16,386 matches
-
de suport. c. Descartes a așezat într-o categorie aparte actele care privesc comportamentul sau viața psihică ca raportare directă la corp. Din această categorie fac parte stările sentimentale. Acestea se află sub directa influență a structurilor corporale, fiind totodată dependente de influențele externe. Ceea ce face corpul să sufere, sub influența agenților externi, este ceva diferit de "suferințele" sufletești, care se nasc sub influența stărilor interne, a căror ordine este direcționată de necesitatea asigurării autoîntreținerii organismului: deoarece suferințele "învață sufletul să
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
ameliorează posibilitățile de acțiune umană. 6. Dependența cunoașterii sufletești de acțiunile corporale Spinoza a susținut până la capăt că activitatea corporală este cea care determină capacitățile sufletului: prea puține lucruri se pot face cu corpul copiilor sau tinerilor. Aceste corpuri sunt dependente de acțiunea unor factori externi, care știu prea puțin despre sine, despre Dumnezeu și despre lucruri. Dimpotrivă, corpul adulților este bun pentru felurite foloase, la aceștia sufletul a ajuns deja să cunoască multe despre sine, despre Dumnezeu și despre lucruri
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
unității funcționale a celor două planuri. 3. Determinanții asociației Reflectarea senzorială se produce prin vibrațiile cauzate de acțiunea lucrurilor asupra receptorilor. Hartley a arătat cum aceste lucruri astfel reflectate se asociază experienței, determinând existența și funcționarea psihicului. Elaborarea asociației este dependentă de proximitatea temporală a vibrațiilor generate, ca și repetabilitatea practică a acestora. Concret, elementelor senzoriale A,B,C,... le corespund ideile a, b, c,...; repetabilitatea ideilor a, b, c,... dobândește putere evocatoare, astfel că, într-o situație proximă, prezența unui
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
germenii unei activități care trebuie separate cu obligativitate de activitățile conștiente. În ceea ce privește distincția dintre fenomenele psihice și cele de conștiință, Leibniz a polemizat la acea vreme cu Locke, susținătorul punctului de vedere cartezian după care sufletul se manifestă și este dependent de conștiință. Diferit de aceștia, Leibniz susține că sufletul se manifestă și gândește dincolo de tot ceea ce este dependent de manifestarea conștiinței. Prin urmare, conștiința nu era considerată la el o condiție necesară pentru producerea gândirii. Ceea ce înseamnă că, în caz că omul
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
de conștiință, Leibniz a polemizat la acea vreme cu Locke, susținătorul punctului de vedere cartezian după care sufletul se manifestă și este dependent de conștiință. Diferit de aceștia, Leibniz susține că sufletul se manifestă și gândește dincolo de tot ceea ce este dependent de manifestarea conștiinței. Prin urmare, conștiința nu era considerată la el o condiție necesară pentru producerea gândirii. Ceea ce înseamnă că, în caz că omul își pierde cumva conștiința, pe durata respectivului interval gândirea sa nu încetează să se manifeste. Opinia împărtășită de
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
cauzalității intrinsece psihologice. Prin aceasta s-a recunoscut existența și intervenția unor instanțe mentale distincte în reflectare, esențialmente încă nu întru totul deterministe. Virtual, însă, procesele psihice, dinamica lor fenomenală au dobândit prin Leibniz o nouă formulare, una nu strict dependentă, ci doar de ceea ce este reflectat perceptiv și conștient. Leibniz a mai reușit să formuleze teoretic problema cauzalității psihice proprii procesului de reflectare. În accepțiunea sa, el vorbește de existența diferitelor stări în care se află monadele la cele "dense
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
agenților stimulatori s-ar putea naște și fără prezența nemijlocită a acestora. Eventualele diferențe constatate la alte modalități senzoriale, Muller le-a pus pe seama energiilor specifice, diferite de la o modalitate senzorială la alta. Totul, deci, conform lui Müller, se află dependent de ce se întâmplă în interiorul modalității senzoriale respective, unde energii senzoriale se eliberează doar la acțiunea agenților stimulatori externi. Principiul "energiei specifice" a simțurilor a fost propus pentru a explica cum se produce reflectarea senzorială, cum are loc diferențierea dintre diferitele
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
și direcționarea adaptativă a comportamentului. 9. Localizarea cerebrală a reflectării contribuția lui Gall și Flourens În rândurile reprezentanților științelor naturii, al neuroanatomiștilor și fiziologilor a existat o tendință opusă celei centrate pe studiul modalităților senzoriale, care a considerat reflectarea senzorială dependentă de activitatea diferitelor structuri ale sistemului nervos central. Inițiatorul acestei tendințe a fost considerat Franz Joseph Gall (1758-1828), medic și anatomist german. El a pornit de la un principiu simplu, după care o multitudine de aptitudini comportamentale au o reprezentare corespunzătoare
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
al epocii l-a reprezentat formularea de către Charles Darwin a concepției evoluționiste despre lume și viață, despre originea vieții și a omului pe Pământ. Acest eveniment a avut darul să zguduie fundamentele evlaice ale conștiinței sociale a oamenilor, până atunci dependentă doar de educația realizată în spiritul credinței creștine. Ereziile își găsesc suport în cunoașterea științifică și se detașează ca tendințe ateiste tot mai puternice. Rezonanța în conștiința oamenilor este semnificativă, și se reprezintă în cele mai diverse forme ale creației
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
creată o nouă perspectivă de interpretare a fenomenelor naturale, s-a dat curs unei explicații pentru manifestarea vieții care admitea disponibilitatea de adaptare a organismelor, posibilitatea de a aborda în funcție de aceasta marea diversitate de forme și fenomene existente în natură, dependent de condițiile stimulative variate din mediu, ca și de răspunsurile organismelor la aceste condiții. Darwin a formulat pentru prima dată teza după care organismul și părțile sau caracterele acestuia corespund întru totul condițiilor în care el se află și trăiește
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
al XVII-lea și al XVIII-lea (vezi capitolul anterior), când s-a demonstrat posibilitatea de compunere și descompunere a ideilor. Diferit de aceștia însă, evoluționismul acordă însemnătate crescută condițiilor în care organismul trăiește, existența acestuia încetează să mai fie dependentă de simplul impuls exterior care să pună în funcțiune sistemul. Însemnătatea condițiilor externe este reevaluată, este evidențiată acțiunea lor transformatoare exercitată asupra structurilor de bază ale vieții și în final a comportamentului. Ceea ce înseamnă că dinamica simplistă și mecanică din
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
loc, conform lui Kant, sunt necesare unele condiții prealabile, a existenței unor "forme" (a priorice) care să se raporteze la subiect, la intuiția sa sensibilă, pe de o parte, și la gândirea acestuia, pe de altă parte. Reflectarea conștientă este dependentă de existența prealabilă a acestei realități, ca una existentă "în sine", ca diferită de cea reflectată gândit, ca "pentru sine". Intuiția sensibilă a subiectului este oarbă fără concept, după cum și gândirea, fără intuiția sensibilă, funcționează în vid. Intuiția sensibilă reprezintă
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
negat legitimitatea trecerii conștiinței de la "eu"-l cartezian la activitatea conceptuală, gândită, care au negat "eu"-lui reprezentativitatea pentru raportul spirit corp, pentru a-i recunoaște acestuia doar o dimensiune eternă și absolută. Este locul unde "eu"-l se face dependent de un imperativ moral absolut, dumnezeiesc, de manifestare a vieții sufletești. Pe de altă parte, omul concret, în lucrarea de căpătâi a lui Hegel, Fenomenologia Spiritului care a apărut în 1807 a fost abordat dintr-o perspectivă mai completă. Acestuia
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
mai bine activitatea creierului, a fost imaginat un sistem mecanic diferit, mai perfecționat, care funcționează pe principiul cibernetic al autoreglării. În acest sistem, funcția mâinii mecanicului a fost trecută pe seama caracterului direcționat al activității. Adică, intrarea în activitate are loc dependent doar de condițiile stimulative care sunt date. Ca exemplu a fost dat principiul de funcționare al supapei de siguranță de la mașina cu abur a lui What. În sistemele tehnice de autoreglare, supapa de siguranță avea o destinație precisă, aceea de
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
Prin Secenov, însă, a ajuns să-și dobândească interpretarea cauzală cunoscută și astăzi. Până la Secenov, secole de-a rândul, prin acest termen, se reprezentau doar acțiunile subordonate principiului "voinței libere". În accepțiune clasică explicația deterministă era una de acest fel, dependentă de intervenția principiului "voinței libere", deci a impulsurilor voinței și conștiinței, la vremea respectivă o explicație larg răspândită, care lui Secenov i-a fost însă total străină. Acordând o însemnătate aparte intervenției factorilor externi, el a pus în evidență producerea
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
pe acest tărâm. Evenimentul trebuie raportat la înființarea în 1879 a primului laborator de psihologie experimentală, ca și la activitatea laborioasă a lui Wundt din a doua parte a vieții sale, când, pentru el, viața psihică a devenit o funcție dependentă de condițiile sale sociale de manifestare. Activitatea lui Wundt a venit pe un tărâm pregătit îndelung de predecesorii filosofi și naturaliști, fiziologi, care au creat un leagăn avantajos pentru apariția și dezvoltarea psihologiei. De predecesorii filosofi am amintit în capitolul
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
Lecții asupra sufletului animalelor și al omului, care fundamentează concepția sa asupra psihicului din perspectivă comparativă, pregătind, în momentul următor, posibilitatea ca studiul acestuia să-l facă într-un laborator specializat, cu referință la producerea fenomenului la copii, la bolnavi, dependent de condiții etnografice, istorice, filologice. A făcut acest lucru ținând aprins focul eternelor probleme ale filosofiei, ținând cont de implicațiile etice, religioase pe care le presupune reformularea relației dintre suflet și corp, a legăturilor dintre obiecte și cel care le
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
a putut să încolțească o bogată creație spirituală, al cărei punct de plecare a fost pe bună dreptate reperat în invitația pe care mai înainte Descartes a făcut-o la gândire, la cugetare, de care s-a dovedit a fi dependentă întreaga existență socială a omului. Drumul deschis de Descartes a fost urmat de o pleiadă de filosofi, literați, politicieni, de numeroși reprezentanți ai științelor naturii, de teologi, care au adâncit clivajul dintre echilibrul adus de creștinătate în sufletele oamenilor și
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
sustragă, să-i extirpe din conștiință identitatea creștină, pentru ca în momentul următor să-l arunce în vâltoarea unor conflicte, a unor conflagrații mondiale. Problemele de acest fel erau actuale în toate țările Europei începutului secolului al XX-lea, erau funcții dependente de respectivele condiții social-istorice și puneau psihologia în fața unor probleme teoretice și aplicative imediate deosebite. Psihologia acelui început de secol s-a aflat deopotrivă sub influența pozitivismului raționalist al filosofiei germane, cu deosebire a celei a lui Kant și Hegel
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
s-u grupat în Școala de Psihologie "de la Würzburg", care ulterior s-a integrat unui curent de gândire mai general, cel gestaltist. Era o cale prin care investigațiile puteau să pătrundă la explicarea semnificației structurilor de suport ale vieții psihice, dependentă de structura însemnelor unui "tot" de reflectat, echivalat în final cu însăși conștiința. Studiile au debutat ca o replică la autoritatea științifică a lui Wundt, după părerea căruia procesul gândirii nu putea fi obiect de cercetare experimentală. Era o măsură
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
inițial (a) obținem TR de diferențiere. Pentru acea vreme rezultatele lui Donders au fost deosebit de importante. Cercetările lui vor fi continuate în Austria de către fiziologul Siegmund Exner. El și-a propus să demonstreze natura reflexă a TR, valoarea sa fiind dependentă de o serie de condiții funcționale fiziologice. Dar nici prin mintea lui Donders și nici prin cea a lui Exner n-a trecut nici un moment ideea că de fapt ceea ce ei studiau cu migală era o simplă și pură reactivitate
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
etc. În acest sens, metodologia lui de învățare a fost următoarea: întâi proceda la citirea grupului de cuvinte, pe urmă încerca să le reproducă; dacă nu reușea atunci repeta demersul, până când reproducerea avea loc fără greșeală. Reținerea era o funcție dependentă de numărul repetărilor. În ceea ce privește metodologia de conservare a ceea ce s-a reținut (memorare), aceasta constă în a lua pe rând unele grupuri de cuvinte anterior învățate și încercarea de a le reproduce din nou. Orice nereușită se completa cu refacerea
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
se schimbă, când subiectivitatea se comută într-un alt lanț de legături. Atunci cînd copilul simte durere la acțiunea căldurii focului, acesta este recepționat ca excitant. Mișcarea se îndreaptă atunci în direcția corespunzătoare focului. Când ceva atrage atenția, senzația este dependentă de mișcare, iar mișcarea de senzație. Este filosofia pe care se clădește întreaga teorie funcționalistă a lui Dewey. La o analiză mai atentă de îndată întreaga argumentație demonstrează de fapt cum comportamentul este produsul unei construcții subiective, care nu are
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
sinuciderilor, etc. Deși acestea au fost clasate în categoria comportamentelor involuntare și deci înnăscute, considerarea lor din perspectivă psihologică întârzia. Erau efecte sociologice, și apariția psihologiei ca știință de sine stătătoare încă nu a fost desăvârșită. Fenomenul psihic considerat era dependent de factori sociali și nu de cei naturali. Întrepătrunderea dintre cele două perspectivă trena, deși era clar că exista ceva care se moștenea și se transmitea astfel peste generații, putea fi reprezentat grafic, putea să aibă relevanță individuală sau colectivă
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
că doar cunoașterea legităților cărora li se subordonează activitățile psihice conștiente ale fiecărui individ poate fi demnă pentru investigare științifică. Noua perspectivă cerea un alt mod de abordare a fenomenului psihic, în cadrul căruia omul să fie considerat din perspectivă populațională, dependent de o serie de factori cu determinare statistică. În anul 1869 lui Galton i-a apărut cartea cu titlul Moștenirea aptitudinilor. Aici el a încercat să demonstreze, cu ajutorul metodelor statistice, cum are loc distribuirea legică în societate a aptitudinilor de
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]