121,510 matches
-
destin minor? Spațiul libertății francofone. Cazul lui Marius Daniel Popescu Omul este o ființă semiotică, o instanță enunțiativă care produce semnificație și care, la rîndul ei, interpretează sensul cuvintelor și gesturilor altuia. În ciuda aparenței de materie care ne înconjoară, omul trăiește într-un univers simbolic, în care un rol esențial îl joacă limbajul. De multă vreme deja ca să nu spunem dintotdeauna ființa socială nu se mai află în prezența imediată a realității, cunoașterea sa trecînd prin limbaj, ceea ce face ca, potrivit lui
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
anumit context, dar această oscilație referențială nu e cîtuși de puțin colectivă. În cronicile polifonice narative pe care ni le oferă, nu există urmă de doxa, iar pluralele noi și voi sunt destul de rare. Aventura existențială și aventura livrescă sunt trăite cu toată suferința și patima unei ființe de carne care se dăruiește în carnea cuvintelor, dovedind că literatura nu ne constrînge să-i asociem un principiu de teritorialitate, deschizîndu-se, dimpotrivă, asupra unui imens spațiu de contact, un spațiu al lui
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
cuvintelor nenumărate ce populează frazele unei povestiri, pe care memoria o prelungește la infinit. Am putea spune că spațiul francofon este o "zonă liberă", dincolo de o spațialitate și de o temporalite geo-istorică concretă, o arie complexă în care scriitorul explorator trăiește o experiență majoră: descumpănirea în fața stranietății limbii și negrăita plăcere de a crea una nouă. (Articol apărut în RCIS vol.44, martie 2014) Spațiul sinelui "gemelofagia" Spațiul și identitatea nu sunt, a priori, doi termeni a căror articulare să țină
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
cititor și gemeni într-atît de sudați încît se desemnează pe parcursul primului volum prin pronumele noi se rupe progresiv, în locul său instalîndu-se îndoiala și confuzia. În a doua parte a trilogiei, Dovada, gemelitatea suferă de disperare și disjuncție, fiecare din frați trăind separat, închis în propria sa poveste, astfel că avem două istorisiri conduse succesiv de el-ul unuia și al celuilalt. În fine, cu A treia minciună, regăsim un simulacru de reunificare monovalentă, care succede modului de eterogenitate discursivă vizînd reprezentarea
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
confrate în ale politicii și literelor, poetul, eseistul și fostul prim ministru Dominique de Villepin. Acesta din urmă este, de altfel, un specimen cu totul remarcabil și, după cum spun comentatorii, singurul om politic francez care își visează viața sau își trăiește visele, trecînd mereu, cu nonșalanță, frontiera dintre real și imaginar. El se concepe cumva ca o reîncarnare a gaullismului istoric, ce nu mai are descendență directă, și crede într-un destin venit din adîncul secolelor, care îl împinge pe scena
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
O femeie cu adevărat remar cabilă, cum mulți bărbați și-ar dori să aibă alături. O femeie care era fără îndoială la curent cu slăbiciunile omului ei, dar care a știut mereu să vadă dincolo de aceste deficiențe mundane și să trăiască esența însăși a iubirii. Pînă la un punct, însă. Din păcate, odată domolite valurile mediatice și limpezite chestiunile juridice, odată ce el și-a regăsit libertatea și măcar o parte din aplombul de altădată, ea a plecat. Am asistat, poate, în
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
s-au modificat considerabil. Dar cartea nu a dispărut, pentru că un roman nu se citește pe ecran. Bun, sunt unii care o fac, îndeosebi pentru textele scurte, dar în marea lor majoritate, oamenii, de indiferent ce vîrstă, preferă încă să trăiască întreg complexul de senzații, de la cele fizice atingerea filelor, mirosul cărții, plăcerea estetică trezită de organizarea vizuală și pînă la pătrunderea în fabulă, căci romanul pretinde să-i creezi niște condiții, are nevoie de un spațiu al lui, de o
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
naratorului și cititorului în acel eu atotcuprinzător, care revelează, în fond, o formă de memorie a sub conștientului colectiv. Interiorizarea celuilalt printr-o intimitate excepțională, aproape imposibilă în relațiile "reale", deschide propria ființă spre ascultarea acelor voci multiple care vorbesc, trăiesc, acționează în noi. Polifonia revendicată de roman, sau doar subtil declanșată de el, face ca lectura sa să parcurgă un complex proces cognitiv-afectiv, în care textul citit provoacă în egală măsură inte lectul, capacitățile noastre de adaptare, de anticipare, simțul
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
funcția literaturii: Astfel, funcția socială am putea spune chiar biologică a scriitorilor și a tuturor artiștilor creatori este ușor de definit. Ambiția lor țintește către îmbogățirea sau cel puțin modificarea acelui "freamăt mitologic", a acelei băi de imagini în care trăiesc contemporanii lor și care este oxigenul sufletului. (Tournier,1979) Gilbert Durand merge încă și mai departe, afirmînd că "Literatura, și îndeosebi povestirea romanescă, sunt un departament al mitului." (Durand, 1961) În fapt, orice scriere presupune o sumă nesfîrșită de voci
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
ultimului (Dédire) cu un participiu trecut, deci pasiv, subliniază și procesualitatea continuă, trecerea, curgerea veșnică a tăcerii ileității în cuvîntul înscris temporar pe chip. Bejamin Fondane, cu moartea pe moarte călcînd... Avea un secret legat de etică (Kierkegaard), pentru că a trăi, spunea el, "înseamnă a fi adus deja o ofensă eticii, înseamnă deja a manifesta un lucru pe care înțelepciunea nu-l suportă..." (Conștiința nefericită) Moartea sa a răscumpărat orice ofensă imaginabilă și i-a redat verticalitatea. Acel om nu se
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
Șestov au încercat să demonstreze că atunci cînd cunoașterea lumii și a existenței este orientată în sens contrar față de conștiința afectivă, sau pur și simplu o ignoră, ea rămîne exterioară ființei și în afara misterului. Din păcate, Fondane nu a mai trăit să-și vadă intuiția confirmată, căci la scurtă vreme după moartea sa, Lupasco și-a dezvoltat teoria tocmai în sensul dorit de prietenul său, cel al abordării cunoașterii pornind de la afectivitatea luminoasă, dincolo de atotputernicia unei Științe concrete. Singură printre cărți
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
vehicul cunoaș terea autonomă. (Benjamin Fondane, Le Lundi existentiel) Fondane stabilește această distincție în prima parte din Conștiința nefericită, cea între o "gîndire filosofică" și o "gîndire existențială", între o "gîndire care se gîndește și care se privește privind și trăind" și o "gîndire ca existență", solidară cu "existența individuală pentru care este în același timp secreția și principiul de pîrguire interioară". Iar această pîrguire se însoțește de o formă de risipire identitară a spațiului care urmărește, paradoxal, reconfigurarea unității originare
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
l-a apropiat de Stéphane Lupasco sau de Cioran și ei niște meteci torturați de "conștiința nefericită" -, sau de disidenții suprarealismului, în frunte cu Antonin Artaud, alături de care, la fel de vehement, sărac și mîndru, bîntuia pe străzile Parisului, alegînd să-și trăiască antinomiile pînă la capăt și să-și ardă sufletul în flacăra albă a unei pasiuni atît de puțin franțuzești (cu excepția lui Baudelaire și a lui Rimbaud). Revolta sa împotriva diktat-ului rațiunii l-a făcut, la rîndul său, să ia în
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
critică relativ nihilistă, care a abdicat de la privilegiul de a impune o ordine și un discurs despre literatură ca manifestare, sub pretext că toate producțiile noi sunt destinate neantului, critică ce se supune servil ciclului comercial al simplei promovări (doar trăim într-o "lume ca supermarket", potrivit acidei formule a aceluiași autor, nu?), favorizînd astfel o epurare considerată salubră. Poate că, într-adevăr, lumea nu mai există pentru a ajunge la o carte frumoasă. Dar acești scriitori violenți, spirituali și triviali
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
apocalipsă uscată" tot luîndu-și drept adevăr idiosincrazia depresivă, și nutrește vise demiurgice despre mutația biologică; între timp, se agață cu disperare de o viziune pozitivistă, înconjurîndu-se de metereze teoretice de îndată ce un sentiment oricît de fragil iubirea, sau bucuria de a trăi încearcă să scape de regulile jocului social, de condiționarea dorinței sau a dominației. Cel de-al doilea, "agrégé" de litere, încarnează pînă la deriziune mizeria unui profesor rătăcit, care își caută răspunsurile pe piața de consum amoros, din care este
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
se adape din farmecele fabulei, cu o neostoită și reconfortantă nevoie de absolut și de transgresiune. Totuși, ceea ce i se întîmplă nu e mai puțin tulburător, nici mai puțin simptomatic pentru ciudata confuzie și suprapunere de planuri pe care o trăim actualmente, din cauza discursului dominant discursul pieței și discursul criticii, care resping ipoteza ficțiunii, principiu de incertitudine devenit un lux, ca și libertatea. Orsenna deci, nu primește amenințări sau injurii furibunde, precum Houellebecq, primește în schimb o adevărată poștă a inimii
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
în spatele măștii scriitorului manipulat de creația sa: " Pentru că nu știu ce altceva să fac cu personajele simpatice decît să le ucid"! Iat-o deci pe drăgălașa Annabelle, de care Michel este platonic îndrăgostit din copilărie, stingîndu-se treptat de-a lungul aventurilor sentimentale trăite cu alții, înainte de a-l regăsi, de a aluneca cu el în improbabilul miraj al iubirii și al zămislirii, pentru a dispărea apoi la fel de brutal și de neverosimil cum reînviase. Cît despre Christiane, buna și mămoasa naturistă a tuturor spațiilor
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
pasiune a europenilor "de mijloc" pentru literatura nordică și acel nou exotism sălbatic și polar, care îngheață la propriu șira spinărilor. Iar David Vann s-a născut într-o improbabilă insulă din Alaska, Adak, în 1966, iar acum globalisation oblige trăiește în însorita Californie și predă la universitatea din San Francisco... Povestea omului e cel puțin la fel de palpitantă ca intriga romanului. Avea 13 ani cînd viața lui s-a prăbușit, dar a știut să facă din tragedia personală o operă și
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
puțin la fel de palpitantă ca intriga romanului. Avea 13 ani cînd viața lui s-a prăbușit, dar a știut să facă din tragedia personală o operă și să-și clădească în timp existența pe care și-a dorit-o mereu să trăiască pe un vas și să scrie. Și scrie, în fiecare zi, pînă la ora 13. Atunci, cînd avea 13 ani, tatăl său, care se despărțise de ani buni de familie, l-a invitat să petreacă un an în Alaska, împreună cu
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
sudul Alaskăi, accesibilă doar vapoarelor și hidroavioanelor, în întregime acoperită de păduri umide și de munți abrupți. E lumea în care Jim, un cuadragenar debusolat de succesiunea de eșecuri personale, decide să-și ducă fiul de 13 ani, pentru a trăi împreună o aventură de un an, într-o cabană izolată, menită să reînnoade relațiile dintre cei doi și să permită un nou început. Atîta doar că asprimile vieții și slăbiciunile tatălui transformă acest huis clos ce se dorea tămăduitor într-
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
e simplă, scurtă, realistă și eficace, aspră ca natura din Alaska și ca relațiile neașezate dintre tată și fiu. Decalajul e permanent și tot mai acut, ratarea, incapacitatea aderării la celălalt capătă proporții dramatice în acest imperiu natural ostil. Personajele trăiesc în contratimp, mizeria afectivă a tatălui îl sperie și îl îndepărtează pe Roy, iar absența spiritului de aventură a copilului îl înrăiește și îl perturbă și mai mult pe Jim. Nebunia se instalează, insidioasă, în craniul bărbatului, pînă la epuizarea
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
rețete inedite, în care ficțiunea să ajungă un fel de mutant al realității, intrînd cu aceasta în combinații varii, cît se poate de atrăgătoare și eficiente din perspectivă narativă, deși, pe undeva, neliniștitoare. E cam același sentiment pe care îl trăim în fața unor filme ca Matrix, în care nu mai știi unde se termină virtualul, realitatea unui program de calculator, și realul cu care ne-am obișnuit, sau ca anxietatea aceea provocată de imaginarea combinațiilor în care poate intra un robot
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
și manifestările totalitarismului ca plagă înscrisă parcă în genele noastre umane. Și același Hervé Bel îți revelează, cu o măiestrie psihologică aproape înspăimîntătoare, un spațiu concentraționar aurit, dezvăluind cinismul unei lumi pe care o cunoaște bine, deși nu i-a trăit monstruozitatea pe propria-i piele (cum s-a întîmplat, de pildă, cu Amélie Nothomb în societatea japoneză descrisă în Stupeurs et tremblements). Abilitatea autorului de a crea și întreține echivocul, astfel încît să nu se simtă "neglijați" nici liberalii occidentali
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
riguroasă asupra acestei întîmplări monstruoase ce a suscitat emoții și analize cu implicații radiante. De altfel, implicarea autorului nu este cu totul inocentă. Născut în 1947, la Alger, dintr-un tată evreu algerian și o mamă bretonă, Morgan Sportès a trăit în țara natală pînă la independența acesteia, în 1962. Adult, a călătorit mult, rezidînd o vreme în Tailanda și în Japonia, înainte de a se instala în Franța. A scris circa douăzeci de volume, practicînd toate genurile, de la roman istoric pînă
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]
-
scrisoare postumă pe care Jérôme Lindon i-a lăsat-o fiului său să aibă rezonanța tragică și clară a unui oracol antic: Cînd o vei citi, voi fi dispărut la rîndul meu, dar tu vei avea încă mulți ani de trăit. Așadar, recunoștința pe care nu am considerat necesar să o manifest față de tatăl meu, mi se pare potrivit să ți-o ofer ție. Sper doar ca, atunci cînd va veni clipa, să nu am sentimentul că ți-am făcut vreun
[Corola-publishinghouse/Science/1552_a_2850]