11,108 matches
-
numai a spune sau a gândi ceva” (p. 7); c) stilizarea comportamentelor: „Acțiunile și simbolurile sunt extraordinare sau obișnuite, dar folosite În moduri neobișnuite” (p. 7); d) ordinea: ritul este organizat, are Început și sfârșit; e) stil de prezentare evocativ: „Ritualurile colective au ca scop să stârnească atenția, cel puțin, sau să producă o adeziune față de ceva. Ceremoniile obțin acest lucru prin manevrări ale simbolurilor sau ale unor stimuli senzoriali” (p. 8); f) dimensiunea colectivă: ritul este un act social, care
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
ordinii sociale, ele pot reprezenta o anumită idee asupra ordinii sociale, dar ele nu reflectă niciodată un statu-quo structural” (p. 15); i) caracterul efectiv al simbolurilor: acestea sunt considerate puternice, capabile să genereze schimbări; j) caracterul condensat: În simbolurile din ritual, „pot fi reprezentate deodată multiple Înțelesuri, acțiuni și semne” (p. 17); k) caracterul estetic; l) comportamentul tradițional: „Există Întotdeauna În mit ceva stereotip, standardizat, stilizat, repetitiv și inflexibil, formal. Faptul că ritul este repetitiv Înseamnă că alții l-au performat
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
un mod aparte, din punctul de vedere al teoriilor informației” (p. 27). Tipologia riturilortc "Tipologia riturilor" Schemele de clasificare propuse de antropologi au Încercat să depășească această eterogenitate, nu o dată dezarmantă, a manifestărilor rituale și să grupeze diferitele tipuri de ritualuri În jurul unor axe cu valoare generalizatoare. Aceste eforturi pot fi organizate În jurul a două mari sfere tematice: a) stabilirea speciilor și subspeciilor de ritualuri; b) stabilirea unor categorii integratoare, cu o putere de generalizare mai mare, capabile să explice prin
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
să depășească această eterogenitate, nu o dată dezarmantă, a manifestărilor rituale și să grupeze diferitele tipuri de ritualuri În jurul unor axe cu valoare generalizatoare. Aceste eforturi pot fi organizate În jurul a două mari sfere tematice: a) stabilirea speciilor și subspeciilor de ritualuri; b) stabilirea unor categorii integratoare, cu o putere de generalizare mai mare, capabile să explice prin aceasta specificul acțiunilor rituale. Antropologii lucrează cu mai multe subclase de ritualuri, considerate autonome În plan conceptual (au definiții clare) și omogene În planul
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
În jurul a două mari sfere tematice: a) stabilirea speciilor și subspeciilor de ritualuri; b) stabilirea unor categorii integratoare, cu o putere de generalizare mai mare, capabile să explice prin aceasta specificul acțiunilor rituale. Antropologii lucrează cu mai multe subclase de ritualuri, considerate autonome În plan conceptual (au definiții clare) și omogene În planul realităților etnografice (includ manifestări care, În ciuda diferențelor de epoci și culturi, sunt evident asemănătoare). Chiar dacă literatura de specialitate cunoaște numeroase dezbateri și polemici legate de acest mod de
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
În planul realităților etnografice (includ manifestări care, În ciuda diferențelor de epoci și culturi, sunt evident asemănătoare). Chiar dacă literatura de specialitate cunoaște numeroase dezbateri și polemici legate de acest mod de gândire sau de specificul uneia sau alteia dintre subspeciile de ritual, statutul teoretic al acestor clase a făcut rareori obiectul unei reflecții epistemologice (vezi dezbaterile din C. Bell, 1992; G. Lewis, 1980). Speciile ritului O tipologie frecvent citată este aceea propusă de Anthony Wallace (1966), care grupează riturile În cinci categorii
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
clar În niciuna dintre aceste categorii (sau se integrează și În riturile de salvare, și În cele ideologice, și În cele de revitalizare), iar cele trei tipuri de rituri de salvare se referă, de fapt, la un singur tip de ritual, legat de atingerea stării de transă, adică de fabricarea prin mijloace rituale a unor multiple identități, În vederea vindecării, divinației sau alungării duhurilor rele. Dificultățile acestei tipologii, ca și ale oricărei tipologii a universului ceremonial, derivă din polivalența riturilor sau a
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
ca scop influențarea lumii Înconjurătoare prin stăpânirea unor forțe supranaturale. Pentru a atinge acest scop, actele magice fac apel la mijloace „oculte”, diferite de cele ale muncii de zi cu zi, puțin accesibile Întregii societăți. Magia include numeroase forme de ritual, cum ar fi vrăjitoria, șamanismul, vindecarea magică, practicile divinatorii etc.; b) ofrandele și sacrificiile: definite ca un sistem de acțiuni ceremoniale prin care se creează o relație specifică Între doi termeni (de obicei, unul din planul uman și altul din
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
actelor rituale prescrise, puteri care pot să-i aducă o schimbare În viață; e) sărbătorile și carnavalurile: o grupare eterogenă de manifestări care celebrează un eveniment, loc, personaj, fenomen și care declanșează numeroase activități cu funcție expresivă. Carnavalul este un ritual compozit (include elemente din alte clase ceremoniale), care instituie un interval de Întrerupere a normelor sociale și de performare a unor activități simbolice În antiteză cu acestea; f) riturile politice: ansamblul riturilor care fie fac vizibile, impun și legitimează ordinea
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
95): Consider că termenul ritual ar trebui mai degrabă aplicat acelor forme de comportament religios asociate cu schimbările sociale, În timp ce termenul ceremonie este mai apropiat de comportamentele religioase asociate statutului social, acolo unde instituțiile politice au o mai mare importanță. Ritualul este transformativ, ceremonia este confirmatoare. În descendența lui Turner, S.F. Moore și B. Myerhoff (1977, p. 16) vor susține că „ceremonia este o declarație Împotriva nedeterminării. Prin toate formele și formalitățile ei, ceremonia celebrează semnificațiile făurite de om, ceea ce este
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
adera, temporar, la reguli deja formulate referitoare la comportamente expresive sau magice” (comentarii asupra acestor distincții În C. Bell, 1997; J. Cuisenier, 1998; R. Rappaport, 1999; R. Schechner, 1993). Categorii integratoare A doua direcție a reflecțiilor referitoare la „cartografierea” universului ritual se ocupă nu atât de identificarea subclaselor interne, cât de sesizarea relației dintre aceste fenomene și alte manifestări sociale. În formularea lui Gilbert Lewis (1980), unele teorii despre rit accentuează diferențele dintre acesta și alte fenomene sociale, iar altele scot
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
luminilor) și procesul ritualic ce subîntinde orice performanță (permanența viziunii rituale arhaice de-a lungul istoriei umane). Așa cum se observă din această sumară trecere În revistă a bibliografiei referitoare la criteriile ce pot fi folosite atât pentru definirea categoriei de ritual și a categoriilor Învecinate, cât și pentru clasificarea diverselor manifestări integrate În aceste categorii, câmpul ceremonial este marcat de o dublă eterogenitate - a fenomenelor sociale și a claselor teoretice care Încearcă să le identifice, să le clasifice și să le
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
și, implicit, definire nu sunt convergente: unele scot În prim-plan diferențele, pe de o parte, dintre diferitele tipuri de rit considerate global și alte tipuri de activități sociale și, pe de altă parte, dintre variatele forme de concretizare a ritualului, iar altele evidențiază elementele de identitate care leagă universul ceremonial de alte forme de acțiune socială. În cazul ritului, dificultatea elaborării unui concept integrator, clar, cuprinzător și inatacabil În plan teoretic vine din mai multe direcții: a) prima se referă
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
fi cu siguranță considerate rituri, și cele care au numeroase elemente comune cu riturile, dar nu acoperă suma tuturor elementelor constitutive. Ritul și obișnuințele, eticheta, ritualizăriletc "Ritul și obișnuințele, eticheta, ritualizările" În acest sens, numeroase studii abordează limitele conceptului de ritual. Altfel spus, ele dezbat posibilitatea (sau dificultatea) de a integra În categoria riturilor și alte forme de manifestare socială, care se individualizează și ele prin caracterul repetitiv și stereotip, prin funcții sociale sau psihologice și prin faptul că sunt codate
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
tradiție sau convenție socială. În această discuție, prima disctincție care trebuie făcută este Între obicei (custom, coutume) și obișnuință (habit, habitude). Termenul obicei (sinonim cu datină, cutumă) este folosit, mai ales În studiile de folclor, ca un termen alternativ pentru ritual sau ceremonie: „O activitate performată Într-un mod atât de regulat, Încât a ajuns să fie considerată un comportament așteptat sau o parte din protocolul social. Altfel spus, obicieurile reprezintă modul tradițional și așteptat de a face anumite lucruri” (R.
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
prin Evul Mediu și Renaștere (Marco Polo sau Johan Boemus), până la misionarii, călătorii și jurnaliștii epocii coloniale și postcoloniale. Dincolo Însă de aceste diferențe de nuanță, conceptul de obicei poate fi folosit (conform tradiției din cercetarea folclorului) drept sinonim pentru ritual sau ceremonie. La modul cel mai general, termenul obișnuință poate fi folosit ca un cuvânt Înglobant pentru o mare varietate de acțiuni stereotipe, Îndeplinite de indivizi sau de mici grupuri. Termenul nu apare În dicționarele de concepte antropologice sau sociologice
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
de riturile existente În bagajul cultural: formalizarea comportamentelor, impunerea unor opoziții elementare, repetarea, restructurarea spațiului și timpului, sugerarea unor semnificații simbolice, non-instrumentale pentru practicile respective. La capătul procesului de ritualizare se află o formă de control social aparte: Controlul ritual (ritual mastery) reprezintă capacitatea (care nu este Întotdeauna egal distribuită, egal recunoscută sau egal dorită) de: 1) a lua și remodela scheme din cultura comună care pot nuanța, privilegia sau transforma În mod strategic; 2) a le dezvolta În formularea unei
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
sau transforma În mod strategic; 2) a le dezvolta În formularea unei experiențe rituale privilegiate; 3) a le impune, În această nouă formă, agenților (sociali - n. M.C.) capabili să le dezvolte Într-o mare variatate de situații, deseori dincolo de granițele ritualului propriu-zis (p. 116). Din această perspectivă, ritualizarea nu este numai un mecanism care creează diferențe specifice (precum acelea dintre practicile curente și cele cu semnificație simbolică), ci și unul care poate fi folosit În bătăliile pentru câștigarea și impunerea puterii
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
În mentalități sau credințe (concepte marcate de etnocentrismul gânditorilor europeni), ci În regulile de organizare socială, din care derivă funcțiile practice ale formelor culturale: Linia de demarcație poate fi trasată, de asemenea, În diviziunea socială a muncii și, respectiv a ritualului. ș...ț Unele dintre ele sunt ceremoniale și la ele trebuie să participe Întreaga comunitate, toate sunt publice, În sensul că se știe când vor avea loc și oricine poate asista la ele. Sunt performate pe zone alese din grădini
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
consensul, ea face ca acțiunile să fie mai predictibile și mai regulate. Acest aspect trebuie avut În vedere atunci când privim divinația ca pe o practică strâns legată de problema controlării și canalizării opiniei publice și a credințelor. ș...ț Aceste ritualuri presupun existența unui consens subteran și, prin demonstrarea acestui consens, ele contribuie la Întărirea lui (G. Park, 1967, p. 241). În același timp, divinația identifică frecvent cauza răului În nerespectarea normelor sociale și/sau religioase de către un individ sau grup
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
acestui consens, ele contribuie la Întărirea lui (G. Park, 1967, p. 241). În același timp, divinația identifică frecvent cauza răului În nerespectarea normelor sociale și/sau religioase de către un individ sau grup. Drept urmare, pacientul și colectivitatea participă Împreună la un ritual de restabilire a ordinii, ritual care „lecuiește” pacientul prin inserția În corpul social și, simultan, vindecă sau Întărește corpul social prin eliminarea devianței (reale sau simbolice). Pe de altă parte, divinația nu este un mecanism rigid de confirmare a structurii
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
Întărirea lui (G. Park, 1967, p. 241). În același timp, divinația identifică frecvent cauza răului În nerespectarea normelor sociale și/sau religioase de către un individ sau grup. Drept urmare, pacientul și colectivitatea participă Împreună la un ritual de restabilire a ordinii, ritual care „lecuiește” pacientul prin inserția În corpul social și, simultan, vindecă sau Întărește corpul social prin eliminarea devianței (reale sau simbolice). Pe de altă parte, divinația nu este un mecanism rigid de confirmare a structurii sociale: Divinația oferă un context
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
spirit, dar uneori poate fi vorba și despre obiecte. Spiritul malefic ia În stăpânire sufletul și trupul bolnavului și Îi dictează cuvinte și acțiuni neobișnuite. Forțele răului trebuie gonite, evident - de o persoană care posedă puteri egale sau superioare acestora. Ritualul cel mai cunoscut de gonire a spiritului malefic este exorcismul, care, chiar și În religiile creștine, nu este practicat de un preot obișnuit, ci de un reprezentant canonic dotat cu o știință „ocultă”. Spiritul intrus este conjurat să părăsească trupul
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
bolnavă revine cu puteri noi. Vindecătorii prin sugere au făcut obiectul unor cercetări etnografice nu o dată demistificatoare - ele au dezvăluit numeroasele trucuri prin care aceștia produceau obiectul malefic și creau iluzia extragerii lui din corpul bolnav. Esențială Însă În acest ritual nu este acuratețea medicală, ci trăirea magică: Seara Old Man Hay a Început să mă doftoricească. Pentru aceasta, a folosit niște oase. Întâi mi-a spus să mă culc pe partea stângă. Apoi a pus un os pe locul care
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
În cerc, În direcția opusă mișcării acelor de ceasornic (antiorară). Ei joacă anumite dansuri, despre care cred că au putere de vindecare. Când sar pe deasupra celui bolnav, ei trebuie să Îl atingă cu piciorul (G. Kligman, 2000, pp. 98-100). Acest ritual de vindecare este construit prin asamblarea unor gesturi de magie comună (prepararea unor poțiuni magice, purificarea prin apă, plasarea actelor În cadrul unui cerc magic) și a unei secvențe de tip „călătorie extatică”, adică de trecere, prin transă, din această lume
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]