13,026 matches
-
al jurnalului " Timpul", director al institu[tu]lui pentru înalte învățături al regelui moldav Vasile Lupu, șef al partidului conservator din România, director al răspînditul[ui] organ european "Convorbiri literare", profesor universitar de metafizică, estetică, logică, morală, psicologie și istoria filozofiei, profesor de alt fel [de] soi de istorii la școala centrală de fete etc. etc. etc. [4] Esc[e]lența sa domnul domn Petru Petre Carp, conte de, pe, la și în Țibănești pe Țibău* plasa Fundurilor, ținutul Vasluiului, mare
Opere 15 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295593_a_296922]
-
după ușă copistul Reverendissimul era spânzurat într-un cui după ușă Sărut opincile Ilustrităței tale - și te rog să-mi trimiți țundra cea ruptă de care am nevoie. {EminescuOpXV 234-264} {EminescuOpXV 265} TEXTE SCRISE ÎN PRIMĂVARA ȘI VARA ANULUI 1883 FILOZOFIE ȘI ȘTIINȚE PROIECTE DE TITLURI ȘI DE CAPITOLE TITLURI DE CAPITOLE 2255 Idei proprii Giordano Bruno. Leibnitz. Kant. Timp, spațiu, cauzalitate. Antinomii (teza concretă - antiteza infinită, teza afirmare - antiteza negațiune). Laplace, cheia bolții PROIECTE DE TITLURI ȘI DE CAPITOLE [1
Opere 15 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295593_a_296922]
-
organogene, cari au propensiune și cătră centrul pământului și cătră soare. Aceste gazuri sunt, se-nțelege, grade de disociațiune, deci de căldură. E foarte drept că ceea ce în mecanică e direcția corpului pus în mișcare, e în om voința. Hartmann. Filozofia Neconștientului. Nu sunt nimic cele neconștiente decât predispoziții moștenite de la părinți: adecă o direcție de mișcare dată care, în decursul timpilor, se coadaptează, după o linie aprioric de indicat mediilor succesive. SFERA VALORILOR MORALE [ORDINEA MORALĂ ȘI ORDINEA MECANICĂ] 2267
Opere 15 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295593_a_296922]
-
de istorie Barnuțiu Cabala populației* ["ACADEMIA MAGHIARĂ"] 2292 Iar ce vor zice Academia ungurească și societățile lor istoriografice acea ne e cu totul indiferent. Noi avem în România două institute: Mărcuța și Golia, unde se face exact atâta știință și filozofie ca și-ntr-o academie ungurească, cu unica deosebire că nebunii de la noi sunt spirituali, pe când nebunii unguri sunt idioți. Ori o academie maghiară și *** - ori un spital de la Doebling: e unul și același lucru. Și, pentru asemenea idioți, România
Opere 15 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295593_a_296922]
-
te iubi?! Nein, mein Kind! Pentru a-mi propaga direcția de mișcare ce mi-a imprimat-o părinții mei n-am nevoie de-atîta sacrificiu. Aleg pământul. Orice pământ bun e bun. 405 {EminescuOpXV 406} {EminescuOpXV 407} {EminescuOpXV 408} {EminescuOpXV 409} FILOZOFIE ["FRUMOSUL - ESTETICUL... "] 2257 6/1/[18]73 Frumosul - esteticul abia se lasă definitivu. Definițiunile n-a succes. Cum nu se poate acoperi pe deplin un simțământ în definiție, tot așa frumosul. Este o mulțămire pentru cel care se intere[se
Opere 15 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295593_a_296922]
-
typos. Din puterea tipică. Ideea este forma intuitivă. Să nu se schimbe productul și producentul. Nu ideea este primitivul, ci altceva mai adânc. // Jucăria cu ideile este între cei noi foarte dezvoltată. Dacă nu-i intuitivă, nu este nimică. Orce filozofie nu trebuie să se oprească la secundarul, ci la izvorul fantasiei. Afectele sunt izvorul. În muzică este o scară mai primitivă, adică un intuitiv, spațios - este ceva eminent subiectiv. Sunt numai acord ce af[ect]ează* simțirea. Lumea muzicei atinge
Opere 15 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295593_a_296922]
-
prin moștenire. Caractere gingaș îndrumate * - nervi mai fini. Multe elemente din societatea naltă e decadență. Complexiunea corpului s-ar fi modificat. Cultură și natură se amestecă și cultura modifică fiziologic pe om. Psicologie. Rolul. Întrucât poate figura ca știință în filozofie? Doctrina despre suflet. Ce e sufletul? Nu-i un obiect al fantaziei, care însuși aparține unui capitol al psicologiei. Partide: Lupta între corp și suflet. Supozițiunea unei ființe. E o veche închipuire populară. De acolo vine metempsicoza. Aparține vechimei asiatice
Opere 15 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295593_a_296922]
-
suflet. Ce e sufletul? Nu-i un obiect al fantaziei, care însuși aparține unui capitol al psicologiei. Partide: Lupta între corp și suflet. Supozițiunea unei ființe. E o veche închipuire populară. De acolo vine metempsicoza. Aparține vechimei asiatice, apoi în filozofia greacă. În timpul nou același proces. Materialismul nu cunoaște suflet - antimaterialiștii susțin contrariu. Această știință analogă cu alchimia. Chimia alch[imică]. Arătări sufletești și psicologia. Rămâne espresia spirit, totuși nu-i așa. Sfera subiectivă a fenomenelor este psiche. Această sferă se
Opere 15 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295593_a_296922]
-
tot ce esistă în societatea de azi și (consecuent) cu drept cuvânt. Artele sunt cristalizarea frumoasă a unor raporturi esistente. Cu încetarea acestora, ele devin neînțelese. Jurisprudența - osificarea și susținerea raporturilor de interes reciproc. Cu încetarea acesteia, încetează și el. Filozofia (practică) a fost sofistica prin care s-a încercat a se da o bază științifică, subiectivă credinții de ordine divină infiltrate prin religie în sufletele omenești - cu încetarea rațiunii acestor credințe, încetează ea în partea ei practică. În cea teoretică
Opere 15 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295593_a_296922]
-
epicoena: anser, passer, corvus masc.; felis, vulpes, anas, aquila, rana fem. Intenționând distingere pui mas sau femina: vulpes mas vulpoiul, vulpes femina vulpea. {EminescuOpXV 553} Coniugația verbului sum [... ] {EminescuOpXV 554} {EminescuOpXV 555} {EminescuOpXV 556} {EminescuOpXV 557} [EFTIMIE MURGU, CURS DE FILOZOFIE ȚINUT LA ACADEMIA MIHĂILEANĂ, 1834-1835, 1835-1836] 2258 [Despre puterea cugetărei în genere] Iară, aceea ce se cugetă, se numește obiectul cugetărei. Precum obiectul cugetărei sau este cu putință, adică așa fel care în aieve nu este de față, ci totuși
Opere 15 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295593_a_296922]
-
sub sfera celuilalt, pentru ex.: poama și mărul sunt concepturi subordinate; iară concepturile coordinate sunt cari laolaltă luate hotărăsc cîtățimea cea din afară sau cea din lăuntru a vreunui obiect, p[entru] exemplu: logica și metafizica sunt concepturi coordinate a filozofiei teoretice. Din acestea urmează: 1) cumcă tot conceptul după întinderea sa este universal pentru că se cuvine tuturor acelor înfățoșări pre cari le cuprinde el sub sine. Deci n-are temei despărțirea concepturilor în universale, particulare și singulare. Pentru că particular concept
Opere 15 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295593_a_296922]
-
din materie și din formă. Materia județului sunt acele înfățoșări a cărora cuviință sau necuviință sau a cărora obiectivă relație hotărât se înfățoșază în conștiință: iară însăși hotărârea acelei relații alcătuiește forma județului, p[entru] e[xemplu]: în acest județ filozofia este folositoare, materia lui sunt concepturile filozofia și folositoare, iară obiectiva hotărâre a acestei cuveniri este forma dânsului. Mai departe din înfățoșările cele din județ, aceea căria se hotărăsc a i se cuveni sau a nu i se cuveni mai
Opere 15 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295593_a_296922]
-
sunt acele înfățoșări a cărora cuviință sau necuviință sau a cărora obiectivă relație hotărât se înfățoșază în conștiință: iară însăși hotărârea acelei relații alcătuiește forma județului, p[entru] e[xemplu]: în acest județ filozofia este folositoare, materia lui sunt concepturile filozofia și folositoare, iară obiectiva hotărâre a acestei cuveniri este forma dânsului. Mai departe din înfățoșările cele din județ, aceea căria se hotărăsc a i se cuveni sau a nu i se cuveni mai multe alte înfățoșări și care se închipuiește
Opere 15 by Mihai Eminescu [Corola-publishinghouse/Imaginative/295593_a_296922]
-
spiritualitate alternativă, „eretică”, pentru teozofie, misticism, ezoterism, hermetism și ocultism (v. preocupările macedonskiene și ale discipolilor poetului - de exemplu, revista Hermes a lui Al. Petroff din 1903, deschisă prin articolul-program al lui Macedonski „Spre ocultism. Orientări ulterioare spre teozofie și filozofie socială“, articolele lui D. Karnabatt ș.a.m.d.). Prin filtrul filozofiei existențialiste germane sau ruse, ele vor fi recuperate - în alt plan - de spiritualiștii „tinerei generații” interbelice și de suprarealiști, după cum cultul efemerului, al noutății și originalității, citadinismul vor renaște
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2138_a_3463]
-
preocupările macedonskiene și ale discipolilor poetului - de exemplu, revista Hermes a lui Al. Petroff din 1903, deschisă prin articolul-program al lui Macedonski „Spre ocultism. Orientări ulterioare spre teozofie și filozofie socială“, articolele lui D. Karnabatt ș.a.m.d.). Prin filtrul filozofiei existențialiste germane sau ruse, ele vor fi recuperate - în alt plan - de spiritualiștii „tinerei generații” interbelice și de suprarealiști, după cum cultul efemerului, al noutății și originalității, citadinismul vor renaște agresiv în interiorul curentelor de avangardă. A vorbi despre o „poezie de
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2138_a_3463]
-
eliberarea „plebee” a instinctelor, puritatea impurității; pe linia cultivării unei naturi artistice de-naturate, suficiente sieși, cubiștii și abstracționiștii sînt în schimb seduși de geometria autonomă a formelor pure. Futurismul italian se naște din stilul flamboaiant al lui D’Annunzio, din filozofia lui Nietzsche și Bergson, prin filtrul fauvismului pictural. Din estetism, avangardele preiau și recondiționează cosmopolitismul exotic (radicalizat în formula „artei internaționale”), anarhia spirituală și atitudinea à rebours, cultul efemerului și refuzul capodoperei, „masca” histrionică, fragmentarul, segregaționismul antiburghez, fuziunea artelor și
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2138_a_3463]
-
de poporanism pe criterii estetice (deși, nu numai...), intrînd în conflict cu Ibrăileanu. Antipoliticianismul (de fapt, antiliberalismul) „proletarizant” de la Facla se va întîlni însă cu cel criticist de la Noua revistă română, conduse de junimistul C. Rădulescu-Motru. Raționalist moderat, profesorul de filozofie și psihologie se va orienta, alături de I.L. Caragiale, către Partidul Conservator Democrat al lui Take Ionescu, arătîndu-se deschis chiar colaborării cu socialiștii. Noua serie a revistei sale (1908-1916) reflectă această orientare eclectică, deschisă, nediscriminatorie. Sub influența secretarului de redacție Constantin
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2138_a_3463]
-
doua a volumului Excelsior. Al.T. Stamatiad își onorează colegii mai tineri cu poemul „Templul iubirii“. Ion Minulescu publică în avanpremieră „Romanța unui rege asiatic“, iar Claudia Millian - două îndrăznețe poeme simboliste de un erotism aprins: „Ție, obsesia mea“ și „Filozofie banală“, ultimul cu metafore explicate între paranteze. În numărul 3, la rubrica de note, e prezentată „lucrarea despre cubism scrisă de Metzinger și Gleizes, doi dintre cei mai de seamă reprezentanți ai noului curent”, iar în numărul 2, o „poezioară
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2138_a_3463]
-
autorului. Adrian Grigore Maniu începuse să colaboreze cu poeme în proză în primăvara lui 1912, la Noua revistă română. Fusese adus în redacție de tînărul Nae Ionescu, pe atunci „membru al Academiei Terasa” și „militant” al Insulei minulesciene. Student la Filozofie, viitorul mentor al „tinerei generații” interbelice fusese și preparatorul liceanului Ion Eugen Iovanache, care-l va portretiza în romanul Lunatecii sub numele de Fane Chiriac. Iată-l „prins” în evocarea memorialistică a lui Constantin Beldie: „Specia sa antropologică era a
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2138_a_3463]
-
îi aparține, din nou, lui Leon Baconsky; acesta subliniază predilecția tinerilor redactori pentru Rémy de Gourmont: „Eseurile și Măștile lui Rémy de Gourmont constituie unele din lecturile (și modelele) preferate ale majorității tinerilor adepți ai «curentului nou»”, dar și pentru filozofia lui Bergson sau J.M. Guyau, despre care scriu comentarii prolix-metaforizante („H. Bergson și arta“, nr. 1, pp. 7-9, „Cetind «Versurile unui filozof»”, nr. 2). Referințe utile și la Dorina Grăsoiu și Emil Manu. Nu poemele publicate - unele, se pare, colective
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2138_a_3463]
-
și înfrigurarea orașelor moderne. Esteticei noi îi trebuie un «imperativ categoric», o idee conducătoare, care a fost găsită în ideea de umanitate din scrierile «profetului modern» Whitman”. În continuare, Vinea se oprește asupra ideilor lui Beaudouin privind „evoluția naturală de la filozofia pozitivistă și științifică la misticism”, văzînd în „filozofia spiritualistă a lui Bergson” o reacție față de „complecta noastră dezorientare și anarhie pe toate tărîmurile”: „Sforțarea poeților moderni de a exprima viața înfierbîntată în ritmuri accelerate și vibrînd se observă și la
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2138_a_3463]
-
un «imperativ categoric», o idee conducătoare, care a fost găsită în ideea de umanitate din scrierile «profetului modern» Whitman”. În continuare, Vinea se oprește asupra ideilor lui Beaudouin privind „evoluția naturală de la filozofia pozitivistă și științifică la misticism”, văzînd în „filozofia spiritualistă a lui Bergson” o reacție față de „complecta noastră dezorientare și anarhie pe toate tărîmurile”: „Sforțarea poeților moderni de a exprima viața înfierbîntată în ritmuri accelerate și vibrînd se observă și la filozofia modernă și o găsim și la Bergson
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2138_a_3463]
-
pozitivistă și științifică la misticism”, văzînd în „filozofia spiritualistă a lui Bergson” o reacție față de „complecta noastră dezorientare și anarhie pe toate tărîmurile”: „Sforțarea poeților moderni de a exprima viața înfierbîntată în ritmuri accelerate și vibrînd se observă și la filozofia modernă și o găsim și la Bergson, care substituie sistemelor filozofice unitare, noțiunilor de spațiu omogen, cantitativ, «de real împărțit, static și lipsit de viață», filozofiei mobilităței”, „a noțiunilor dinamice de durată calitativă, de continuu eterogen, de stări de conștiință
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2138_a_3463]
-
de a exprima viața înfierbîntată în ritmuri accelerate și vibrînd se observă și la filozofia modernă și o găsim și la Bergson, care substituie sistemelor filozofice unitare, noțiunilor de spațiu omogen, cantitativ, «de real împărțit, static și lipsit de viață», filozofiei mobilităței”, „a noțiunilor dinamice de durată calitativă, de continuu eterogen, de stări de conștiință multiple și mobile”. În acord cu concluzia lui Beaudouin („Toate epocile mari au fost epoci de credință. A noastră, după ce și-a creat afirmațiile, se exaltează
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2138_a_3463]
-
va da, în anii ’50, traduceri remarcabile, după ce învață singur engleza) și Hoffmann, pentru libertatea antimimetică a literaturii fantastice văzute drept „creație absolută”: „Domeniul fantasticului este mereu virgin. În el Poe are toată libertatea de mișcare către creația absolută, fără filozofie sau reportaj. Asta nu înseamnă că de azi înainte literatura se va lăsa de clișeul arătat; restul se va mai delecta mult timp cu volume de sute de pagini. De altfel, în zilele noastre se observă chiar în roman o
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2138_a_3463]