2,434 matches
-
aceasta înseamnă că ansamblul de enunțuri care formează discursul Divanului sunt sedimentate într-un strat mai profund al arhivei culturii occidentale și, prin urmare, producția acestor enunțuri ascultă de un set de reguli care nu mai pot fi reperate în corpus-ul de discursuri ce definesc actualitatea culturală și științifică de la începutul secolului al XVII-lea. Epistema de care aparține dialogul sfletului cu trupul este epuizată!"14 Știința sacră ca radicalism bizantin Atitudinea lui Cantemir se radicalizează în următoarea lucrare, elaborată
Inorogul la porţile Orientului - Bestiarul lui Dimitrie Cantemir: studiu comparativ by Bogdan Creţu [Corola-publishinghouse/Science/897_a_2405]
-
bine de jumătate de secol înaintea Istoriei naturale, Istoria ieroglifică se afla pe aceeași lungime de undă în ceea ce privește reprezentarea animalelor, chiar dacă sursele lui Cantemir erau, de bună seamă, cele ale antichității și ale Evului Mediu. Iată, deci, fabula 251 din corpusul esopic, intitulată Liliacul și nevăstuicile: "Un liliac tocmai căzuse la pământ. Fu prins de o nevăstuică și, aflându-se în primejdie de a fi omorât, se rugă de ea să-i lase viața. Când nevăstuica i-a demonstrat că nu
Inorogul la porţile Orientului - Bestiarul lui Dimitrie Cantemir: studiu comparativ by Bogdan Creţu [Corola-publishinghouse/Science/897_a_2405]
-
scotocind prin ultimii mei douăzeci și cinci de ani de viață, s-ar cuveni să recunosc că în adolescență și în prima tinerețe am fost atinsă de câteva modele, adică de paradigme culturale emise de un individ sau de un grup, propunând corpusuri de idei cu putere de răsfrângere. În diferite intervale și etape ale educației mele intelectuale, bucăți din Mircea Eliade, Cioran sau Eugen Ionescu au constituit mozaicuri paradigmatice, la fel Cercul literar de la Sibiu ori solitarul Adrian Marino. Școala de la Păltiniș
[Corola-publishinghouse/Science/2083_a_3408]
-
Echinoxismul și revista Echinox au avut o importanță matriceală în ceea ce mă privește, în anii ’80; poezia optzecistă românească m-a stimulat și ea în sensul asimilării unei noi paradigme culturale. Recapitulând deci: viabilitatea unor modele depinde nu doar de corpusurile de idei pe care le reprezintă, ci și de structura interioară a receptorilor, a celor asupra cărora se mizează ca impact prin modelul respectiv. * * * Ca infrastructură intelectuală, nici o carte nu m-a ajutat atât de mult să mă dezvolt, în
[Corola-publishinghouse/Science/2083_a_3408]
-
în serviciul națiunii, în virtutea unei credințe de sorginte iluminista"38. La rândul sau Vintilă Mihăilescu amendă într-o dezbatere afirmația lui Rose-Marie Lagrave că opera și acțiunile lui Gusti au fost matricea versiunii românești a fascismului, nu atât printr-un corpus doctrinar definit, cât prin efectele organizatorice propuse, permise de o lipsă de reflecție critică"39. Or, tocmai cercetarea socială a satului românesc, care era fie idealizat ideologic, fie prea puțin cunoscut în epoca, proiectul monografiei pentru cunoașterea realităților societății românești
[Corola-publishinghouse/Science/84977_a_85762]
-
clară a legăturii dintre Școală Gusti și legionari. Ipoteza hard ar putea fi rezumata astfel: prin tot ce a făcut, totul indică faptul că opera și acțiunea lui Gusti au fost matricea versiunii românești a fascismului. Nu atât printr-un corpus doctrinar definit, cât prin efectele organizatorice propuse, permise de această lipsă de reflecție critică. Deci, gândirea și practica, acțiunea școlii gustiene, constituie matricea fascismului autohton, a legionarismului. Dar această afirmație se bazează mai mult pe o analogie sau o coincidență
[Corola-publishinghouse/Science/84977_a_85762]
-
destul de grav. Există apoi ipoteza soft, care este mult mai largă - aproape dominantă în Occident, în general, si in Franța în particular. Și anume o serie întreagă de elemente în teoria și practica lui Gusti, spune Rose-Marie Lagrave, constituie un corpus reciclabil, cu o miză naționalistă clară, care a dus la legionarism, dar și la național-comunism. Ceea ce, într-un fel, sigur că este adevărat, dar numai într-un fel... Pentru că fără Darwin nu ar fi existat darwinism social, fără darwinism social
[Corola-publishinghouse/Science/84977_a_85762]
-
1989 (pe care, pentru obiectivitate, prefer să nu o numesc post-comunistă) la ceea ce s-a întamplat în republică România dintre 1948 și 1989 ridică aceeași problemă a memoriei. Din acest punct de vedere, cartea lui Reynald Secher se alătură unui corpus teoretic 3 care discută relația dintre memorie și genocid foarte util în procesul de înțelegere a continuităților și rupturilor care s-au petrecut în Republică România, din 1948 și până în prezent (desigur, este foarte grăitoare opțiunea Adunării Constituante și a
[Corola-publishinghouse/Science/84977_a_85762]
-
Epigonii și Creatorii: Gheorghe Bocu, Ioan Popovici-Bănățeanul, Victor Vlad Delamarina, Aurel C. Popovici, Cassian R. Munteanu și Mihail Gașpar. Capitolul Istoriografia bănățeană încheie antologia. Textele de prezentare conțin un comentariu succint, bibliografia operei, referințele critice și sunt urmate de un corpus de texte reprezentative. Informația este clară, stilul concis, aparatul critic alcătuit cu acribie, lucrarea fiind un instrument de lucru încă util. SCRIERI: Comuna Alioș din punct de vedere istoric, biologic și cultural, București, 1940; Nicolae Tincu Velia (1816-1867). Viața și
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/290008_a_291337]
-
mai ample colocvii de frazeologie desfășurate vreodată). Manifestarea, care a reunit 140 de specialiști și în urma căreia au rezultat trei volume colective 26, a avut ca temă La locution: entre lexique, syntaxe et pragmatique [deci nu și "sémantique"!]. Identification en corpus, traitement, apprentissage... 2.1.4. În ciuda acestei reticențe de principiu, cercetarea frazeologică franceză actuală înregistrează și câteva abordări din unghi semantic ale "discursului repetat". Astfel, un studiu foarte util este acela realizat de către Jacqueline Picoche și Marie- Luce Honeste, care
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]
-
este FURIA ESTE UN FLUID FIERBINTE ÎNTR-UN CONTAINER [ANGER IS A HOT FLUID IN A CONTAINER]"355. Însă e imposibil de stabilit "marginalitatea" sau "centralitatea" unei metafore conceptuale într-o limbă "istorică" atâta timp cât analiza subsecventă se bazează pe un corpusul de referință virtual ilimitat (i.e., "discursurile" individuale). Pe de altă parte, incertă e, la cei doi cercetători, și concluzia potrivit căreia conceptul de FURIE se organizează, în "engleza americană", după un "model prototipic" în cinci pași: (a) evenimentul ofensator, (b
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]
-
o parte integrantă a textemelor ca solidarități cultural-discursive. În secvența de față vom analiza clasa idiomatică a LUPULUI, așa cum se revelează ea în proverbele românești cuprinse în culegerea paremiologică a lui Iuliu A. Zanne (1895- 1905)361. Ne-am limitat corpusul de referință la lucrarea cunoscutului folclorist pentru a nu confunda proverbele propriu-zise (i.e., texteme diasketice, care funcționează în planul unei limbi "istorice") cu diverse "reflecții", "cugetări" sau "aforisme" având ca obiect culturemul LUP (i.e., texteme diasemice, care funcționează în planul
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]
-
folclorist pentru a nu confunda proverbele propriu-zise (i.e., texteme diasketice, care funcționează în planul unei limbi "istorice") cu diverse "reflecții", "cugetări" sau "aforisme" având ca obiect culturemul LUP (i.e., texteme diasemice, care funcționează în planul vorbirii individuale). În mod concret, corpusul nostru va include 270 de proverbe și variante ale acestora (înregistrate separat de către folclorist), dintre care 87 au fost incluse în primul volum al culegerii lui Zanne, iar celelalte 183 au fost antologate într-o anexă din vol. IX. 3
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]
-
aici în special la poeți), I.L. Caragiale rămâne un scriitor bine cunoscut de către toate categoriile de public, fapt care a favorizat difuzarea textemelor sale pe toate palierele "arhitecturale" ale limbii române. 1.3. Nu în ultimul rând, am ales drept corpus de referință discursul public românesc de după 2000 (presă, televiziune, mediu online ș.a.) deoarece ni se pare că acesta reflectă cel mai fidel stadiul evolutiv al "limbii române actuale". Ca urmare a tendințelor comerciale care au ajuns să o acapareze treptat
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]
-
Nu numai că numeroase publicații s-au văzut nevoite să treacă de pe formatul tipărit pe cel digital, dar blogurile, forumurile și social media au ajuns să concureze ele însele presa "oficială". Din acest motiv, am considerat potrivit să includem în corpusul nostru de referință atât presa tipărită, cât și "spațiul virtual". 1.4. Vom încheia această secțiune cu câteva precizări de ordin conceptual-metodologic. Ca și în restul cărții, abordarea noastră se va desfășura aici dintr-o perspectivă preponderent semantică, urmărind astfel
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]
-
unor câmpuri interne de referință care să se integreze unei "viziuni metafizice" conforme cu "matricea stilistică" a subconștientului colectiv [în cazul lui Sadoveanu, e vorba despre "matricea stilistică" a contextului cultural biblic - n.n.]. Această "viziune" este presupusă ca implicită în corpusul mitologic al culturii naționale [sau al "universului" creștin], iar procesul de poesis discursiv este înțeles ca reiterând și prelungind, în textul poetic, demersurile definitorii ale "gândirii mitice". În esență, "metoda de creație" poetică preconizată în acest sens ar impune: (a
[Corola-publishinghouse/Science/84995_a_85780]
-
care are drept scop reprezentarea artistică a societății, se găsește în fața unei probleme de metodă și de alegere: conform căror criterii trebuie fabricate personajele și alese detaliile care ar fi cele mai reprezentative? Balzac rezolva această problemă prin crearea unui corpus solid de două-trei mii de personaje, cele mai expresive caracterizându-se prin intensitatea pasiunii care le domină. Personajele de prim plan sunt revoltați, în afara legii, vehicule care traversează, în mare viteză și cu violența, de sus în jos sau invers
Pariziana romanescă : mit şi modernitate by Elena Prus [Corola-publishinghouse/Science/881_a_2389]
-
DISCURSIVĂ A PRONUMELUI ANDRA VASILESCU Capitolul pune în evidență câteva particularități ale uzului pronominal în limba actuală, raportate la constrângerile tipologice specifice sistemului gramatical românesc. Mecanismele de semnificare, tehnicile de ancorare discursivă, efectele de sens au fost urmărite pe un corpus de limbă vorbită 1 și au fost interpretate pornind de la descrierea structurală din GALR și de la regulile normative din lucrările de cultivare a limbii apărute înainte de 19902. Această abordare permite surprinderea dinamicii limbii actuale din trei perspective: a) se urmăresc
[Corola-publishinghouse/Science/85005_a_85791]
-
câteva particularități ale "stilului cultural de a vorbi"5 al românilor. Integrarea celor trei perspective de analiză pune în evidență interacțiunile dintre specificul structural și specificul pragmatic al limbii române. Analizând, în acest cadru teoretic, uzurile pronominale actuale într-un corpus semnificativ, voi schița câteva elemente de gramatică discursivă a pronumelui românesc în limba română actuală. 1. EVOLUȚIA PRONUMELOR SPRE ANAFORICITATE/DEICTICITATE DIFUZĂ La nivelul sistemului, pronumele sunt pro-forme care funcționează ca deictice/anafore discursive, luându-și referința din contextul situațional
[Corola-publishinghouse/Science/85005_a_85791]
-
din discurs. Lucrările de cultivare a limbii încadrează multe dintre uzurile deictice printre fenomenele de oralitate și insistă asupra preciziei în desemnarea anaforică (relație clară, nonambiguă cu un antecedent/subsecvent plasat cât mai aproape de pronume; cf. Avram 1986: 176). Analiza corpusului de limbă vorbită a demonstrat însă că, adesea, în interacțiunile colocviale, pronumele personale, demonstrative, relative nu trimit cu precizie la antecedenți/subsecvenți din discurs sau la entități ușor accesibile deictic în situația de comunicare; fenomenul se întâlnește în vorbirea persoanelor
[Corola-publishinghouse/Science/85005_a_85791]
-
semantice: proximitate - distanță, respectiv identitate - diferențiere spațio-temporală și cognitivă. De aceea, accesibilitatea discursivă a demonstrativelor este condiționată de o cantitate mai mare de informație partajată situațional sau prin istoria conversațională comună a interlocutorilor. În ciuda acestor constrângeri discursive, analiza cantitativă de corpus a pus în evidență frecvența ridicată a demonstrativelor în conversație (pentru o statistică a ocurențelor demonstrativului vezi Nicula, în acest volum, p.), iar analiza calitativă pe care am realizat-o a relevat anaforicitatea/deicticitatea difuză a demonstrativului care contractează relații
[Corola-publishinghouse/Science/85005_a_85791]
-
nemarcată a uzului, iar exprimarea subiectului ca limitată la situații de emfaza și contrast discursiv. Lucrările normative atrag atenția asupra caracterului greșit, superfluu, al exprimării subiectului prin pronume în alte situații decât cele menționate anterior (Avram 1986: 327). Analiza pe corpus a pus în evidență că lexicalizarea subiectului vid participă la procese pragmatice și discursive complexe, sprijinind diverse mecanisme ale implicitului. 2.1.1. Marcarea structurii informaționale a enunțului Parametrul structural pro-drop modelează organizarea informațională a propoziției în limba română. Astfel
[Corola-publishinghouse/Science/85005_a_85791]
-
la o vopsea de păr, difuzată acum câțiva ani pe posturile de televiziune, fusese tradusă Ai făcut tu ceva cu părul tău! în loc de Ți-ai făcut ceva la păr!. În afara acestor situații în care echivalarea sintactică este blocată, din analiza corpusului a reieșit frecvența scăzută a structurilor cu sintagme posesive; totodată, interpretarea enunțurilor în contextul discursiv larg a indicat, pe lângă o conceptualizare diferită a relației dintre proces/stare și actanții implicați, rolul posesivului ca suport al unor implicații contextuale: B: ă
[Corola-publishinghouse/Science/85005_a_85791]
-
loc. pron. fiecare... fiecare); focalizarea ansamblului (loc. pron. între noi/voi etc.); focalizarea relației dintre actanți (adv./loc. adv. reciproc, în parte). În ciuda diversității nuanțelor, situațiile de focalizare prin pronume/locuțiune reciproc(ă) sunt rare în limba actuală (nicio ocurență în corpus). 3.8. Emfatizarea prin pronume de întărire Prin pronumele de întărire poate fi focalizat emfatic orice actant exprimat prin substantiv (de obicei, cu trăsătura semantică [+ uman]) sau pronume personal/de politețe/reflexiv/posesiv ocupând poziția de subiect, complement sau atribut
[Corola-publishinghouse/Science/85005_a_85791]
-
asemenea forum care reunește TOATE bisericile↓ nu doar biserica ortodoxă: biserica ortodoxă↑ catolică↑ <J și așa mai departe>. am fost↑ am salutat prezența↑ am și discutat cu ă: dînșii↑ (IVLRA: 149). În contexte care presupun deferența apare și dumnealui, în corpus cu un număr egal de ocurențe cu dânsul. Este posibil ca tendința limbii să fie spre constituirea unei gradări de deferență și în cadrul persoanei a III-a: el - dânsul - dumnealui. Cel puțin în atestările întâlnite, utilizarea pronumelui dânsul/dumnealui reflectă
[Corola-publishinghouse/Science/85005_a_85791]