11,108 matches
-
Înlocuiește crima inițială și lanțul de violențe asociat ei cu o omorâre controlată ceremonial și, prin aceasta, creează normele și valorile culturale, fixează instituțiile sociale, distinge sacrul de profan și oferă baza pentru toate construcțiile mitologice. Girard consideră că orice ritual Înseamnă repetarea, În plan simbolic, a unui eveniment primordial. Sacrificiul reia și substituie totodată o crimă care a avut loc cândva. Pentru Girard este vorba nu despre o crimă primordială, ci despre un lanț de crime, generator al unei „violențe
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
grupurilor dominante: „Deoarece riturile de trecere apar În momente de mare anxietate, ele reprezintă ocazii dramatice, create de crize provocate de natură sau de societate, când o persoană este total deschisă pentru a primi anumite Învățăminte. Tensiunea este amplificată de ritual, iar rezolvarea situației este căutată cu disperare” (B. Myerhoff, 1982, p. 113). Aceste condiții excepționale facilitează transmiterea și consacrarea moștenirii culturale, afirmarea unității grupului și menținerea structurilor de putere (statuturi, ierarhii, roluri sociale). În consecință, aceste rituri consacră structura socială
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
fetele, hărnicia care stârnește respectul sătenilor, curajul care este apreciat de ceilalți flăcăi etc. În același timp, aceste cântece anunțau sfârșitul tinereții fără de griji și descriau obligațiile viitorului cap de familie. În ansamblu, bărbieritul mirelui poate fi interpretat ca un ritual care consacră desprinderea de statutul de flăcău. În paralel, la casa miresei, fetele pregăteau batistele și buchețelele pentru flăcăi, cămașa soacrei și a socrului, celelalte daruri. Mireasa se ducea la fântână sau la râu, Însoțită de un flăcău (vădrar) și
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
satului tradițional. După acest moment ritualic urmează sosirea alaiului mirelui. Acesta este condus de vornic sau colăcer, urmat de brădar, flăcăii din ceata mirelui, nașul și mirele, nașa și fetele, celelalte neamuri. Intrarea În curtea miresei se făcea conform unui ritual care mima o luptă: familia miresei Închidea porțile și se Înarma cu ciomege, flăcăii mirelui băteau zgomotos În poartă și pocneau din bice. De peste gard erau Întrebați ce vor și, după un schimb de replici versificate care sugerau agresivitatea cuceritorilor
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
și apropiații se Întorc la casa celui dispărut, unde are loc o masă de comemorare (considerată și ea drept o pomană). O perioadă de timp (Între trei și patruzeci de zile) se tămâiază sau se stropește cu apă mormântul. Un ritual aparte este Înmormântarea cu brad, ce se face pentru tinerii care au murit Înainte de a se căsători: În zona etnografică a Gorjului de Nord, la moartea tinerilor necăsătoriți, băiat sau fată, se face brad, obicei răspândit pe o arie mare
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
a văzut bradul, s-a lăsat asupra lui și a Început a boci. În tânguirea ei, a spus: „O, Doamne, Doamne,/ Ce mireasă i-a adus/ Băiatului meu;/ Mai bine muream eu” (E. Bernea, 1998, pp. 46-48). Această etapă a ritualului implică o ieșire din spațiul cultural, o incursiune În natura Îndepărtată, neatinsă de om, „curată” și o revenire cu un element al naturii considerat a fi Încărcat cu puteri magice (mișcarea este analoagă cu aceea din riturile feminine de culegere
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
mai sus și altul mai jos, care atârnă de o parte și de alta ca două perechi de aripi. În afară de aceste două obiecte, bradul mai este Împodobit cu flori albe și roșii, cele mai multe roșii. Podoaba care este legată direct de ritualul bradului este beteala și floarea de lămâiță. Ele sunt prinse În buchete la capetele crengilor, unde apar uneori legate și inele. După Împodobire urmează cântarea bradului, un act important al acestui ritual, prin care multe lucruri prezente capătă un Înțeles
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
cele mai multe roșii. Podoaba care este legată direct de ritualul bradului este beteala și floarea de lămâiță. Ele sunt prinse În buchete la capetele crengilor, unde apar uneori legate și inele. După Împodobire urmează cântarea bradului, un act important al acestui ritual, prin care multe lucruri prezente capătă un Înțeles. Mai multe femei, de obicei dintre rude sau vecini, trec lângă brad și se așază cu fața spre răsărit; ceilalți din asistență trec În spatele lor. În această adunare de lume multă, femeile
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
neînsoțiți, la casa lor. (Textul de mai sus reprezintă o repovestire a descrierii din A. Hoebel, E. Frost, 1976, pp. 340-345, care, la rândul lor, preiau descrierile din cercetările unor etnografi americani din secolele al XIX-lea și XX.) Acest ritual, care include elementele de bază ale riturilor de trecere (separare, limen, integrare), Își concentrează construcția simbolică asupra etapei liminale. În această etapă, figurile mitice se contopesc cu cele profane, invadând lumea. Eroii fondatori devin vizibili, iar faptele narate de mit
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
inițiaților). În felul acesta, complexul ceremonial Okipa, centrat În jurul unei inițieri-sacrificiu, include numeroase alte rituri de trecere, plasate atât la nivelul corpului social, cât și la cel al Întregii naturi. Inițierile Îi plasează pe cei care iau parte la aceste ritualuri Într-o poziție de „interstițiu”, caracterizată prin ambivalență: această poziție este definită de atribute precum pericolul, poluția, excesul, haosul, puterea fără limite, purificarea. În termenii consacrați de Mary Douglas (1965, pp. 96-97), inițiații aflați În etapa liminală sunt definiți de
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
pp. 96-97), inițiații aflați În etapa liminală sunt definiți de puritate și pericol: Pericolul rezidă În stările de tranziție, deoarece tranziția Înseamnă să nu fii nici Într-o stare, nici În alta, să fii de nedefinit. Pericolul este controlat de ritual, care separă inițiatul de vechiul său statut, Îl ține departe pentru o vreme și apoi anunță În mod public integrarea sa cu alt statut. ș...ț În timpul perioadei de graniță, care separă moartea rituală de renașterea rituală, novicii care vor
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
cred că riturile calendaristice constituie o punere În scenă a miturilor cosmogonice. În termenii lui Mircea Eliade (1978, p. 41): Renovarea prin excelență are loc la Anul Nou, când se inaugurează un nou ciclu temporal. De aceea, Renovatio efectuată prin ritualul Anului Nou este, În fond, o reiterare a cosmogoniei. Fiecare An Nou reîncepe Creația. Și miturile, atât cele cosmogonice, cât și miturile de origine, sunt acelea care le amintesc oamenilor cum a fost creată Lumea și tot ce s-a
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
cele mai interesante aplicări ale acestui pattern ritualic este cea oferită de antropologul Julian Pitt-Rivers (1987), care, pornind de la observația că existența unei funcții utilitare nu reduce cu nimic valoarea simbolică a unei acțiuni, interpretează procedurile din aeroporturi drept un ritual de trecere: Călătoria Începe prin mai multe rituri de separare: Înregistrarea bagajelor și cedarea lor (renunțarea la bunurile personale, până la sfârșitul zborului; controlul identității și renunțarea la instrumentul uzual al identității (buletin sau pașaport) În favoarea unui nou Însemn identitar - permisul
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
momente speciale care trezesc conștiința), modele cu caracter metaforic, aluziv, Încărcate emoțional și motivate etic - astfel Încât ele pot da o anumită formă acțiunilor, În situații sociale critice (1977, p. 74). Așa cum vom vedea, pe durata stării de communitas, participanții la ritual pot efectua diferite experimente simbolice, pot realiza combinări neașteptate ale acestor rădăcini paradigmatice, pot crea narative mitice neașteptate și contestatoare, toate contribuind la o Îmbogățire simbolică a sistemelor culturale. La terminarea ritului, etapa de dezmembrare și de liminalitate Încetează, iar
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
afla În afara unei poziții sociale particulare, a Înceta să ai o perspectivă specifică Înseamnă, Într-un anume sens, a deveni conștient (măcar potențial) de toate pozițiile și aranjamentele sociale, a dobândi o perspectivă totalizatoare (1968, vol. X, p. 577). În ritual, modelele de comportament și de gândire sunt situate cumva În afara, la marginea sistemelor de clasificare, a normelor și valorilor consacrate - ele sunt ambigue, deoarece pe de-o parte contestă configurația socială existentă, dar, pe de altă parte, prin non-ordinea pe
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
anumită libertate de a jongla cu factorii existenței (V. Turner, 1987, p. 15). Deși conceptul de liminalitate a fost creat În contextul unor manifestări ale civilizațiilor non-moderne și cu toate că el se lega de o sumă de alte concepte (societas, communitas, ritual, simbol, rădăcini paradigmatice etc.) cu Încărcătură specifică, Victor Turner a Încercat extrapolarea sa la manifestări contemporane: el a interpretat din această perspectivă pelerinajele (tradiționale și moderne), revoltele populare, teatrul și ansamblul creației și trăirilor culturale. Conștient de diluarea teoretică pe
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
În bloc, obiectul discuției din acest capitol. Procesiunea este mișcarea lineară, solemnă, ordonată a unui grup printr-un spațiu determinat, către o destinație cunoscută, cu scopul de a depune o mărturie, a adora un anumit obiect, a performa un anumit ritual, a Îndeplini o promisiune, a obține o consacrare sau a vizita un altar. ș...ț Spațiul procesiunii este linear. ș...ț Procesiunea nu este o mișcare În jurul unui obiect sacru, ci către un anumit loc. Chiar dacă se reîntoarce la punctul
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
sunt invitați să vină să sărute moaștele. Pozițiile În alai sunt strict definite, apropierea de moaște și ordinea sărutării acestora exprimând centralitatea În sistemele Puterii religioase și lumești. În plus, pe trunchiul principal al procesiunii se altoiesc elemente din alte ritualuri: mulți dintre cei care vin să sărute moaștele sunt la sfârșitul unui pelerinaj, ziua slujbei este precedată de numeroase rituri de purificare, actul de a săruta sau de a atinge moaștele dezvăluie un substrat magic (magie prin contagiune), iar arătarea
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
chiar În carnaval. În sfârșit, foarte adesea elementele de contestare se manifestă prin manipularea simbolică a elementelor constitutive ale paradelor și procesiunilor. Este vorba despre acțiunile și interpretările diferite ale acestor acțiuni pe care le promovează diversele grupuri implicate În ritual. Etalarea puterii militare poate fi un subiect de mândrie (din perspectiva ideilor patriotice) sau unul de mâhnire (fie din perspectiva morților din război ai familiei, fie din perspectiva cheltuielilor militare văzute ca o cauză a sărăciei personale). Multiplicitatea uzajurilor este
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
nu trebuie să contacteze datorii În vederea efectuării călătoriei, dar nici nu trebuie să lase datorii la plecare. ș...ț Ihram - sacralizarea. Credinciosul care decide să meargă În pelerinaj acționează exact ca și când ar fi pentru sine propriul „preot”. ș...ț Toate ritualurile pelerinajului se Îndeplinesc Într-un teritoriu determinat. Ele Încep cu sacralizarea inaugurală. Ea constă În Îmbrăcarea veșmintelor - două piese din stofă, necusute și sandale, la rândul lor, fără cusături - ce trebuie purtate pe toată durata ceremoniilor, Începând cu momentul În
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
treia zi rituală este pentru pelerin yawm annahr „ziua imolației”. În această zi, toți musulmanii sărbătoresc Id-al-idha - sărbătoarea sacrificiului. ș...ț Pelerinul este de fapt scutit de gestul de sacrificare propriu-zis. În schimb el este chemat să participe la un ritual de sacrificare de natură să Îi răscumpere eventualele neglijențe comise În timpul pelerinajului: ca și celelalte kaffara (penitențe), acest sacrificu poate fi compensat printr-un altul În caz de incapacitate: trei zile de post În timpul pelerinajului și șapte la Întoarcere. Ramy-al-jimar
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
În timpul pelerinajului: ca și celelalte kaffara (penitențe), acest sacrificu poate fi compensat printr-un altul În caz de incapacitate: trei zile de post În timpul pelerinajului și șapte la Întoarcere. Ramy-al-jimar - aruncarea pietrelor. Ultimele trei zile ale pelerinajului sunt consacrate unui ritual mult comentat, deși nu figurează În Coran. Este vorba de a trece, timp de trei zile, prin apropierea a trei pietre, considerate sacre În preislam, situate În Mina, localitate Între Arafat și Mecca, ș...ț și de a azvârli trei
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
posturile) sau elementele de penitență (mortificarea corpului prin flagelări, Înțepări, căratul unor obiecte foarte grele etc.). Pelerinii Pelerinajul este unul dintre cele mai democratice rituri: În general, nu există interdicții de clasă, vârstă, gen și chiar religie În practicarea acestui ritual. Mai mult, logica pelerinajului tinde spre anularea, pe parcursul său, a celor mai multe dintre sistemele care generează diferențe: acest adevăr este exprimat de numele ritului, care vine de la Însemnul tipic, din Evul Mediu european, al celui care participă la ritual - pelerina. În
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
practicarea acestui ritual. Mai mult, logica pelerinajului tinde spre anularea, pe parcursul său, a celor mai multe dintre sistemele care generează diferențe: acest adevăr este exprimat de numele ritului, care vine de la Însemnul tipic, din Evul Mediu european, al celui care participă la ritual - pelerina. În momentul În care un individ, indiferent de condiția lui socială, decidea să Înceapă un pelerinaj, el comunica și consacra, prin Îmbrăcarea hainei rituale, ruperea de existența anterioară (sistemul de valori și ierarhii specifice universului său cultural) și integrarea
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]
-
soția sa, Turner a dezvoltat teoretic această viziune inițială și a interpretat pelerinajele ca pe un sistem ritual polivalent, plasat Între diversele sisteme sociale și culturale. Altfel, pelerinul trăiește o experiență a communitas, Între oameni egali lui, care urmează un ritual de transformare a sinelui și care beneficiază, În final, de un nou statut. El este eliberat, pentru un anumit interval, de obligațiile sociale și de constrângerile ierarhice și se află Într-un interval de tip liminal: Pelerinajele au câteva dintre
[Corola-publishinghouse/Science/2018_a_3343]