11,725 matches
-
310, liniile 7-9). În concluzie, întinderea reală a regatului lui David pare să fi fost modestă, limitată la zona Iudeii, în timp ce apare cu totul neverosimilă măreția regatului davidic celebrată de relatarea biblică. În urma unei lupte de succesiune, Solomon urcă la tronul tatălui său David (1Rg 1-2). În relatarea biblică, Solomon este figură idealizată, caracterizată prin unele stereotipe clasice: rege înzestrat cu o mare înțelepciune, constructor de temple și palate, organizator al cultului și al statului. Până acum câțiva ani măreția domniei sale
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
regelui Ahab, odată cu succesorii săi Ahazia și Ioram (851-841 î.C.), situația politică și internațională s-a schimbat brusc: regele Moabului, Meșa, s-a eliberat de dominația Israelului (cf. 2Rg 3,5 ș.u. și stela lui Meșa), în timp ce pe tronul Damascului a urcat Hazael care a rupt alianța cu Israel și a început o puternică politică de expansiune (2Rg 8,28), confirmată și de inscripția de la Tel Dan. Politica agresivă a lui Hazael s-a prelungit pentru câteva decenii; între
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
și acesta eliminat de Menahem (746-748 î.C.) în timpul domniei căruia, regele asirian Tiglat Pileser al III-lea l-a constrâns pe Israel și alte regate din regiune să-i plătească tribut. Fiul său, Pecachia, a fost repede ucis și tronul l-a preluat Pecah (736-732 î.C.) care a decis, împreună cu Rezin, regele Damascului, să nu mai accepte supunerea față de asirieni și să creeze o nouă coaliție anti-asiriană invitându-l să adere și pe Ahaz (735-726 î.C.), regele lui
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
regele lui Iuda. Pentru că nu a acceptat să se alăture coaliției, regii Damascului și ai Israelului l-au atacat (așa-numitul război „siro-efraimit”, cf. 2Rg 15,37; 16,5-9 și Is 7,1-9), probabil cu scopul de a instala pe tronul lui Iuda pe cineva care să susțină coaliția anti-asiriană. În fața încercuirii Ierusalimului și în ciuda părerii contrare a profetului Isaia, Ahaz cere ajutorului Asiriei oferindu-i tribut și declarându-i supunere. Tiglat Pileser al III-lea a cucerit Damascul în anul
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
în Ierusalim „ca o pasăre în laț”. Regele asirian, după ce a primit tribut, a întrerupt ostilitățile - pentru motive încă nu foarte clare - și s-a întors în patrie lăsând Ierusalimul intact (Grabbe, 2003). La moartea lui Ezechia îi urmează la tron fiul său, Manase, (697-642 î.C.) care, conform 2Rg 21, a fost un rege rău și păcătos pentru că ar fi favorizat cultele păgâne. Foarte probabil, el a fost doar un vasal fidel asirienilor și a profitat de pax assyriaca pentru
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
fidel asirienilor și a profitat de pax assyriaca pentru a reconstrui unele cetăți distruse de invazia lui Senaherib și pentru a se angaja în comerțul cu Arabia. După scurta domniei a lui Amon, regele Iosia (640-609 î.C.) urcă la tron în momentul când Asiria se afla deja în faza de declin, iar Palestina începea să treacă sub influența Egiptului. Biblia îi atribuie o mare importanță lui Iosia, dar spre deosebire de alți regi ai lui Israel și ai lui Iuda, el nu
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
2005), fără să se fi ajuns la un consens unanim între cei care consideră că relatările biblice despre reforma lui Iosia sunt istorice și cei care presupun că nu există nimic istoric în ele. După moartea lui Iosia urcă la tron Ioahaz, dar egiptenii îl înlătură și îl instalează în locul său pe Eliachim, dându-i numele de Ioiachim (609-598 î.C.). Acesta a plătit tribut Egiptului până în 604 î.C., când, în timpul domniei lui Nabopalasar, armata babiloniană a lui Nabucodonosor i-
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
până în 604 î.C., când, în timpul domniei lui Nabopalasar, armata babiloniană a lui Nabucodonosor i-a învins pe egipteni la Carchemiș (Ier 46). După moartea lui Nabopalasar, Nabucodonosor (605-562 î.C.) s-a întors repede în Babilon pentru a prelua tronul. Ioiachim a continuat să plătească tribut babilonienilor până în anul 601 î.C. când s-a răsculat, sperând în ajutorul faraonului Nekao al II-lea. Nabucodonosor s-a reîntors în regiune în anul 598 î.C., a asediat Ierusalimul și, în timpul
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
și, în timpul asediului, regele Ioiachim moare. Îi urmează fiul Ioiachin care s-a predat imediat babilonienilor (597 î.C.). Nabucodonosor l-a înlăturat pe Ioiachin, l-a deportat în Babilon împreună cu o parte a clasei conducătoare și a pus pe tronul lui Iuda pe Matania, fratele lui Ioiachin, căruia i-a schimbat numele în Sedecia. Regele Ioiachin și familia sa au continuat să trăiască ca suverani supuși în Babilon, primind rația alimentară de la curtea babiloniană. Între timp, în Iuda, sub domnia
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
Transiordania din secolul al VIII-lea î.C. afirmă că „zeii s-au reunit” (KAI 312, linia 6), la fel, fragmente asemănătoare în Vechiul Testament dovedesc existența unei adunări cerești. Unii profeți afirmă că „l-au văzut” pe Yhwh așezat pe tron înconjurat de ființe divine, la fel cum se reunește consiliul curții în jurul regelui (1Rg 22,19-22; Is 6,1-11; cf. și Dan 7,9-10, deși este un text mai tardiv). În unii psalmi este transmisă și mai clar această idee
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
la baza constituirii unui regat. Cât privește Regatul lui Iuda, e foarte probabil ca și aici zeul Yhwh să fi fost venerat la fel ca în cazul lui Israel: Yhwh din Ierusalim locuia, de fapt, în templu, așezat pe un tron de cherubini (2Rg 19,15), după o iconografie regală cunoscută, nu numai din tronurile feniciene, ci și din descoperirile israelite, precum postamentul cultual din secolul al X-lea î.C. găsit la Ta’anah (Hestrin, 1987; cf. Fig. 9), și
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
și aici zeul Yhwh să fi fost venerat la fel ca în cazul lui Israel: Yhwh din Ierusalim locuia, de fapt, în templu, așezat pe un tron de cherubini (2Rg 19,15), după o iconografie regală cunoscută, nu numai din tronurile feniciene, ci și din descoperirile israelite, precum postamentul cultual din secolul al X-lea î.C. găsit la Ta’anah (Hestrin, 1987; cf. Fig. 9), și iudaice ca, de exemplu, fragmentul din fildeș din secolul al IX-lea î.C.
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
secolul al X-lea î.C. găsit la Ta’anah (Hestrin, 1987; cf. Fig. 9), și iudaice ca, de exemplu, fragmentul din fildeș din secolul al IX-lea î.C. provenit de la Tel Rehov care reprezintă un rege așezat pe tron (Mazar, 2007). Chiar dacă ne aflăm în afara limitelor cronologice ale acestui volum, se poate aminti aici și o monedă (o drahmă de argint) din epoca persană târzie pe care este reprezentat un zeu bărbos care ține un șoim așezat pe un
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
Chiar dacă ne aflăm în afara limitelor cronologice ale acestui volum, se poate aminti aici și o monedă (o drahmă de argint) din epoca persană târzie pe care este reprezentat un zeu bărbos care ține un șoim așezat pe un fel de tron în formă de roată înaripată, având alături o inscripție din trei litere: yhd, „Iuda” (cf. Fig. 2; Meshorer, 2001, p. 2). După unii autori, această figură divină ar fi o reprezentare a zeului suprem din Iuda ce poate fi corelată
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
Meshorer, 2001, p. 2). După unii autori, această figură divină ar fi o reprezentare a zeului suprem din Iuda ce poate fi corelată oarecum cu viziunea carului divin descrisă în primele capitole din Cartea lui Ezechiel. Zeul Yhwh așezat pe tron, foarte probabil, era și destinatarul unui cult public prin intermediul procesiunilor sau ceremoniilor de întronare precum par să facă trimitere Ps 24,7-10 sau Ps 68,25-26: „Apare alaiul tău, Dumnezeule, alaiul Dumnezeului și regelui meu, în locul cel sfânt”. Și mai
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
Apare alaiul tău, Dumnezeule, alaiul Dumnezeului și regelui meu, în locul cel sfânt”. Și mai explicit pare Ps 47,6-9: „Dumnezeu se înalță în strigăte de bucurie, Domnul se înalță în sunete de trâmbiță. [...] Dumnezeu stăpânește peste popoare, Dumnezeu stă pe tronul său cel sfânt”. Puternicul caracter teritorial și regal al zeului suprem Yhwh se exprimă în Biblie și prin limbajul figurat tipic zeului furtunii, stăpân al fenomenelor atmosferice, și prin imagini ce amintesc de zei precum fenician Baal sau cel sirian
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
glasul lor, au înălțat râurile vuietul lor. Dar mai puternic decât vuietul apelor nenumărate și decât vuietul valurilor puternice ale mării este Yhwh în înaltul cerului” (Ps 93,3-4). Considerat de teologia oficială regală drept zeul suprem care stă pe tron în Sion ca stăpânitor al zeilor, Yhwh va dobândi cu timpul unele conotații solare sau, mai generic, astrale, în relație probabil cu dezvoltarea cultului divinităților astrale în Siria-Palestina în secolul al IX-lea î.C. Iată așadar că oștile cerești
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
Yhwh, era descris în Israel și Iuda cu însușiri tipice ideologiei regale religioase a timpului, foarte asemănător celorlalți zei supremi atestați în regatele semitice vecine (Moab, Amon, Fenicia, Siria); Yhwh era considerat un suveran ceresc superior celorlalți zei, așezat pe tron ca monarh ceresc, înconjurat de oștirile cerului. Își exercita autoritatea și victoria asupra forțelor haotice ale naturii și asupra puterilor dușmane ale istoriei. Așa cum Yhwh își manifesta puterea cerească prin adevăr și dreptate, la fel regele era văzut ca locțiitor
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
la Tel Dan, databile în jurul secolului al IX-lea î.C. (Biran, 1999). Pe ambele plăci este redată imaginea unei persoane rugându-se, în picioare, cu un braț ridicat către divinitate. Din prima placă a rămas doar o parte a tronului deasupra căruia se află un disc solar înaripat, iar pe a doua placă se poate recunoaște o zeiță înaripată care stă deasupra unui taur, ce ar putea fi identificată cu Iștar sau, după o altă teorie, cu zeița Kubaba. Aceste
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
Osea împotriva „vițelului din Samaria” (cf. Os 8,5-6). Aproape de granița cu regatul aramean al Damascului, Dan era o cetate importantă în Regatul lui Israel. Aici, alături de un stabiliment probabil de cult, aproape de poarta orașului în care se aflau un tron și un baldachin, în zona de nord a cetății a fost găsit un complex de cult datând de la începutul secolului al IX-lea î.C., format dintr-o platformă grandioasă de circa 60x45 m, care cuprindea câteva edificii și un
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
vestibul (’ûlăm sau ’êlăm), o cameră principală (hêkăl) și o încăpere mică interioară (debîr), numită și „sfânta sfintelor” (1Reg 6,16), în interiorul căreia trebuie să se fi aflat Arca alianței sau, după unele ipoteze, imaginea lui Dumnezeu, pusă pe un tron de cherubini (cf. 2Reg 19,15; Is 6,1; 1Cr 13,6). Acești cherubini erau probabil figuri umano-animale, similare sfincșilor sau altor patrupede înaripate, în formă de tron, asemănătoare tronurilor regești cu cherubini înaripați găsiți în mai multe situri din
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
Arca alianței sau, după unele ipoteze, imaginea lui Dumnezeu, pusă pe un tron de cherubini (cf. 2Reg 19,15; Is 6,1; 1Cr 13,6). Acești cherubini erau probabil figuri umano-animale, similare sfincșilor sau altor patrupede înaripate, în formă de tron, asemănătoare tronurilor regești cu cherubini înaripați găsiți în mai multe situri din Orientul Apropiat. Trebuie adăugat și că, recent, unii autori au contestat teza că descrierea biblică este realmente istorică, susținând însă că ea reprezintă doar o „icoană verbală”, adică
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
sau, după unele ipoteze, imaginea lui Dumnezeu, pusă pe un tron de cherubini (cf. 2Reg 19,15; Is 6,1; 1Cr 13,6). Acești cherubini erau probabil figuri umano-animale, similare sfincșilor sau altor patrupede înaripate, în formă de tron, asemănătoare tronurilor regești cu cherubini înaripați găsiți în mai multe situri din Orientul Apropiat. Trebuie adăugat și că, recent, unii autori au contestat teza că descrierea biblică este realmente istorică, susținând însă că ea reprezintă doar o „icoană verbală”, adică o descriere
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
În afară de acestea, au fost găsite statuetele unor divinități la Ghezer, Hazor și Tel Zeror, și un grup de forme de lut de proveniență necunoscută databile în jurul secolului al VII-lea î.C. care reprezentă o pereche de figuri antropomorfe pe tron sau pe un car (cf. Uehlinger, 1997). În sfârșit, recent a fost descoperită la Tel Rehov o statuetă de fildeș din secolul al IX-lea î.C. care reprezintă o figură masculină pe tron (Mazar, 2007) ce poate fi interpretată
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
o pereche de figuri antropomorfe pe tron sau pe un car (cf. Uehlinger, 1997). În sfârșit, recent a fost descoperită la Tel Rehov o statuetă de fildeș din secolul al IX-lea î.C. care reprezintă o figură masculină pe tron (Mazar, 2007) ce poate fi interpretată și ca un domnitor. În niciuna dintre aceste figuri nu poate fi recunoscută cu certitudine imaginea lui Yhwh. În concluzie, arheologia dovedește existența unui consistent patrimoniu religios iconografic în prima jumătate a mileniului I
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]