări anagajate În prezent de această disciplină. O simplă evaluare a raportului angajat Între evoluția antropologică și psihiatrie demonstrează amploarea și complexitatea dimensiunilor (de multiple categorii), angajată În acest proces. Subiectul este „general” și Încă „generalizabil”; aceasta este „ideea cheie” care asigură accesul la Înțelegerea sa. (1) Privitor la psihiatria arhaică, denumită de V.L. Bologa „ancestrală”, dispunem doar de informații indirecte. Ele sunt, În special, de ordinul paleopatologiei. O sumă de
Prelegeri academice by Prof. dr. CONSTANTIN ROMANESCU () [Corola-publishinghouse/Science/91771_a_92355]
-
greu de definit. Să ne oprim la reflectarea lor În câteva producții populare, interpretării specifice, credințe referitoare la boala psihică. Acestea au calitatea de a ne oferi imaginea unei mentalități pe firul căreia putem parcurge o bună parte din istoria subiectului urmărit. Studiul credințelor, obiceiurilor, al terminologiei populare va putea reconstitui astfel o imagine cu caracter orientativ. Avem unele informații despre istoria Îndepărtată a bolilor psihice În teritoriile locuite În prezent din România. Știm de la Hipocrat că la Sciți predomina o
Prelegeri academice by Prof. dr. CONSTANTIN ROMANESCU () [Corola-publishinghouse/Science/91771_a_92355]
-
despre boala și bolnavul mintal. În cuprinzătoarea sa operă, Pompei Gh. Samarian a adunat texte și documente ilustrative În acest sens. Un remarcabil studiu despre formarea terminologiei științifice românești aparține reputatului cercetător N.A. Ursu, din Iași (acest studiu depășește Însă subiectul de față). Nu cunosc Însă o lucrare referitoare la evoluția și aspectele mai semnificative ale limbajului psihiatric românesc, deși În psihiatrie limbajul constituie un element capital incontestabil; În domeniul psihologiei normale și patologice lingvistica, prin terminologia și evoluția sa, este
Prelegeri academice by Prof. dr. CONSTANTIN ROMANESCU () [Corola-publishinghouse/Science/91771_a_92355]
-
cu pacientul, cu structura lui intimă pe care el Însuși o ignoră. O incursiune În istoria psihiatriei implică un studiu mai amplu decât este destinat, firește, unui referat. Nu poate lipsi Însă, În opinia noastră, aspectul final, forma actuală a subiectului care În cazul acestei științe este inclus În subiectul «om» care constituie atât istoria acestei științe cât și reflectarea ei În practica medicală. Am menționat mai sus că suntem Înclinați să admitem că principala transformare a psihiatriei contemporane se datorează
Prelegeri academice by Prof. dr. CONSTANTIN ROMANESCU () [Corola-publishinghouse/Science/91771_a_92355]