7,215 matches
-
și din răspunsul la această Întrebare derivă și precizările pe care vreau să le aduc temei discutate)? Piteștizarea a fost un efort programatic de a transfera experiența dobândită În penitenciarele comuniste Într-un program amplu de Îndoctrinare și alterare a imaginarului românesc. Definiția cea mai bună ar fi, după mine, aceea că piteștizarea a reprezentat distrugerea identității colective prin subminarea celor mai profunde structuri ale imaginarului nostru. Securitatea Însăși a acționat În România conform unei scheme dezvoltate În „laboratoarele malformării” din
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
transfera experiența dobândită În penitenciarele comuniste Într-un program amplu de Îndoctrinare și alterare a imaginarului românesc. Definiția cea mai bună ar fi, după mine, aceea că piteștizarea a reprezentat distrugerea identității colective prin subminarea celor mai profunde structuri ale imaginarului nostru. Securitatea Însăși a acționat În România conform unei scheme dezvoltate În „laboratoarele malformării” din Pitești (și Aiud). Piteștizarea a oferit securisto-comuniștilor instrumentarul necesar pentru a exercita un control complet asupra mentalului românilor. Astfel, după mine, palierele piteștizării pot fi
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
ducem o viață socială cvasicarcerală. Și exemplele ar putea continua... Simpla extindere a „exercițiilor” de la Pitești asupra vieții noastre politice ar putea constitui (și poate, cine știe, chiar va fi) obiectul unei cărți Întregi. Este nevoie de o reconstruire a imaginarului nostru colectiv, care Înseamnă un efort coordonat și programatic - ceva de genul neopașoptismului propus de Adrian Marino -, pentru că și „piteștizarea” a fost un proces programatic și coordonat politic. Până când nu va exista voința politică (nu neapărat a partidelor politice) de
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
politică (nu neapărat a partidelor politice) de a realiza un asemenea proiect, el este aproape imposibil. Trebuie să ne refacem Încrederea unii În ceilalți, să ne reconstruim destinul cultural și politic, să ne reconstituim ca identitate, să reluăm controlul asupra imaginarului colectiv. Oricum procesul e inevitabil - dar până când nu vor fi expuși toți ofițerii de Securitate infiltrați În diversele instituții publice sau politice, până când valorile occidentale și principiile legalității nu vor deveni un bun comun, „restituirea” României românilor nu va fi
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
două tipuri de proiecte colective pe care le-am putea dezvolta mai departe. Ștefan Borbély și Marius Jucan propuneau un proiect maximal, În care am Încerca cu toții să lucrăm folosind o metodă anarhetipică, să identificăm niște interese comune În cercetarea imaginarului reunificabile sub conceptul de anarhetip. Sanda Cordoș și Horea Poenar susțineau, dimpotrivă, că acest concept nu poate fi preluat pur și simplu, că el rămâne produsul autorului său și că ar trebui să lucrăm un proiect minimal, În care fiecare
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
colectivă, un produs al intersubiectivității sociale, deci unul În care reflexele prea intens subiective sunt relativizate de Împărtășirea lor de către alți subiecți. „Locuri ale memoriei” vor fi deci toposurile - nume, obiecte și chiar locuri propriu-zise - care marchează hărțile invizibile ale imaginarului unei colectivități. A le desemna ca „amintiri” ar fi oarecum eronat, câtă vreme, spre deosebire de acestea, care evocă un trecut de care s-a produs separația psihologică și care a fost lăsat În urmă, ele jalonează devenirea În continuare, influențând deciziile
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
Braga: Dragi prieteni, Ovidiu Pecican ne oferă astăzi spre discuție conceptul de „loc al memoriei”. Vă propun să Încercăm să identificăm În ce măsură el oferă atât istoricilor, cât și altor cercetători, din alte domenii și discipline, o metodă de abordare a imaginarului, a imaginarului social-istoric, o metodă care să se Încadreze În panoplia mai largă a abordărilor și hermeneuticilor pe care Încercăm să le definim În cadrul Centrului. Aș Începe eu această discuție (dacă Îmi permiteți să-mi asum rolul de spărgător de
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
prieteni, Ovidiu Pecican ne oferă astăzi spre discuție conceptul de „loc al memoriei”. Vă propun să Încercăm să identificăm În ce măsură el oferă atât istoricilor, cât și altor cercetători, din alte domenii și discipline, o metodă de abordare a imaginarului, a imaginarului social-istoric, o metodă care să se Încadreze În panoplia mai largă a abordărilor și hermeneuticilor pe care Încercăm să le definim În cadrul Centrului. Aș Începe eu această discuție (dacă Îmi permiteți să-mi asum rolul de spărgător de gheață) cu
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
În care am Încerca să construim cu toții, În jurul unui concept central, cel de anarhetip, și un proiect minimal, În care fiecare și-ar dezvolta propriile idei, unitatea fiind dată nu de metodă, ci doar de convergența preocupărilor noastre legate de imaginar. Cum spuneam, proiectul maximal se baza pe conceptul de anarhetip. Din această perspectivă (desigur, tot la obsesia mea ajung), eu aș constata că demersul lui Ovidiu este un demers arhetipal. Și acum aș vrea repede să-l liniștesc pe Ovidiu
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
fi o esență metafizică În genul Ideilor lui Platon; o a doua, conform căreia arhetipul a fost conceput ca un pattern mental În sensul lui Jung; și o a treia, după care arhetipurile sunt niște invarianți, niște locuri comune ale imaginarului, ale culturii umane. Așadar, Ovidiu, ca să te liniștesc În privința unor posibile conotații metafizice, platoniciene sau jungiene ale arhetipului, la care ai rezerve, definesc arhetipul În sens de loc comun, de loci, de topoi ai unei culturi. Pe de altă parte
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
ca Întrebările să alunece În niște locuri comune, aș vrea să le formulez. Vreau să te Întreb, Ovidiu, termenul locuri ale memoriei trebuie Înțeles ca un cronotop istoric? Apoi, Întrucât tu explici locurile memoriei ca incluzând nume, obiecte, spații din imaginarul unei colectivități, ai putea să dai o exemplificare pe imaginarul românesc, prin care să concretizezi lucrurile acestea? Ovidiu Pecican: Pentru prima Întrebare, răspunsul este simplu: nu! Apoi, mă lăsați să citesc un exemplu? E o modestă aplicare la universul românesc
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
să le formulez. Vreau să te Întreb, Ovidiu, termenul locuri ale memoriei trebuie Înțeles ca un cronotop istoric? Apoi, Întrucât tu explici locurile memoriei ca incluzând nume, obiecte, spații din imaginarul unei colectivități, ai putea să dai o exemplificare pe imaginarul românesc, prin care să concretizezi lucrurile acestea? Ovidiu Pecican: Pentru prima Întrebare, răspunsul este simplu: nu! Apoi, mă lăsați să citesc un exemplu? E o modestă aplicare la universul românesc a Învățăturilor lui Pierre Nora. Câteva elemente de mitologie profană
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
fie că Îl devorează În combinație cu o zeamă iute, de ardei (faimoasele „ciuști” oltenești și muntenești), fie că intră În combinație cu diversele saramuri de pește de pe Valea Dunării ori din Deltă. Datorită omniprezenței sale, mămăliga a populat și imaginarul cult al românilor: proza lui Liviu Rebreanu, Moromeții lui Marin Preda, poezia lui Coșbuc și a celorlalți autohtoniști conțin pagini esențiale dintr-o posibilă antologie a mănăligii. Pe seama acesteia s-ar putea concepe chiar și o mitologie a mămăligii, cu
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
Cesereanu: Vorbești uneori despre memorii colective paralele, alteori de memorii colective intersectate. Evident, când sunt intersectate au un punct comun, când nu, memoriile nu sunt legate prin nimic, ci Își sunt opuse. Dar poți să ne dai un exemplu pe imaginarul românesc? Ovidiu Pecican: Da, de pildă și Biserica Ortodoxă, și Biserica Unită au fost de acord că la 1 decembrie 1918 s-a produs un eveniment fundamental pentru poporul român și pentru România. Cred că nu mă poate contrazice nimeni
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
insulă compactă, un mic continent unitar, sau un arhipelag de insule, de vârfuri care alcătuiesc o masă terestră foarte dispersată? Așadar, ceea ce iese la suprafață este un bloc masiv sau un arhipelag dispersat? Sanda Cordoș: Poate iese o pietricică. Cu imaginarul meu, eu nu pot să văd apele acelea Învolburate - eu văd un pârâu de munte, stai În vâltoare și atunci ce vezi dedesubt? Pietricele. Ruxandra Cesereanu: Eu văd o barieră de corali. Corin Braga: Și iată un active research! Fiecare
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
de o istorie În sens arhetipal, nu În sens metafizic, ci În sensul unei istorii centrate, care construiește un sens unic, hegelian. Pe când dacă avem de-a face cu o istorie a unor insule de Întâmplări, a unor fragmente de imaginar colectiv... Ovidiu Pecican: O istorie de istorii... Corin Braga: ...atunci istoriografia pe care o practici nu mai este una de tip modern, ci inovează practica istorică românească, introducând un demers postmodern. E adevărat, poate că acești termeni sunt și ei
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
unei viziuni privind aclimatizarea locală a instituțiilor la democrație, de unde renașterea societății civile, nu În ultimul rând articularea unei concepții privind rolul statalității și al națiunii, azi. În aceeași ordine, intenționez să cuprind și aspecte ce depind de imagine și imaginar În schimbarea discursului Puterii, de la stalinism la național-comunism, trecând prin măștile tranzitorii ale centralismului democratic, etatismului paternalist, În promulgarea unei societăți de tranziție În care modelul liberal democrat a fost și cred că Încă este doar o referință imagologică controlată
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
relativă tranziție socială și culturală, pregătită Încă Înainte de 1990, și că etalonarea acestei tranziții În raport cu standardele europene ori internaționale este necesară, cu atât mai mult cu cât, din punctul de vedere al unei analize culturale, investigarea unei asemenea tranziții reliefează imaginarul cultural românesc și idealismul social, pe care le consider sursa reală de proiectare a unei schimbări sociale de durată. În același loc al premisei, e poate util să subliniez că preocuparea pentru tranziția românească reprezintă de fapt un aspect al
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
ar trebui să existe o mai atentă supraveghere a modalității În care ideologicul motivează Încrederea intelectualilor În abordarea moștenirii culturale, fie În reiterarea unei linii tradiționaliste, fie În deconstruirea ei. De aceea, cu toată rezerva eclectismului pluridisciplinar ce caracterizează abordarea imaginarului, Înclin să cred că investigarea culturală propusă de hermeneutica imaginarului poate da seama cu acuratețe de tranziția culturală, În sensul de a urmări morfologiile culturale și politice În schimbările lor. Termenul morfologie poate trimite la o anumită viziune organicistă, pe
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
În care ideologicul motivează Încrederea intelectualilor În abordarea moștenirii culturale, fie În reiterarea unei linii tradiționaliste, fie În deconstruirea ei. De aceea, cu toată rezerva eclectismului pluridisciplinar ce caracterizează abordarea imaginarului, Înclin să cred că investigarea culturală propusă de hermeneutica imaginarului poate da seama cu acuratețe de tranziția culturală, În sensul de a urmări morfologiile culturale și politice În schimbările lor. Termenul morfologie poate trimite la o anumită viziune organicistă, pe care o găsim În filosofia istoriei de sorginte hegeliană. Fără
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
un eufemism, sinuoasă și indecisă, punând sub semnul Îndoielii chiar sensul tranziției, gradul de implicare/participare la un proces european numit tranziție. Geografia culturală și legătura ei cu geopolitica - vezi studiile de imagologie politică ce interesează de asemenea crearea unui imaginar cultural politic - dovedesc În cazul modelului cultural românesc variații considerabile. Dacă de Martonne considera România o țară central-europeană, planurile sovieticului Valev (1964) contau pe statutul României de țară agrară, Înapoiată, iar Huntington despărțea Transilvania de restul țării, pe considerentul că
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
religioase, ci a unei forme culturale de afirmare a politicului. Daniel Barbu face o interesantă distincție Între credință și lege În practica ortodoxiei românești, arătând convingător că ea a fost mai puțin o credință, cât o „lege”, interpretată apoi În imaginarul românesc ca „lege a pământului”. De asemenea, superficialitatea educației religioase propriu-zise face ca modelul religios ortodox să fie referențial doar pentru o elită, nicidecum pentru mase, care vor confunda mereu credința religioasă cu credincioșenia, iar pe acestea două cu Încrederea
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
proprietatea individuală la români nu a fost nicicând descrisă ca fiind tipică unei „clase de mijloc”, ceea ce comportă cel puțin două consecințe: prima asupra polarizării sociale, a doua asupra comportamentului individual și conceptual de muncă, adică valorizarea simbolică a muncii. Imaginarul românesc modern este bogat În dovezi că nu evaluează munca drept mijloc de promovare socială și nici de acumulare legală. După cum vom vedea, o anume Încredere În fatalism, șansă ori noroc și negociere (târguială) determină individualismul comportamentului cultural autohton. Cred
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
diferă În accepțiunile curente de azi. Sunt de părere că o discuție despre românul „generic” are ca miză modelul cultural autohton și că o privire diacronică asupra variantelor acestui român generic merită atenția cititorului, tocmai pentru a se sesiza construcția imaginarului sub formulările imagologice. „Noutatea” omului este o teză adânc Înrădăcinată În fundamentarea religioasă a culturii europene, și ea nu a dispărut, chiar după așa-zisul „sfârșit al istoriei”. Ne putem Întreba, desigur, de ce avem nevoie de „noutatea omului”. La această
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
modelului cultural românesc. Nu știm dacă este una impusă ori resimțită dinăuntru, autentic. Probabil este un compromis istoric Între cele două, după școlile de gândire ale intelectualilor care susțin aceste poziții. Totuși, după dezvoltarea studiilor coloniale și a celor despre imaginar este dificil ca „victimei” culturale să i se restituie integral inocența, iar „agresorului” cultural european să i se citească actul de acuzare al civilizării ca joc al ierarhiilor de putere. „Europenizarea” secolului al XIX-lea este continuată azi de o
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]