3,752 matches
-
mai mult că, hulit, criticat, denigrat, Marx nu poate fi alungat din oricare istorie a sociologiei fără a văduvi înțelegerea parcursului său în timp. Toate acestea ne spun că în opera lui Marx nu putem detașa o sociologie, pretinsa sociologie marxistă (vezi apărătorii acestui punct de vedere, Georges Gurvitch, Ștefan Costea, Theodor Geiger etc.), ci contribuții importante care au favorizat sporirea solidității interpretării vieții sociale. Marx a deschis noi orizonturi de analiză și totodată căile prin care acestea pot fi apropiate
by Dumitru Popovici [Corola-publishinghouse/Science/972_a_2480]
-
Adorno, Max Horkheimer și alți reprezentanți ai Școlii de la Frankfurt, școala neo-marxistă datorează lui Simmel o mare parte din construcțiile lor. Filosofia modernă germană, de la Nicolai Hartmann la Martin Heidegger, își află filonul principal în gândirea lui Simmel. o Filosoful marxist Georg Lukacs și hegelianul Ernst Bloch, filozoful existențialist Martin Buber, filozoful și sociologul Max Scheler, istoricul Bernhard Groethuysen sunt datori ideatic lui Simmel. o Contemporanii săi, Durkheim și Max Weber, i-au citit principalele lucrări, iar ideile sale despre oraș
by Dumitru Popovici [Corola-publishinghouse/Science/972_a_2480]
-
baza pe care se organizează întreg sistemul social, este infrastructura tehnico-economică pe care se grefează suprastructuri ideologice și instituționale. Modul de producție este constituit el însuși din două ansambluri de relații: forțele de producție și relațiile de producție. În concepția marxistă asupra istoriei (materialismul istoric) oamenii își determină viața, domină natura, dezvoltînd așa-zise forțe productive. Forțele productive cuprind condițiile naturale, oamenii înșiși și mai ales tehnologiile și utilajele. În fapt, ele regrupează într-o relație dialectică subiecții sociali și mijloacele
[Corola-publishinghouse/Science/1553_a_2851]
-
a treia cale, noul centru, un document politic de mare semnificație. Această inițiativă marchează o glisare spre centru a social-democrației tradiționale și ocuparea unui nou spațiu politic, prin renunțare la cel al stîngii moderne europene, la socialism și la tezele marxiste ca fundament doctrinar. Este vorba, în același timp, despre o recunoaștere a noilor realități, despre o nouă victorie a marilor idei și credințe liberale. Capitalismul ca sistem politic și economic de piață, întreprinderea ca matrice creatoare de avuție și individul
[Corola-publishinghouse/Science/1553_a_2851]
-
ne-a adus criza, prin intermediul celebrelor "baloane financiare", care susțineau cererea de consum și piețele financiare internaționale și care acum s-au spart, dar tot el a asigurat creșterea economică generală din ultimele decenii. Deci, nu este cazul să devenim marxiști. Marx însuși a prevăzut foarte devreme succesul globalizării capitaliste din ultimele decenii. Dar a prevăzut și mulți dintre factorii sau contradicțiile menite să dea naștere actualei crize economice globale. Dezvoltarea capitalismului spunea el ar reprezenta, inevitabil, "pregătirea drumului către crize
[Corola-publishinghouse/Science/1553_a_2851]
-
constituirea Școlii franceze de analiză a discursului (Jean Dubois, Maurice Tournier, Michel Foucault), imediat după 1968. La intersecția a trei direcții de analiză: (a) tradiția filologică, ce asociază studiul textelor și istoria; (b) practica școlară a "explicării textului"; (c) perspectiva marxistă asupra textelor scrise și a condițiilor lor de producere, analiza discursului devine interdisciplinară, situîndu-se în domeniul științelor umaniste și sociale. Școala franceză de analiză a discursului s-a dezvoltat în jurul "obiectului de analiză", fiind deja recunoscute două generații: (1) prima
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]
-
ca avînd trei surse de bază: 1) analizele gramaticale concepute de G. Guillaume, ce vizează o concepere dinamică a proceselor lingvistice, dar care sînt orientate într-un cadru realist, 2) abordarea filozofică a practicii de către fenomenologie și analiza de către dialectica marxistă a proceselor de producție, 3) accepțiunea dată de psihanaliză subiectului discursului. De la primul din aceste curente, au fost reținute, pe lîngă propunerile particulare (precum cele privind analiza determinanților sau tipurile verbale), o problematică ce favorizează cercetările care privesc modalizarea și
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]
-
Sorbonne nouvelle, Paris, 2006; (în colab. cu Rosier, Laurence) La langue française. Passions et polémiques, Vuibert, Paris, 2008; Langage et morale. Une éthique des vertus discursives, Lambert-Lucas, Limoges, 2013; Le discours pornographique, La Musardine, Paris, 2014. Michel PÊCHEUX (1938-1983), filozof marxist francez, continuator al lui Louis Althusser, specialist în analiza discursului. Lucrări de referință: Analyse automatique du discours, Dunod, Paris, 1969; Les Vérités de La Palice, Maspéro, Paris, 1975; (în colab. cu Gadet, Françoise), La langue introuvable, Maspero, Paris, 1981. Charles Sanders
[Corola-publishinghouse/Science/84947_a_85732]
-
unui concept nu este însă o acțiune simplă: sunt circa 80 de concepte care se referă la relația om-mediu-economie și la evoluția acesteia, formulate în cadrul unor abordări din perspective diferite, care s-au succedat în procesul de conceptualizare economică. Teoria marxistă a valorii muncii nu recunoaște ca natura să aibă valoare; natura este considerată ca sursă de resurse naturale și materiale, care trebuie exploatate în interesul producției. Economia neoclasică, dezvoltată în a doua jumătate a secolului XIX, a tratat utilizarea naturii
Abordarea entropică a valorificării resurselor naturale De la principii la strategie by Florina Bran; Carmen Valentina Rădulescu; Gheorghe Manea; Ildikó Ioan () [Corola-publishinghouse/Science/212_a_182]
-
de a arăta "compasiune pentru oamenii care muncesc din greu"3 în sfera societății civile. În al doilea rînd, conceptul de societate civilă a fost folosit pentru a aprofunda analiza particularităților capitalismului japonez. Fără a menționa acest lucru, școala japoneză marxistă de studii ale societății civile a dezvoltat o versiune inițială a ceea ce mai tîrziu avea să se numească "argumentul valorilor asiatice". Autorii au evidențiat supraviețuirea în Japonia de azi a unor neobișnuit de puternice sentimente premoderne, cum ar fi comunalismul
by John Keane [Corola-publishinghouse/Science/1061_a_2569]
-
să-și poată realiza un maximum de potențial prin munca lor, în colaborare cu ceilalți reprezentanți ai societății. Socialismul trebuie să fie socialism auto-administrat. *** Prima fază a renașterii contemporane a societății civile a avut o durată scurtă. Deși școala japoneză marxistă de studii asupra societății civile a atras unele controverse, ea s-a limitat la țara de origine. Influența acesteia a fost scăzută și s-a datorat în mare măsură faptului că discuția despre socialismul auto-administrat a redus sau chiar a
by John Keane [Corola-publishinghouse/Science/1061_a_2569]
-
foarte problematică, în special pentru că are în comun cu marxismul clasic o anumită credință în obiectivul de a crea o societate comunistă fără diviziuni între clase și deci lipsită de diviziunea modernă dintre stat și societatea civilă. În măsura în care școala japoneză marxistă de studii asupra societății civile a fost, în ultimă instanță, atrasă de visul de a aboli societatea civilă prin societatea civilă, ea a fost subminată de dependența profundă de metoda gramsciană, care pune accent pe importanța tactică a instituțiilor nestatale
by John Keane [Corola-publishinghouse/Science/1061_a_2569]
-
a ajuns un sinonim posibil pentru asociații voluntare, diversitate și libertate, cînd este, de fapt, mai bine folosit pentru a descrie și a judeca "logica totalizatoare și puterea coercitivă a capitalismului". Wood a recunoscut implicit ideea normativă că toți socialiștii, marxiști sau nemarxiști, ar trebui să susțină "principiile legalității, ale libertății de exprimare și de asociere, precum și protecția sferei "nestatale" contra incursiunilor realizate de către stat". Dar, argumenta Wood, aceste principii sînt deja specificate și incluse în abordarea marxistă, a cărei adevărată
by John Keane [Corola-publishinghouse/Science/1061_a_2569]
-
că toți socialiștii, marxiști sau nemarxiști, ar trebui să susțină "principiile legalității, ale libertății de exprimare și de asociere, precum și protecția sferei "nestatale" contra incursiunilor realizate de către stat". Dar, argumenta Wood, aceste principii sînt deja specificate și incluse în abordarea marxistă, a cărei adevărată forță constă în insistența puternică pe faptul că însăși diviziunea dintre societatea civilă și stat vorbește despre capitalism. Wood s-a dovedit a fi visul oricărui preopinent. Împotriva atacului meu inițial, că discursul marxist asupra societății civile
by John Keane [Corola-publishinghouse/Science/1061_a_2569]
-
incluse în abordarea marxistă, a cărei adevărată forță constă în insistența puternică pe faptul că însăși diviziunea dintre societatea civilă și stat vorbește despre capitalism. Wood s-a dovedit a fi visul oricărui preopinent. Împotriva atacului meu inițial, că discursul marxist asupra societății civile moderne este inspirat de o gîndire monistă, reducționistă și economică, ea a insistat asupra punctului care era cel mai vulnerabil: relațiile de exploatare și de dominație bazate pe proprietate "constituie în mod ireductibil societatea civilă, nu ca
by John Keane [Corola-publishinghouse/Science/1061_a_2569]
-
a categoriei statului, dar continuă prin a susține (corect) că statul este un concept plin de sens doar dacă este folosit în conjuncție cu "societatea civilă" și vice versa. Distincția stat-societate civilă este apoi folosită pentru a critica anumite direcții marxiste care fie au ignorat distincția, fie au limitat-o (ca în interpretarea dată de Ellen Meiksins Wood) la un model bază-suprastructură, pur economic. Urmîndu-l pe Poulantzas, Neocleous propune ideea că statele au o "putere constitutivă" asupra societății civile. Statul nu
by John Keane [Corola-publishinghouse/Science/1061_a_2569]
-
îndoială că aceste interpretări neomarxiste ale relațiilor moderne stat-societate civilă conțin anumite aprecieri utile. Ele ne amintesc că libertatea politică, după cum pleda Marx împotriva lui Bruno Bauer și a altora, nu este același lucru cu libertatea socială. Prezentarea de inspirație marxistă mai evidențiază, în mod corect, împotriva lui Paine, Forster și a altora, că rețelele de grupuri existente în societățile civile moderne nu sînt în întregime "naturale", ca și cum astfel ar putea evita cerințele timpului și ar funcționa doar în baza unor
by John Keane [Corola-publishinghouse/Science/1061_a_2569]
-
că economismul abordărilor neomarxiste, afirmațiile lor despre o "clasă universală" și acceptarea explicită (exprimată de Neocleous) a "mitului armoniei colective" trebuie respinse toate. Să analizăm aceste trei deficiențe mai în detaliu. Cei care sînt atrași de anumite versiuni ale interpretării marxiste explică relațiile de putere din societățile civile mai ales în termenii forțelor și relațiilor de producție. Timpurile moderne sînt analizate în termenii dihotomiei dintre structurile economice sau politice (și ideologice), una simplificatoare între ideal-tipuri. Complexitatea instituțională a societății civile este
by John Keane [Corola-publishinghouse/Science/1061_a_2569]
-
a societății civile de către Marx i-a determinat pe el și pe cei care l-au urmat să ignore potențialul democratic al tipurilor de asociații ale cetățenilor, prețuite de Paine și de Tocqueville. Lipsa de respect sau de entuziasm a marxiștilor pentru mecanisme cum sînt presa independentă, libertatea de asociere și dreptul de vot care au fost interpretate de Marx ca "forma" prin care numai puterea burgheză se consolidează, și nu ca o condiție necesară unei democrații postburgheze a făcut ideea
by John Keane [Corola-publishinghouse/Science/1061_a_2569]
-
pentru mecanisme cum sînt presa independentă, libertatea de asociere și dreptul de vot care au fost interpretate de Marx ca "forma" prin care numai puterea burgheză se consolidează, și nu ca o condiție necesară unei democrații postburgheze a făcut ideea marxistă de socialism vulnerabilă la dictatura politică; a încurajat transmiterea ei în mîinile revoluționarilor care disprețuiau "libertatea burgheză". Încurajat de ideea lui Marx că "nici unul din așa-numitele drepturi ale omului [egalitate, libertate, siguranță, proprietate] nu trece dincolo de omul egoist, omul
by John Keane [Corola-publishinghouse/Science/1061_a_2569]
-
de vreo teorie cuprinzătoare, ci de factori precum tradițiile istorice vii, tehnologia, structura relațiilor industriale, tipul de guvernare statală și abilitatea acelorași muncitori de a forma legături de solidaritate cu alte grupuri din societatea civilă. Și nu numai atît: dorința marxistă de a arunca distincția stat-societate civilă la coșul de gunoi al istoriei nu s-a întrebat niciodată dacă victoriile sociale ale muncitorilor contra patronilor n-ar fi putut duce la democratizarea instituțiilor de stat, la menținerea și la reforma democratică
by John Keane [Corola-publishinghouse/Science/1061_a_2569]
-
orice societate complexă are nevoie de garanții contra abuzului de putere de stat și civilă, pentru a le împiedica să crească la proporții alarmante. Prin anticiparea unei "adevărate democrații", în care "funcțiile guvernului să devină simple funcții administrative"10, teoria marxistă (Neocleous și Wood, inclusiv) a azvîrlit o întreagă tradiție de gîndire asupra amplorii și a limitelor puterii de stat în muzeele preistoriei "burgheze". *** Ernest Gellner, în cartea sa Conditions of Liberty, furnizează un răspuns complex la atacurile marxiste contemporane asupra
by John Keane [Corola-publishinghouse/Science/1061_a_2569]
-
10, teoria marxistă (Neocleous și Wood, inclusiv) a azvîrlit o întreagă tradiție de gîndire asupra amplorii și a limitelor puterii de stat în muzeele preistoriei "burgheze". *** Ernest Gellner, în cartea sa Conditions of Liberty, furnizează un răspuns complex la atacurile marxiste contemporane asupra societății civile 11. Studiul lui Gellner este important și merită o atenție deosebită, în mare măsură pentru că acesta este cel mai bun exemplu recent în care este prezentată importanța fundamentală, în contemporaneitate, a perspectivei stat-societate civilă în științele
by John Keane [Corola-publishinghouse/Science/1061_a_2569]
-
vorbească despre societatea civilă în termeni economiști. Societatea civilă este văzută ca un tip de ordine socială în care "economia este separată de politic" și în care "economia este nu doar independentă, ci și dominantă". În legătură cu ridiculizarea liberalismului "burghez" de către marxiști, Gellner răspunde la modul liberal-zeflemitor: "Marxismul a ridiculizat statul burghez ca fiind doar un fel de comitet executiv al burgheziei; faptul că acest lucru a devenit posibil este, poate, cea mai mare realizare socială pe care omenirea a atins-o
by John Keane [Corola-publishinghouse/Science/1061_a_2569]
-
schimburilor europene largi între cetățeni ale căror opinii sociale și politice sînt predominant pluraliste și democrate este cea mai remarcabilă și cea mai puțin comentată caracteristică a Europei contemporane. În cadrul acestor schimbări există puține urme ale politicii luptei de clasă marxiste și ale visurilor din secolul al XIX-lea de abolire a instituțiilor de stat, iar naționalismul este considerat o anatemă. În schimb, există o încredere profundă că Europa, de la Atlantic la Urali, și poate chiar lumea de dincolo de ea, va
by John Keane [Corola-publishinghouse/Science/1061_a_2569]