2,571 matches
-
din cele trecute și asupra consecințelor ideologice (estetice, în cazul nostru) care derivă atât din continuitate, cât și din diferență" (Hutcheon: 1997, 99). Intertextul presupune acțiune reciprocă vechi-nou, unul îl pune în valoare pe celălalt. Este o dialectică (asemeni oricărei dialectici, ambiguă, cf. Gilbert Durand ) altul/același. Lexie. Mitemă. Secundă. Motiv literar. Teoria literaturii, prin natura obiectului ei, nu atinge exactitudinea altor științe, în sensul că nu face aprecieri matematice, în ciuda demersurilor de operaționalizare a unor concepte, de altfel, dificil de
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
Mihai Eminescu " Nici o influență nu a creat, desigur, pe Eminescu, dar Eminescu nu este explicabil dacă se lasă deoparte măcar una dintre acele influențe care au lucrat asupra sufletului său, așa de complex." (N. Iorga) Aspecte generale. Considerații metodologice În dialectica repetare-diferire care antrenează jocul intertextual, diferirea ascunde sursa fascinației și cheia înțelegerii operei, deși repetarea ne atrage atenția asupra unui prag ce așteaptă să-l trecem. Studiile care au urmărit intertextul din cultura universală în opera lui Mihai Eminescu ar
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
anticizantă, dar și substanța infernală comună, aceeași otravă curge prin versurile celor doi poeți, cu toate că Lenau este mai direct și mai simplu, iar Eminescu mai plin de umbra sa augustă, statuar, sorbind volup tatea rece a eternității" (ibidem, 11). În dialectica repetare/diferire ce definește mecanismul inter textual, Ion Negoițescu pare mai atent la diferire. În ceea ce privește dihotomia timpului în creația eminesciană, ea dezvoltă sentimentul a/cronologic, așa cum îl regăsim în Mitul Eternei Reîntoarceri eliadian: sacru/profan. Ion Negoițescu surprinde diferențele de
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
se va dovedi relevant în procesul semnificării va fi morfemul. Dintre nivelurile constituirii textului, cel lexical va ocupa un loc privilegiat, însă, este evident, intratextualitatea nu se articulează niciodată la un singur nivel textual. Motorul mecanismului intratextual se ascunde în dialectica repetare-diferire, motiv pentru care, dacă un prim nivel ne face vizibilă repetarea, altul sau alte niveluri vor lumina diferirea. Sunt numeroase contextele în care nivelul lexical pune în evidență repetarea, prin cuvinte din aceeași familie lexicală sau din același câmp
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
în cheie intratextuală exercită o tentație aparte datorită faptului că țesătura din pagini se descoperă nu atât ca produs, cât ca producere. Pasaje cvasi-identice în texte al căror titlu este pus sau nu între paranteze pătrate oferă tabloul cinematic al dialecticii repetare-diferire care activează relația hipotext-hipertext. Variantele finale (publicate sau nu), variantele și manuscrisele în facsimil asigură laboratorul propice secționării intratextului pentru a vizualiza genotextul, "nivelul în care textul este gândit, transformat, produs, generat" vs fenotext, "adică nivelul textului realizat"25
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
posibilă prin vizualizarea centrului de greutate al segmentului repetării (entitatea intratextuală cu rol de nucleu). Însă reeditarea, fie de natură mitică, fie intertextuală, se relevă prin diferență repetiția angajată (Gilles Deleuze) între două diferențe. Intratextul din proza eminesciană reprezintă teatrul dialecticii repetare/diferire, unde dansul lui același cu altul nu este decât o revenire în spirală asupra esenței mitic-auctoriale. Din repetare în repetare, oricare serie intratextuală din cele derulate până acum ilustrează intratextul ca o respunere a sinelui, în căutarea unui
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
prea puțin din înțelesul marelui tom. Lectura tabulară și jocul intertextual au ceva din "tot a șaptea filă" de natură magică. Traseele marcate de hipotext și hipertext sunt întoarceri în timp (și anulare a celui profan) care întregesc semnificația cărții. Dialectica repetare/diferire traduce jocul mitologic Memorie-Uitare. Operele din Textul Infinit care prezintă caracter fondator, dacă sunt uitate, condamnă la o tensiune și mai mare a repetării. "Sacrilegiul de a fi uitat este logic să fie ispășit aducându-ți aminte cu
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
între o realitate primă și una secundă, intermediari ce se cer clasificați și definiți (1996, 36). Preluăm cu mărturisit entuziasm această disociere pentru că ea poate furniza un plus de lumină pentru diferența transformatoare/-țională a hipotextului, care pune în mișcare dialectica repetării intertextuale. a) reînnoirea se face periodic, în virtutea unor necesități resimțite istoric (vezi supra); b) cercetătoarea intertextului nervalian din paginile eminesciene insistă asupra hiatusului dintre hipertext și hipotext (dacă vom particulariza medierea literară pentru mecanismul intertextual), în timp ce noi am încercat
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
mea cuprinsă într-o fărâmă 64. Pe filiera ideilor avansate de atomismul filosofic în conceperea relației dintre substanța materială și existența spirituală (Aurelia Rusu: 2013, 105), sufletul atomilor în mișcare produce nu numai fenomene reale, ci și ideale. Atomul determină dialectica mișcare/gândire/cuvânt/ expresivitate artistică 65. Locul privilegiat pe care îl acordă Eminescu atomului, într-o secantă atentă la centru și la circumferință, nu ar trebui să ridice semne de întrebare despre materialismul lui, chiar dacă spune "tocmai fiindcă ne punem
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
a mișcării în cerc nu l-a mulțumit pe Eminescu, poetul pronunțând cu adevărat inspirat uimitoarea formulă "curba în infinit a universului", pe care Einstein o va dezvălui mai târziu (vezi și imaginea din Scientific American, notă supra): "argumentul "depășirii" dialecticii în cerc este conceput de încercare, esențial pentru înțelegerea eminescianismului. În încercare cred că se repune, cu o subtilitate de care numai Eminescu era în stare, problema "cuadraturii cercului", a devenirii infinitului în finit, adică în linia cercului care este
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
în el un om care îi înțelege teoria" crede Mihai Cimpoi (1995, 104). Eminescu și Einstein se întâlnesc într-o dimensiune care nu ține strict de fizică ori de literatură: la nivel ontologic, fapt evidențiat și de Theodor Codreanu (Eminescu. Dialectica stilului, [1984], precum și Modelul ontologic eminescian, [1992]) și de Svetlana Paleologu-Matta (Eminescu și abisul ontologic, [1988]). 74 Apud Solomon Marcus "Scrisori către și de la Albert Einstein", România literară nr. 28/14 iulie 2006, 16. 75 Stephen W. Hawking 9 " Sensul
[Corola-publishinghouse/Science/1575_a_2873]
-
să le catalogăm drept produse ale orgoliilor unor persoane. Nici elementul "orgoliu" nu poate fi neglijat, însă acesta se manifestă acolo unde găsește teren favorabil. Acest teren interesează acum. Dincolo de aparența unui joc al siglelor, "ghidul" lui Seiler surpinde o dialectică: de fiecare dată, un clivaj produce focalizări ale forțelor politice. O astfel de forță se originează într-o ruptură. Geneza unui partid politic este un fenomen reactiv. De aceea, pentru a cunoaște un partid este necesară găsirea conflictului ce l-
by Daniel L. Seiler [Corola-publishinghouse/Science/1118_a_2626]
-
adversarii", ci mai degrabă ca "fier de plug pentru a afâna imensul câmp al gândirii contemplative"96. În același timp, împotriva a ceea ce putem considera ca o veritabilă ontologizare a Istoriei, în forma culminantă pe care a atins-o în dialectica hegeliană sau marxistă, trebuie să recunoaștem că există uimitoare reminiscențe, și chiar reveniri ale lucrurilor arhaice, pe care simpaticul optimism occidental credea că le-a depășit. Mitul unui progres sigur de el însuși, spri-jinindu-se pe un evoluționism pe care nimic
by Michel Maffesoli [Corola-publishinghouse/Science/1042_a_2550]
-
obiectele cu ajutorul gândirii. Poate s-o facă pentru că activitatea sa spirituală este condusă de conștiință, care îi deschide poarta spre înțelegerea abstractă, spre înțelegerea unei dinamici spirituale dialectice aparte, de cunoaștere a realităților fizice, biologice și istorice în care trăiește. Dialectica hegeliană este de sorginte herac-litiană, cu o importanță centrală datorată contradicțiilor și rezolvării acestora. În aceste contradicții și în depășirea lor se află motorul dezvoltării societății omenești. Contradicțiile sunt generate de confruntarea subiectului cunoscător cu lumea, cu cea naturală și
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
universului". Concepția sa panteistă vorbea de nemurire a universului și a omului, ca fiind de natură divină, iar acțiunea inițială în facerea lumii a fost îndeplinită din ordinul unui atotputernic creator. 1.2. Heraclit din Efes (544-483 î.I.C.) 1. Dialectica cosmică și problema existenței sufletești la Heraclit. Heraclit a ales focul ca element de bază al lumii, cu toate derivatele lui. Ele sunt exprimate astfel: focul trăiește moartea Pământului; apa trăiește moartea aerului; Pământul trăiește moartea apei. Natura întreagă, precum și
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
cu atât este mai înțelept și distinct. "Incantarea" sufletească se poate preschimba în "umezeala" sufletească. Există o zestre sufletească individuală, care suferă în timpul vieții o serie de transformări, de la cea umedă și până la formele sale mai "uscate". Este aici o dialectică sufletească ce va fi reevocată doar ulterior de cunoașterea psihofiziologică. Toată această teorie despre suflet a fost descrisă în metafore, din a căror mânuire abilă sufletul a putut fi separat de restul elementelor materiale. Sufletul, ca funcție, se deosebește de
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
s-a apropiat de problematica gândirii. Realizarea planurilor sufletești depinde de felul în care omul știe să aproximeze ordinea lucrurilor, să descopere logica lor și a elementelor din jur, care dau rost ordinii sufletești umane. Cele mai importante elemente ale dialecticii heraclitiene sunt date de faptul că: a. sufletul individual se află în legătură indisolubilă cu lumea cosmică; b. evoluția progresivă a stărilor sufletești se face de la "umezeală" spre "incantare"; c. fenomenele sufletești se conduc după aceleași legi după care se
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
de dependență viața sufletească și condițiile de dezvoltare etice, modul cum sufletul platonic a fost raportat la determinismul său etic, faptul că manifestarea acestuia a fost păstrată în domeniul științelor naturii. Lui Aristotel i-a fost de mare ajutor descoperirea dialecticii Ideii la Platon, care i-a asigurat reușita despărțirii definitive a sufletului de corp. A făcut aceasta fără ca domeniul să fie atribuit științelor sociale sau moralei. În acest fel, prin Aristotel, viața sufletească a putut deveni un obiect de cunoaștere
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
obiectul cu ajutorul gândirii. Poate s-o facă pentru că activitatea sa spirituală este condusă de conștiință, care îi deschide poarta spre înțelegerea abstractă, spre înțelegerea unei dinamici spirituale dialectice aparte, de cunoaștere a realității fizice, biologice și istorice în care trăiește. Dialectica hegeliană este de sorginte heracliteană, cu o importanță centrală dată contradicțiilor și rezolvării acestora. Acestea reprezintă motorul dezvoltării societății omenești. Contradicțiile sunt generate de confruntarea omului cu lumea, cu cea naturală și socială. Este o lume în care omul este
by MIHAI -IOSIF MIHAI [Corola-publishinghouse/Science/970_a_2478]
-
Pociațki, fost rector al Academiei din Kiev, cel care la Iași va fi profesor de literatură latină și egumen la Trei Ierarhi. Este perioada în care în Moldova se studiază limbile greacă, slavonă, latină; de asemenea, teologia, filosofia, retorica, poetica, dialectica, aritmetica, geometria, astronomia, gramatica și muzica. Să reținem că prin activitatea cărturărească a mitropolitului Varlaam ia ființă cunoscuta tipografie de la Trei Ierarhi, că opera sa, Cazania, contribuie la dezvoltarea limbii literare românești și că, prin Răspuns la Catehismul calvinesc, el
[Corola-publishinghouse/Science/2253_a_3578]
-
cu seamă al magicului. În această retragere, evreul va fi fost conștient de propriul destin tragic. În exegeza pe care o dedică operei lui Meyrink, Michel Achard deschide cititorului adevărata voce inițiatică, vocea interioară. În esență, e vorba de o dialectică a transparenței și a obstacolului, a purului și a impurului realizată prin acest mariaj de neocolit între lumini și tenebre, ceea ce ne permite să accedem la puterea de a pătrunde într-o altă lume, a aceleia de după moarte. Surprinzător, poate
[Corola-publishinghouse/Science/2253_a_3578]
-
este obținută cu ajutorul creativității: arta este făcută de și pentru om și "e mai mult sau mai puțin luată din ceea ce este sensibil pentru simțurile acestuia; ea are un scop în sine"1. Văzută astfel, ideea de artă devine o dialectică între conținut și formă, unde conținutul este exprimat prin intermediul formei: opera de artă este realizată prin intermediul acțiunii spiritului. Rolul principal al formei în cadrul artei este arătat și de Lessing, pentru care "timpul semnifică "forma pură" a poeziei, iar spațiul este
[Corola-publishinghouse/Science/84972_a_85757]
-
de ontologia formei. Descrierea unei imagini statice sau cinetice înseamnă înțelegerea apariției lor ce necesită o analiză a calităților lor ontologice. Atât imaginile cât și textele sunt imaginative: metacodul textelor este redat prin imagine. Raportul dintre text și imagine reprezintă dialectica interpretării imaginii în general. 6. Stratificarea obiectului estetic Obiectele de artă, aflate la granița dintre imitație și creație, ajung prin forța reprezentării să fie considerate obiecte ale lumii fenomenale. Prin jocul liber al formei putem diferenția artele reprezentaționale de artele
[Corola-publishinghouse/Science/84972_a_85757]
-
o imagine vizuală pentru o fracțiune de secundă după ce sursa sa a fost eleminată. Percepția mișcării se datorează efectului psihologic numit mișcarea beta. Pe lângă compoziția interioară a artelor vizuale, o altă asemănare între pictură și film este dată de dinamica dialecticii dintre ecranul cinematic și rama picturii. Filmul este definit de o anumită istoricitate înrudită cu alte forme de artă. Elementele compoziției filmului (scenariul, costumul, scena, producția, regizarea, audiența, banda desenată sau muzica de film) sunt împrumutate, schimbate sau adaptate. Anumite
[Corola-publishinghouse/Science/84972_a_85757]
-
Harris, The Womb of Space, Westport, Conn, Greenwood, 1984. B. Literatură secundară Aristotel, Posterior analytics. Topica, Harvard University Press, Massachuetts, 1960. Arnheim, Rudolf Mikhël, Arta și percepția vizuală, traducere de Anda și Nicolae Mareș, Editura Meridiane, București,1979 Bachelard, Gaston, Dialectica spiritului științific modern, vol. I-II, traducere de Vasile Tonoiu, Editura Științifică și Enciclopedică, București, 1986 Bachelard, Gaston, The poetics of space, traducere din franceză de Maria Jolas cu o nouă introducere de John R. Stilgoe, Beacon Press, Boston, 1994
[Corola-publishinghouse/Science/84972_a_85757]