1,920 matches
-
silabice și aglutinante, duc și cuîn preexistență împreună cu sistemul de idei transformând monada formă-sens în divinitate creatoare. Etimologia globală reașează cuvântul în normalitatea devenirii lui făcând astfel posibilă înțelegerea numelor de zeități ca rezultat al evoluției semantice și formale a lexicului comun. În acest sens încheiem discuția despre gospodar arătând că it. Giove își are originea, împreună cu lat. Jupiter, în ideea de „pământ”, din care s-au desprins noțiunile de lumină, lume, cer, zi și altele. Se corectează astfel etimologia cuvântului
Istoria cuvântului românesc by Mihai Lozbă () [Corola-publishinghouse/Science/1262_a_2207]
-
și mai cu experiență decât romanistica” (I, 387). Deșertăciunea operei lui Philippide rezidă în absolutizarea bazei psihofiziologice prin care credea că s-ar putea explica nu doar fonetica, ci tot ce este nelatin în întregul limbii române, cu precădere în lexicul acesteia: autohtonii balcanici au creat româna introducând în ea împreună cu baza de articulație și o serie de cuvinte, neamurile barbare asimiliate psihofiziologic au adus și ele în procesul asimilării lor alte serii de cuvinte, iar populațiile cu care contactul a
Istoria cuvântului românesc by Mihai Lozbă () [Corola-publishinghouse/Science/1262_a_2207]
-
limba română, nu poate fi explicat prin latină (p. 255-316). În felul acesta cuvântul „simbioză” care urmează în citat și care presupune amestecul de sânge, despre care am vorbit mai sus, ca expresie a structurii heteroglote, în viziunea neogramatică, a lexicului limbii române, rămâne o vorbă goală. Autorul subliniază mereu puritatea latină a limbii române, formarea acesteia din latină după anumite reguli fonetice și raportarea la „împrumuturi” a tot ce este nelatin în română. Perspectiva falsă asupra istoriei limbii române a
Istoria cuvântului românesc by Mihai Lozbă () [Corola-publishinghouse/Science/1262_a_2207]
-
scădea numărul lor ca împrumuturi în română. Speculațiile pe tema elementelor autohtone își pierd însă obiectul în viziunea realistă asupra constituirii actualului peisaj etnolingvistic din jumătatea de est a Europei. Latina și româna, două limbi distincte la toate capitolele (fonetică, lexic și gramatică), sunt văzute de neogramatici într-o continuitate în care latina devine treptat română fie pe un teren golit de autohtoni, fie pe un teren, mai cu seamă cel iliric, pe care autohtonii răriți învață treptat latina, uitându-și
Istoria cuvântului românesc by Mihai Lozbă () [Corola-publishinghouse/Science/1262_a_2207]
-
din jumătatea de est a Europei, paralel și în intersectare cu romanitatea orientală, ca efect al colonizărilor romane au fost transformate în populații năvălitoare, donatoare de cuvinte limbii române (p. 139 354); fonetica, morfologia și sintaxa limbii române, ca și lexicul fundamental al acesteia sunt o continuare specifică a latinei vulgare (p. 46 urm.). Aceste puncte orientative domină și în prezent, la distanță de peste un secol, gândirea istorică, după cum se poate vedea din încercarea Academiei de a oferi o imagine completă
Istoria cuvântului românesc by Mihai Lozbă () [Corola-publishinghouse/Science/1262_a_2207]
-
pe atâtea mai puțin sigure). Numărul lor, spune autorul, trebuie să fi fost mult mai mare în româna comună, cum dovedește dispariția multor cuvinte autohtone în idiomurile sud-dunărene, înlocuite cu împrumuturi recente” (p. 364). Astfel s-a ajuns la sacrificarea lexicului „împrumutat” al limbii române, etichetat ca neesențial pentru spiritul latin al acesteia, și la anularea personalității fonetice și gramaticale rezultate din constituirea ei în simbioza traco-latină. Tot ce este aparent nelatin în română este atribuit perioadei dialectale de după secolul al
Istoria cuvântului românesc by Mihai Lozbă () [Corola-publishinghouse/Science/1262_a_2207]
-
era cu un pas înaintea acestei științe întrucât abandonase viziunea trecutului exclusiv latin al limbii române și urmărea integrarea acestui trecut într un spațiu lingvistic mult mai larg, spațiu în care coincidențele lexicale, și formale parțial, ale limbii române cu lexicul altor zone lingvistice marchează cu totul altceva decât sursa de împrumut a cuvintelor românești. Aceste coincidențe sunt văzute de insolitul gânditor ca dovadă a unui trecut îndepărtat comun, ceea ce însemna o vagă întrezărire a continuității globale a materialului lingvistic. N.
Istoria cuvântului românesc by Mihai Lozbă () [Corola-publishinghouse/Science/1262_a_2207]
-
În același timp, dramatismul confesării intră în conflict cu acest tip de retorism, efect al asocierilor obținute prin îndelungi căutări ce se vor insolite. La V. haosul este doar aparent, iar efortul de elaborare implică trudă, un travaliu conștient asupra lexicului și a sintaxei. Luciditatea artistică îi plasează poezia în modernitate și o apropie de cea a lui Petre Stoica, Marin Sorescu, Virgil Mazilescu. SCRIERI: Pedepsele, București, 1969; Omul fără voie, București, 1970; Sărbătorile absenței, București, 1971; Îndreptările doctorului Faustus sau
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/290601_a_291930]
-
Văcărescu ș.a. Nu lipsește interesul istoric și critic pentru literatura originală românească. Astfel, într-un studiu amplu dedicat comparației dintre stadiul de dezvoltare al limbii române la 1870 și cel de la 1830, se analizează cu minuțiozitate poezia și mai ales lexicul poetic al lui Ioan Prale. Curiozitățile lexicale care împovărau traducerea în versuri a Psaltirii sunt numite „strâmbăturile poeticești ale lui I. Pralea”. Confruntarea cu traducerile mai vechi ale lui Dosoftei și Teodor Corbea nu este favorabilă pentru versiunea lui Prale
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/285425_a_286754]
-
vremii. “Semănătorul”l de la Bârlad făcea politică”, nr. 72, februarie 2008, p. 19. *Hotarnica dintre Rusia și Moldova, nr.73, martie 2008, p. 1 (5). * Acta Moldaviae meridionalis, nr.73, martie 2008, p.19-20. *Istoria limbii române - aducerea acasă a lexicului înstrăinat (interviu cu Mihai Lozbă, pe marginea lucrării „Romanitatea orientală în perspectivă eminesciană (Editura PIM Iași, 2008, 197 p.) nr.74, aprilie 2008, p.19-20. *S.O.S. Ne dorim o bibliotecă în sat, nr.75 78, mai-august, 2008, p.
Alexandru Mănăstireanu : corespondenţă by Ion N. Oprea () [Corola-publishinghouse/Memoirs/629_a_1301]
-
Gândiți-vă că au dispărut uriașii dinozauri, d-apoi niște slabe silabe! Și mai gândiți-vă că, așa mici cum sunt, ele asigură echlibrul ecologic al limbii noastre, periclitate ea însăși de atacul conjugat, de sus și de jos, al lexicului englez și al celui țigănesc. Să manifestăm pentru salvarea prepozițiilor! De mult, de mult, parcă din copilărie, nu am mai văzut o firmă: „Pantofi pentru copii” sau „Croitor de damă”! Mi-e dor de ele! Acum se scrie doar „Pantofi
[Corola-publishinghouse/Science/2115_a_3440]
-
caracter ridicol. Singurele sfaturi utile sunt cele date de medici la întrebări punctuale ale cititoarelor, dar acestea sunt extrem de puține. Problema articolelor este că miezul lor de sens provenit de la experți este diluat de autori care sunt niște gazetari cu lexic și gramatică precare. Exprimarea e confuză, ambiguă, asezonată cu diminutive și fraze de umplutură. Ceea ce e jalnic și concomitent hazliu este că bietele cititoare care se adresează revistelor împrumută aceste șolticării stilistice. Ele nu doar strică limba, ci pervertesc sensul
[Corola-publishinghouse/Science/2115_a_3440]
-
al existenței Operei. Iar această carismă trebuia să fie transmisă întregii Biserici într-o formă «pură și genuină». Trebuia, deci, să asume un rol profetic pentru lumea de azi. În mod natural, termenii «carismă și profeție» nu făceau parte din lexicul uzual al lui don Calabria, care se exprima prin alte cuvinte: «spirit pur și genuin... spiritul Evangheliei... Evanghelii vii... Viață în felul Apostolilor... Gratuitate absolută și catolicitate etc.». Secretul încrederii în Providență Într-o noapte nedormită, don Calabria citi toată
Sfântul Ioan Calabria : Biografia oficială by Mario Gadili () [Corola-publishinghouse/Memoirs/100980_a_102272]
-
specificul cultural popular este simțitor apropiat Între diferitele neamuri dar și cu cel al românilor. Este suficient să asculți muzica lor, să privești dansul și portul ca să deduci sursa unică de Împrumut. La aceasta se mai adaugă și elementele de lexic privind denumirea de obiecte de uz casnic, obiceiurile de sărbători, a ceremonialului În viața de familie și chiar identitatea eroilor legendari glorificați. Mai frecvente și mai vizibile sunt particularitățile folclorului. Studii Întreprinse de sociologi, istorici, filologi arată că populația slavă
ALBUM CONSEMNÃRI REPORTAJE 1989 - 2002 by Dr. Vlad Bejan () [Corola-publishinghouse/Memoirs/817_a_1725]
-
În sate cu nume vechi românești Crucenice, Lupoglav, Romani, Pevecici, Vlahovici, Vlasca Suma, Vlasca Gora, Vlasice, Carpați, Păunei etc. Nume de familie pledează pentru originea valahă: Ivo Dracul, Vasca Păunac, Pera Păunovici, Mate Purecici, Basea Musca, Iandre Ursul etc. În lexic se disting cuvinte latine ca și În Croația sau Craina regiuni cu vlahi slavizați (Berbeche, vachia, jite, panea, moșu, cameșe, cărbune, etc.) Pe teritoriul Bosniei și Herțegovinei sunt mai multe ramuri romanice. Macedoromânii sau aromânii sunt veniți din nordul Greciei
ALBUM CONSEMNÃRI REPORTAJE 1989 - 2002 by Dr. Vlad Bejan () [Corola-publishinghouse/Memoirs/817_a_1725]
-
Învățător care a cunoscut bine acest grup etnic afirmă că ei sunt români de origine care cu sute de ani În urmă s au așezat Între Sava și Drava iar unii au rămas În Serbia și Bosnia. Judecând după particularitățile lexicului coritarii au plecat din Banat și Transilvania. Pentru susținerea opiniei sale, F. Hefele consemnează un text din folclorul cules de Iosif Bogdan și Balog din localitatea Peliranț (Slovenia) Merse fata la pădure Și mi-i frică că s-o pierge
ALBUM CONSEMNÃRI REPORTAJE 1989 - 2002 by Dr. Vlad Bejan () [Corola-publishinghouse/Memoirs/817_a_1725]
-
cel mai vast și mai tulburător proces de construcție și modernizare, ca și altele și altele atâtea impunătoare edificii ale muncii și gândirii tehnice și științifice românești - tinde să devină, cu timpul, și locuri comune, locuri obișnuite, firești, dintr-un lexic ce se îmbogățește necontenit.“ („Epoca Ceaușescu. Douăzeci și doi de ani“, Luceafărul, 25 iulie 1987) „Documentul de profundă analiză științifică și largă viziune creatoare care este Raportul prezentat de secretarul general al partidului, tovarășul Nicolae Ceaușescu, reprezintă o categorică, nouă
Antologia rușinii dupã Virgil Ierunca by ed.: Nicolae Merișanu, Dan Taloș () [Corola-publishinghouse/Memoirs/1362_a_2727]
-
sensului comun, care este cea preluată din presă; spre deosebire de colegii lor anglo-saxoni, jurnaliștii francezi au preluat termenul din zona științei politice care tinde, la rândul ei, să îl reîmprumute de la aceștia. Este de acum înainte un cuvânt oarecare preluat din lexicul vieții politice sau denumește orice împărțire politică perceptibilă între partide sau în cadrul partidelor, în opinii și atitudini. Așadar, grație unui concept atât de elastic, cercetătorii pot să-și pună la bătaie imaginația pentru a prelungi la infinit lista clivajelor sau
Clivajele politice în Europa Centrală şi de Est by Jean-Michel de Waele [Corola-publishinghouse/Administrative/916_a_2424]
-
de acest gen până la acel punct în care așa zisul conceptual stretching (elasticitate conceptuală) care ar fi trebuit să constituie regula reprezintă excepția. Dacă termenul "clivaj" a fost încorporat vocabularului uzual al politicii, aceasta l-a împrumutat cu siguranță din lexicul politologiei. De ce atunci termenul e considerat polisemantic într-o asemenea măsură încât ne putem întreba pe bună dreptate dacă nu servește la denumirea unor concepte diferite? La congresul mondial al Asociației Internaționale a Științelor Politice ținut la Montréal în august
Clivajele politice în Europa Centrală şi de Est by Jean-Michel de Waele [Corola-publishinghouse/Administrative/916_a_2424]
-
breslei tăietorilor de pietre prețioase. "A cliva" se referă la o tehnică specială ce presupune decelarea în structura profundă a pietrelor prețioase a unor fracturi potențiale care trebuie respectate în vederea pierderi unei cantități cât mai mici de materiale. Trecut în lexicul pshihologiei profunde, acesta desemnează dispozițiile opuse principiului realității care coexistă în cadrul eului intim al ființei. Tot în cazul phihanalizei, cât și în cel al bijuteriilor, termenul clivaj corespunde cu ceea ce specialiștii științelor privitoare la scoarța terestră numesc "falie geologică". Aceasta
Clivajele politice în Europa Centrală şi de Est by Jean-Michel de Waele [Corola-publishinghouse/Administrative/916_a_2424]
-
Ist. poeziei, II, 32-34, 158-160, 173-181, 188-190; Marcea, Atitudini, 129-133; Drăgan, Clasici, 233-236; Ilie Guțan, Octavian Goga. Argumentul operei, I, București, 1987; Elena Indrieș, Dimensiuni ale poeziei române moderne, București, 1989, 70-136; Grigurcu, Eminescu-Labiș, 211-218; Raicu, Descoperirea, 114-134; Mircea Goga, Lexicul și structura stilului în poezia lui Octavian Goga, București, 1989; Fanache, Vârstele poeziei, 46-62; Negoițescu, Ist. lit., I, 141-143; Țepelea, Rememorări, 162-167; Pop, Recapitulări, 6-11; Popa, Convergențe, 101-110; Popa, Estuar, 59-64; Nicolae Manolescu, Actualitatea lui Goga, RL, 1996, 12; Petrescu
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/287305_a_288634]
-
sunt criticați și G. Ibrăileanu, Mihail Sadoveanu, Emil Gârleanu. Spiritul critic al contestatarului nu e dublat, din păcate, de umor și nici susținut de o dimensiune estetică demnă de luat în seamă. Poetul, care stăpânește totuși arta versificației, are un lexic obosit, de pașoptist întârziat. În versurile cu pretext social el arborează un aer de tribun, printre îndemnuri și regrete răzbătând influențe ușor detectabile din Mihai Eminescu și Octavian Goga. Și publicistica din revista ,,Chemarea” - gazetă pe care o scrie aproape
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/289178_a_290507]
-
lui Zogru să se desfășoare pe urmele istoriei mari. La fel stau lucrurile și în privința limbajului personajelor. Deși Doina Ruști a optat pentru o fină arhaizare, adoptând reconstituirea lingvistică în spirit, capeți conștiința intrării într-un limbaj de epocă, fără ca lexicul să impună cu franchețe această impresie. Așa se face că aproape că mi-a părut rău că epoca pașoptistă lipsește. Episoadele plasate în contemporaneitate sunt și ele expresive, subiectul pulsând în diverse medii sociale: universități, cluburi, spații interlope, funcționărime și
[Corola-publishinghouse/Imaginative/2299_a_3624]
-
minți! Ei, las' c-o să ți-o plătesc eu ție, măgăriță bătrână! Hoașcă perversă și coclită-n mizerii ce ești! Îmi dau, cât de cât, seama că sunt pe cale să fac cine știe ce prostie. O înjur în gândăcește cu pasiune, deși lexicul lor nu-i nici pe departe atât de bogat și îndesit-buruienos precum cel neaoș, românesc. Cu toate acestea, nu simt că m-aș răcori cine știe ce. Deci până una-alta, nicio veste în privința lui Dan", conchide Săvuleasca, revenind la subiectul de la
Eu, gândacul by Anton Marin [Corola-publishinghouse/Imaginative/1431_a_2673]
-
de incantație; „Pulbere, pulbere, / Mâna e negură, mâna e pulbere / Trupul e pulbere, sticlă și pulbere. / Vântul zăpezilor, lacrima tulbure” (Pulbere, pulbere). Trecerea ireversibilă a timpului, motiv central în Șah, melancolia din Sclav pe lave, răsturnarea tragicului în ironie prin lexic și structură poematică în Jocul par să nu aibă mare pondere, placheta de debut impunându-se prin coloratură, prin imagini, prin jonglarea cu mereu aceleași elemente ale universului. Metalele, roua, ploaia, lumina, ceața, focul, stropii revin frecvent, intrând în componența
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/290626_a_291955]