13,522 matches
-
al lui Zeusxe "Zeus" pe muntele Dicte nu pot fi extinse și la alte locuri; chiar și statuetele miceniene găsite sub templele grecești, ca la Delfi și Delos, sunt mai degrabă „depuneri de Întemeiere” decât semnul unei continuități cultuale. Însuși templul grecesc Înlocuiește palatul micenian, și nu un templu anterior. În același timp, nu pot fi excluse nici fenomenele de reinterpretare. În sfârșit, dacă limba vorbită de micenieni era indubitabil o greacă arhaică și constituie, Într-o oarecare măsură, un semn
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
pot fi extinse și la alte locuri; chiar și statuetele miceniene găsite sub templele grecești, ca la Delfi și Delos, sunt mai degrabă „depuneri de Întemeiere” decât semnul unei continuități cultuale. Însuși templul grecesc Înlocuiește palatul micenian, și nu un templu anterior. În același timp, nu pot fi excluse nici fenomenele de reinterpretare. În sfârșit, dacă limba vorbită de micenieni era indubitabil o greacă arhaică și constituie, Într-o oarecare măsură, un semn de continuitate cu lumea greacă ce a urmat
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
În fața Ilionului, când uneia, când alteia dintre zeități (Iliada, II, 400-429); la Pilos Telemahxe "Telemah" Îl găsește pe Nestorxe "Nestor" intenționând să Îi aducă sacrificii lui Poseidonxe "Poseidon" pe plajă (Odiseea, III, 5-6). Odiseea (XII, 346) amintește și făgăduința unui templu În cinstea lui Heliosxe "Helios" Hyperionxe "Helios Hyperion" și grota din Amnisos, sediu al cultului Ilitiei (XIX, 188), În timp ce Iliada (IX, 404-405) face, poate, aluzie la un templu al lui Apolloxe "Apollo" de la Delfi, atunci când vorbește despre „pragul de piatră
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
pe plajă (Odiseea, III, 5-6). Odiseea (XII, 346) amintește și făgăduința unui templu În cinstea lui Heliosxe "Helios" Hyperionxe "Helios Hyperion" și grota din Amnisos, sediu al cultului Ilitiei (XIX, 188), În timp ce Iliada (IX, 404-405) face, poate, aluzie la un templu al lui Apolloxe "Apollo" de la Delfi, atunci când vorbește despre „pragul de piatră” trecut de Agamemnonxe "Agamemnon" ca să consulte oracolul zeului (Odiseea, VIII, 79-81). În afara acestora nu există multe alte indicații cu privire la locurile de cult specifice și tot atât de vag prezentat este
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Tartarului care, Împreună cu Haosul, Gheeaxe "Gheea" și Erosxe "Eros", preexista formării universului, ordinea se poate cuprind Întreaga lume. Haosul și Tartarul nu sunt zeități și poate că nici Eros nu este Încă fiul Afroditei, nici zeul venerat Într-un mic templu dezgropat de arheologi pe povârnișul Acropolei din Atenaxe "Atena" sau destinatarul unui cult la Tespia, În Beoția, În forma aniconică a unei pietre (Pausanias, IX, 27, 1). Numai Gaia sau Gheea, pământul, pare să posede trăsături divine, dar, după ce a
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
cazuri destinatare ale unor ofrande sacrificiale și al unor culte (Odiseea, XIII, 102 sqq.; XVII, 240-242; Pausanias, VI, 22, 7). a) Cei doisprezece zei În probabilă coincidență cu perioada de formare a cetăților, poleis, și cu dezvoltarea marii arhitecturi a templelor, Între secolele al VIII-lea și al VII-lea Î.Hr., organizarea universului divin suferă o sistematizare ulterioară, care limitează numărul zeităților la douăsprezece. Circumscrisă la sfera cultuală, această limitare nu se reflectă semnificativ În tradițxe "Hades"ia mitologică și
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
un loc din afara cetății, „Îndepărta” de aceasta divinitățile instituționale și le lăsa femeilor spațiul urban pentru a se aduna public În el. În același timp Însă, În timp ce lumea feminină putea să Își afirme o independență provizorie față de ordinea patriarhală, micul templu dedicat Demetrei și Corei la care ajungea procesiunea, primindu-i și pe Atena și Poseidon, unea dimensiunea economico-productivă a pământului, reprezentată de Demetraxe "Demetra", cu cea politică a cetății, reprezentată de Atena. Așadar complexul festiv exprimă un timp și un
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
În luna gamelion, Între ianuarie și februarie, În care se reprezentau comediile și În care numai către sfârșitul secolului al V-lea Î.Hr. a fost introdusă și o competiție tragică. Deschise de o procesiune care muta de la Akkademie la templul lui Dionysos Eleutheros, la baza Acropolei, unde se Înălța teatrul, o antică statuie a zeului, care rămânea pe durata sărbătorii, dionisiile mari erau singura legătură evidentă pe care competițiile tragice o aveau cu cultul lui Dionysos. De altfel, deja pentru
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Astfel, la Sparta, o Afrodita-Hera primea ofrande din partea mamelor Înainte de nunta fiicelor, iar la Atena Afrodita ocrotea nunta fecioarelor. Tot la Atena, tinerele erau consacrate Artemisei În timpul brauroniilor, În timp ce celelalte fete, Între șapte și unsprezece ani, alungate În apropiere de templul Atenei Polias și numite arrefore, trebuiau să țeasă mantia (peplul) care era apoi dusă În templul Atenei cu ocazia panateneelor. Iar noaptea, aceste fete trebuiau, printr-un pasaj secret, să ducă de pe Acropolă În grădinile Afroditei niște obiecte ce le
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
ocrotea nunta fecioarelor. Tot la Atena, tinerele erau consacrate Artemisei În timpul brauroniilor, În timp ce celelalte fete, Între șapte și unsprezece ani, alungate În apropiere de templul Atenei Polias și numite arrefore, trebuiau să țeasă mantia (peplul) care era apoi dusă În templul Atenei cu ocazia panateneelor. Iar noaptea, aceste fete trebuiau, printr-un pasaj secret, să ducă de pe Acropolă În grădinile Afroditei niște obiecte ce le fuseseră Încredințate de preoteasa Atenei. Dar În spațiul urban, acolo unde se intersectează cu domeniul Afroditei
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
ordinii cosmice, a devenit polièus, al cetății, atât la Atenaxe "Atena", cât și la Cos; În schimb, la Mykonos, ca boulèus, primește jertfe Împreună cu Demetraxe "Demetra" și Coraxe "Cora". Hestiaxe "Hestia", inima și vatra casei, devine centrul și vatra polisului. Templul ei se transformă Într-un soi de arhivă publică, iar altarul ei se află În centrul cetății. Introduși În polis, zeii se integrează și Împart cu ceilalți cetățeni spațiul urban, politizându-se și ei. Pe altarul Hestiei erau invocate legile
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
politizându-se și ei. Pe altarul Hestiei erau invocate legile 1, iar la Atenaxe "Atena" Zeusxe "Zeus" Agoràios veghea asupra adunărilor orășenești, deschise de obicei printr-un sacrificiu, În timp Zeus Boulàios și Atena Boulàia vegheau asupra lucrărilor sfatului, Bulè. Templele Însele deveneau locuri menite exercițiului dreptății. Dar dacă zeii Își aveau casa În cetate și celebrarea cultelor lor contribuia la cimentarea structurii sociale, distanța ireductibilă care Îi despărțea pe nemuritori de muritori se accentua, erodând, În mod paradoxal, concetățenia dintre
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
infernali, deschisă pentru zeii olimpieni. Apoi, dimensiunile cultuale ale zeilor și eroilor erau definite și de locurile destinate operațiunii și de formele altarelor care se găseau În aceste locuri: pentru zei, un bomòs Înalt de piatră, În spațiile situate În fața templelor; pentru eroi o eshàra joasă, sau un bòthrhos, o groapă pentru sacrificii În Împrejurimile mormântului. În realitate Însă, această distincție nu era mereu respectată, deoarece puteau fi Întâlnite banchete sacrificiale În cultul eroilor, al morților și al zeilor infernului, dar
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
polis ea reproducea și confirma rolul social, ca și funcția destinatarilor. Într-adevăr, la frigerea cărnii În comun, unele dintre măruntaie, ca rinichii, care aveau valoare onorifică, erau de obicei scoase. Pielea apoi Îi revenea În mod normal preotului sau templului, În timp ce anumite părți de carne, cum ar fi pulpele, erau date magistraților și lui hierèus. Numai În jertfele aduse Hestiei exista obligația de a mânca În porții egale În jurul templului zeiței, reînnoindu-se astfel egalitatea cetățenilor și coeziunea corpului social
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
scoase. Pielea apoi Îi revenea În mod normal preotului sau templului, În timp ce anumite părți de carne, cum ar fi pulpele, erau date magistraților și lui hierèus. Numai În jertfele aduse Hestiei exista obligația de a mânca În porții egale În jurul templului zeiței, reînnoindu-se astfel egalitatea cetățenilor și coeziunea corpului social În fața vetrei comune. În complexul Închis și autonom al cetăților, sacrificiul se plasează În acest mod echivoc Între unitatea ideală a polisului pentru care se aducea jertfă, reprezentată simbolic de
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
și, prin intermediul purificării de dinainte, Îl aducea pe cel care Îl consulta la condiția lui originară, permițând deci intervenția divinității. Însă dacă la Patras, În Ahaia, o oglindă coborâtă cu ajutorul unei sfori subțiri până la suprafața unui izvor aflat la baza templului Demetrei arăta numai destinul pacientului, moartea sau vindecarea lui (Pausanias, VII, 21, 12), În altă parte acțiunea divină Își exprima Întreaga ei putere, răsturnând situația de criză produsă de boală. De aceea, era inevitabil ca mulțimile, mai ales atunci când ciuma
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
deși erau răspândite cu evidente scopuri propagandistice, constituiau arhive indispensabile pentru conservarea și transmiterea cunoștințelor dobândite. Cu toate acestea, pentru pacienții care consultau oracolele, schema de acces la aceste prestații parcurgea din nou etapele fiecărui cult În parte. Intrarea În templu era precedată de purificări și sacrificii; compensația pentru tratament se transpunea În oferte către preoți; vindecarea sau leacul erau date de epifania (arătarea) zeului, care Îi apărea În somn pacientului. 6. Operatorii: preoți, ghicitori și poețitc "6. Operatorii \: preoți, ghicitori
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
etruscilor au fost Într-adevăr reconstruite mulțumită unei munci complexe și sistematice de filologie arheologică și epigrafico-lingvistică ce a prelucrat date provenind din săpăturile făcute În sanctuare, așezări și morminte, date iconografice desprinse din reprezentări care țin de decorațiunile de pe temple, fresce, vase, candelabre, oglinzi și lăzi În care se păstrau obiectele votive, dar și date epigrafice și arheologice relative la obiecte votive și la materiale atât de uz sacru, cât și cotidian. Într-o asemenea reconstruire, un spațiu vast a
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
zeitate autonomă pare să fie un (Tinia) Velqumna, adică o caracterizare a lui Zeus etrusc În sensul tineresc, protector al vegetației; Apaxe "Apa" și Ati, „Tatăl” și „Mamaxe "Mama"”, care de curând s-au dovedit a fi zeități titulare ale templului acropolei din Volterra, ar putea fi și niște ipostaze ale cuplului suprem ceresc sau, mai degrabă, ale celui htonian. Chiar dacă există largi (și, În unele cazuri, foarte largi) limite de siguranță În caracterizarea fiecăreia, multe dintre aceste divinități care nu
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
de deasupra, „magia simpatică” Între caracterul divinităților și cel al victimelor, èsharai și bothroi și așa mai departe) pot reprezenta dezvoltări paralele independente, cu siguranță Etruria Împrumută din lumea greacă aspectul global al locului de cult cu tèmenos, altarul și templul cu parte internă și peristil, dar adaugă la el caracteristici proprii În ceea ce privește forma și substanța: printre acestea din urmă, cea mai semnificativă este folosirea estradei, ale cărei fundamente teoretice trebuie căutate În doctrina augurală panitalică a lui templum, a lui
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
public și al morților - sunt „darul” (nesângeros, sângeros) și imaginea (aniconică/iconică, antropomorfă). Secvențele temporale sunt furnizate de anul natural, cu muncile și produsele lui, de anul politic cu termenele lui fixe de origine istorică (Înfrângere, sărbătoare a consacrării unui templu) și de ciclul de viață al fiecărei persoane (concepere, naștere, profesie, căsătorie, război, moarte). Elementele care, conform unei specifice „gramatici a simbolurilor”1, alcătuiesc o acțiune simbolică simplă sau complexă sunt, În cea mai mare parte, gesturi foarte simple și
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
cercetării În cele mai vechi morminte și În cele mai vechi depozite din veacul al VIII-lea Î.Hr. În care s-au făcut săpături Încă de la Începutul acestui secol, pe Esquilin, În Forum Boarium, și În necropola forului, lângă templul lui Divus Romulusxe "Romulus", au fost găsite vase grecești, bucăți de teracotă protocorintice și material geometric din Eubeea. A devenit limpede că nu a existat niciodată o Romă „pur romană”, liberă de influențe grecești 1. În ceea ce privește literatura și arta elenismului
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Buren, 1921; Andrén, 1940; Bianchi Bandinelli-Giuliano, 1973; Colonna, 1988). Fără să ne referim la utilizarea și cantitatea acestui material, să enumerăm pur și simplu unele motive: un Dionysosxe "Dionysos" cu cap de taur (Roma, Forul Roman), mitul teban pe frontonul templului A din Pyrgi și un mare număr de sfincși, satiri, bacante, harpii, sirene, Înfățișări ale lui Pegas, demoni marini, grifoni. Acestea se găsesc pe micile altare de teracotă (arulae) de pe Esquilin (secolele VI-III Î.Hr.), pe oglinzi (secolele VI-
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Î.Hr.) - și din complexul cultual arhaic de la Sant’Omobono (Roma, Forum Boarium) - Herakles și Minervaxe "Minerva" - și o mare cantitate de material eterogen din mormintele Barberini, Bernardini și Galeassi (Preneste, secolele VII-VI Î.Hr.). Picturile și teracotele din templul lui Ceresxe "Ceres" de pe Aventin (cunoscut În 493 Î.Hr.) sunt opera lui Damophilos și Gorgasos, greci din Italia meridională (Pliniu, Naturalis historia, 35, 154). Aceste opere de artă pot fi considerate un discurs imagistic ținut despre religie și prin
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
sfârșitul perioadei regilor, romanii au primit cărțile sibiline și deci un instrument pentru reforme religioase controlate. Cu ajutorul lor a fost instituit, deja În 496/493 Î.Hr., cultul zeilor Ceresxe "Ceres", Liberxe "Liber" și Liberaxe "Libera". Cei care au decorat templul au fost niște artiști greci, iar pentru că limba de cult era greaca, preotesele au venit de la Napoli sau de la Velia. Cicero a putut deduce acest lucru dintr-o listă a preoților (Cicero, Pro Balbo, 55). La Cumae este atestat, deja
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]