1,248 matches
-
rămășițe recente. Acest lucru este valabil atât pentru moștenirea Europei arhaice, care s-a păstrat, așa cum s-a mai spus, În riturile și miturile cretane și elene, cât și pentru cel de-al treilea „mare sistem” care trebuie menționat: religia indo-europeană (v. capitolul „Religia indo-europenilor” din acest volum). Se știe că noțiunea de „indo-european” se referă la un grup de limbi, asimilat apoi, mai mult sau mai puțin fondat, unei entități sociologice și teologice. Conform cercetătorilor care au Încercat să identifice
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
a păstrat, așa cum s-a mai spus, În riturile și miturile cretane și elene, cât și pentru cel de-al treilea „mare sistem” care trebuie menționat: religia indo-europeană (v. capitolul „Religia indo-europenilor” din acest volum). Se știe că noțiunea de „indo-european” se referă la un grup de limbi, asimilat apoi, mai mult sau mai puțin fondat, unei entități sociologice și teologice. Conform cercetătorilor care au Încercat să identifice această entitate cu unele „culturi” arheologice, fenomenul expansiunii indo-europene ar fi Început, ipotetic
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
știe că noțiunea de „indo-european” se referă la un grup de limbi, asimilat apoi, mai mult sau mai puțin fondat, unei entități sociologice și teologice. Conform cercetătorilor care au Încercat să identifice această entitate cu unele „culturi” arheologice, fenomenul expansiunii indo-europene ar fi Început, ipotetic, cu neoliticul timpuriu sau cu perioada calcoliticului, plecându-se În ambele cazuri de la o posibilă țară-mamă caucaziano-pontică. Urmându-l pe Georges Dumézil, există tendința de a asocia limba cu gândirea și de a distinge În gândirea
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
ar fi Început, ipotetic, cu neoliticul timpuriu sau cu perioada calcoliticului, plecându-se În ambele cazuri de la o posibilă țară-mamă caucaziano-pontică. Urmându-l pe Georges Dumézil, există tendința de a asocia limba cu gândirea și de a distinge În gândirea indo-europeană arhaică o Împărțire În trei funcții: cea a suveranității, cea a forței și cea a fertilității. De aici derivă ipoteza unei teologii tripartite și, de asemenea, a unei organizări sociale, de asemenea, tripartite. Epoca metalelor este tocmai epoca În care
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
unei organizări sociale, de asemenea, tripartite. Epoca metalelor este tocmai epoca În care se formează societățile ierarhizate și, prin urmare, și panteonurile ierarhizate: organizarea religioasă reflectă cu acuratețe structura socială. În special În cadrul creat de conceperea tripartită a lumii, „mișcarea” indo-europeană va coincide cu afirmarea unuia sau a mai multor zei masculini (cerești sau htonieni) și a societăților patriarhale și războinice. Acest model a fost folosit de unii arheologi, care l-au văzut reprodus exact În culturile calcolitice din stepele ruse
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
printre care apariția importantă a monumentelor gravate sau a statuilor-menhir, concentrate În Rusia meridională, În Alpi și În nordul Mării Tireniene. Urmând reconstrucția lui Gimbutas, s-a propus chiar ca statuile-menhir să fie considerate cele mai vechi semne ale religiei indo-europene (Anati, 1990). În realitate, se pare că aceste monumente au slujit ca suport unor ideologii diverse și doar În unele cazuri se poate observa o concepție tripartită. În plus, În Europa, această tradiție rituală a fuzionat cu fapte și simboluri
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
eurasiatice, din Mongolia până În Ungaria. Asemănările culturale Între regiuni atât de Îndepărtate, dar unite de stepe, nu lipsesc. Și totuși nu există nimic care să indice faptul că civilizațiile asociate au fost primele sau singurele care au vorbit o limbă indo-europeană. Ar fi interesant de amintit că „marile pietre” - stele, dolmene, menhire - au fost caracteristice pentru religii din India meridională, pentru câteva secole, Începând din 1 500 Î.Hr., Îndeplinind funcția de osuare la finalul riturilor funerare desfășurate În mai multe
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Europei este un stimulent prețios, lărgește perspectiva și impune noi probleme de studiat. De asemenea, conduce la refuzul generalizărilor necondiționate și oferă posibilitatea de a scăpa de tentația explicațiilor universaliste. BibliografieTC "Bibliografie" Anati, E. (1990), „The Alpine menhir-statues and the Indo-European problems”, Bollettino del Centro Camuno di Studi Preistorici, nr. 25-26, pp. 13-44. Anati, E. (coord.) (1975), Valcamonica Symposium ’72. Les religions de la préhistoire, Capo di Ponte. Bar-Yosef, O. și Vandermeersch, B. (1993), „Uomini di tipo moderno nel Vicino Oriente”, Le
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
de o zeiță nudă, uneori Îmbinate. Statuile din plumb cu trei figuri umane unite, descoperite și În cadrul săpăturilor de la Acemhüyük, Alișar, Boghazköy, Cahgar Bazar, atestă, conform unor cercetători (Balkan, 1992), cultul unei triade divine, venerate În Anatolia Înainte de afirmarea populațiilor indo-europene. Nu poate fi evaluat cu precizie nici gradul de influență al religiei asiriene În teritoriul anatolian marcat de fenomenul colonial. Mult mai atestată este perioada hitită, datorită săpăturilor inițiate În 1906 de H. Winckler, care au dus la descoperirea arhivelor
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
private și a majorității populației anatoliene. O parte dintre textele religioase de la Boghazköy sunt redate În alte limbi decât hitita, limbi care țin de populațiile prezente În Anatolia În timpul mileniului al II-lea Î.Hr.: este vorba despre două limbi indo-europene de ramificație anatoliană (palaica și luviana) și două de origine necunoscută (hatica și hurrita). Limba palaică și cea hatică sunt cunoscute doar din arhiva de la Boghazköy: aceasta este o informație care trebuie reținută pentru a Înțelege limitele reconstrucției religiei acestor
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
sumeriană și akkadiană) aparțin În general ritualului și descântecului magic; un interes aparte prezintă unele texte bilingve cu conținut mitologic. Gradul de cunoaștere al acestor limbi și cantitatea de mărturii nu sunt uniforme. Analiza celor două limbi de origine anatoliană indo-europeană, palaica și luviana, a dat rezultate majore, În ciuda precarității atestării; În ceea ce privește palaica (Carruba 1970) este Încă dificil de ajuns la o Înțelegere reală a textelor transmise În această limbă, vorbită probabil În regiunea nord-occidentală a Anatxe "Anat"oliei, care corespunde
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Începutul documentării, și alți zei, care Își au originea În tradiția hatică: Telipinuxe "Telipinu", zeițele infernale străvechi Iștuștayaxe "Iștuștaya" și Papayaxe "Papaya", zeul Zilipurixe "Zilipuri", zeița Kata¿¿axe "Katah~h~a". La acest nucleu al panteonului, constituit din divinități central-anatoliene, indo-europene și hatice, se mai adaugă, Încă din timpul primului rege documentat istoric, ¾attușili I, alți zei importați din regiunile cucerite din Anatolia nordică și vestică și din Siria de Nord. În tablele care povestesc principalele fapte ale lui ¾attușili I
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
pentru a venera un mare număr de zei, intrați În panteonul hitit În ultima perioadă imperială. 3. PANTEONULTC "3. PANTEONUL" În limbile anatoliene „divinitatea” este indicată printr-un termen de același tip: În hitită șiu(na/i)-, derivat de la rădăcina indo-europeană *dð¶u(lat. deus, gr. theòs) care trimit la ideea de „lumină/cer”; În luviană mașșana-; În hatică (a) ș¿app/w; hurrită eni; dar grafia cea mai curentă este cea ideografică sumeriană D I N G I R. Această ideogramă
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
principală din panteon, se află figura lui Zaparwa (Ziparwaxe "Ziparwa" În textele hitite); acesta este probabil un zeu al furtunii și/sau al vegetației. Mai sunt atestați și zeul Tiyazxe "Tiyaz", divinitate solară, al cărui nume este legat de rădăcina indo-europeană *dð¶u(cf. hititul șiuși luvianul Tiwatxe "Tiwat"), și „duhul curții” ¾ilanzipaxe "H~ilanzipa". Alte divinități menționate poartă nume deja cunoscute În mediul hatic (Kata¿zipurixe "Katah~zipuri", ¾așameli, Kamana și, poate, Șauș¿allaș) sau sunt desemnate cu un nume
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
coloniile asiriene (vezi subcapitolul 1), mai apar și alții, dintre care Îi amintim pe ¾așameli, Kamrușepa, Telipinuxe "Telipinu" și grupul indicat de ideograma D7.7.BI („Heptada”). Fiind așadar vorba despre un panteon compozit, alcătuit din divinități de origini diferite (indo-europene, hatice) sau necunoscute, este greu să Înțelegem care a fost geneza sa. În concluzie, putem observa că criteriile lingvistice și analiza diverselor contexte culturale nu sunt instrumente suficiente pentru a stabili În fiecare caz În parte originea unei divinități și
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
și a unei absolute continuități culturale. a) Indo-europenii În Grecia Cele două civilizații trebuie, așadar, să fi fost antrenate Într-un fenomen de schimb cultural, chiar dacă acestuia nu Îi pot fi trasate toate etapele. Micenienii sunt una dintre numeroasele populații indo-europene care au migrat către occident Între al III-lea și al II-lea mileniu Î.Hr., ocupând progresiv diferitele regiuni europene, printre care și Grecia. Precedați, poate, de minieni și urmați de necunoscuții „dorieni”, a căror coborâre În Peloponez este
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
-lea mileniu Î.Hr., ocupând progresiv diferitele regiuni europene, printre care și Grecia. Precedați, poate, de minieni și urmați de necunoscuții „dorieni”, a căror coborâre În Peloponez este amintită de izvoarele grecești, micenienii sunt prima și cea mai documentată prezență indo-europeană pe teritoriul grecesc. Nu este cu putință să susținem nici o identificare a lor cu Akhkhiyawa, despre care vorbesc arhivele hitite, chiar dacă aceștia erau, poate, greci micenieni stabiliți În apropierea teritoriului hitit și chiar dacă acest nume Îl poate aminti, prin asonanță
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
fii, emascularea lui Uranus poate fi atât rodul unei reformulări a modelului hitit, reformulare petrecută pe pământ grec și realizată de Hesiod, cât și opera lui Hesiod Însuși sau reelaborarea greacă rafinată a unui motiv mitic prezent deja În substratul indo-european, căruia poetul din Ascra i-a dat o formă sistematică. Analog, lupta lui Zeus, care apare În toată puterea sa de divinitate uraniană și meteorică (subcapitolul 1.3), Împotriva lui Typhon (Hesiod, Teogonia, 820-885), după care fiul lui Cronos Își
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
rândul ei să se presupună dependența de o tradiție hitită tardivă ce s-a păstrat În timp. Cu toate acestea, nu trebuie exclus nici faptul că versiunea greacă și cea hitită și-ar putea afla originea autonom În acel substrat indo-european care În India vedică a dat naștere luptei cosmice a lui Indraxe "Indra" Împotriva monstrului „care zăgăzuiește”, V•tra1. În ambele cazuri, fie că se admite migrarea motivului din tradiția hitită În cea greacă, fie că se dorește Întoarcerea până la
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
În India vedică a dat naștere luptei cosmice a lui Indraxe "Indra" Împotriva monstrului „care zăgăzuiește”, V•tra1. În ambele cazuri, fie că se admite migrarea motivului din tradiția hitită În cea greacă, fie că se dorește Întoarcerea până la substratul indo-european, Înfruntarea dintre Zeus și Typhon este, fără Îndoială, rodul unei reformulări grecești care, În versiunea hesiodiană, a asociat luptei și tema suveranității fiului lui Cronos (Teogonia, 883). Aceasta este o situație complexă de care e posibil să apropiem și mitul
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
ordinea legilor”, dar și ansamblul normelor care orânduiesc legăturile naturale Între muritori și Între aceștia și zei1. Garantul legilor, expresie a puterii care le aplică cu dreptate rămâne Însă Zeus, care păstrează totuși În nume, dar numai În nume, originea indo-europeană, derivând, ca și romanul Jupiter din Dyaus pitarxe "Dyaus pitar", zeu celest al Indiei vedice. Și poate că el Își mai menține Încă vechiul său rol uranian prin puterea exercitată asupra fulgerelor sau timpului meteorologic. Zeus ține În mâini balanța
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
culturii. Așadar, tratarea „istoriei intelectuale (Geistesgeschichte) a istoriei romane” constituie cel de-al doilea pol al prezentului nostru studiu. 2. RELIGIA GREACĂ ÎN ITALIA ȘI RELIGIA ROMANĂTC "2. RELIGIA GREACĂ ÎN ITALIA ȘI RELIGIA ROMANĂ" 1. Protoistoriatc "1. Protoistoria" a) Indo-european, italic, roman Așa cum o spune chiar numele, religia romană este, Înainte de toate, religia unei cetăți, nu a unui trib, a unui popor, a unui regat. În mod paradoxal, această religie, restrânsă la o cetate, devine religia dominantă a regiunii și
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Italia centrală și meridională, În Sicilia și În Sardinia, leagă tot mai strâns istoria italică de cea greacă, de Creta, Mareaxe "Marea" Egee, Cipru și Fenicia. În fața răspândirii vechilor civilizații superioare ale epocii bronzului, civilizații de proveniență orientală, moștenirea indo-germanică (indo-europeană), de origine nordică, trece În mod clar pe planul al doilea. Se poate considera ca sigur faptul că strămoșii veneților, euganilor, umbrienilor, faliscilor, sabinilor, latinilor, oscilor și ai altor triburi sau comunități lingvistice din Italia au transferat din centrul Europei
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
unitar pe care l-au găsit aici (Pittioni, 1962). Studiul limbilor și al religiilor hitite (luvii) din mileniul al II-lea Î.Hr., prezente În Asia Mică, a dezvăluit, pe de o parte, că mărturiile cele mai vechi ale religiei indo-europene sunt profund inserate În istoria popoarelor hati, hurrite și semite și, pe de altă parte, că au supraviețuit dovezi foarte sărace ale presupusei existențe a Începutului și vetrei domestice, ale Împărțirii În clase și ale sacrificiului de cai. În special
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
o analiză istorică. Acest gen de Încercare nu poate fi justificată nici de interpretarea structurii pe trei nivele distincte și convergente rezultate dintr-un proces de transformare a unui sistem tradițional În sensul interiorizării funcțiilor sociale (concepute conform ideologiei tripartite indo-europene a lui Dumézil) și al transpunerii lor În plan etic (Molé, 1963, p. 60): este vorba, de fapt, despre o interpretare care nu explică, ci se limitează, cel mult, la a constata un fenomen și la a oferi o reconstrucție
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]