13,026 matches
-
stă agățată În fire atât de subțiri și că destinul și viitorul ei pot ajunge nemijlocit În mâinile cuiva - o persoană, un grup, fie și o organizație, oricât ar fi fost ea de puternică și de redutabilă funcțional. Era În afara filozofiei mele despre istorie. Nu mai spun că, obișnuit fiind să văd dinamica lumii În mișcări largi, pe mari suprafețe de timp - milenii, secole sau măcar decenii - Îmi venea greu să admit că sunt posibile conjuncturi În care totul se concentrează
[Corola-publishinghouse/Imaginative/1884_a_3209]
-
puteau conține atât de important și de secret Încât să-și merite plasarea În acel loc cvasiinaccesibil. Într-o primă instanță, n-am priceput nimic. Erau texte În toate limbile, de diferite dimensiuni și din varii domenii, de la beletristică la filozofie și la studii științifice, abordând teme extrem de diverse. Unele Îmi erau familiare, ca domeniu măcar, dacă nu ca problematică, după cum câțiva dintre autorii lor Îmi erau cunoscuți din lecturi sau, de ce să nu recunosc, din auzite. Erau și unii ale
[Corola-publishinghouse/Imaginative/1884_a_3209]
-
absolut inedite, neincluse În nici o bibliografie a autorilor. Faptul era valabil și pentru ceilalți - filozofi, politologi, biologi, fizicieni etc. Mi-am dat seama de asta, deschizând - repet, din pură Întâmplare - un manuscris al lui Georg Simmel datat 1913, purtând titlul Filozofia instituției succesiunii, care, În mod sigur, nu figura În bibliografia neamțului. Eram avizat În ceea ce-l privește, Într-o perioadă mă preocupase viziunea lui despre societate ca fenomen reductibil la relațiile interumane și despre sociologie ca spațiu de studiu pur
[Corola-publishinghouse/Imaginative/1884_a_3209]
-
mă preocupase viziunea lui despre societate ca fenomen reductibil la relațiile interumane și despre sociologie ca spațiu de studiu pur formal al acestora - Beziehungstehre, cum se cheamă asta În germană - și Îi devorasem cam toate lucrările. Desigur, cu predilecție Problemele filozofiei istorice, dar și Filozofia banului și celelalte - la volumele de sociologie mă refer. Citisem, cum făceam de obicei, și cam tot ce se găsea prin biblioteci despre autor. Cum se spune În manualele didactice: Simmel, viața și opera. Nicăieri nu
[Corola-publishinghouse/Imaginative/1884_a_3209]
-
despre societate ca fenomen reductibil la relațiile interumane și despre sociologie ca spațiu de studiu pur formal al acestora - Beziehungstehre, cum se cheamă asta În germană - și Îi devorasem cam toate lucrările. Desigur, cu predilecție Problemele filozofiei istorice, dar și Filozofia banului și celelalte - la volumele de sociologie mă refer. Citisem, cum făceam de obicei, și cam tot ce se găsea prin biblioteci despre autor. Cum se spune În manualele didactice: Simmel, viața și opera. Nicăieri nu aflasem vreo referire la
[Corola-publishinghouse/Imaginative/1884_a_3209]
-
banului și celelalte - la volumele de sociologie mă refer. Citisem, cum făceam de obicei, și cam tot ce se găsea prin biblioteci despre autor. Cum se spune În manualele didactice: Simmel, viața și opera. Nicăieri nu aflasem vreo referire la Filozofia succesiunii sau la ceva care să facă trimitere la ea - o consemnare În periodice, o conferință cu tema respectivă ori dedicată unei problematici adiacente, nici o adnotare rătăcită printre alte hârtii, care să ateste măcar intenția de a se ocupa de
[Corola-publishinghouse/Imaginative/1884_a_3209]
-
cum să spun?, senzorial potențialul pericol care germina În neutralitatea unor mișcări cuminți, aparent pasive, și mă trezeam surprins În poziții dificile datorate nu adâncimii și subtilității jocului adversarului (la reluare, amenințarea se Întrezărea de la o poștă, nu era mare filozofie), cât faptului că al șaselea simț, care campionilor le semnalizează prompt apropierea catastrofei, la mine nu funcționa, pur și simplu. O verificasem dureros și-n viață, cu ocazia despărțirii de Maria a doua, survenită halucinant Într-un moment de armonie
[Corola-publishinghouse/Imaginative/1884_a_3209]
-
unde, trebuia să existe un răspuns bun, o soluție, o rezolvare, o cheie a cifrului - eram absolut convinsă de asta. Zăpăcită de cap, până la urmă, de voie, de nevoie, am lăsat-o moartă cu matematica și-am dat-o pe filozofie. Aveam eu o mai veche convingere că, pornind pe calea rațiunii și conferindu-i o pondere covârșitoare În formularea judecăților asupra realității, oamenii au câștigat ceva important, dar au și pierdut ceva la fel de important. Au câștigat o metodă care i-
[Corola-publishinghouse/Imaginative/1884_a_3209]
-
Mircea ELIADE, SACRUL ȘI PROFANUL, Humanitas, 1995 MIRCEA ELIADE (București, 28 februarie 1907 - Chicago, 22 aprilie 1986) a făcut studii de filozofie la București, încheiate cu o teză despre filozofia Renașterii (1928) și la Calcutta, India (decembrie 1928-decembrie 1931). Își susține doctoratul în filozofie, la București, cu o lucrare asupra gândirii și practicilor yoga (1933). Între anii 1933 și 1940, simultan cu
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
Mircea ELIADE, SACRUL ȘI PROFANUL, Humanitas, 1995 MIRCEA ELIADE (București, 28 februarie 1907 - Chicago, 22 aprilie 1986) a făcut studii de filozofie la București, încheiate cu o teză despre filozofia Renașterii (1928) și la Calcutta, India (decembrie 1928-decembrie 1931). Își susține doctoratul în filozofie, la București, cu o lucrare asupra gândirii și practicilor yoga (1933). Între anii 1933 și 1940, simultan cu o intensă activitate teoretică, beletristică și publicistică, ține
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
ȘI PROFANUL, Humanitas, 1995 MIRCEA ELIADE (București, 28 februarie 1907 - Chicago, 22 aprilie 1986) a făcut studii de filozofie la București, încheiate cu o teză despre filozofia Renașterii (1928) și la Calcutta, India (decembrie 1928-decembrie 1931). Își susține doctoratul în filozofie, la București, cu o lucrare asupra gândirii și practicilor yoga (1933). Între anii 1933 și 1940, simultan cu o intensă activitate teoretică, beletristică și publicistică, ține cursuri de filozofie și de istoria religiilor la Universitatea din București. În timpul războiului, este
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
și la Calcutta, India (decembrie 1928-decembrie 1931). Își susține doctoratul în filozofie, la București, cu o lucrare asupra gândirii și practicilor yoga (1933). Între anii 1933 și 1940, simultan cu o intensă activitate teoretică, beletristică și publicistică, ține cursuri de filozofie și de istoria religiilor la Universitatea din București. În timpul războiului, este atașat cultural al ambasadei României la Londra (1940-1941) și al legației române de la Lisabona (1941-1945). Din 1945 se stabilește la Paris, unde predă istoria religiilor, întîi la École Pratique
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
prezentul istoric", străduindu-se să ajungă la un Timp sacru care, în unele privințe, ar putea însemna "Veșnicia". Nu este ușor de arătat doar în câteva cuvinte ce înseamnă Timpul pentru omul nereligios al societăților moderne. Nu intenționăm să abordăm filozofiile moderne ale Timpului și nici unele concepte pe care știința contemporană le folosește pentru propriile sale cercetări. Scopul nostru nu este de a compara sisteme ori filozofii, ci comportamente existențiale. Or, ceea ce se poate observa la un om nereligios este că
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
Istoria se dovedește a fi o nouă dimensiune a prezenței Zeului în lume. Istoria redevine Istoria sfântă, așa cum fusese gândită, dar dintr-o perspectivă mitică, în religiile primitive și arhaice.19 Creștinismul ajunge la o teologie și nu la o filozofie a Istoriei, deoarece intervențiile lui Dumnezeu în Istorie, și cu deosebire Întruparea în persoana istorică a lui Isus Cristos au un scop transistoric: mântuirea omului. Hegel reia ideologia iudeo-creștină și o aplică la Istoria universală luată în ansamblu: Spiritul universal
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
se manifestă decât în aceste evenimente. Istoria devine așadar, în ansamblul său, o teofanie: tot ceea ce s-a petrecut în Istorie trebuie să se petreacă astfel pentru că aceasta a fost voința Spiritului universal. Se deschide astfel calea diferitelor forme de filozofie istoricistă din secolul al XX-lea. Investigația noastră se oprește aici, pentru că toate noile valorizări ale Timpului și ale Istoriei țin de istoria filozofiei. Trebuie totuși să adăugăm că istoricismul apare ca un produs al descompunerii creștinismului, pentru că acordă o
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
petreacă astfel pentru că aceasta a fost voința Spiritului universal. Se deschide astfel calea diferitelor forme de filozofie istoricistă din secolul al XX-lea. Investigația noastră se oprește aici, pentru că toate noile valorizări ale Timpului și ale Istoriei țin de istoria filozofiei. Trebuie totuși să adăugăm că istoricismul apare ca un produs al descompunerii creștinismului, pentru că acordă o importanță hotărâtoare evenimentului istoric (idee de origine iudeo-creștină), dar evenimentului istoric ca atare, negîndu-i orice posibilitate de a dezvălui o intenție soteriologică, transistorică.20
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
sufletele morților sânt jos."8 Populația bantu spune: "Zeul, după ce l-a creat pe om, nu-i mai poartă de grijă", iar negrii pigmei afirmă: "Zeul s-a îndepărtat de noi!"9 Populațiile fang din preeria Africii ecuatoriale își rezumă filozofia religioasă în cântecul următor: Zeul (Nzame) este sus, iar omul jos. Zeul este Zeu, omul este om. Fiecare stă la el acasă.10 Nu este nevoie să mai dăm alte exemple. În toate aceste religii primitive, Ființa cerească supremă pare
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
zeii. Locuința sa este un microcosmos, cum este de altfel și corpul lui. Omologarea casă-corp-Cosmos apare destul de timpuriu. Se cuvine să ne oprim asupra acestui exemplu, care ne arată cum pot fi reinterpretate valorile religiozității arhaice în religiile și chiar filozofiile de mai târziu. Gândirea religioasă indiană a folosit din plin omologarea tradițională casă-Cosmos-corp omenesc, și este ușor de înțeles de ce: corpul, ca și Cosmosul, este în ultimă instanță o "stare", un sistem de condiționări asumat. Coloana vertebrală este asimilată Stâlpului
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
libertatea absolută. Există o diferență enormă între semnificația filozofică a "oului spart" de Buddha sau a "acoperișului" spart de arhați și simbolismul arhaic al trecerii de la Pământ la Cer de-a lungul lui Axis mundi sau prin gura de fum. Filozofia și mistica indiană au ales, dintre simbolurile care puteau reda ruptura ontologică și transcendența, această imagine primordială a acoperișului spart. Depășirea condiției umane se înfățișează, imagistic, prin distrugerea "casei", adică a Cosmosului personal ales drept locuință. Orice "locuință stabilă" în
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
între altele, "să lege Portugalia de mișcarea modernă (europeană), făcînd-o astfel să folosească elementele vitale din care trăiește umanitatea civilizată; să încerce a lua cunoștință de faptele care ne înconjoară, în Europa; să agite în opinia publică marile chestiuni ale filozofiei și științei moderne; să studieze condițiile transformării politice, economice și religioase ale societății portugheze" (Programul Conferințelor democratice). Prima conferință a ținut-o Antero de Quental și e intitulată: "Cauzele decadenței popoarelor peninsulare în ultimele trei secole". Augusto Soromenha a vorbit
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
de mizerii partidiste și iluzii liberale". Era antiparlamentar pentru că "în mediul subtil și sterilizant al acestei conspirații permanente, care e esența însăși a parlamentarismului, partidele pierd noțiunea realității și, în timp ce lumea se transformă, ele repetă mașinal obișnuitele teze ale unei filozofii politice caduce, pe care nici nu o mai înțeleg". I se părea mai importantă distrugerea "oligarhiei birocratico-financiare, care ne domină și ne demoralizează", decât facerea sau desfacerea legilor. Și toate ideile acestea au rodit, căci în timp ce Parlamentul legifera, forțele revoluționare
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
mii de pagini, care intenționa să completeze și să întreacă La Légende des Siècles a lui Victor Hugo. Teňfilo Braga era republican pentru că, în concepția lui, evoluția dinamică a societății portugheze era amenințată de existența unei "familii privilegiate": familia regală. "Filozofia pozitivă, scrie el în História das ideas republicanas em Portugal, ne învață să vedem că constituționalismul este o tranzacție provizorie între absolutism și revoluție și că această stare provizorie e exploatată de o familie mult timp după momentul istoric legitim
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
vestea chiar propria lui moarte, dar nu se îndoia că "ideea, înecată în sânge, va reînsufleți", Ideea fixă a lui de Almeida era existența regelui; idee fixă care, așa cum remarcă A. Ribeiro Lopes, avea de partea ei istoria, știința, morala, filozofia și patriotismul. Dar succesul considerabil al tribunului se datorește puterii sale de a deștepta în sufletul popular nostalgia pentru suferință și răscumpărare. Oricât ar părea de paradoxal, acest revoluționar mason și dinamitard, vorbește maselor despre Hristos și Muntele Calvarului. Secretul
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
de politică. Dar asta nu corespunde realității". Căci adevărata administrație presupune întotdeauna "un concept de stat, de finalitate socială, de putere publică, de justiție, de bogăție și funcțiunile acesteia în societățile umane, adică o doctrină economico-politică, dacă voiți chiar o filozofie. Vai de guvernele, sau mai bine zis, vai de popoarele ale căror guverne nu pot defini principiile superioare de care ascultă administrația publică pe care o fac!" O parte din militarii care luaseră parte la mișcarea de la 28 mai socoteau
Sacrul și profanul, Salazar by Mircea Eliade [Corola-publishinghouse/Imaginative/295581_a_296910]
-
un simț de discernământ tulburător de exact față de poezia rusă modernă cu o cunoaștere fragmentară a clasicilor ruși. Grupul lui considera că nici simpla negare a bolșevismului, nici idealurile rutinate ale democrațiilor occidentale nu erau suficiente pentru a clădi o filozofie pe care să se poată sprijini literatura emigrației. Tânjeau după un caz, cu setea cu care un narcoman Întemnițat tânjește după paradisul lui iubit. Invidiau destul de patetici grupurile catolice pariziene pentru subtilitățile picante care lipseau În mod evident misticismului rus
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2082_a_3407]