1,452 matches
-
însă, să o interpretăm în lumina uneia dintre tezele fundamentale ale acestei cărți, anume că dezbaterile teoretice au fost animate de legătura implicită dintre orizontul disciplinei și realism: definind în mod diferit granițele disciplinei, ei amenințau realismul, după cum spuneau mulți realiști. Așa că lucrarea lor a fost luată, în mod greșit după cum voi argumenta mai tîrziu drept parte a unei paradigme total diferite, numite în egală măsură pluralism sau liberalism. Keohane și Nye au rezervat un loc important înțelegerii realiste a schimbării
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
de pildă, s-a spus că paradigma marxistă se referă la problema războiului și a păcii ca la una de interes periferic. Această viziune triadică asupra disciplinei relațiilor internaționale și a economiei politice inter-naționale nu îi caracterizează totuși doar pe realiștii tradiționali. Michael Banks (1985), un adept al perspectivei "societății mondiale" a lui John Burton, a elaborat o triadă similară (vezi tabelul 8.2). Tabelul 8.2 Cele trei paradigme ale lui Michael Banks Criterii Paradigme Realism Pluralism Structuralism Imaginea de
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
Halliday (1987: 219), dacă se folosește un concept comun, aceasta nu înseamnă că el este folosit și cu același sens. Pe de altă parte, mulți dintre acești autori s-au autoproclamat weberieni - la fel ca și o mare parte dintre realiști. Se pare că o diferență mai adîncă există în cadrul "tradiției clasice" între cei care deschid cutia neagră a statului, folosind adesea perspective sociologice (cum ar fi weberianul Aron, de exemplu) și realiștii structurali sau sistemici de tipul lui Waltz, pentru
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
la fel ca și o mare parte dintre realiști. Se pare că o diferență mai adîncă există în cadrul "tradiției clasice" între cei care deschid cutia neagră a statului, folosind adesea perspective sociologice (cum ar fi weberianul Aron, de exemplu) și realiștii structurali sau sistemici de tipul lui Waltz, pentru care politica internă este o variabilă exogenă în explicarea politicii internaționale (vezi capitolul 9). Cu privire la interesele vitale, Holsti spunea că: "Este evident că paradigma tradițională trebuie extinsă așa încît să cuprindă și
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
distribuției puterii, dar numai în cadrul unor arii de probleme bine definite. În fine, teoriile realiste care se apropie de economia politică structuralistă (capitolul 11) au mers și mai departe cu redefinirea politicii și a puterii. Pe o cale deschisă de realiștii timpurii, distincția între politica internă și cea externă este iarăși reluată. Conceptul de putere a fost redefinit și văzut mai ales ca putere structurală. A doua modalitate, legată de prima, de a înțelege reacțiile realiste împotriva "plasei" globale se realizează
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
modalitate, legată de prima, de a înțelege reacțiile realiste împotriva "plasei" globale se realizează prin concentrarea asupra comunității academice și a definiției pe care și-o dă ea însăși. Odată ce granițele disciplinei au fost năruite prin declinul paradigmei realiste, toți realiștii - unii conștient, alții nu - au încercat să traseze noi granițe pentru disciplină și pentru cercetarea legitimă. Neorealismul lui Waltz a propus cea mai exclusivă și, cu toate acestea, cea mai puternică identitate a unei sfere sociale din universul social, care
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
ambiguități interne va arăta cum a putut Waltz să miște acele buturi de care vorbeam mai sus. Capitolul susține că, deși Waltz a făcut tot ce i-a stat în putință să-i corecteze și să-i minimalizeze pe acei realiști care și-au menținut teoretizările cît mai aproape de practica diplomatică, cum ar fi Aron, Hoffmann și Kissinger, propria sa perspectivă științifică, definită de el însuși, nu reușește să depășească dificultățile de care s-a lovit Kissinger. Ambiția sa era de
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
structura va influența comportamentul statului în așa fel încît sistemul va tinde inevitabil să refacă o balanță perturbată a puterii, aceasta fiind cel mai bun mecanism de supraviețuire (Waltz 1979: 129). Asta-i tot; nu există aici nimic nou pentru realiștii clasici, așa cum am arătat în Partea I. Punctul în care neorealismul diferă de realism este metodologia și concepția despre sine. Cu toate că, în 1959, Waltz și-a expus punctul de vedere într-o discuție filosofică, douăzeci de ani mai tîrziu aceleași
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
spus, părăsind modelul funcționalist în favoarea modelului de echilibru al pieței, teoria este la bază individualistă, nu holistică. Din moment ce structuralismul și holismul sînt termeni folosiți adesea unul în locul celuilalt, este mai bine, probabil, să ne referim la Waltz ca la un realist sistemic, și nu structural. Pe scurt, contribuția definitorie a neorealismului este folosirea sistematică a economiei ca model explicativ pentru disciplina relațiilor internaționale. Aceasta înseamnă că Waltz s-a folosit atît de teoria pieței, cît și de modelul actorului rațional, uzual
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
atît de teoria pieței, cît și de modelul actorului rațional, uzual în abordarea bazată pe teoria jocurilor și în cea mai mare parte a literaturii consacrate regimurilor. Din acest ultim motiv, în ultima vreme au fost integrate idei din gîndirea realiștilor tradiționali și a liberalilor (Keohane și Nye 1987: 729; Nye 1988; Keohane 1989). MIȘCAREA BUTURILOR: POZIȚIA REFRACTARĂ A LUI WALTZ Cartea lui Waltz este plină de dihotomii cu ajutorul cărora el distanțează teoria sa de realiștii preștiințifici. El îi atacă pe
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
fost integrate idei din gîndirea realiștilor tradiționali și a liberalilor (Keohane și Nye 1987: 729; Nye 1988; Keohane 1989). MIȘCAREA BUTURILOR: POZIȚIA REFRACTARĂ A LUI WALTZ Cartea lui Waltz este plină de dihotomii cu ajutorul cărora el distanțează teoria sa de realiștii preștiințifici. El îi atacă pe realiștii din tradiția sociologiei istorice. O soartă asemănătoare este rezervată și teoretizărilor inductive, pe care el pare să le definească drept o cunoaștere derivată din generalizări empirice. Waltz ridiculizează explicațiile bazate pe stat, pe care
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
tradiționali și a liberalilor (Keohane și Nye 1987: 729; Nye 1988; Keohane 1989). MIȘCAREA BUTURILOR: POZIȚIA REFRACTARĂ A LUI WALTZ Cartea lui Waltz este plină de dihotomii cu ajutorul cărora el distanțează teoria sa de realiștii preștiințifici. El îi atacă pe realiștii din tradiția sociologiei istorice. O soartă asemănătoare este rezervată și teoretizărilor inductive, pe care el pare să le definească drept o cunoaștere derivată din generalizări empirice. Waltz ridiculizează explicațiile bazate pe stat, pe care le consideră reducționiste sau, într-un
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
1979: 61-2). Dar, de fapt, Waltz își definește și propria teorie în aceeași manieră: "Sistemul, ca și piața în științele economice, este creat de acțiunile și interacțiunile unităților..." (Waltz 1979: 118). Diferența nu poate consta în aceea că toți acești realiști preștiințifici nu ar fi luat în considerare nivelul sistemic. Teoriile balanței puterii nu erau chiar noi pentru Morgenthau sau Kaplan. Diferența nu este nici că toți ceilalți teoreticieni, cu excepția lui, nu puteau gîndi sistemul internațional decît în termeni consonanți cu
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
nu există o altă unitate politică (internațională) esențială în afară de stat. Și invers: structura sistemului politic internațional este definită prin ceea ce fac statele (de aceea războiul și diplomația sînt manifestările centrale ale politicii internaționale). Deși lucrul pare evident pentru mulți dintre realiști, acestă definiție circulară pune cîteva probleme conceptuale înșelătoare. Voi arăta în cele ce urmează că politica, chiar și la nivel internațional, este mult mai ușor de conceput ca implicînd mai mult decît acțiunile statelor. În afară de aceasta, o definiție diferită a
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
state ale bunăstării, precum și numărul din ce în ce mai mare al sarcinilor guvernamentale, care trebuie promovate la nivel internațional. Perspectiva lui Waltz nu ține seama de întrepătrunderea statelor cu ceilalți actori, în managementul sistemului internațional. Așa cum vom vedea în următoarele capitole, pentru mulți realiști, problema nu este de fapt că Waltz reduce disciplina relațiilor internaționale la politica internațională, ci aceea că politica este definită într-un sens atît de îngust. CONCLUZIE: CRITICII REALIȘTI AI NEOREALISMULUI LUI WALTZ Încercarea lui Waltz de a reduce imaginea
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
realiste a politicii internaționale și a puterii. 10. Economia politică internațională ca încercare de reactualizare a realismului: sfîrșitul sistemului Bretton-Woods și teoria stabilității hegemonice Kenneth Waltz a încercat să salveze suprapunerea dintre teoria realistă și granițele disciplinei relațiilor inter-naționale. Alți realiști au ales o cale mai puțin academică. Ei au încercat să salveze suprapunerea dintre agenda în continuă lărgire a politicii internaționale și un realism redefinit. În timp ce teoria lui Waltz a reacționat la dezordinea disciplinei restrîngînd "plasa" globală la componentele sale
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
o cale mai puțin academică. Ei au încercat să salveze suprapunerea dintre agenda în continuă lărgire a politicii internaționale și un realism redefinit. În timp ce teoria lui Waltz a reacționat la dezordinea disciplinei restrîngînd "plasa" globală la componentele sale clasice, alți realiști au acceptat provocarea și au pornit să-și redefinească categoriile centrale ale teoriilor, cu scopul de a cuprinde o parte cît mai largă a agendei globale. Poate că nu este întîmplător că aceste teorii realiste au devenit parte a unei
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
nu poate fi exclus ca o astfel de ordine să instituie, mai devreme sau mai tîrziu, o serie de constrîngeri externe asupra celui care conduce sistemul monetar internațional. În această privință, date fiind diferențele de putere într-un sistem hegemonic, realiștii ar trebui să se aștepte ca sistemul să se prăbușească, atunci cînd hegemonul consideră că utilitatea sistemului este inferioară celei a unui alt sistem (sau a unui non-sistem). A face sistemul dependent de ca-priciile și voința unei singure țări poate
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
la sacrificiile hegemoniei pentru interesul internațional (vezi pp. 157-59). Ideea că puterea dominantă ar renunța voluntar și permanent la controlul principalelor instrumente politice, deși o anumită ordine internațională ar fi mai costisitoare pentru ea, este prea puțin convingătoare pentru un realist. Această perspectivă distruge legăturile instituite de realiști între puterea, interesele și comportamentul unui actor. Teza entropiei: "pasageri clandestini" sau reguli insuficiente? A doua teză a teoriei stabilității hegemonice susține că ordinile hegemonice tind sistematic să disperseze puterea și, ca atare
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
pp. 157-59). Ideea că puterea dominantă ar renunța voluntar și permanent la controlul principalelor instrumente politice, deși o anumită ordine internațională ar fi mai costisitoare pentru ea, este prea puțin convingătoare pentru un realist. Această perspectivă distruge legăturile instituite de realiști între puterea, interesele și comportamentul unui actor. Teza entropiei: "pasageri clandestini" sau reguli insuficiente? A doua teză a teoriei stabilității hegemonice susține că ordinile hegemonice tind sistematic să disperseze puterea și, ca atare, sfîrșesc prin a submina poziția hegemoniei conducătoare
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
Kindleberger o face cu sistemul interbelic și cu clasicul etalon-aur, dominat de britanici. În contextul scopului ei de a diferenția sistemele internaționale atît istoric, cît și geografic, mai ales în contextul actual, teoria sa se apropie într-adevăr de preocupările realiștilor tradiționali, cum ar fi cei din școala engleză (Bull și Watson 1984). Susținînd efectele benefice ale asimetriei puterii și ale rolului de lider al SUA, Kindleberger reia un argument anterior, prezentat de un realist britanic grotian, în sprijinul efectelor similare
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
se apropie într-adevăr de preocupările realiștilor tradiționali, cum ar fi cei din școala engleză (Bull și Watson 1984). Susținînd efectele benefice ale asimetriei puterii și ale rolului de lider al SUA, Kindleberger reia un argument anterior, prezentat de un realist britanic grotian, în sprijinul efectelor similare ale unei ordini guvernate de Marea Britanie. Martin Wight scria: "Am văzut că anarhia internațională este restrînsă și, într-un fel, ordonată în practică de către două tipuri opuse de interes comun, care acționează pe rînd
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
regulile instituționale și cooperarea își pot avea originea chiar în inima asumpțiilor realiste ale interesului egoist de sine și acțiunii raționale. Aceasta este o critică interesantă și semnificativă, din care ar putea decurge două consecințe. Ea ar putea însemna că realiștii au supraestimat natura conflictuală a relațiilor internaționale, adică au construit o imagine mai sumbră a lumii decît e cazul în realitate. Astfel se reia critica lui Bull asupra înțelegerii hob-besiene a anarhiei (vezi capitolul 3). Dar Keohane ar fi putut
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
chiar de mirare, dacă interpretarea din capitolul 8 este corectă, că lucrarea la care a fost coautor, Power and Interdependence, rămîne în cadrul acestei tradiții clasice. El se deosebește, însă, de aceasta în concepția sa despre știință. Ceea ce îl deosebește de realiștii tradiționali este modalitatea de concepție a cercetării sale, care supune testării o singură relație cauzală, între schimbarea în distribuția puterii și cooperarea internațională. Din acest motiv și pentru că legătura cauzală de bază rezervă un loc central diferențelor de putere, ca
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]
-
Fie per-spectiva sa nu mai este realistă, pentru că el susține că politica este, și trebuie să fie, construită pe baza preocupărilor în legătură cu natura liberală a sistemului internațional și, mai ales, pentru că el atribuie hegemoniei motivații altruiste. Fie Kindleberger rămîne un realist și astfel își supraestimează argumentele, în încercarea sa de a justifica politica americană. Dacă ținem seama și de alte scrieri ale lui Kindleberger, cel mai normal ar fi să presupunem că el era însuflețit de o preocupare politică ce îi
by Stefano Guzzini [Corola-publishinghouse/Science/1029_a_2537]