13,563 matches
-
în legătură cu o negație) niciodată"; (3) Aici tot e cum e, da să vezi în altă parte: Să-ți iei lumea în cap (D. Rosetti) − e ce/cum e, dar... "treacă-meargă"11; (4) - Cine-i acolo? - Eu? - Cine, eu? - Eu, Ivan (Creangă) - (cu deosebire în legătură cu o noțiune locală) "a se afla, a se găsi"; (5) Ia spune-mi, flăcăule, din ce parte de loc ești? (Ispirescu) − (când adverbul arată originea) "a se naște, a se trage, a purcede, a deriva, a proveni
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
a se afla, a se găsi"; (5) Ia spune-mi, flăcăule, din ce parte de loc ești? (Ispirescu) − (când adverbul arată originea) "a se naște, a se trage, a purcede, a deriva, a proveni"; (6) Copilașul nostru nu mai este (Creangă) - (în legătură cu o locuțiune temporală; despre ființe) "a trăi, a viețui, a o duce"; (7) Alt stăpân în locul meu nu mai face brânză cu Harap-Alb, cât îi lumea și pământul (Creangă) - (despre lucruri, situații, acțiuni etc.) "a dura, a dăinui, a
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
a deriva, a proveni"; (6) Copilașul nostru nu mai este (Creangă) - (în legătură cu o locuțiune temporală; despre ființe) "a trăi, a viețui, a o duce"; (7) Alt stăpân în locul meu nu mai face brânză cu Harap-Alb, cât îi lumea și pământul (Creangă) - (despre lucruri, situații, acțiuni etc.) "a dura, a dăinui, a ține"; (8) Puțin mai este și ai să ajungi împărat (Creangă) - (despre noțiuni temporale) "a se împlini, a trece (când vorbim de trecut), a mai rămâne, a trebui, a lipsi
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
a o duce"; (7) Alt stăpân în locul meu nu mai face brânză cu Harap-Alb, cât îi lumea și pământul (Creangă) - (despre lucruri, situații, acțiuni etc.) "a dura, a dăinui, a ține"; (8) Puțin mai este și ai să ajungi împărat (Creangă) - (despre noțiuni temporale) "a se împlini, a trece (când vorbim de trecut), a mai rămâne, a trebui, a lipsi (când vorbim de viitor)"; (9) Era dimineață când am intrat în oraș (C. Negruzzi) − impersonal; (10) Mânia lui Dumnezeu ce era
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
de trecut), a mai rămâne, a trebui, a lipsi (când vorbim de viitor)"; (9) Era dimineață când am intrat în oraș (C. Negruzzi) − impersonal; (10) Mânia lui Dumnezeu ce era afară: să nu scoți câine din casă, dar încă om! (Creangă) − p. ext., despre vreme; (11) Dacă ți-am făgăduit atunci, a fost numai ca să te împușc (Ispirescu) − "acesta se întâmplă cu scopul ca... din cauză că..."; (12) Nu era joc, nu era clacă în sat, la care să nu se ducă fata
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
ext., despre vreme; (11) Dacă ți-am făgăduit atunci, a fost numai ca să te împușc (Ispirescu) − "acesta se întâmplă cu scopul ca... din cauză că..."; (12) Nu era joc, nu era clacă în sat, la care să nu se ducă fata babei (Creangă) − "a se face, a se întâmpla, a se petrece, a avea loc"; (13) Cât e grâul? − (în legătură cu o noțiune cantitativă) "a face, a costa, a prețui, a valora"; (14) Orb pre orb când poartă oare ce va fi? (Țichindeal) - (în
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
Orb pre orb când poartă oare ce va fi? (Țichindeal) - (în ghicitori) "a însemna". Pentru ipostaza copulativă sunt înregistrate mai multe situații: (15) Nu știu nălucă să fii, om să fii, dracul să fii, dar nici lucru curat nu ești (Creangă) - predicatul este un substantiv; (16) Nu e prost cel ce mănâncă șapte pâni, ci cel ce i le dă (Zanne) − predicatul este un adjectiv; (17) Dragul tatei, nu da, că eu sânt! (Creangă) - predicatul este un pronume; (18) Vai de
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
fii, dar nici lucru curat nu ești (Creangă) - predicatul este un substantiv; (16) Nu e prost cel ce mănâncă șapte pâni, ci cel ce i le dă (Zanne) − predicatul este un adjectiv; (17) Dragul tatei, nu da, că eu sânt! (Creangă) - predicatul este un pronume; (18) Vai de pielea ta are să fie! (Creangă) - predicatul este un adverb ori o interjecție; (19) Nu iaste altul ca tine (Biblia 1688) - predicatul este al doilea membru al unei comparații; (20) [Boii] sânt mai buni
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
16) Nu e prost cel ce mănâncă șapte pâni, ci cel ce i le dă (Zanne) − predicatul este un adjectiv; (17) Dragul tatei, nu da, că eu sânt! (Creangă) - predicatul este un pronume; (18) Vai de pielea ta are să fie! (Creangă) - predicatul este un adverb ori o interjecție; (19) Nu iaste altul ca tine (Biblia 1688) - predicatul este al doilea membru al unei comparații; (20) [Boii] sânt mai buni de înjugat la car (Creangă) − a fi bun de "a fi potrivit
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
18) Vai de pielea ta are să fie! (Creangă) - predicatul este un adverb ori o interjecție; (19) Nu iaste altul ca tine (Biblia 1688) - predicatul este al doilea membru al unei comparații; (20) [Boii] sânt mai buni de înjugat la car (Creangă) − a fi bun de "a fi potrivit, a se potrivi la ceva"; a fi bine de "a fi momentul, situația, împrejurarea oportună"; (21) Se vede lucrul că nici tu nu ești de împărat, nici împărăția de tine (Creangă) − a fi
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
la car (Creangă) − a fi bun de "a fi potrivit, a se potrivi la ceva"; a fi bine de "a fi momentul, situația, împrejurarea oportună"; (21) Se vede lucrul că nici tu nu ești de împărat, nici împărăția de tine (Creangă) − a fi de cineva "a se potrivi cu cineva sau ceva, a avea vârsta, starea spre a..."12; (22) Era cu o stea în frunte (Ispirescu) − a fi cu "a avea"; (23) Dumnezeul păcii să fie cu Măria Ta (Antim
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
purta de grijă, a se gândi la, a ține să..."; (25) Nu le fu d-a bună (Stăncescu) − a (nu) fi a bine sau a bună "a (nu) fi semn bun"; (26) Al dracului să fii cu tot neamul tău (Creangă) - predicatul este un posesiv - "a aparține". În ipostaza unipersonală construit cu dativul pronumelui: (27) Cătră tine ni-i toată nădejdea (Dosoftei) − "a avea"; (28) Ce mi-i vremea când de veacuri, Stele scânteie pe lacuri? (Eminescu) − Ce mi-e cutare
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
a fost așa (Zanne) − mi-e "mă simt bine, sigur etc."; (32) Dumisale îi este a mânca (C. Negruzzi) − mi-e de/a să... "îmi pasă, îmi vine, îmi arde etc."; (33) Mi-i să nu mă scoți din sărite (Creangă) − mi-e că/să nu "mă tem că/să". Ca regent al unor forme verbale, a fi are următoarele sensuri: (34) Când este a se face vreo înmormântare, obiceiul antic cere a se așeza poduri în calea mortului (Alecsandri) − "a
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
obiceiul antic cere a se așeza poduri în calea mortului (Alecsandri) − "a avea motiv, a avea de ce; a avea destinația sau menirea (de a...), a trebui etc."; (35) Nuntă n-a mai făcut, căci cu cine era s-o facă (Creangă) − "a putea"; (36) Când a fost de sărutat, Ea m-a pus la frământat (Jarník-Bârseanu) − "a fi gata sau aproape să..., a se pregăti să..., a se împlini vremea să..., a voi etc."; (37) P-aci p-aci era să
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
că numai tipul de complement - verbal vs nominal - este diferit). a. A avea exprimă raportul cuiva sau a ceva cu ce e al său - "a poseda, a stăpâni": (1) Am auzit că ai o furcă de aur, care toarce singură (Creangă); (2) Cine are [posedă] bani bea și mănâncă, cine nu, stă și se uită (Creangă); (3) Cine are bea și mănâncă; cine nu, stă și se uită (Zanne); (4) Noi avem [există, se află la noi] în veacul nostru acel
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
cuiva sau a ceva cu ce e al său - "a poseda, a stăpâni": (1) Am auzit că ai o furcă de aur, care toarce singură (Creangă); (2) Cine are [posedă] bani bea și mănâncă, cine nu, stă și se uită (Creangă); (3) Cine are bea și mănâncă; cine nu, stă și se uită (Zanne); (4) Noi avem [există, se află la noi] în veacul nostru acel fel ciudat de barzi, Care cearcă prin poeme să devie cumularzi (Eminescu); (5) Aveți [se
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
fel ciudat de barzi, Care cearcă prin poeme să devie cumularzi (Eminescu); (5) Aveți [se află, există] pe acolo astfel de...?; (6) Îmbracă-te iute în pielea cea de urs pe care o ai [ai moștenit-o] de la tată-tău (Creangă); (7) De unde să aibi [să găsești] apă vie? (Varlaam). b. Complementul este o parte integrantă a subiectului - "a fi înzestrat cu ceva": (8) O, ce frumoși ochi ai! (Eminescu); (9) Masa are patru picioare. c. Complementul se află ca o
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
înzestrat cu ceva": (8) O, ce frumoși ochi ai! (Eminescu); (9) Masa are patru picioare. c. Complementul se află ca o parte integrantă a subiectului - "a purta, a ține": (10) Acel unul are atunci în mână și pânea, și cuțitul (Creangă); (11) Adă-mi aice hărțile cele mici, ce le ai la tine (Drăghici); (12) N-avea chioară para în buzunar (Stăncescu) − p. ext.; (13) Are oi la munte − prin extindere; (14) Peștera... în loc necunoscut își are răsuflarea (Alexandrescu) − p. ext.
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
lumea cea gândită pentru noi nu avea ființă (Eminescu). c. De multe ori, a avea împreună cu complementul său abstract corespunde unui sens pasiv: (36) Ptolemeu are mare laudă [este lăudat] (Biblia 1688); (37) Să avem iertare [să fim iertați], stăpâne! (Creangă); (38) Nu mai ai scăpare [nu mai poți fi scăpat] din mâna mea! (Ispirescu); (39) Boala asta n-are leac [pentru ea nu se găsește leac]. d. Complementul e o trăsătură caracteristică sau o însușire inerentă a vieții sufletești sau
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
avut vreo ceartă cu soră-sa (Ispirescu). g. Uneori, mai ales la scriitorii mai vechi și în graiul poporului găsim drept complement o construcție prepozițională: (47) Părinții fetii... au de bucurie că le-a picat un om așa de bun (Creangă); (48) Ai de gând [ai intenția] să mergi mai târziu la bal? (Alecsandri); (49) Nu știu, dacă ai la știință ori ba, dar eu slujesc la poarta raiului de multă vreme (Creangă). h. Eliptic: (50) Astă fată bine joacă, Numai
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
le-a picat un om așa de bun (Creangă); (48) Ai de gând [ai intenția] să mergi mai târziu la bal? (Alecsandri); (49) Nu știu, dacă ai la știință ori ba, dar eu slujesc la poarta raiului de multă vreme (Creangă). h. Eliptic: (50) Astă fată bine joacă, Numai are [defectul sau obiceiul] că-i cam șchioapă (Jarník-Bârseanu). Sunt rare (cu excepția reciprocului) cazurile de întrebuințare reflexivă a verbului a avea: (51) Să-i dau ce nu am acasă? Numai pe mine
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
piscină din lume se află în Belgia (agentiv: Președintele se află în Australia) part. aflat, -ă nom. aflarea (aflatul − rar) A SE ALEGE Când sosul s-a îngroșat, uleiul se alege deasupra part. ales, -ă nom. alegerea A SE APLECA Crengile copacului/Ion se apleacă deasupra fântânii part.: aplecat, -ă nom. aplecarea, aplecatul NEREFLEXIVE A APUNE Soarele apune la vest part. apus, -ă nom. apunerea, apusul A ASFINȚI Soarele asfințește part. asfințit, -ă nom. asfințitul, asfințirea A AVANSA Pata de petrol
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
SE RUINA Cetatea se ruinează tranz.: Ion ruinează averea Ioanei part. ruinat, -ă nom. ruinarea, ruinatul A SE RUMENI În cuptor, puiul se rumenește singur tranz.: Ioana rumenește puiul în cuptor part. rumenit, -ă nom. rumenirea, rumenitul A SE RUPE Crengile se rup din cauza furtunii tranz.: Furtuna rupe crengile; Ion și-a rupt piciorul la fotbal part. rupt, -ă nom. ruperea, ruptul A SE SCHIMBA Ion s-a schimbat datorită Ioanei tranz.: Ioana l-a schimbat pe Ion part. schimbat, -ă
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
averea Ioanei part. ruinat, -ă nom. ruinarea, ruinatul A SE RUMENI În cuptor, puiul se rumenește singur tranz.: Ioana rumenește puiul în cuptor part. rumenit, -ă nom. rumenirea, rumenitul A SE RUPE Crengile se rup din cauza furtunii tranz.: Furtuna rupe crengile; Ion și-a rupt piciorul la fotbal part. rupt, -ă nom. ruperea, ruptul A SE SCHIMBA Ion s-a schimbat datorită Ioanei tranz.: Ioana l-a schimbat pe Ion part. schimbat, -ă nom. schimbarea, schimbatul A SE SCOROJI Pereții se
[Corola-publishinghouse/Science/84999_a_85785]
-
mândra Sarmisegetuza, cuibul lui Decebal. Aici valea se lărgește puțin; În dreapta Timișului, sub strașina unui munte, se-nalță, ca o prispă, minunata așezare pe care și-au ales-o dacii pentru Întăriturile lor. Din jos, În marginea pădurii, Încep deodată crengile să se miște, ca-nfiorate de o suflare de vânt, și cele dintâi coifuri ies În luminiș. Un șuier ca de vijelie ș-o răpăială de grindină cutremură valea. O pânză mișcătoare de săgeți zbârnâie deasupra pământului, Între cele două puteri
Istoria românilor prin legende şi povestiri istorice by Maria Buciumaş, Neculai Buciumaş () [Corola-publishinghouse/Science/1126_a_1952]