3,454 matches
-
împotriva sa. Mai mult decât atâta, asigurarea liniștii la hotarul de nord al țării și eventualul ajutor polon în timpul marilor confruntări pe care geniul perspicace al voievodului le intuia, reprezenta un remarcabil succes diplomatic al acestuia. Relațiile cu Ungaria. Prima incursiune în Transilvania Cât timp Iancu de Hunedoara a condus destinele regatului maghiar, ca român, cunoscând metodele de luptă ale românilor, atât ale supușilor săi din Transilvania, cât și ale celor din Moldova și Muntenia, dar și valoarea strategică a Țărilor
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
amenințată de prezența lui Petru Aron în Transilvania. Ștefan cel Mare a urmărit, probabil și prinderea fugarului, dar a ținut și să-i avertizeze pe cei care-l sprijineau că vor păgubi mult din această cauză. Consolidarea relațiilor moldo-polone După incursiunea din secuime, Petru Aron s-a refugiat la curtea lui Matei Corvin. Putea avea loc oricând un atac venit de peste munți cu scopul de a-l repune în scaun pe Petru Aron. Încrezându-se în alianța cu regele Matei, Vlad
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
Colomeii și Sneatinului, care acordase cu câțiva ani în urmă ajutor bănesc lui Petru Aron. Acest al doilea act are o importanță deosebită, pentru că în el se consemnează că, înaintea tratativelor cu polonii, probabil în anul 1461, avusese loc o incursiune tătărească în Moldova. Aflăm pe această cale că prima luptă dintre Ștefan și tătari a avut loc înainte de anul 1462 și s-a încheiat cu o victorie deplină a voievodului moldovean. Printre prinșii tătari, se aflau în mâinile voievodului fiii
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
cu regele polon, Ștefan avea putința să abordeze evenimentele anului 1462 cu siguranța că la hotarul său avea, în persoana regelui Cazimir, un prieten și aliat. Încercarea de cucerire a Chiliei: 1462 Așa cum prevăzuse Ștefan, ungurii n-au răspuns la incursiunea făcută de moldoveni în secuime. Petru Aron reușise să se refugieze la curtea voievodului Transilvaniei, Sebastian de Rozgony, iar în 1462, el era chemat la curtea regelui din Buda. În felul acesta, se adâncea starea de ostilitate dintre Moldova și
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
regele ar fi vrut să-l detroneze, iar justificarea lui că nu poate părăsi țara, pentru că era amenințată de vecinii săi, se dovedea a fi reală. În vara anului 1469, ajungeau la Caffa zvonuri în legătură cu un atac turcesc împotriva Moldovei. Incursiunea în Transilvania. Uciderea lui Petru Aron. În Letopisețul lui Ștefan cel Mare se menționează că în același an, când a avut loc lupta de la Baia, a prădat Ștefan în secuime „și a fost a doua prădare a lor”. (p. 45
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
Petru Aron. În Letopisețul lui Ștefan cel Mare se menționează că în același an, când a avut loc lupta de la Baia, a prădat Ștefan în secuime „și a fost a doua prădare a lor”. (p. 45) Asta nu înseamnă că incursiunea a avut loc în 1467, ci în 1468, deoarece anul începea la 1 septembrie, când era scris letopisețul. Dlugosz scrie că în 1469, Ștefan „năvăli în Transilvania numai cu 1 800 de călăreți, pe când regele Matei se afla în Wratislavia
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
fost prădate satele de pe valea Izei până la Sighetul Marmației, după care moldovenii au ajuns până la Săpânța și Hust. Pagubele făcute au fost atât de mari încât localitățile prădate au fost scutite de orice dare în anul 1472. Ca răspuns la incursiunile făcute de moldoveni în Transilvania, voievodul acesteia, Dominic Bethlen, îi dă trupe lui Petru Aron ca să pătrundă în Moldova. Acesta a fost îndemnat să treacă la ofensivă și, datorită unor scrisori pe care niște boieri moldoveni i le-au trimis
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
potrivit căreia Ștefan cel Mare l-ar fi prins pe Petru Aron în Transilvania. Prin executarea lui Petru Aron, Ștefan cel Mare scăpa de un rival și, ceea ce era mai important, dispărea mărul discordiei dintre regele Ungariei și domnul Moldovei. Incursiunea tătarilor și sfințirea Putnei Dlugosz relatează despre o incursiune a tătarilor de pe Volga în Moldova, în anul 1469. Moldovenii i-au alungat, dar, într-o a treia ciocnire, victorioși au fost tătarii. Moldovenii au reușit, însă, să-l prindă pe
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
pe Petru Aron în Transilvania. Prin executarea lui Petru Aron, Ștefan cel Mare scăpa de un rival și, ceea ce era mai important, dispărea mărul discordiei dintre regele Ungariei și domnul Moldovei. Incursiunea tătarilor și sfințirea Putnei Dlugosz relatează despre o incursiune a tătarilor de pe Volga în Moldova, în anul 1469. Moldovenii i-au alungat, dar, într-o a treia ciocnire, victorioși au fost tătarii. Moldovenii au reușit, însă, să-l prindă pe fiul hanului Manyak. Hanul a trimis o solie formată
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
lui Manyak, taie pe fiul aceluia în patru bucăți în fața solilor, pe soli îi trase în țepi, afară de unul, pe care cu nasul tăiat, îl trimise la Manyak să-i dea de veste.” În Letopisețele Putna I și Putna II, incursiunea tătarilor are loc în 1470 și se încheie cu biruința domnului român în bătălia de la Lipinți (Lipnic), din 20 august. Tătarii au fost urmăriți și li s-a luat toată prada. Grigore Ureche, deși cunoștea cuprinsul cronicilor polone, consemnează data
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
au fost urmăriți și li s-a luat toată prada. Grigore Ureche, deși cunoștea cuprinsul cronicilor polone, consemnează data luptei de la Lipinți, așa cum apare ea în letopisețele moldovenești, adică în 1470. P. P. Panaitescu a fost de părere că prima incursiune tătară în Moldova a avut loc în 1467. Cromer și după el Olgierd Gorka au optat pentru anul 1468. N. Grigoraș, N. Iorga, în Istoria lui Ștefan cel Mare pentru poporul român și în Istoria armatei românești, Șt. Andreescu, ultimul
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
el Olgierd Gorka au optat pentru anul 1468. N. Grigoraș, N. Iorga, în Istoria lui Ștefan cel Mare pentru poporul român și în Istoria armatei românești, Șt. Andreescu, ultimul în ordinea cronologică, dar și alți cercetători, au considerat că prima incursiune a tătarilor în Moldova a avut loc în 1469, așa cum a fost prezentată de cronicarii poloni, Dlugosz și cei care l-au urmat pe acesta: Cromer și Bielski. Alexandru Boldur, Constantin C. Giurescu și Ștefan Gorovei au considerat că incursiunea
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
incursiune a tătarilor în Moldova a avut loc în 1469, așa cum a fost prezentată de cronicarii poloni, Dlugosz și cei care l-au urmat pe acesta: Cromer și Bielski. Alexandru Boldur, Constantin C. Giurescu și Ștefan Gorovei au considerat că incursiunea a avut loc în 1470. Nagy Pienaru s-a străduit să demonstreze că incursiunea a avut loc în 1471, Dlugosz, ca și analele putnenene, putând să greșească datarea. Această incursiune e menționată într-un raport din Caffa, din 18 mai
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
de cronicarii poloni, Dlugosz și cei care l-au urmat pe acesta: Cromer și Bielski. Alexandru Boldur, Constantin C. Giurescu și Ștefan Gorovei au considerat că incursiunea a avut loc în 1470. Nagy Pienaru s-a străduit să demonstreze că incursiunea a avut loc în 1471, Dlugosz, ca și analele putnenene, putând să greșească datarea. Această incursiune e menționată într-un raport din Caffa, din 18 mai 1471. Atunci s-au aflat genovezii din Caffa în raporturi încordate cu Moldova, când
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
Boldur, Constantin C. Giurescu și Ștefan Gorovei au considerat că incursiunea a avut loc în 1470. Nagy Pienaru s-a străduit să demonstreze că incursiunea a avut loc în 1471, Dlugosz, ca și analele putnenene, putând să greșească datarea. Această incursiune e menționată într-un raport din Caffa, din 18 mai 1471. Atunci s-au aflat genovezii din Caffa în raporturi încordate cu Moldova, când Ștefan cel Mare le-a interzis să mai facă comerț în țara sa. În ianuarie 1971
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
cel Mare le-a interzis să mai facă comerț în țara sa. În ianuarie 1971, genovezii sperau să recupereze pierderile prin „brachio et favore ill · domini imperatoris tartarorum”. N. Pienaru ajunge la concluzia potrivit căreia cei care au făcut o incursiune în Moldova nu au fost tătarii de pe Volga, ci tătarii din Crimeea. Prezența fiului lui Mamak și prinderea lui de către moldoveni s-a datorat faptului că Mamak nu era han al Hoardei de pe Volga, ci șeful unui clan de tătari
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
moldo-polonă se menționează că, la 20 august 1470, tătarii au fost înfrânți la Lipinți și s-a luat toată prada. „În vremea aceea tătarii veneau din Podolia, căci ai noștri le tăiaseră calea”. Cei mai mulți istorici au considerat, așadar, că prima incursiune tătară a avut loc în anul 1469. Un indiciu în acest sens îl constituie sfințirea Putnei. În inscripția așezată pe biserică se arată că aceasta a fost sfințită la 3 septembrie 1470. În anul respectiv, 3 septembrie cădea luni, zi
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
tătarii, data sfințirii bisericii mănăstirii Putna nu putea fi greșită. De aceea, credem că năvala tătarilor a avut loc în 1469, înainte de sfințirea Putnei. Cât privește argumentele aduse în favoarea unei noi datări, martie 1471, ele ne pot sugera că, pe lângă incursiunea din 1469, se poate ca tătarii să fi făcut și una în 1471. Pentru întărirea hotarului de răsărit al Moldovei, Ștefan cel Mare ridică cetatea Orheiului. La 1 aprilie 1470 este menționat în documente, Gangur, pârcălabul acesteia. Între trei suzerani
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
îndeplinească o slujbă. El îi cere iarăși regelui să intervină în aplanarea conflictului cu Radu. În ceea ce privește pericolele care amenință Moldova, domnul exagerează și o face pentru a justifica neîndeplinirea obligațiilor sale de vasal. E posibil să fi avut loc o incursiune a tătarilor în acest an în Moldova, dar nu este nici un document care să indice anul 1471. În vara aceluiași an, Radu cel Frumos a năvălit și a prădat ținuturile de margine ale Moldovei. Mai mult, el a ridicat o
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
pătrundea în Muntenia și jefuia o parte a țării, dar un frig, venit pe neașteptate, îl împiedica să-și desăvârșească opera de distrugere, din care pricină se retrăgea iarăși în tabăra de la Vaslui. La Suceava trimitea pe prizonierii luați în timpul incursiunii sale din Țara Românească. 700 dintre ei erau spânzurați în fața cetății. Domnul continua să rămână și după această expediție tot la Vaslui, până la deslușirea intențiilor politice și militare ale vecinilor săi. Acțiunile sale vor fi determinate de felul cum se
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
brașovenilor cu domnul muntean. După terminarea campaniei din Asia și după ce și-a trecut trupele în Europa, Mahomed al II-lea reia politica de cuceriri din Europa. Bonfinius notează că, în 1474, turcii au trecut Sava și au făcut o incursiune în Pannonia. În Cronica de la Dubnic ne este înfățișat un tablou al politicii greșite duse de Matei Corvin: „Așadar în timpul acestui rege Matia, după întâmplări felurite și nefericite, a venit asupra acestei țări și următoarea nenorocire vrednică de plâns. Câtă
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
făcute de sultan cu un an mai înainte, în vederea unei păci cu Ungaria, nu au avut alt scop decât să anihileze posibilitatea unui atac venit din Europa, atâta vreme cât sultanul se afla în Asia. În luna iunie are loc o nouă incursiune otomană. Turcii jefuiesc Croația, ajungând până la Varaždin. Efortul principal, din punct de vedere militar, îl va constitui încercarea de a cuceri cetatea Scutări (Shkoder) din Albania. Comanda unei armate estimată la 80.000 - 100.000 de oameni este dată beilerbegului
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
nu întreprindeau nimic, cum se scria într-un document italian („ma ne l'un, ne l'altro fa nulla”). Regele Ungariei este, însă, constrâns de evenimentele care se petrec în luna august să acționeze. Turcii fac în această lună o incursiune în Croația, Stiria și Carnitia, pe care le jefuiesc cumplit. La 15 august, Matei dă din Buda actul prin care definește relațiile cu domnul Moldovei. La 15 august la1475, la Buda, Matei punea pecetea pe tratatul încheiat cu Ștefan cel
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
și alte bucate lui Laiotă, domnul Țării Românești, acesta fiind dușmanul creștinătății. Până la 11 iunie, turcii nu trecuseră Dunărea. Înainte însă ca sultanul să treacă Dunărea, tătarii năvălesc și pradă până la Ștefănești, în nordul Moldovei, nu departe de Suceava. În legătură cu incursiunea tătarilor avem informații în relatarea lui Baltazar de Piscia. Tinerii din Caffa care erau ținuți în cetatea Sucevei aflând, la începutul lunii iulie, „pe la miezul nopții”, că năvălesc tătarii, au reușit să fugă. Ștefan cel Mare, la vestea că tătarii
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]
-
pe nici un târg și, nepunând la socoteală prada apucată, n-au pricinuit nici o altă stricăciune; și după ce ieși voievodul neînfricat cu călărimea sa prin toată Moldova, drumurile trebuie că sunt ferite” (sigure). Nu este exclus ca Ștefan să fi întreprins incursiuni în Dobrogea. Cronicarul bizantin Sphrantzes scria că sultanul „în septembrie... s-a întors mai mult învins decât învingător”. Campania din 1476 a fost cea mai dificilă campanie căreia Moldova a trebuit să-i facă față. Este cea mai dramatică confruntare
Ştefan cel Mare şi Sfânt – domn al Ţării Moldovei : (1457-1504) by Manole NEAGOE () [Corola-publishinghouse/Memoirs/101012_a_102304]