2,528 matches
-
Jacobs, autorul care, după cum am văzut, a aruncat o umbră de îndoială și asupra tentativei lui Daniels de a justifica accesul egal prin extinderea principiului rawlsian al egalității echitabile a oportunităților la serviciile medicale, are câteva argumente foarte interesante și plauzibile în favoarea ideii că răspunsul corect la aceste întrebări este cel negativ. Primul argument pornește de la constatarea că, în tentativa sa de a justifica accesul egal la serviciile medicale, Pogge se bazează pe o lărgire explicită a semnificației conceptului de "oportunitate
Dreptate distributivă şi sănătate în filosofia contemporană by Loredana Huzum [Corola-publishinghouse/Science/1416_a_2658]
-
bază este șubredă sau se schimbă în timp, utilitarismul devine din avocat un adversar al accesului egal. Altfel spus, argumentele utilitariste în favoarea acestui ideal trebuie tratate cu foarte multe rezerve. Aceasta cu atât mai mult cu cât există argumente extrem de plauzibile în favoarea ideii că utilitarismul nu poate fi, de fapt, un prieten al accesului egal la serviciile de îngrijiri medicale. Aceasta deoarece, spre exemplu, utilitarismul îi exclude pe cei foarte bolnavi de la accesul la îngrijirile medicale 37, în situația în care
Dreptate distributivă şi sănătate în filosofia contemporană by Loredana Huzum [Corola-publishinghouse/Science/1416_a_2658]
-
este, însă, argumentează Temkin, implauzibil, fie și numai pentru că este incompatibil cu diverse idealuri morale precum autonomia sau libertatea. Temkin invocă și alte argumente împotriva "sloganului"7. Nu voi insista, însă, aici asupra lor. Principalul motiv este acela că, deși plauzibile, este dubitabil că ele îl ajută, într-adevăr, pe Temkin să salveze egalitarianismul de obiecția lui Parfit. Nu este foarte sigur că, într-adevăr, "sloganul" este cel care oferă în primul rând obiecției nivelării în jos. Mai curând, așa cum a
Dreptate distributivă şi sănătate în filosofia contemporană by Loredana Huzum [Corola-publishinghouse/Science/1416_a_2658]
-
o teorie a dreptății care legitimează o astfel de inegalitate. Nu întâmplător, egalitarianismul este teoria despre distribuția justă a serviciilor medicale cu cei mai mulți adepți actuali, în ciuda deficiențelor sale menționate de suficientiști sau prioritarieni. Este, însă, suficientismul lipsit de orice apărare plauzibilă în fața celor cu simpatii și intuiții morale egalitariene în ceea ce privește accesul la serviciile medicale? Nu neapărat. O apărare de acest tip a suficientismului a fost oferită recent de Ronald Dworkin. Dworkin a oferit două argumente principale ce apără suficientismul de acuzația
Dreptate distributivă şi sănătate în filosofia contemporană by Loredana Huzum [Corola-publishinghouse/Science/1416_a_2658]
-
mai bolnavi, cei cu bolile cele mai severe sau cu nevoile medicale cele mai urgente. Clasa socială din care fac parte pacienții sau bunăstarea lor generală nu pot reprezenta criterii adecvate de distribuție a serviciilor de îngrijire medicală. Cea mai plauzibilă versiune a prioritarianismului pare să fie, așadar, cea care acordă prioritate celor care au cele mai urgente nevoi medicale, indiferent de clasa socială din care fac parte. Cât de multă prioritate trebuie, însă, să aibă cei cu starea de sănătate
Dreptate distributivă şi sănătate în filosofia contemporană by Loredana Huzum [Corola-publishinghouse/Science/1416_a_2658]
-
îngrijiri medicale? Aceasta este o întrebare esențială pentru oricine consideră prioritarianismul drept cea mai bună teorie a dreptății în distribuția serviciilor medicale. Un răspuns posibil este acela că prioritatea în discuție trebuie să fie una lexicală sau absolută. Cel mai plauzibil răspuns la această întrebare pare să fie, însă, cel relativist: prioritatea celor care o duc cel mai prost în distribuția serviciilor medicale trebuie să fie una relativă. Răspunsul absolutist sugerează că nu trebuie să existe nicio limită a resurselor ce
Dreptate distributivă şi sănătate în filosofia contemporană by Loredana Huzum [Corola-publishinghouse/Science/1416_a_2658]
-
este reluată în Permis de conducere (1997), probabil cea mai izbutită carte a autoarei, dintre cele cu subiecte de actualitate. Romanul, cu substrat autobiografic nedisimulat (protagonista-naratoare lucrează ca medic anestezist într-un spital și se numește chiar Luminița Petru), reconstituie plauzibil și edificator atmosfera din mediul medical al anilor ’80. Dăruirea și abnegația, ca și, la celălalt pol, demisia morală sunt proiectate pe trama unui scenariu axat pe aspirația spre realizare umană și pe propensiunea structurală a autoarei către intransigență morală
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/288803_a_290132]
-
moarte, există și speranță estetică. Această încăpățânare în handicap ne va aduce numeroase rupturi în deliciile anodine ale vizualului. Tăceri verticale în zgomotul orizontal al comunicării. Chiar dacă viziunea cedează cam peste tot locul vizionării, moartea cea fără de leac face așadar plauzibile, ici și acolo, reaparițiile neprevăzutului. Nu ține totuși de noi să "redăm arta funcției ei", căci ea își poate oferi în viitor ale organe, alte proteze decât creația plastică. Guernica, la vremea ei, putea fi un simbol. Care operă pictată
by Régis Debray [Corola-publishinghouse/Science/1095_a_2603]
-
o clădire de birouri impozantă; rezidenții se pot relaxa aici în grădini muzicale de care nu au parte în viața reală. În același SL virtual, compania ABN Amro a recrutat personal pentru activități în compania "reală", prin intermediul interviurilor; o explicație plauzibilă pentru reușita acestui experiment constă în faptul că avatarii din SL nu prezintă limbaj paraverbal sau nonverbal, ceea ce îi conduce pe participanți spre o atitudine mai dezinvoltă. (În realitate, aceștia pot simula astfel de elemente comunicaționale verbale, însă la alegerea
by Emil E. Suciu [Corola-publishinghouse/Science/1062_a_2570]
-
69 Ibidem, I, LXIII, p. 53. 70 Ibidem, I, LXVIII, p. 57. 71 Ioan Petru Culianu, Eros și magie în Renaștere, Editura Nemira, București, 1994. 72 Aici trebuie să precizăm că era imposibil ca Bacon să considere că există ipoteze plauzibile deoarece după ce a dezvoltat teoria idolilor totul începea de la un zero al cunoștințelor. Reproșul pe care i-l aduce Bertrand Russel (History of Western Philosophy, Alen & Unwin, Londra, 1965, p. 529), cum că metoda inductivă pe care o propune este
[Corola-publishinghouse/Science/84931_a_85716]
-
face distincția între Ileana Cosânzeana (a cărei etimologie incertă o găsește în cosângeana) sau Ileana Simziana, personaj feminin al basmelor mitologice românești, considerată zână, fecioară sapiențială, zână htonică și Iana Sânziana, divinitate selenară, sora-iubită a Soarelui de care fuge27. Mai plauzibilă apare ipoteza lui Romulus Vulcănescu care trece în revistă credințe, mituri sau legende despre luna ca reduplicare mitică a soarelui 28; ipostazele ei sunt fie feminine, fie masculine 29. Având în vedere miturile analizate, autorul observă paralelisme ce duc la
[Corola-publishinghouse/Science/84970_a_85755]
-
soartă. Narațiunea prezintă în același timp un fel de frescă, menită să cuprindă ample secvențe ale societății românești din anii ’80 (lumea satului socialist, dar și mediile aparatului de partid și administrativ, Bucureștii, Delta Dunării ș.a.). O tipologie variată și plauzibilă populează paginile cărții. Există și elemente de dramatism epic, scene violente, tablouri de atmosferă (nuntă, înmormântare, ședințe diverse), dar principalul atu al acestei trilogii constă în descripția amănunțită și nuanțată, susținută de o bogată informație și de o bună cunoaștere
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/287451_a_288780]
-
printr-un reflex maghiar (asemănător celui petrecut în rom. brînză > magh. bronza, rom. bărbat > magh. borbat). Oricum, soluția continuării de către actualele Ampoi, Ompoi a numelui antic (transcris diferit în perioada veche și mai ales în epoca medievală) este cea mai plauzibilă. Apahida Este numele unui sat din județul Caraș-Severin și al unei rezer vații paleontologice din Munții Semenicului. Toponimul are origine maghiară (apát, „abate“ + hid, „pod“, deci „podul abatelui“), ceea ce a făcut ca romînii să nu înțeleagă formanții și să adapteze
101 nume de locuri by Ion Toma () [Corola-publishinghouse/Science/1350_a_2724]
-
hipocoristic extras din nume mai lungi, ca Pahomie. E drept că motivația onomasiologică nu este nici în acest caz potrivită unui nume de rîu, dar, prin intermedierea transferului de la un loc aflat cîndva în proprie tatea persoanei denumite astfel, este plauzibilă. Ardeal Este numele uneia dintre cele trei mari provincii istorice (state, înainte de Marea Unire) componente ale Romîniei. Prin polarizare, au fost create numele de sat Ardealu (în județul Tulcea), Plaiul Ardeleanului (culme în Subcarpații Vrancei), Pîrîul Ardelenilor (afluent de stînga
101 nume de locuri by Ion Toma () [Corola-publishinghouse/Science/1350_a_2724]
-
sensul rîu (pe care nu-l indică) cerut de numele a multe cursuri de apă din familia toponimului Bîrsa, mai ales de cele cu determinant (de tipul Bîrsa Fierului, Bîrsa Tămașului, Bîrsa lui Bucur, Bîrsa Groșetului). Alte etimoane, mai puțin plauzibile, sunt: apelativul tracodacic brĕza, „mesteacăn“ (așadar, sensul primar ar fi „rîul mestecenilor“); bg. brŭzŭ, „iute“ (sinonim cu Bîrza); srb. berza, (reka) „rîul repede“; iliricul (reconstituit prin albaneză) barth „alb“; sl. brs (reconstituit din mai multe apelative neoslave, bg. brus, srb
101 nume de locuri by Ion Toma () [Corola-publishinghouse/Science/1350_a_2724]
-
adaptat ca bival). Așadar, numele Bihor este urmarea unei „ștafete“ istorico-lingvistice romîno slavo-maghiară, continuată din nou de romîni, care au luat și forma ungurească Bihar (dovadă formele paralele menționate), de la care au format derivatul Biharia. Alte ipoteze sunt mai puțin plauzibile. Dintre acestea: sl. vihri, „furtună“, care ar fi evoluat la rom. vifor, magh. vihar (comparabil cu toponimele rom. Viforlat, Voforoasa); srb. Bihor < vihor; ceh Bihorŭ); un nume de persoană cu baza sl. vihorŭ > bihoru (ca în vlah > blah, voștină > boștină
101 nume de locuri by Ion Toma () [Corola-publishinghouse/Science/1350_a_2724]
-
etc.). Această formă a putut deveni în romînă Buzău (prin închiderea lui o la u și interpretarea lui -ov ca -ou, cum s-a mai întîmplat în multe alte cuvinte). Transmiterea tracicului Buseos prin intermediarul slav Bozov (< Băzov) este mai plauzibilă decît formarea toponimului de la antroponimul maghiar Boza, Bodza (< boza, bodza, „soc“, „sombucus“). Soluția privind continuarea de numele Buzău a stră ve chiului Museos nu trebuie contrapusă mecanic unei variante slave (Bozov < sl. boz), care a putut funcționa ca o ipotetică
101 nume de locuri by Ion Toma () [Corola-publishinghouse/Science/1350_a_2724]
-
Kulus(vár) > Kolosvár poate fi foarte bine o adaptare fonetică a celei romînești. O dificultate de netrecut o constituie anacronismul intervenției sașilor, care au sosit prea tîr ziu pentru a intermedia formele menționate (atestate devreme). În aceste condiții, cea mai plauzibilă soluție este proveniența lui Cluj din Cluș, hipocoristicul slav al lui Nikolaus (în srb. Mikloș, Miklouș, Mikluș, după care Miklòs, dar și Niclauș). Paralele pot fi găsite la sași, care au format de la hipocoristicul Klaus al lui Nikolaus toponime ca
101 nume de locuri by Ion Toma () [Corola-publishinghouse/Science/1350_a_2724]
-
dat seama, din cauza vocalei u, că este vorba de un hipocoristic al lui Miklos (cu o, așadar). La fel, germanii nu l-au tradus ca Klosburg, ci, prin etimologie populară după Kluse și Klause, drept Klusenburg și Klausenburg. Ambele soluții plauzibile prezentate indică faptul că numele romînesc le precedă pe cel maghiar și pe cel german, care l-au preluat și l-au adaptat fiecare propriului model fonetic. De altfel, I. Pătruț, a identificat un hipocoristic romînesc existent și în prezent
101 nume de locuri by Ion Toma () [Corola-publishinghouse/Science/1350_a_2724]
-
geogra fii romîni au perpetuat automat ideea formantului final de origine pecenego-cumană ui, -lui al hidronimelor romînești, iar alții au preferat să nu se pronunțe (fie pentru că nu aveau cunoștințe solide de turcologie, fie pentru că nu identificaseră o alternativă mai plauzibilă). Faptului că multe dintre toponimele romînești terminate în -ui, -lui nu erau hidronime nu i s-a acordat impor tanță, considerîndu se că ar putea fi vorba de transfer. Nici prezența acestui presupus formant turcic doar în hidronimele mici (oare
101 nume de locuri by Ion Toma () [Corola-publishinghouse/Science/1350_a_2724]
-
sub formele Séverŭ, Sévero, Sĕverjane, Sĕverjany, Sĕvereny. Tribul slavo bulgar nu este însă atestat, cel rusesc nu avea cum să dea numele de la depărtare, iar evoluția de la formele din letopisețele rusești nu putea duce la Severin. Pare a fi mai plauzibilă proveniența de la un antroponim de tipul lui Vivor sau Vihor > Bihor (vezi rom. Crivăț, Furtună, Vîntu), anume Sĕvery > sl. sĕverŭ „nord“ (cf. bg. sĕver, srb. sjever, ceh sever, rus. sĕverŭ, pol. siewier, seaver, sever, siver, „vînt de nord“). Acesta, urmat
101 nume de locuri by Ion Toma () [Corola-publishinghouse/Science/1350_a_2724]
-
a) , „rîu“, conduce la semnificația „rîul prin excelență, rîul mai mare decît celelalte“ (Pîrvan), iar acest sufix se întîlnește și în nume ca Naparis („Ialomița“), Sagaris, Sangaris, Magaris. Ca la majoritatea toponimelor străvechi, discuțiile etimologice continuă, dar soluțiile cele mai plauzibile trimit spre originea traco dacică. Numele Dunăre polarizează pe teritoriul romînesc, uneori la mare distanță, toponime derivate și compuse: Dunărica, Dunăreni, Dunărița, Dunărea Mare, Dunărea Mică, Dunărea Nouă, Dunărea Veche, Dunărea Vapoarelor, Dunărinți, Dunavăț (canal în Deltă și pîrîu, afluent
101 nume de locuri by Ion Toma () [Corola-publishinghouse/Science/1350_a_2724]
-
cărare bătută de sălbăticiuni“), bazate probabil pe hățaŭ, hățău (u > g, ca în magh. hadaró > hădărău, hădărof, hădărag, hădarg, bg. pleșov > pleșuv > pleșug), legate, se pare, de verbele a hăți, a înhăți, a înhăța (< interjecția haț!), printr-o motivare situațională plauzibilă, dar care nu i-a convins și pe alții. În cazul acceptării acestei soluții, Hațeg ar fi înrudit onomasiologic cu Tîrnava, Cîmpina, Sibiu, Loviște. De curînd, pornindu-se de la accepția „vînătorească“ a termenului german Hatz, „vînătoare cu gonaci“, a fost
101 nume de locuri by Ion Toma () [Corola-publishinghouse/Science/1350_a_2724]
-
nu Hatzeg. Între forma germană și cea maghiară s-ar fi interpus o variantă germană Hatzeck (cu g afonizat), pe care maghiarii au retransformat-o, prin etimologia populară (germ. eck, „colț“ = magh. szeg, „colț“) în *Hatzeg. Fiecare dintre soluții are aspecte plauzibile și elemente discutabile. Cercetătorii o vor putea alege pe cea mai verosimilă prin noi argumente și dovezi. Hobița Este numele satului din județul Gorj unde s-a născut Brîncuși și a alte două sate din județele Hunedoara (unul cu determinant
101 nume de locuri by Ion Toma () [Corola-publishinghouse/Science/1350_a_2724]
-
este cea oferită de Iorgu Iordan, care crede că Moldova provine dintr un entopic slav neatestat molidova, „locul cu molizi“ (la fel cu Lipova, „locul cu tei“), care, prin elidarea (dispariția) lui i neaccentuat, a devenit moldova. Onomasiologic, soluția este plauzibilă, pentru că entopicul a putut să denumească întîi valea (care era acoperită de molizi), apoi, prin metonimie, rîul care curgea prin ea. Fonetic, elidarea putea avea loc întrucît termenul slav, avînd mai mult de trei silabe, era accentuat pe sufix, deci
101 nume de locuri by Ion Toma () [Corola-publishinghouse/Science/1350_a_2724]