13,026 matches
-
este, deci, la fel ca filozofia, dincolo de realitate și mai presus de realitate, fiindcă realitatea nu este nici poetică, nici filozofică, ci devine astfel numai cînd este prelucrată de spiritul creator al poetului sau al filozofului. Altfel spus, și în filozofie (metafizică), și în poezia lirică este prezentată lumea cum ar trebui să fie, o lume creată și ideală, și nu este descrisă, expusă lumea cum este. Din acest motiv, popoarele subiective (precum grecii și germanii) au dat atît filozofi, cît
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
cum ar trebui să fie, o lume creată și ideală, și nu este descrisă, expusă lumea cum este. Din acest motiv, popoarele subiective (precum grecii și germanii) au dat atît filozofi, cît și artiști individualizați, în vreme ce popoarele gregare au dat filozofie și artă etnică, deseori cu o accentuată notă de sincretism. În filozofie, cosmosul nu este realitatea sau cunoașterea la care s-a ajuns despre ea, ci o anumită viziune despre realitate, un antropocosmos singular, ca în artă, dar realizat altfel
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
este descrisă, expusă lumea cum este. Din acest motiv, popoarele subiective (precum grecii și germanii) au dat atît filozofi, cît și artiști individualizați, în vreme ce popoarele gregare au dat filozofie și artă etnică, deseori cu o accentuată notă de sincretism. În filozofie, cosmosul nu este realitatea sau cunoașterea la care s-a ajuns despre ea, ci o anumită viziune despre realitate, un antropocosmos singular, ca în artă, dar realizat altfel și exprimat altfel decît în artă, folosind mijloacele științei, adică uzînd de
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
atare, textul filozofic este și el particular, iar nu unul neutru, nemarcat, precum cel al științei. Dintr-o altă perspectivă, Paul R i c o e u r urmărește să demonstreze inoportunitatea conceperii unei distanțe mari între discursul speculativ (al filozofiei) și discursul poetic (al poeziei) care nu ar ține cont de prezența metaforicului (de tip analogic) în orice construcție ontologică, deși rămîne diferența dintre metafora filozofică și metafora poetică 348. Posibilitatea de a crea lumea cum ar trebui să fie
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
o interpretare proprie a lumii naturale, a lumii sociale sau a lumii construite. El nu realizează însă creația din perspectiva rezonării în sensibilitate (în sentimentalitate), precum poetul, a acestei relații cu cosmosul, ci din perspectiva raționalității. Pentru filozofii care concep filozofia (și) ca trăire (precum Fr. Nietzsche, S. Kierkegaard, A. Camus), raționalitatea aderă însă și la palierul sensibilității. Cu toate acestea, este evident că, așa cum simpla punere în versuri a filozofiei nu înseamnă poezie adevărată, nici simpla reacție sentimentală propusă drept
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
cu cosmosul, ci din perspectiva raționalității. Pentru filozofii care concep filozofia (și) ca trăire (precum Fr. Nietzsche, S. Kierkegaard, A. Camus), raționalitatea aderă însă și la palierul sensibilității. Cu toate acestea, este evident că, așa cum simpla punere în versuri a filozofiei nu înseamnă poezie adevărată, nici simpla reacție sentimentală propusă drept "filozofie a trăirii" nu este filozofie veritabilă, fiindcă așa cum în poezie trebuie să prevaleze atitudinea poetică, tot așa în filozofie trebuie să domine atitudinea filozofică, construcția rațională. Interpretarea diversificată a
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
și) ca trăire (precum Fr. Nietzsche, S. Kierkegaard, A. Camus), raționalitatea aderă însă și la palierul sensibilității. Cu toate acestea, este evident că, așa cum simpla punere în versuri a filozofiei nu înseamnă poezie adevărată, nici simpla reacție sentimentală propusă drept "filozofie a trăirii" nu este filozofie veritabilă, fiindcă așa cum în poezie trebuie să prevaleze atitudinea poetică, tot așa în filozofie trebuie să domine atitudinea filozofică, construcția rațională. Interpretarea diversificată a textului Personalitatea umană este caracterizată prin aceste două dimensiuni de bază
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
Nietzsche, S. Kierkegaard, A. Camus), raționalitatea aderă însă și la palierul sensibilității. Cu toate acestea, este evident că, așa cum simpla punere în versuri a filozofiei nu înseamnă poezie adevărată, nici simpla reacție sentimentală propusă drept "filozofie a trăirii" nu este filozofie veritabilă, fiindcă așa cum în poezie trebuie să prevaleze atitudinea poetică, tot așa în filozofie trebuie să domine atitudinea filozofică, construcția rațională. Interpretarea diversificată a textului Personalitatea umană este caracterizată prin aceste două dimensiuni de bază, raționalitatea și sensibilitatea, care, în
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
acestea, este evident că, așa cum simpla punere în versuri a filozofiei nu înseamnă poezie adevărată, nici simpla reacție sentimentală propusă drept "filozofie a trăirii" nu este filozofie veritabilă, fiindcă așa cum în poezie trebuie să prevaleze atitudinea poetică, tot așa în filozofie trebuie să domine atitudinea filozofică, construcția rațională. Interpretarea diversificată a textului Personalitatea umană este caracterizată prin aceste două dimensiuni de bază, raționalitatea și sensibilitatea, care, în activitățile omului pot primi preponderență una în raport cu cealaltă. Activitatea intelectuală poate realiza în modul
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
literatură propriu-zisă, chiar dacă imaginile conținute sînt potențate de idei filozofice. De aceea, arată G. Ibrăileanu, "dacă ar fi să definim arta literară, ea ar fi crearea dezinteresată a frumosului prin limbă (cuvinte)"351. Nu aceasta este însă situația creatorului de filozofie, a cărui operă se realizează cu intenția de a impune un mod de a gîndi, un mod de a interpreta lumea. Personalitatea sa, care marchează intens acest mod de a gîndi, se răsfrînge și în modul de a reda rezultatul
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
este apreciată din perspectiva realizării artistice și, în măsura în care anumite idei contribuie la realizarea acestei valori, și sub aspectul ideilor conținute, a căror originalitate nu este însă obligatorie. Dacă în poezie pot apărea idei filozofice, acestea nu sînt redate ca în filozofie, ca produse ale cunoașterii raționale sau drept construcții raționale și, prin aceasta, ca niște idei valabile în sine, existente prin ele însele și pentru ele însele. În poezie, sentimentul poate fi potențat de idee, fiindcă ideea este trăită, este o
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
valabile în sine, existente prin ele însele și pentru ele însele. În poezie, sentimentul poate fi potențat de idee, fiindcă ideea este trăită, este o idee cu participare sentimentală, trecută în imagine și, prin aceasta, asumată. Lumea de idei a filozofiei se adaugă cosmosului extinzîndu-i limitele cu alte galaxii, lumea de imagini a poeziei intensifică fenomenele galactice, făcîndu-le remarcabile pentru întregul cosmos, se exprimă plastic G. Ibrăileanu 352. Ca atare, simpla punere în versuri (oricît de reușite) a filozofiei este o
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
idei a filozofiei se adaugă cosmosului extinzîndu-i limitele cu alte galaxii, lumea de imagini a poeziei intensifică fenomenele galactice, făcîndu-le remarcabile pentru întregul cosmos, se exprimă plastic G. Ibrăileanu 352. Ca atare, simpla punere în versuri (oricît de reușite) a filozofiei este o poezie slabă, precum și simpla reacție sentimentală prezentată drept operă de filozo-fie "trăită" este o filozofie slabă, un simulacru de filozofie, fiindcă în poezie trebuie să prevaleze atitudinea poetică, iar în filozofie atitudinea filozofică 353. Chiar dacă filozofia poate fi
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
fenomenele galactice, făcîndu-le remarcabile pentru întregul cosmos, se exprimă plastic G. Ibrăileanu 352. Ca atare, simpla punere în versuri (oricît de reușite) a filozofiei este o poezie slabă, precum și simpla reacție sentimentală prezentată drept operă de filozo-fie "trăită" este o filozofie slabă, un simulacru de filozofie, fiindcă în poezie trebuie să prevaleze atitudinea poetică, iar în filozofie atitudinea filozofică 353. Chiar dacă filozofia poate fi "trăită", în principiu, filozoful, la fel ca omul de știință, generalizează, rolul principal în activitatea sa avîndu-l
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
întregul cosmos, se exprimă plastic G. Ibrăileanu 352. Ca atare, simpla punere în versuri (oricît de reușite) a filozofiei este o poezie slabă, precum și simpla reacție sentimentală prezentată drept operă de filozo-fie "trăită" este o filozofie slabă, un simulacru de filozofie, fiindcă în poezie trebuie să prevaleze atitudinea poetică, iar în filozofie atitudinea filozofică 353. Chiar dacă filozofia poate fi "trăită", în principiu, filozoful, la fel ca omul de știință, generalizează, rolul principal în activitatea sa avîndu-l efortul rațional, care presupune conceptualizarea
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
punere în versuri (oricît de reușite) a filozofiei este o poezie slabă, precum și simpla reacție sentimentală prezentată drept operă de filozo-fie "trăită" este o filozofie slabă, un simulacru de filozofie, fiindcă în poezie trebuie să prevaleze atitudinea poetică, iar în filozofie atitudinea filozofică 353. Chiar dacă filozofia poate fi "trăită", în principiu, filozoful, la fel ca omul de știință, generalizează, rolul principal în activitatea sa avîndu-l efortul rațional, care presupune conceptualizarea conținuturilor cognitive și redarea lor prin limbă. Această generalizare are însă
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
reușite) a filozofiei este o poezie slabă, precum și simpla reacție sentimentală prezentată drept operă de filozo-fie "trăită" este o filozofie slabă, un simulacru de filozofie, fiindcă în poezie trebuie să prevaleze atitudinea poetică, iar în filozofie atitudinea filozofică 353. Chiar dacă filozofia poate fi "trăită", în principiu, filozoful, la fel ca omul de știință, generalizează, rolul principal în activitatea sa avîndu-l efortul rațional, care presupune conceptualizarea conținuturilor cognitive și redarea lor prin limbă. Această generalizare are însă o bază individuală, întrucît nu
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
procedează în același mod, realizînd o creație puternic individualizată ce antrenează facultățile cognitive ale receptorilor în efectuarea unor raționamente și judecăți similare pornind de la aceleași premise inițiatoare. Ca atare, forma jocului dintre individual și general este aceeași atît în cazul filozofiei, cît și în cazul poeziei, deși din punctul de vedere al fundamentelor și al perspectivelor ele se diferențiază. De altfel, sub raport formativ, fiind oameni cu dotare deosebită, creatorii filozofiei și poeziei trebuie să fie autodidacți, deoarece ei nu pot
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
jocului dintre individual și general este aceeași atît în cazul filozofiei, cît și în cazul poeziei, deși din punctul de vedere al fundamentelor și al perspectivelor ele se diferențiază. De altfel, sub raport formativ, fiind oameni cu dotare deosebită, creatorii filozofiei și poeziei trebuie să fie autodidacți, deoarece ei nu pot învăța la fel ca ceilalți. Autodidacții sînt însă foarte subiectivi și interpretează lucrurile într-un mod particular, nefiind conduși de cineva în interpretare sau învață numai ceea ce îi interesează și
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
conduși de cineva în interpretare sau învață numai ceea ce îi interesează și îi pasionează. De aceea, ei pot fi și foarte intoleranți cu alții, considerînd că numai ceea ce fac ei este bine354. Tipuri în evoluția formelor culturii Primatul individualității în filozofie și în poezie nu poate obnubila faptul că omul are o existență istorică și că realizările filozofice și poetice se înscriu totuși într-o evoluție a achizițiilor umane, însă în alt mod decît în alte situații. Știința, de exemplu, are
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
verificate ale cunoștințelor și ale limbii cu care se construiește discursul, încît textul său nu se remarcă în mod deosebit prin particularități individualizatoare. Prin aceasta, creația intelectuală poate fi considerată ca fiind una de grup, deosebită de cea individuală, specifică filozofiei și poeziei, care cunosc o dezvoltare zigzagată și discontinuă, deoarece realizările lor merg deseori în paralel, fiind diversificate și cu întreruperi și reluări. Există desigur curente și școli filozofice și poetice care asigură o oarecare omogenizare, măcar pentru anumite perioade
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
Există desigur curente și școli filozofice și poetice care asigură o oarecare omogenizare, măcar pentru anumite perioade de timp, dar și în acest caz, fiind construcții intens individualizate, deci fără a avea la bază ideea că vor putea fi completate, filozofia și poezia trebuie să fie complete sau să tindă spre completitudine din punct de vedere ontologic în oricare dintre realizările lor particulare. Această stare de spirit particulariza-toare care stă la baza filozofiei și a poeziei are reflexe puternice și la
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
la bază ideea că vor putea fi completate, filozofia și poezia trebuie să fie complete sau să tindă spre completitudine din punct de vedere ontologic în oricare dintre realizările lor particulare. Această stare de spirit particulariza-toare care stă la baza filozofiei și a poeziei are reflexe puternice și la nivelul construcției discursive, în cazul poeziei această construcție reprezentînd de fapt însăși substanța bazei ontologice. Din perspectivă culturologică, se poate astfel constata că producțiile spiritului, succesive sau simultane, sînt, în princi-piu, de
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
definite, de obicei cu semnificație unică și, de aceea, și cu desemnare unică 355. În aceste condiții, polisemia este restricționată înainte de context, înainte de antrenarea cuvîntului într-un lanț comunicativ care să-i dea un sens și să-i particularizeze semnificația. Filozofia face parte dintre producțiile alternative ale spiritului, deoarece activitatea gînditorilor se desfășoară printr-o sumă de eforturi paralele, uneori, este drept, cu scopuri convergente, dar niciodată cu mijloace identice, nici din punctul de vedere al metodelor și nici din cel
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]
-
și nici din cel al argumentelor invocate. În cele mai multe cazuri, sînt diferite și premisele de la care se pornește și, aproape întotdeauna, altul este unghiul din care este privită realitatea sau secțiunea din realitate interpretată. Totuși, o terminologie specifică are și filozofia, dar cu trăsături diferențiate în raport cu terminologiile științelor. În primul rînd, terminologia filozofică nu este unitară din mai multe puncte de vedere; fiind o creație conceptuală și singulară, fiecare sistem filozofic atribuie în multe cazuri conținuturi sensibil diferențiate termenilor pe care
Elemente de filozofia limbii by Ioan Oprea [Corola-publishinghouse/Science/1424_a_2666]