13,179 matches
-
indivizi de a acționa în așa fel încît o altă persoană sau alt grup de persoane să își facă o impresie greșită asupra a ceea ce se petrece. Părerea lui este că nu toți cei care induc în eroare spun și minciuni; exemplele variate de înșelătorii ce apar în viața de toate zilele, pe care el le oferă, demonstrează bogăția imaginației ființei umane, însă ne îndepărtează mult de scopul acestui studiu. Într-o lucrare amintită mai devreme, Chisholm și Feehan (1977) studiază
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
de înșelătorii ce apar în viața de toate zilele, pe care el le oferă, demonstrează bogăția imaginației ființei umane, însă ne îndepărtează mult de scopul acestui studiu. Într-o lucrare amintită mai devreme, Chisholm și Feehan (1977) studiază diferența dintre minciuni și înșelătorii. Ei identifică opt modalități prin care o persoană o poate induce în eroare pe alta, și concluzionează că numai două din aceste tipuri pot fi numite pe drept "minciuni". În același fel, în clasificarea pe care o aplică
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
mai devreme, Chisholm și Feehan (1977) studiază diferența dintre minciuni și înșelătorii. Ei identifică opt modalități prin care o persoană o poate induce în eroare pe alta, și concluzionează că numai două din aceste tipuri pot fi numite pe drept "minciuni". În același fel, în clasificarea pe care o aplică problemelor ce ar trebui luate în considerare de către oricine ar încerca să evite să fie înșelat, Jack Douglas (1976:57) face o distincție între ceea ce el numește "minciuni" și "eschivări", care
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
numite pe drept "minciuni". În același fel, în clasificarea pe care o aplică problemelor ce ar trebui luate în considerare de către oricine ar încerca să evite să fie înșelat, Jack Douglas (1976:57) face o distincție între ceea ce el numește "minciuni" și "eschivări", care sînt minciuni prin omisiune; acestea din urmă ar fi, după părerea sa, "minciuni indirecte" (Douglas 1976:59). Astfel Bok, și Montaigne înaintea ei, consideră intenția de a înșela o trăsătură specifică minciunii, în timp ce Chisholm și Feehan diferențiază
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
același fel, în clasificarea pe care o aplică problemelor ce ar trebui luate în considerare de către oricine ar încerca să evite să fie înșelat, Jack Douglas (1976:57) face o distincție între ceea ce el numește "minciuni" și "eschivări", care sînt minciuni prin omisiune; acestea din urmă ar fi, după părerea sa, "minciuni indirecte" (Douglas 1976:59). Astfel Bok, și Montaigne înaintea ei, consideră intenția de a înșela o trăsătură specifică minciunii, în timp ce Chisholm și Feehan diferențiază modalitățile de inducere în eroare
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
trebui luate în considerare de către oricine ar încerca să evite să fie înșelat, Jack Douglas (1976:57) face o distincție între ceea ce el numește "minciuni" și "eschivări", care sînt minciuni prin omisiune; acestea din urmă ar fi, după părerea sa, "minciuni indirecte" (Douglas 1976:59). Astfel Bok, și Montaigne înaintea ei, consideră intenția de a înșela o trăsătură specifică minciunii, în timp ce Chisholm și Feehan diferențiază modalitățile de inducere în eroare pe baza rezultatului acestora, cu alte cuvinte, pe baza eventualei direcții
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
distincție între ceea ce el numește "minciuni" și "eschivări", care sînt minciuni prin omisiune; acestea din urmă ar fi, după părerea sa, "minciuni indirecte" (Douglas 1976:59). Astfel Bok, și Montaigne înaintea ei, consideră intenția de a înșela o trăsătură specifică minciunii, în timp ce Chisholm și Feehan diferențiază modalitățile de inducere în eroare pe baza rezultatului acestora, cu alte cuvinte, pe baza eventualei direcții pe care o ia viziunea păcălitului asupra lucrurilor. Asemenea definiții care se înfiripă pornind de la analiza intențiilor mincinosului sau
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
intențiilor mincinosului sau a convingerilor celui păcălit ar putea mulțumi niște discuții filosofice pe subiectul moralei, însă într-un studiu sociologic nu este suficient să ne îndreptăm atenția numai asupra acestor două criterii. Michael Gilsenan (1976:191-192) subliniază faptul că: Minciuna ni se arată în plan social sub forma unei intenții anume atribuită unei persoane, indiferent dacă această intenție există "într-adevăr" sau nu. De exemplu, Hingley (1978:86-87) observă că atunci cînd le arată o clădire a Universității Oxford unor
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
induce în eroare. Acest gen de neînțelegeri apar mai ales atunci cînd se fac afirmații false care celui care le spune îi par inofensive, însă pe care ascultătorul le ia în mod eronat drept adevărate, și astfel se păcălește. O minciună spusă în viu grai poate constitui doar o parte dintr-un mesaj înșelător; e posibil ca mincinosul să se folosească, inconștient sau conștient, și de ceea ce în mod normal numim limbajul gesturilor, mărindu-și astfel șansele de a reuși să
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
ceea ce în mod normal numim limbajul gesturilor, mărindu-și astfel șansele de a reuși să inducă în eroare; pe de altă parte, anumite gesturi involuntare îl pot trăda pe cel care minte. Există și alternativa de a păcăli numai prin minciună și gesturi. Un exemplu fascinant al deosebirii dintre cum induc în eroare spusele cuiva și cum ne poate păcăli felul în care se spune ceva îl oferă Oliver Sacks (1986:76-80) relatînd reacția avută de cîțiva pacienți afazici, internați în
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
privesc figura unui politician care ține un discurs la televizorul lipsit de sonor. Deși unele înșelătorii, cum ar fi falsele piese de mobilă de antichitate sau pasele prefăcute în timpul unui meci de fotbal, nu implică neapărat actul de a minți, minciunile pot apărea în cadrul unui plan mai complex de inducere în eroare. Homer și Vechiul Testament oferă numeroase asemenea situații. Un exemplu din epoca modernă se găsește în "Programul de protejare a martorilor" al Statelor Unite. Acesta a oferit identități false nenumăratelor persoane
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
devenit mincinoși sponsorizați de Guvern, nu pentru că ei ar fi avut intenția de a face rău vecinilor sau colegilor de serviciu pe care i-au păcălit, ci pentru că aveau nevoie să păstreze secret faptul că identitățile lor false fuseseră inventate. Minciunile lor sînt doar rezultatul unei înșelătorii la scară mai largă. Unii dintre acești martori pot să fi mințit deseori la viața lor, însă nu este și cazul membrilor familiilor din care proveneau și pentru care faptul că erau obligați să
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
fi receptat în mod imprecis, fie intenționat sau nu. Totuși, varietatea contextelor oferă și o varietate a posibilităților de a induce în eroare. Vom dezbate acest subiect în capitolele următoare. În cele trei capitole care urmează voi prezenta informații asupra minciunilor care apar în diferite domenii ale vieții sociale, începînd cu cele unde minciunile sînt frecvente și de așteptat, și sfîrșind cu acelea în care se presupune că minciunile sînt mai rare și mai puțin de așteptat. În capitolul 5 vom
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
și o varietate a posibilităților de a induce în eroare. Vom dezbate acest subiect în capitolele următoare. În cele trei capitole care urmează voi prezenta informații asupra minciunilor care apar în diferite domenii ale vieții sociale, începînd cu cele unde minciunile sînt frecvente și de așteptat, și sfîrșind cu acelea în care se presupune că minciunile sînt mai rare și mai puțin de așteptat. În capitolul 5 vom studia modul în care normele culturale influențează tipurile de minciuni, iar în capitolul
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
capitolele următoare. În cele trei capitole care urmează voi prezenta informații asupra minciunilor care apar în diferite domenii ale vieții sociale, începînd cu cele unde minciunile sînt frecvente și de așteptat, și sfîrșind cu acelea în care se presupune că minciunile sînt mai rare și mai puțin de așteptat. În capitolul 5 vom studia modul în care normele culturale influențează tipurile de minciuni, iar în capitolul 6 modul în care minciunile sînt influențate de relația existentă între înșelător și păcălit. Capitolul
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
cu cele unde minciunile sînt frecvente și de așteptat, și sfîrșind cu acelea în care se presupune că minciunile sînt mai rare și mai puțin de așteptat. În capitolul 5 vom studia modul în care normele culturale influențează tipurile de minciuni, iar în capitolul 6 modul în care minciunile sînt influențate de relația existentă între înșelător și păcălit. Capitolul 7 se oprește asupra auto-amăgirii, cînd mincinosul și naivul sînt una și aceeași persoană. Tehnicile artei de a minți și de a
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
așteptat, și sfîrșind cu acelea în care se presupune că minciunile sînt mai rare și mai puțin de așteptat. În capitolul 5 vom studia modul în care normele culturale influențează tipurile de minciuni, iar în capitolul 6 modul în care minciunile sînt influențate de relația existentă între înșelător și păcălit. Capitolul 7 se oprește asupra auto-amăgirii, cînd mincinosul și naivul sînt una și aceeași persoană. Tehnicile artei de a minți și de a detecta minciunile și modul în care se deprind
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
în capitolul 6 modul în care minciunile sînt influențate de relația existentă între înșelător și păcălit. Capitolul 7 se oprește asupra auto-amăgirii, cînd mincinosul și naivul sînt una și aceeași persoană. Tehnicile artei de a minți și de a detecta minciunile și modul în care se deprind acestea sînt analizate în capitolul 8. În capitolul 9 vom studia noțiunea de ficțiune, ca un exemplu de afirmații neadevărate care nu au scopul de a induce în eroare. În ultimele două capitole vom
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
8. În capitolul 9 vom studia noțiunea de ficțiune, ca un exemplu de afirmații neadevărate care nu au scopul de a induce în eroare. În ultimele două capitole vom vedea cum un număr considerabil de scriitori au analizat ideea de minciună și au încercat să-i structureze geneza și modul de acțiune în viața socială. 2 Unde apar minciunile O DIVERSITATE DE DOMENII Domnișoara Shute, un personaj ce apare într-o colecție de povestiri din secolul nouăsprezece intitulată Experiențele unui irlandez
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
scopul de a induce în eroare. În ultimele două capitole vom vedea cum un număr considerabil de scriitori au analizat ideea de minciună și au încercat să-i structureze geneza și modul de acțiune în viața socială. 2 Unde apar minciunile O DIVERSITATE DE DOMENII Domnișoara Shute, un personaj ce apare într-o colecție de povestiri din secolul nouăsprezece intitulată Experiențele unui irlandez (Somerville și Ross 1944:97), atrage atenția asupra diferenței între a înșela în timp ce cumperi sau vinzi un cal
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
este condamnabil să oferi din proprie iniîiativă un pont avînd intenții de a înșela, în timp ce, dacă ți se cere sfatul și oferi informații false, actul este privit cu indulgență. Jocurile de cărți și caii arată modul în care atitudinea față de minciună poate să difere în funcție de domeniul vieții sociale. În acest capitol și în cele două care urmează vom examina pe rînd diversitatea domeniilor pentru a ne da seama ce fel de minciuni se spun și cum sînt ele privite. Fiecare domeniu
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
cărți și caii arată modul în care atitudinea față de minciună poate să difere în funcție de domeniul vieții sociale. În acest capitol și în cele două care urmează vom examina pe rînd diversitatea domeniilor pentru a ne da seama ce fel de minciuni se spun și cum sînt ele privite. Fiecare domeniu al vieții sociale are cerințe specifice asupra sincerității. Nu ne putem aștepta ca o persoană să spună adevărul în privința relației sale cu soțul sau soția, cu părinții sau copiii. Nu pentru că
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
de elemente aparținînd fie spațiului concret, fie timpului ca epocă, fie limbajului. De exemplu, arhitectura tribunalelor și ținuta oamenilor legii pot sugera eventualilor privitori, în cazul în care aceștia sînt la curent cu normele culturale, că între pereții acelor clădiri minciuna este aspru pedepsită și combătută. Aceleași indicii concrete apar și în cazul clădirilor parlamentare sau a bisericilor. Campaniile electorale, cu regulile lor specifice, sînt delimitate strict de indici temporali, iar în conversațiile obișnuite expresiile ieșite din comun semnalează o schimbare
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
și combătută. Aceleași indicii concrete apar și în cazul clădirilor parlamentare sau a bisericilor. Campaniile electorale, cu regulile lor specifice, sînt delimitate strict de indici temporali, iar în conversațiile obișnuite expresiile ieșite din comun semnalează o schimbare în atitudinea față de minciună sau adevăr. Probabil că există și o mulțime de alte indicii; îmbrăcămintea lui Moș Crăciun este un exemplu evident de indiciu vestimentar. Haina roșie și barba sa albă indică faptul că părinții se așteaptă ca el să-i mintă pe
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]
-
este un exemplu evident de indiciu vestimentar. Haina roșie și barba sa albă indică faptul că părinții se așteaptă ca el să-i mintă pe copii. Micuții mai isteți își dau seama imediat că ceea ce li se spune sînt niște minciuni, însă un Moș Crăciun care se ia în serios ar trebui să nu precupețească nici un efort pentru a-i duce de nas. Nu toate minciunile sau evitările de a minți pot fi explicate în funcție de contextul social în care sînt spuse
by J. A. Barnes [Corola-publishinghouse/Science/1068_a_2576]