1,728 matches
-
grav afectate de război. Fascismul și nazismul sunt primele exemple ale unei astfel de reacții, dar evoluții similare s-au petrecut și în America Latină după al Doilea Război Mondial. Sistemele politice autoritare inegalitare pot fi și o reacție la regimurile populiste exemple de astfel de schimbare normativă au existat în Africa, Asia și America Latină mai ales între jumătatea anilor '60 și începutul anilor '80. O astfel de reacție a luat adesea (dar nu totdeauna) forma conducerii militare. Aceste sisteme politice sunt
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
care fiecare avea locul său iar pozițiile în ierarhie erau de necontestat. Astfel de încercări sfârșesc de obicei prost, deoarece efortul de a remodela societatea nu poate continua mult timp. Regimul este de obicei răsturnat și înlocuit cu un sistem populist sau liberal-democratic, deși noua guvernare se poate dovedi a fi slabă și poate face loc unui alt sistem autoritar inegalitar, sau, în unele cazuri, unui sistem comunist. Normele sistemelor politice ale lumii contemporane intră astfel în grupe separate, deși uneori
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
și chiar sindicatele ajung să aibă un rol. Cât timp aceste evoluții se petrec la scară mică, sistemul politic încă poate fi descris ca tradițional; însă când supremația grupărilor tribale este serios pusă în dificultate, sistemul politic devine de obicei populist sau autoritar inegalitar. Instituții și grupuri în sistemele politice populiste Sistemele politice populiste au o configurație structurală hibridă, caracterizată adesea printr-o opoziție marcantă între grupările tradiționale în declin și noile grupuri precum patronatele sau sindicatele, între care trebuie să
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
aceste evoluții se petrec la scară mică, sistemul politic încă poate fi descris ca tradițional; însă când supremația grupărilor tribale este serios pusă în dificultate, sistemul politic devine de obicei populist sau autoritar inegalitar. Instituții și grupuri în sistemele politice populiste Sistemele politice populiste au o configurație structurală hibridă, caracterizată adesea printr-o opoziție marcantă între grupările tradiționale în declin și noile grupuri precum patronatele sau sindicatele, între care trebuie să se realizeze compromisuri delicate. Aceasta înseamnă că în sistemele populiste
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
petrec la scară mică, sistemul politic încă poate fi descris ca tradițional; însă când supremația grupărilor tribale este serios pusă în dificultate, sistemul politic devine de obicei populist sau autoritar inegalitar. Instituții și grupuri în sistemele politice populiste Sistemele politice populiste au o configurație structurală hibridă, caracterizată adesea printr-o opoziție marcantă între grupările tradiționale în declin și noile grupuri precum patronatele sau sindicatele, între care trebuie să se realizeze compromisuri delicate. Aceasta înseamnă că în sistemele populiste nu există osmoza
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
populiste Sistemele politice populiste au o configurație structurală hibridă, caracterizată adesea printr-o opoziție marcantă între grupările tradiționale în declin și noile grupuri precum patronatele sau sindicatele, între care trebuie să se realizeze compromisuri delicate. Aceasta înseamnă că în sistemele populiste nu există osmoza între societate și viața politică întâlnită în sistemele tradiționale inegalitare. Structurile politice și în special partidele sunt înființate în mod normal cu scopul conștient de a încuraja schimbarea în societate. Dar aceste partide au de înfruntat dificultăți
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
decât reală, deoarece unii lideri ai vechilor partide dominante au continuat să controleze viața politică pe baza acelorași principii normative ca în trecut. Pe de altă parte, sistemele cu un singur partid (sau sistemele cu partid dominant) existente în țările populiste au fost semnificativ diferite de sistemele similare comuniste. Partidele dominante în regimurile populiste nu pot ține de obicei în șah grupările tradiționale. În Africa, în unele părți din Orientul Mijlociu și într-o măsură mai mică în restul lumii, partidele unice
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
viața politică pe baza acelorași principii normative ca în trecut. Pe de altă parte, sistemele cu un singur partid (sau sistemele cu partid dominant) existente în țările populiste au fost semnificativ diferite de sistemele similare comuniste. Partidele dominante în regimurile populiste nu pot ține de obicei în șah grupările tradiționale. În Africa, în unele părți din Orientul Mijlociu și într-o măsură mai mică în restul lumii, partidele unice populiste au încercat să mențină un echilibru între interesele grupurilor "modernizatoare" (inclusiv birocrația
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
au fost semnificativ diferite de sistemele similare comuniste. Partidele dominante în regimurile populiste nu pot ține de obicei în șah grupările tradiționale. În Africa, în unele părți din Orientul Mijlociu și într-o măsură mai mică în restul lumii, partidele unice populiste au încercat să mențină un echilibru între interesele grupurilor "modernizatoare" (inclusiv birocrația) și interesele forțelor tribale sau etnice. Acolo unde s-au instalat, sistemele cu mai mult de un partid nu par să fi schimbat în mod considerabil imaginea, însă
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
sistem autoritar inegalitar. Instituții și grupuri în sistemele politice autoritare inegalitare Sistemele politice autoritare inegalitare apar în general atunci când diviziuni interne la nivelul instituțiilor nu pot fi surmontate prin compromisuri. Acest lucru se întâmplă, așa cum am văzut, când un sistem populist se confruntă cu grupări tradiționale cum sunt triburile puternice, care au fost înstrăinate de regim. Dar se întâmplă și atunci când, într-un sistem liberal-democratic, opozițiile dintre partide și dintre grupuri sunt atât de puternice încât guvernarea devine ineficientă. Apariția unui
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
Hitler și Franco au pretins că sistemele impuse de ei au fost cele mai bune "fortărețe" împotriva comunismului; și același argument a fost folosit începând cu al Doilea Război Mondial în multe țări din lumea a treia. În timp ce sistemele politice populiste încearcă, deseori fără succes, să construiască noi instituții pentru a echilibra influența grupărilor tradiționale, sistemele politice autoritare inegalitare încearcă să reînvie aceste entități tradiționale, bazându-se pe loialitatea pe care ele le generau în trecut. Acest obiectiv este evident mai
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
armatei. Totuși, astfel de partide sunt create doar după ce forțele armate au fost de ceva timp la putere; ele oferă forțelor armate un sprijin mai larg decât le pot asigura militarii înșiși. Astfel, în timp ce configurația instituțiilor și grupurilor în sistemele populiste este hibridă și duce la conflicte interne grave, configurația instituțiilor în sistemele politice autoritare inegalitare este întrucâtva artificială. Grupările tradiționale constituie sprijinul regimului, dar sunt de obicei prea slabe. Armata încearcă să umple acest gol, în timp ce birocrația are un rol
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
la nivel public. Ca rezultat, configurația instituțiilor tinde să se desprindă de caracteristicile societății. Constrângerea trebuie să fie puternică, cu excepția situației când liderul poate păstra regimul prim propria "carismă"; dar acest lucru se întâmplă mai rar ca în sistemele politice populiste, pentru că nu există de obicei nicio sursă de sentiment popular în sprijinul conducătorilor. Deloc surprinzător, sistemele autoritare inegalitare se confruntă cu un înalt nivel de tensiune internă care duce adesea la prăbușirea lor. Privire de ansamblu Alături de structuri (instituții și
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
situate toate sistemele politice. În acest spațiu, din cauza imitării și/ sau a impunerii, sistemele politice sunt grupate în jurul unui număr mic de poziții. În lumea contemporană au existat cinci asemenea grupări, constituite din sisteme politice liberal-democratice, egalitare autoritare, tradiționale inegalitare, populiste și autoritare inegalitare. Configurația structurilor variază considerabil de la un tip de sistem politic la altul. În sistemele liberal-democratice, instituțiile constituționale ocupă o poziție marcantă; partidele și grupurile joacă și ele un rol foarte important, dar mai mult în cadrul structurii instituționale
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
special în Commonwealth și America Latină, au fost liberal-democratice, în timp ce altele au fost comuniste. Sistemele tradiționale inegalitare se bazează în primul rând pe triburi și au puține instituții politice ca atare grupurile sociale sunt cele care constituie grupările politice. În sistemele populiste s-a încercat modernizarea societății și în special reducerea rolului triburilor și grupurilor etnice, adesea prin folosirea sistemelor cu un singur partid. Această încercare a eșuat însă de cele mai multe ori, chiar și în condițiile liderilor carismatici. Pe de altă parte
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
sprijin redus și încearcă să se mențină prin coerciție. Un nivel scăzut de sprijin este deseori rezultatul schimbărilor în structura socio-economică; astfel se explică existența, în lumea contemporană, a diverselor dictaturi apărute în procesul dezvoltării în țări fie comuniste, fie populiste sau autoritare inegalitare. În timp ce multe regimuri reușesc să se mențină pentru o vreme prin folosirea coerciției, costurile aparatului coercitiv sunt atât de mari încât dictaturile au fost rareori durabile. Sprijinul și coerciția sunt două componente ale vieții politice care, deși
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
în întregime o explicație: India are un produs național brut per capita scăzut și este o democrație liberală; iar unele țări din America Latină al căror produs național brut per capita este relativ ridicat, precum Argentina, au cunoscut regimuri autoritare sau populiste. Un mod de a analiza și mai în amănunt problema este abandonarea dihotomiilor. În primul studiu de acest gen al lui Lipset, democrațiile au fost împărțite în două categorii, "stabile" și "instabile" (Lipset, 1960, ed. a 2-a, 1983: 31-45
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
par să reprezinte statul. Astfel, transferul legitimității se poate extinde în jos, spre organizații mai specializate care sunt alcătuite pentru a controla populația. Acest tip de dezvoltare apare în special în sistemele autoritare, iar dintre acestea, în special în cele populiste sau cu caracter "progresist". În aceste regimuri, sindicatele, organizațiile de tineret, centrele culturale și o mulțime de alte asociații așa-zise "voluntare" își fac apariția prin intermediul statului pentru a promova scopurile pe care liderii statului doresc să le înfăptuiască. Ele
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
împiedica total apariția cererilor în rândul membrilor. De aceea această mișcare este mai vizibilă în regimurile impuse care durează de mult timp, dar acestea constituie doar o minoritate, deoarece multe regimuri impuse suferă un colaps după câțiva ani. Astfel, regimurile populiste (de exemplu, în Africa Subsahariană) s-au caracterizat prin răbufniri de activitate autonomă puternică din partea sindicatelor care erau inițial total controlate. Și în statele comuniste, atât în Europa de Est (inclusiv Uniunea Sovietică), cât și în China, au apărut manifestări de independență
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
dimensiune: majoritatea grupurilor au simultan elemente comunitare și asociative. Grupurile comunitare încearcă să-și extindă influența, în special când sunt în declin sau, dimpotrivă, când încearcă să impună noi norme: atunci, ele alcătuiesc asociații dependente. Sistemele politice impuse de tip populist sau comunist trebuie să formeze multe asociații dependente, cum ar fi sindicatele, organizațiile culturale, grupurile de tineret, pentru a-și dezvolta influența. Există patru tipuri de tipare relaționale comunitare. Acestea se bazează pe clan sau clientelă, sentiment etnic, religios sau
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
altă parte, liderii naționali care dețin un control relativ șubred asupra puterii pot folosi aparatul statului pentru a sprijini partidele pe care le creează. Există partide de acest gen atât de dreapta (partide autoritare conservatoare), cât și de stânga (partide populiste și comuniste). Totuși, acest proces este dificil și adesea nereușit: este posibil ca aceste partide să nu fie cu adevărat acceptate de societate, după cum o ilustrează cazul căderii sistemelor comuniste și a multor partide din lumea a treia. Legitimarea prin
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
astfel să sprijine regimul. Conducerea nu este neapărat singura bază a acestor partide. Ele sunt adesea asociate cu o "idee", națională sau etnică, religioasă sau chiar de clasă. Un astfel de cadru de referință este deosebit de evident în cazul partidelor populiste sau autoritare egalitare de tip comunist. Acest lucru explică în special de ce în țările din lumea a treia s-a pus foarte mult accent pe naționalism. De fapt, unele grupuri, adesea relativ mici, sprijină cu adevărat partidele impuse. Partidele comuniste
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
noi forme de comunism "rural", aparent mai adaptat țării, deși nici chiar acest sistem nu a reușit pe deplin. Partidele autoritare inegalitare au mai multe șanse de reușită acolo unde grupurile tradiționale (tribale, etnice) au încă o oarecare putere. Partidele populiste au primit sprijin din partea noilor grupuri instituționale, în special a birocrației, și uneori din partea grupurilor religioase, în special în Orientul Mijlociu, unde religia musulmană este instituționalizată și a fost asociată înainte de independență cu naționalismul. În toate situațiile (deși mai mult în
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
noilor grupuri instituționale, în special a birocrației, și uneori din partea grupurilor religioase, în special în Orientul Mijlociu, unde religia musulmană este instituționalizată și a fost asociată înainte de independență cu naționalismul. În toate situațiile (deși mai mult în rândul partidelor comuniste și populiste decât al celor autoritare conservatoare), scopul pe termen lung este de a "educa" populația în vederea sprijinirii scopurilor regimului, deci de mobilizare a oamenilor, iar nu de agregare a cererilor. Dar această strategie este rareori încununată de succes, deoarece atitudinile poporului
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]
-
impuse au părut mai eficiente decât altele în realizarea acestui scop și în consolidarea regimului. Dar chiar și acestea pot să eșueze pe termen lung, așa cum o arată colapsul sistemelor comuniste. Același lucru este valabil și în cazul multor partide populiste. Cel mai renumit exemplu este acela al Partidului Revoluționar Instituțional (PRI) mexican, care a reușit să domine viața politică timp de zeci de ani, dar care a ajuns să se confrunte cu probleme majore în încercarea de a-și menține
by JEAN BLONDEL [Corola-publishinghouse/Science/953_a_2461]