121,510 matches
-
trece anul. Ii spui și pare să-l surprindă: Și-a strâns sprâncenele mirare... Se uită poate și-n oglindă Și-ntreabă: Cine-i ăsta, frate? Îți scriu rețete păsărește C-o mutră doctă și funebră, Când opera dacă-ți trăiește Tu faci, scriind-o, ca de febră. Apar noi undițe, năvoduri De-a pescui greșeli - și, poate, În papură să cauți noduri Devine-o specialitate. Așa-i cu gintea criticastră: Cu ea, și-aprind doar paie-n cap Cei ce
[Corola-publishinghouse/Science/2301_a_3626]
-
la puterea de decizie în guvernarea grupului. Consider că este posibil ca tendințe democratice să apară în aceste condiții. Un impuls către participarea democratică se dezvoltă din ceea ce am putea numi logica egalității. Pe parcursul perioadei îndelungate în care ființele umane trăiau împreună în grupuri mici și supraviețuiau vînînd și culegînd rădăcini, fructe și alte daruri ale naturii, fără îndoială că uneori, probabil adesea, au creat un sistem în care mulți dintre membrii inspirați de logica egalității cei mai bătrîni sau mai
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
a unui număr substanțial de cetățeni au fost construite pe temeiuri atît de solide, încît, în afară de schimbări ocazionale, au rezistat timp de secole. Grecia. Grecia clasică nu era un stat în înțelesul nostru modern, un loc în care toți grecii trăiau într-un singur stat cu un singur guvern. Grecia era alcătuită din cîteva sute de orașe independente, împreună cu teritoriile care le înconjurau. Spre deosebire de Statele Unite ale Americii, Franța, Japonia și alte state moderne, așa-numitele state-națiune sau state naționale care au
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
nostru de vedere actual, adunările la care cetățenii romani aveau dreptul să participe și-au continuat întrunirile, ca și înainte, în orașul Roma în Forumul ale cărui ruine turiștii le pot vedea și astăzi. Însă pentru majoritatea cetățenilor romani care trăiau în teritoriile îndepărtate ale Republicii, orașul se afla la o distanță prea mare pentru a ajunge acolo fără eforturi și cheltuieli considerabile. În consecință, unui număr în creștere, și în cele din urmă copleșitor, de cetățeni, practic nu li se
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
de ce au sprijinit-o în trecut, sau cum au apărut sistemele democratice. Oamenii ar prefera democrația din mai multe motive. De exemplu, unii preferă democrația fără să se gîndească prea mult la ceea ce fac; în perioada și locul în care trăiesc, sprijinirea democrației ar putea fi ceva convențional sau tradițional. Unii ar putea spijini democrația întrucît consideră că sub conducerea unui guvernămînt democratic au mai mari șanse de a se îmbogăți, sau cred că politicile democratice le-ar deschide o carieră
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
poate distinge prin măsura în care își asigură acceptarea regulilor de către toți cei asupra cărora își reclamă jurisdicția, prin intermediul mijloacelor ei superioare de coerciție. Cînd oamenii discută despre "guvern", de regulă, ei se referă la guvernul statului sub jurisdicția căruia trăiesc. De-a lungul istoriei, cu rare excepții, statele și-au exercitat jurisdicția asupra populațiilor care ocupau un anumit teritoriu (sau în unele cazuri, nesigur sau contestat). Prin urmare, ne putem gîndi la stat ca la o entitate teritorială. Cu toate că în
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
avea mîinile aspre însemna o moarte garantată. În mod sigur, istoria regimurilor populare nu este lipsită de pete grave. Asemenea tuturor guvernămintelor, cele populare au acționat uneori nedrept sau cu cruzime asupra persoanelor din afara granițelor lor sau a persoanelor care trăiau în alte state străini, populații din colonii și așa mai departe. În această privință, guvernămintele populare nu s-au comportat mai rău față de cei din exterior decît guvernămintele nedemocratice, iar deseori au fost mai la înălțime. În unele cazuri, ca
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
să fie introdus eficient în întreaga lume. Dar cu toate că această problemă și soluția ei sînt importante, ele se află dincolo de subiectul micii noastre cărți. Ceea ce provoacă mai direct ideile și practicile democratice este răul cauzat de guvernămintele populare persoanelor care trăiesc sub jurisdicția lor și care sînt obligate să se supună legilor lor, dar cărora nu li se acordă dreptul de a participa la guvernare. Deși acești oameni sînt guvernați, ei nu guvernează. Din fericire, soluția acestei probleme este evidentă, dar
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
exclus! Democrația este în mod unic legată de libertate și din alt punct de vedere. 5. Numai un guvernămînt democratic poate oferi persoanelor o oportunitate maximă de a-și exercita libertatea de auto-determinare de a alege legile după care să trăiască. Nici o ființă umană normală nu se poate bucura de o viață satisfăcătoare dacă nu trăiește în asociere cu alte persoane. Însă a trăi în asociere cu alții are un preț: nu poți face întotdeauna ceea ce îți place. După ce ați părăsit
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
5. Numai un guvernămînt democratic poate oferi persoanelor o oportunitate maximă de a-și exercita libertatea de auto-determinare de a alege legile după care să trăiască. Nici o ființă umană normală nu se poate bucura de o viață satisfăcătoare dacă nu trăiește în asociere cu alte persoane. Însă a trăi în asociere cu alții are un preț: nu poți face întotdeauna ceea ce îți place. După ce ați părăsit copilăria, ați aflat o realitate fundamentală a vieții: ceea ce v-ar plăcea să faceți intră
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
o oportunitate maximă de a-și exercita libertatea de auto-determinare de a alege legile după care să trăiască. Nici o ființă umană normală nu se poate bucura de o viață satisfăcătoare dacă nu trăiește în asociere cu alte persoane. Însă a trăi în asociere cu alții are un preț: nu poți face întotdeauna ceea ce îți place. După ce ați părăsit copilăria, ați aflat o realitate fundamentală a vieții: ceea ce v-ar plăcea să faceți intră cîteodată în conflict cu ceea ce le-ar plăcea
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
ar duce la îndeplinire visul anarhismului. Dar experiența arată că unanimitatea autentică, neforțată, de durată se găsește rar printre oameni; consensul perfect și durabil este un țel de neatins. Așa că întrebarea noastră dificilă nu dispare. Dacă nu putem spera să trăim în armonie deplină cu toate celelalte ființe umane, în schimb am putea încerca să creăm un proces pentru a ajunge la hotărîri privind reguli și legi, care să satisfacă anumite criterii rezonabile. • Procesul va asigura ca, înaintea aprobării unei legi
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
nu se va obține unanimitatea, va fi adoptată legea cu cel mai mare număr de susținători. Veți observa că aceste criterii fac parte din procesul democratic ideal descris în capitolul anterior. Cu toate că procesul nu poate garanta tuturor membrilor că vor trăi efectiv conform unor legi alese de ei, el extinde autodeterminarea pînă la limitele sale posibile. Chiar dacă vă numărați printre membrii al căror vot a fost depășit și a căror opțiune este respinsă de majoritatea concetățenilor, v-ați putea da seama
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
printre membrii al căror vot a fost depășit și a căror opțiune este respinsă de majoritatea concetățenilor, v-ați putea da seama că procesul este mai echitabil decît oricare altul. În acest mod vă exercitați libertatea de auto-determinare alegînd să trăiți conform unei constituții democratice, și nu conform unei alternative nedemocratice. 6. Numai un guvernămînt democratic poate oferi o oportunitate maximă de exercitare a responsabilității morale. Ce înseamnă exercitarea responsabilității morale? Înseamnă că adopți principii morale și iei decizii conform acestora
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
pentru a reflecta, a delibera, a analiza și a cîntări alternativele și consecințele lor. A fi responsabil moral înseamnă a te autoguverna în privința alegerilor morale. Deseori aceste alegeri ne solicită mai mult decît am spera. Dar în măsura în care oportunitatea de a trăi conform unor legi aflate la propria alegere este limitată, și sfera de responsabilitate morală este limitată. Cum să fii responsabil pentru decizii pe care nu le poți controla? Dacă nu poți influența comportamentul oficialilor guvernamentali, atunci cum să fii responsabil
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
decizii pe care nu le poți controla? Dacă nu poți influența comportamentul oficialilor guvernamentali, atunci cum să fii responsabil pentru acest comportament? Dacă vă supuneți deciziilor colective, după cum sigur este cazul, și dacă procesul democratic vă maximizează oportunitatea de a trăi conform unor legi aflate la alegerea dumneavoastră, atunci procesul vă permite să acționați ca o persoană responsabilă moral, într-o măsură care nu vă poate fi oferită de nici o alternativă nedemocratică. 7. Democrația încurajează evoluția umană mai mult decît oricare
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
mai controversată decît oricare din celelalte. Veți observa că este o observație empirică, o pretenție privind fapte. În principiu, ar trebui să o putem testa cu ajutorul unei modalități adecvate de măsurare a "dezvoltării umane", comparînd dezvoltarea umană a oamenilor care trăiesc în regimuri democratice și a celor care trăiesc în regimuri nedemocratice. Dar sarcina este de o extremă dificultate. Prin urmare, chiar dacă există dovezi care să argumenteze afirmația, ar trebui să o privim ca pe o afirmație cu un foarte mare
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
că este o observație empirică, o pretenție privind fapte. În principiu, ar trebui să o putem testa cu ajutorul unei modalități adecvate de măsurare a "dezvoltării umane", comparînd dezvoltarea umană a oamenilor care trăiesc în regimuri democratice și a celor care trăiesc în regimuri nedemocratice. Dar sarcina este de o extremă dificultate. Prin urmare, chiar dacă există dovezi care să argumenteze afirmația, ar trebui să o privim ca pe o afirmație cu un foarte mare grad de probabilitate, dar nedovedită încă. Aproape fiecare
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
deschise cu ceilalți pe tema problemelor comune. La naștere majoritatea ființelor umane posedă potențialul de a-și forma aceste calități. Dacă și în ce măsură și le formează, depinde de multe circumstanțe, printre care se află și natura sistemului politic în care trăiesc. Numai sistemele democratice oferă condițiile în care calitățile menționate se pot pe deplin forma. Toate celelalte regimuri reduc, deseori drastic, limitele în care adulții pot acționa pentru a-și proteja interesele sau pentru a ține cont de interesele altora, a
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
decît oricare alternativă posibilă. 4. Democrația îi ajută pe oameni să își apere interesele fundamentale. 5. Numai un guvernămînt democratic poate oferi persoanelor o oportunitate maximă de a-și exercita libertatea de auto-determinare de a alege legile conform cărora să trăiască. 6. Numai un guvernămînt democratic poate oferi o oportunitate maximă de exercitare a responsabilității morale. 7. Democrația încurajează dezvoltarea umană mai mult decît oricare alternativă. 8. Numai un guvernămînt democratic poate încuraja un grad relativ ridicat de egalitate politică. 9
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
politice fundamentale; pe lîngă acestea, se bucură și de o sferă mai largă de libertate; ca cetățeni obțin mijloace de a-și proteja și promova cele mai importante interese personale; pot, de asemenea, participa la elaborarea legilor după care vor trăi; beneficiază de o sferă extinsă de autonomie morală și au prilejuri excepționale de dezvoltare personală. Dacă stabilim că democrația oferă aceste avantaje față de sistemele de guvernămînt nedemocratice, apar cîteva întrebări fundamentale: de ce ar trebui avantajele democrației limitate la anumite persoane
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
ne poate ajuta să aflăm care sînt instituțiile fundamentale care trebuie întărite, adîncite și consolidate. Deoarece toate sînt necesare democrației reprezentative moderne (democrație poliarhică) le putem privi de asemenea ca stabilind un nivel minim de democratizare. Cei dintre noi care trăiesc în democrațiile mai vechi, unde trecerea la democrație s-a petrecut acum cîteva generații și unde instituțiile politice enumerate în figura 6 sînt deja înrădăcinate, întîmpină o provocare diferită, dar la fel de dificilă. Căci, deși instituțiile sînt necesare democratizării, ele nu
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
cînd societatea americană s-a confruntat cu neînțelegeri mai profunde de natură culturală sau rasială, limitele pînă la care s-a îndeplinit acest proces au fost în scurt timp dezvăluite. În timpul ciocnirilor dintre populațiile de albi și populațiile băștinașe care trăiau de mult timp în Lumea Nouă, asimilarea a lăsat locul intervenției prin constrîngere, colonizării forțate, izolării față de nucleul societății. De asemenea, societatea americană n-a putut asimila mulțimea de sclavi afro-americani și nici pe urmașii acestora care, în mod ironic
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
indieni vorbesc una din celelalte treizeci și cinci de limbi distincte. Mai mult decît atît, indienii vorbesc douăzeci și două de mii de dialecte. Deși 80% din populație este hindusă (restul fiind în majoritate musulmani, făcînd excepție un singur stat, Keralo, unde trăiesc numeroși creștini), efectele unificatoare ale religiei hinduse sînt compromise de sistemul castelor prescris de hinduism pe la 1500 î.H. Ca și limba, sistemul împărțirii în caste duce la diviziuni adînci. Primul lucru care o demonstrează este că un număr mare
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]
-
în numeroase subcaste ereditare ale căror granițe sociale, rezidențiale și de multe ori și ocupaționale nu trebuie încălcate de membrii lor. India este una din cele mai sărace țări ale lumii. Din 1981 pînă în 1995, aproape jumătate din populație trăia dintr-un venit de mai puțin de un dolar american pe zi. Conform acestui indicator, numai patru țări ale lumii erau mai sărace. Între 1993-1994, mai mult de o treime din populația Indiei peste 300 milioane de oameni trăiau, după
Despre democraţie by Robert A. Dahl [Corola-publishinghouse/Science/1397_a_2639]