13,522 matches
-
exemplu, vițeii de aur din sanctuarele lui Israel de la Betel și, poate, Dan sunt indicii în favoarea cultului iconic în timpul epocii monarhice (1Rg 12,26-32; 2Rg 10,29; cf. Os 13,2); la fel, și menționarea chipului (pesel) zeiței Așera în templul din Ierusalim (2Rg 21,7) confirmă existența unui astfel de cult iconic. Din punct de vedere arheologic, pe parcursul întregii perioade a epocii Bronzului Târziu, pe teritoriul Palestinei sunt atestate foarte multe figuri iconice ale zeităților, în vreme ce în mileniul I î
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
în yahwism, pentru că e vorba de un argument a silentio, cu atât mai mult cu cât unele afirmații ale inscripțiilor asiriene ale regelui Sargon al II-lea cu privire la distrugerea Samariei ar putea fi interpretate ca devastare a statuilor divine din templul din Samaria (cf. Is 10,9-11; pentru textele asiriene cf. Becking, 1997, și diferit Na’aman, 1999). Concluzionând, ansamblul datelor biblice și arheologice inserate în contextul mai larg al monarhiilor antice din Orientul Apropiat pare să încline spre existența unei
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
a avea mai mult succes în această încercare, voi căuta să contextualizez informațiile textului biblic în cadrul arheologic al locurilor de cult conturat în paragraful precedent. În primul rând putem considera o certitudine faptul că preotul oficia cultul sacrificial pe altarul templelor și înainte de exil (2Rg 16,15; Lev 9), perioadă în care, probabil, oficierea sacrificiului de către preot a fost o sarcină vicarială regelui, fie pentru că multe texte extrabiblice îl confirmă pe rege ca oficiant al cultului prin excelență (cf. KAI 13
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
de cult ai zeului astral (KAI 225, liniile 1-2 și 226, linia 1, unde se găsește „kmr al [zeului] Șahar”). Alături de acești înalți oficiali de cult, Biblia citează un mare număr de persoane responsabile de sarcini auxiliare în slujirea la templu sau în desfășurarea actelor de cult din afara templului, precum pregătirea uleiurilor aromate (Ex 30,25), păzitori ai pragului (2Rg 25,18), cântăreți (Ps 68,26; 1Cr 6,18), bocitoare (Ez 8,14; Am 5,16) și multe altele, cărora nu
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
1-2 și 226, linia 1, unde se găsește „kmr al [zeului] Șahar”). Alături de acești înalți oficiali de cult, Biblia citează un mare număr de persoane responsabile de sarcini auxiliare în slujirea la templu sau în desfășurarea actelor de cult din afara templului, precum pregătirea uleiurilor aromate (Ex 30,25), păzitori ai pragului (2Rg 25,18), cântăreți (Ps 68,26; 1Cr 6,18), bocitoare (Ez 8,14; Am 5,16) și multe altele, cărora nu le putem menționa mai exact activitățile de cult
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
ebraică în timpul perioadei regale. În afară de așa-zisele sacrificii de sânge nu trebuie să uităm ofrandele din produse vegetale (minḥâ) adică cereale, grâu, ulei etc., oferite în dar divinității (Ez 16,18-19), dar care puteau constitui, în parte, și „tributul” pentru templu. Documentarea biblică cu privire la ofertele vegetale provine, în special, din epoca exilică sau posterioară (Lev; Num 28-29; Ez 44-46), însă există probe arheologice care dovedesc practica ofrandelor de tip minḥâ și în perioada preexilică, precum deja menționatul „unghi de cult”, locus
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
ca purtători de idei de modelele literare și teologice deuteronomiste, cum se întâmplă, de exemplu, în cazul marilor profeți Ilie și Elizeu, profeții preexilici fac parte - asemenea preotului și celorlalți specialiști în religie - din structura organizatorică a palatului și a templului. Cărțile istorice ne povestesc că profeții sunt periodic consultați de rege în împrejurări, atât de interes public, cât și privat. Adesea se povestește că regele, direct sau prin funcționarii săi, înainte de a începe un război, îi consultă pe profeți pentru
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
sa până în perioada postexilică târzie. De fapt se întâlnește din plin în cărțile profeților scriitori precum Ieremia (Ier 29,8), Ezechiel (Ez 13,6-9.23), Zaharia (Zah 10,1-2), în interzicerile deuteronomice împotriva ghicitorilor, astrologilor și exorciștilor conținute în Sulul Templului descoperit la Qumran (cf. IIQ 19,60:18). Procesul consultării oraculare se desfășura probabil ca și la celelalte popoare: înainte de a începe propriu-zis divinația, îi erau adresate specialistului întrebări precise pe care el, transmițându-le, la rândul său îl „întreba
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
locuiește. Is 40,22: „Cel care locuiește deasupra rotocolului pământului [...]. El desfășoară cerurile ca o pânză, le întinde ca pe un cort de locuit”, constituie expresia cea mai clară a acestei idei religioase. Cerul devine astfel locul unde se află templul ceresc, sălașul în care Dumnezeu locuiește, așezat pe tron ca domnitor divin (1Rg 8,39; Ps 11,4; 103,19). Ps 103,19 afirmă că Yhwh însuși „a stabilit”, „a ridicat” (hēqîn) tronul său în cer, utilizând o figură expresivă
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
pământului care definesc împărțirea universului pământesc după cele patru puncte cardinale obișnuite. În centrul discului pământesc se află Ierusalimul, locul ales de Dumnezeu ca să-și stabilească locuința și să devină punctul privilegiat de contact dintre Dumnezeu și poporul său. Teologia templului, care considera că Dumnezeu își manifesta aici maxima sfințenie în jurul căreia se va reuni poporul sfânt al lui Israel, va dobândi o deosebită relevanță în teologia sacerdotală din perioada postexilică (cf. Ez 40-48; Num 2; Mih 4,1-2), dar își
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
maxima sfințenie în jurul căreia se va reuni poporul sfânt al lui Israel, va dobândi o deosebită relevanță în teologia sacerdotală din perioada postexilică (cf. Ez 40-48; Num 2; Mih 4,1-2), dar își trage rădăcinile din vechea teologie regală a templului, documentată în multe inscripții semitice din mileniu I î.C., în care regii se mândresc de zelul lor religios, amintindu-și cum ei au „făcut să locuiască” divinitatea în mijlocul poporului lor prin construirea mai multor sanctuare (cf. KAI 14, liniile
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
-lea - al V-lea î.C. cu termenii „exil” și „întoarcere” în patrie. Această viziune istoriografică considera exilul babilonian ca un fel de întrerupere în desfășurarea continuă a istoriei lui Iuda, considerând că intervenția babiloniană a cauzat nu doar distrugerea templului, ci și evacuarea teritoriului printr-o deportare masivă ce a durat până la reconstruirea comunității și a templului din Iudeea în epoca persană (cf. 2Rg 25,21: „Astfel Iuda a fost deportat departe de țara sa”). În ultimele decenii această viziune
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
exilul babilonian ca un fel de întrerupere în desfășurarea continuă a istoriei lui Iuda, considerând că intervenția babiloniană a cauzat nu doar distrugerea templului, ci și evacuarea teritoriului printr-o deportare masivă ce a durat până la reconstruirea comunității și a templului din Iudeea în epoca persană (cf. 2Rg 25,21: „Astfel Iuda a fost deportat departe de țara sa”). În ultimele decenii această viziune tradițională a fost supusă unei critici dure, astfel că astăzi afirmațiile cu privire la o presupusă „întrerupere” a vieții
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
1, în timpul perioadei monarhiei, Yhwh era considerat zeul suveran al teritoriului lui Iuda, dar era admisă și posibilitatea cultului altor divinități, deoarece acestea din urmă nu reprezentau un pericol pentru supremația lui Yhwh. Însă acum, odată cu exilul regelui și distrugerea templului, evenimentele istorice par să fi demonstrat superioritatea zeilor babilonieni față de Yhwh. Unica modalitate pentru a rezista în fața superiorității religiei, culturii și societății babiloniene era de a „răsturna” raționamentul religios obișnuit și de a considera că numai Yhwh putea să conducă
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
Ackerman, 1992). Conform acestor studii, Cartea lui Ieremia ar demonstra existența cultului astral al „reginei cerului” atât în Iuda, cât și printre refugiații din Egipt (Ier 7,16-20; 44,15-30); Cartea lui Ieremia ar atesta prezența cultelor considerate neadmise în interiorul templului din Ierusalim (Ier 7,30; 32,34). Cultul astral citat de Ieremia nu este o noutate, ci este simpla continuare a cultului zeiței Iștar din timpul domniei asiriene în secolele al VIII-lea - al VII-lea î.C. despre care
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
abandonarea țării în voia cultelor idolatrice ale „altor” populații. Restaurarea cultului originar yahwist ar fi avut loc prin bunăvoința și „libertatea religioasă” permisă de suveranii persani, de regele Cirus în special, care ar fi acordat personal edictul de reconstruire a templului din Ierusalim (Esd 1,2-4; 6,3-5). Libertatea religioasă îngăduită de Cirus, care este considerat de Isaia chiar un „ales, uns” al lui Yhwh (Is 45,1), ar fi confirmată arheologic de descoperirea faimosului cilindru al lui Cirus în care
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
Cultele locale puteau fi, așadar, autorizate, dar numai în măsura în care nu alimentau răscoale și fără să prevadă reduceri și scutiri de la regimul fiscal normal. Acest fapt ne induce să considerăm că, deși iudeii au obținut de la autoritatea persană autorizația să reconstruiască templul, ei nu au primit ajutoare sau privilegii speciale pentru restaurarea templului și a cultului și trebuiau să se descurce cu finanțele celor fideli cultului. Nu este greu să ne imaginăm cum o decizie asemănătoare atât de importantă a adus cu
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
răscoale și fără să prevadă reduceri și scutiri de la regimul fiscal normal. Acest fapt ne induce să considerăm că, deși iudeii au obținut de la autoritatea persană autorizația să reconstruiască templul, ei nu au primit ajutoare sau privilegii speciale pentru restaurarea templului și a cultului și trebuiau să se descurce cu finanțele celor fideli cultului. Nu este greu să ne imaginăm cum o decizie asemănătoare atât de importantă a adus cu sine probleme și divergențe între susținătorii și opozanții reconstruirii, dar izvoarele
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
teologia regală tipică din epoca preexilică (cf. Cap. 3, pp. 31-38) a început să dobândească din ce în ce mai mult trăsături de tip sacral, în care prezența lui Yhwh nu mai era vehiculată de figura regelui și de prezența sa aproape „fizică” în templu, cât mai ales de puterea sa ascunsă în fiecare eveniment al istoriei. În felul acesta s-au dezvoltat în Iuda teologiile „gloriei” (ebr. kăbôd) proprii preoției babiloniene (cf. Cartea lui Ezechiel) și ușor-ușor au fost eliminate formele teologice ale prezenței
Religia în Israelul antic by Paolo Merlo () [Corola-publishinghouse/Science/101005_a_102297]
-
dragavei ori crap la proțap. Cu aproape șaptezeci de ani în urmă, o asemenea tentativă a fost încercată și consemnată: la Pavilionul României din cadrul Expoziției Universale de la Paris, bucătăria românească a încercat să-și pună în valoare patrimoniul chiar în templul culturii culinare franceze. Meniul nostru a fost alcătuit pe o schemă franțuzească (brânzeturile apar înainte de desert, deși acest plasament nu este tocmai potrivit pentru telemea ori burduf, care s-ar potrivi mai bine la începutul mesei, conform obiceiului românesc) și
Stufat, ori estouffade? sau Existã bucãtãrie româneascã? by Vlad Macri () [Corola-publishinghouse/Science/1386_a_2382]
-
-l dibuise, maestrul Andrei Cernea, căruia i-a închinat patru versuri memorabile: „Atunci când va păși-n local, / Clientul să se dumirească: Măcar că e Continental, / Bucătăria-i românească.“ Astăzi nu mai avem pe cine să lăudăm... Ne lipsește și interesul pentru templele adevăratei bucătării, restaurantele. Adică ne mulțumim cu prea puțin. Singurele în care nu întâlnim banalitatea deplină (asociată serviciului mizerabil și unei igiene precare) sunt acelea ultracosmopolite, în care întrebarea „Aveți vreun preparat din bucătăria românească?“ nu primește, în chip de
Stufat, ori estouffade? sau Existã bucãtãrie româneascã? by Vlad Macri () [Corola-publishinghouse/Science/1386_a_2382]
-
loc principalele evenimente din viața lui. Acolo, ei meditau asupra persoanei sale și depuneau flori, tămâie și lămpi aprinse ca ofrandă; se prosternau și aduceau laude Preafericitului. Mai târziu, aceste omagii au fost adresate și statuilor lui Buddha adăpostite în temple. Așa a devenit buddhismul o adevărată religie. În 1909 a fost descoperită aproape de Peshawar o stūpa, în care a fost găsit un relicvariu de cristal care conținea trei resturi de oseminte. Este posibil să fi fost ale lui Buddha. 4
BUDDHA REALITATE ŞI LEGENDĂ by EMIL VACARIU () [Corola-publishinghouse/Science/463_a_1294]
-
fost ridicată o coloană comemorativă care aduce mărturie despre vizita regelui în acest loc. Se spune că regele a împărțit aur cu mărinimie și a scutit pentru totdeauna regiunea respectivă de impozite plătite Statului. La Gayă a fost construit un templu și au fost oferite danii bogate, iar la stūpa lui Ănanda, discipolul iubit al lui Buddha, dărnicia regelui s-a concretizat în oferirea a un milion de piese de aur. De la Aśoka au rămas 35 de inscripții prețioase, cu conținut
BUDDHA REALITATE ŞI LEGENDĂ by EMIL VACARIU () [Corola-publishinghouse/Science/463_a_1294]
-
Chu Falon, de la care delegații imperiali au primit imagini buddhiste și texte sacre conținând 600 000 de cuvinte. Delegații s-au întors în capitală și s-au instalat într-o clădire a Guvernului, care a devenit celebră sub denumirea de Templul Calului Alb. După introducerea noii religii, a urmat o muncă uriașă, aceea de traducere a textelor sacre în limba autohtonă. Această activitate a început în timpul împăratului Huan (147 167) din dinastia Han posterioară și a continuat până în perioada dinastiei Song
BUDDHA REALITATE ŞI LEGENDĂ by EMIL VACARIU () [Corola-publishinghouse/Science/463_a_1294]
-
renaște în cerul Tuśita, copilul este dus la Kapilavastu. 500 de Śăkyași îl invită cu venerație să locuiască în palatele anume pregătite pentru el. Bodhisattva îl onorează pe fiecare cu vizita lui. Apoi copilul este condus cu alai la un templu brahmanic conform obiceiului. În momentul în care pune piciorul pe pragul sanctuarului, toate statuile, ridicându-se de la locurile lor, se prosternează la urmele pașilor săi și îi aduc nenumărate laude. Închinarea zeilor vrea să semnifice faptul că forțele naturii se
BUDDHA REALITATE ŞI LEGENDĂ by EMIL VACARIU () [Corola-publishinghouse/Science/463_a_1294]