13,563 matches
-
numai, Creangă scoate câteva manuale și lucrări metodologice, menite a ușura și a eficientiza munca învățătorilor. Acești învățători-autori „căutau mijloace de predare mai bune pentru școala atât de înapoiată a vremii lor.” (13, p. 248 ) Din momentul în care Ion Creangă începe a lucra la abecedare împreună cu ceilalți colaboratori, se realizează schimbarea metodei de lucru, aceasta însemnând analiză pe text, decantarea lui, ținând seama de cuvinte și de expresivitatea lor. Aceste transformări duc la desăvârșirea stilului autorului principal, căci, „până în momentul
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
metodei de lucru, aceasta însemnând analiză pe text, decantarea lui, ținând seama de cuvinte și de expresivitatea lor. Aceste transformări duc la desăvârșirea stilului autorului principal, căci, „până în momentul alcătuirii abecedarelor nu se poate vorbi de stilul personal al lui Creangă ”(42, p. 33 ) Împreună cu doi dintre colegii mai vechi - C. Grigorescu și Gh. Ienăchescu - și cu alții dintre cei mai tineri - N. Climescu, V. Receanu și A. Simionescu - Creangă scoate în 1868, la Iași, celebrul abecedar Metoda nouă de scriere
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
alcătuirii abecedarelor nu se poate vorbi de stilul personal al lui Creangă ”(42, p. 33 ) Împreună cu doi dintre colegii mai vechi - C. Grigorescu și Gh. Ienăchescu - și cu alții dintre cei mai tineri - N. Climescu, V. Receanu și A. Simionescu - Creangă scoate în 1868, la Iași, celebrul abecedar Metoda nouă de scriere și cetire pentru uzul clasei I primară. „Cartea a avut mare succes. În 1893, cu a XXIII-a ediție ajunsese la 527000 exemplare vândute”(15, p. 139 ), apreciindu-se
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
și a scrisului în paralel, eliminându-se vechea metodă lancasteriană, care consta în studierea acestora separat. Se introduce metoda inductivă, care evita o ambiguizare și o pierdere reală de timp. În 1871, împreună cu C. Grigorescu, Gh. Ienăchescu și V. Răceanu, Creangă a tipărit un al doilea manual, Învățătorul copiilor, carte de cetit în clasele primarie cu litere, slove și buchi, cuprinzând învățături morale și instructive. Cartea era complexă, cu noțiuni din diverse sfere ale socialului, casă, școală, științe naturale, istorie, anatomie
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
socialului, casă, școală, științe naturale, istorie, anatomie, igienă, dorindu se o formare totală a școlarilor și sădirea în sufletul acestora a unor înclinații morale și estetice. Toate aceste trăsături puteau fi analizate folosindu-se ca suport texte literare ale lui Creangă, adaptate și transformate mereu, pentru a se obține o cât mai bună expresivitate a limbii. În acest sens stă mărturie o povestire a lui Th. D. Speranția, care ne prezintă o întâlnire de lucru pentru stabilirea textelor pentru Învățătorul copiilor
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
adaptate și transformate mereu, pentru a se obține o cât mai bună expresivitate a limbii. În acest sens stă mărturie o povestire a lui Th. D. Speranția, care ne prezintă o întâlnire de lucru pentru stabilirea textelor pentru Învățătorul copiilor. Creangă, preotul Gh. Ienăchescu, V. Receanu și Constantin Grigorescu erau la Ungheni și se strânseseră într-o casă pentru a selecta texte. Începe să citească Ion Creangă: „ Titlu: Inul și cămeșa. Ascultați? Da, ascultăm, zi-i. Ei! Inul și cămeșa: ... Din
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
Speranția, care ne prezintă o întâlnire de lucru pentru stabilirea textelor pentru Învățătorul copiilor. Creangă, preotul Gh. Ienăchescu, V. Receanu și Constantin Grigorescu erau la Ungheni și se strânseseră într-o casă pentru a selecta texte. Începe să citească Ion Creangă: „ Titlu: Inul și cămeșa. Ascultați? Da, ascultăm, zi-i. Ei! Inul și cămeșa: ... Din in ca și din cânepă, tot pânză se face... A!... stai, cum vine aice: Din in ca și din cânepă tot pânză se face?... Cum vi
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
Povestea nu se încheie aici, chiar dacă hazul și umorul ei e deja vădit. Nu! C. Grigorescu, Răceanu și preotul Ienăchescu își pierd după un timp răbdarea și pleacă în sat, beau bere și petrec până seara, când, amintindu-și de Creangă, se întorc la casa respectivă, sperând că totuși a plecat. „De la poartă încep s-o ia încet, calcă-n vârful degetelor. Merg și ascultă. Liniște! Ușa de la casă deschisă. S-a dus!... A plecat... Mai merg. S-apropie de ușă
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
Grigorescu și urcă pe prispă; dar atunci s-aude din casă: Din in ca și din cânepă, tot pânză se face.” (7, p. 165 ) Nu putem aprecia doza de realitate din această povestire, însă putem spune cu certitudine că Ion Creangă avea, dacă ne putem exprima astfel, o obsesie pentru acustica frazei, pentru ca totul să sune „curat românește”. Pentru textele pe care dorea să le tipărească, făcea probă cu elevii în clasă, judecând după auz efectul literar al stilului, punându-și
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
efectul literar al stilului, punându-și mâna pâlnie la ureche și spunându-le elevilor să repete ceasuri întregi cuvinte și fraze care nu i se păreau la locul lor. Pe lângă aceste două manuale școlare, de altfel cele mai impotrante, I. Creangă mai publică și Povățuitoriu la cetire prin scriere după sistema fonetică, în 1876, împreună cu Gh. Ienăchescu, prin aceasta răspunzând invitației ministrului Maiorescu de a elabora o metodică pentru clasa I primară, lucrarea fiind prima de acest gen de la noi din
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
prin scriere după sistema fonetică, în 1876, împreună cu Gh. Ienăchescu, prin aceasta răspunzând invitației ministrului Maiorescu de a elabora o metodică pentru clasa I primară, lucrarea fiind prima de acest gen de la noi din țară. Calitatea și eficiența manualelor lui Creangă, precum și măiestria sa didactică sunt apreciate și de Mihai Eminescu, revizor școlar la acea vreme. Aceștia se întâlnesc în 1875, când Eminescu remarcă, în cadrul unor conferințe ținute cu învățătorii din județul Iași, temeinicia „metodului legografic” al lui Creangă. Probabil în urma
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
manualelor lui Creangă, precum și măiestria sa didactică sunt apreciate și de Mihai Eminescu, revizor școlar la acea vreme. Aceștia se întâlnesc în 1875, când Eminescu remarcă, în cadrul unor conferințe ținute cu învățătorii din județul Iași, temeinicia „metodului legografic” al lui Creangă. Probabil în urma recomandării acestuia, Maiorescu îi va cere întocmirea metodicii. Se pare că Eminescu a dedus talentul de luminător al lui Creangă, evidențiind diferența de metodă ce transforma dresura în pedagogie, admirând empatia învățătorului, rolul practicii și anticipând astfel iminenta
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
1875, când Eminescu remarcă, în cadrul unor conferințe ținute cu învățătorii din județul Iași, temeinicia „metodului legografic” al lui Creangă. Probabil în urma recomandării acestuia, Maiorescu îi va cere întocmirea metodicii. Se pare că Eminescu a dedus talentul de luminător al lui Creangă, evidențiind diferența de metodă ce transforma dresura în pedagogie, admirând empatia învățătorului, rolul practicii și anticipând astfel iminenta dezvoltare a învățământului românesc. Nu este de neglijat o asemenea recomandare din partea cuiva care, instruit în străinătate, întrezărea pașii progresului, simțind și
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
de metodă ce transforma dresura în pedagogie, admirând empatia învățătorului, rolul practicii și anticipând astfel iminenta dezvoltare a învățământului românesc. Nu este de neglijat o asemenea recomandare din partea cuiva care, instruit în străinătate, întrezărea pașii progresului, simțind și înțelepciunea lui Creangă, căci, „Înțelepciunea înalță capul celui smerit și-l face să șadă între cei mari.”(11, Ecclesiastul, 11, 1 ) Este revelator acest fapt pentru conturarea trăsăturilor de caracter ale humuleșteanului, care își trăiește viața cu artă pură, dar simplă, adevăratele momente
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
și-l face să șadă între cei mari.”(11, Ecclesiastul, 11, 1 ) Este revelator acest fapt pentru conturarea trăsăturilor de caracter ale humuleșteanului, care își trăiește viața cu artă pură, dar simplă, adevăratele momente creatoare, însă, adevăratul nimb al artistului-învățător Creangă conturându-se la catedră, în fața elevilor, pe care îi considera copii ai sufletului său și încerca să-i conducă pe calea luminoasă a înțelepciunii. Diverse mărturii ale contemporanilor, colegi, prieteni, elevi, ne conturează un Creangă tată, un apostol al iubirii
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
însă, adevăratul nimb al artistului-învățător Creangă conturându-se la catedră, în fața elevilor, pe care îi considera copii ai sufletului său și încerca să-i conducă pe calea luminoasă a înțelepciunii. Diverse mărturii ale contemporanilor, colegi, prieteni, elevi, ne conturează un Creangă tată, un apostol al iubirii de oameni, un inovator,dar în aceeași măsură și un păstrător al opticii tradiționaliste din pedagogia vremii. Astfel, „înțelepțit” în spirit pur românesc „era desigur un om deosebit, o fire superioară și (...) un educator după
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
Humulești, de la care a moștenit, se pare, dragostea pentru copii și sufletul blând și înțelegător. Scopul final al pedagogiei sale era înțelegerea lecțiilor de către „băieții” lui și cultivarea unui spirit nobil, moral. Principiile bunei morale guvernau ideile pedagogice ale lui Creangă, iar pedepsele aplicate aveau scop de îndreptare. De fapt, la pedepse fizice recurgea dascălul Creangă foarte rar, „sfântul Neculai” fiind folosit doar în clipele de mânie, găsind, în schimb, metode din cele mai originale pentru ispășirea greșelilor de către elevii săi
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
Scopul final al pedagogiei sale era înțelegerea lecțiilor de către „băieții” lui și cultivarea unui spirit nobil, moral. Principiile bunei morale guvernau ideile pedagogice ale lui Creangă, iar pedepsele aplicate aveau scop de îndreptare. De fapt, la pedepse fizice recurgea dascălul Creangă foarte rar, „sfântul Neculai” fiind folosit doar în clipele de mânie, găsind, în schimb, metode din cele mai originale pentru ispășirea greșelilor de către elevii săi. Astfel, după cum povestește N. A. Bogdan, unui școlar ce-i luase altuia vreo treizeci de rechizite
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
îi spuneau elevii și poate nu era cuvânt care să îi sintetizeze mai bine construcția acestui dascăl, care impunea respect prin sine, prin zâmbetul său plin de bunătate și prin simpla mângâiere a creștetului elevilor săi. Nu este, oare, Ion Creangă prototipul, modelul de învățător ce s-a conturat în mintea elevilor din toate timpurile? O simplă privire asupra operelor ce evocă figuri de dascăli ne poate confirma această idee. Mihail Sadoveanu a avut în minte, poate, și figura humuleșteanului pe
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
avea un prisos de bunătate în el și pentru că în acest suflet era ceva din credința și din curățenia unui apostol”(44, p. 23 ). Nu pot fi întâmplătoare aceste relatări, ele părând a fi confirmate tocmai de amintirea numelui marelui Creangă, ca sursă de emoție plăcută pentru personajul învățător și pentru elevii săi. Putem analiza deopotrivă și imaginea altui dascăl, evocat în literatura română de Barbu Șt. Delavrancea, Domnul Vucea. Ar putea avea ceva în comun cu Ion Creangă dascălul mai
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
numelui marelui Creangă, ca sursă de emoție plăcută pentru personajul învățător și pentru elevii săi. Putem analiza deopotrivă și imaginea altui dascăl, evocat în literatura română de Barbu Șt. Delavrancea, Domnul Vucea. Ar putea avea ceva în comun cu Ion Creangă dascălul mai puțin agreat de elevii săi ? Nu credem. Totuși, ceea ce pare să le fie comună este deschiderea sufletelor școlarilor către Dumnezeu. Cu rugăciune își începea Creangă orele în „școlița” sa, și iată, cu rugăciune începe și învățătorul Vucea: „ne
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
Barbu Șt. Delavrancea, Domnul Vucea. Ar putea avea ceva în comun cu Ion Creangă dascălul mai puțin agreat de elevii săi ? Nu credem. Totuși, ceea ce pare să le fie comună este deschiderea sufletelor școlarilor către Dumnezeu. Cu rugăciune își începea Creangă orele în „școlița” sa, și iată, cu rugăciune începe și învățătorul Vucea: „ne rugam pentru minte, învățătură și sănătate, părinți și profesori.”(21, p. 228 ). Educarea în spirit religios a elevilor ocupa astfel un rol important la Creangă, însă religiozitatea
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
își începea Creangă orele în „școlița” sa, și iată, cu rugăciune începe și învățătorul Vucea: „ne rugam pentru minte, învățătură și sănătate, părinți și profesori.”(21, p. 228 ). Educarea în spirit religios a elevilor ocupa astfel un rol important la Creangă, însă religiozitatea sa nu îmbrăca o față habotnică. Avem în acest sens o amintire a elevului Cohos, de la o oră de citire, când acesta citi din carte propoziția „Cui să dau un ou roș?”. Creangă a pus și el întrebarea
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
astfel un rol important la Creangă, însă religiozitatea sa nu îmbrăca o față habotnică. Avem în acest sens o amintire a elevului Cohos, de la o oră de citire, când acesta citi din carte propoziția „Cui să dau un ou roș?”. Creangă a pus și el întrebarea clasei și i-a promis lui Cohos un ou roșu când va veni Paștele. A venit Paștele și a trecut, apoi a trecut și vacanța de vară, iar în prima zi de școală, băieții vin
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]
-
va veni Paștele. A venit Paștele și a trecut, apoi a trecut și vacanța de vară, iar în prima zi de școală, băieții vin să-i sărute mâna Domnului. „El îi dezmiardă pe rând, dar când ajunge în fața elevului Cohos, Creangă, consecvent făgăduinții sale, scoate două ouă roșii, dându-i unul lui și altul unui alt copil evreu și adresându-se clasei zise: Voi ați avut și acasă de sărbători!”(7, p. 193 ). Ce oare și-ar fi dorit mai mult
Ion Creangă sau arta de trăi by Ana-Maria Ticu () [Corola-publishinghouse/Science/1209_a_1921]