13,522 matches
-
dedicația „lui Zeusxe "Zeus" care stăpânește totul și Marii Mamexe "Mame" a tuturor lucrurilor” (Roussel, 1915-1916, no 50, pp. 111 sq.). În această pereche divină, evocată În termeni tipic elenistici, trebuie să o recunoaștem pe cea a zeilor titulari ai templului, tocmai Serapisxe "Serapis" și Isisxe "Isis", a căror putere cosmică universală este proslăvită. Introducerea la Delos a cultului lui Serapisxe "Serapis" și a celorlalți zei din mediul egiptean, Isisxe "Isis", Osirisxe "Osiris", Anubisxe "Anubis" și Horusxe "Horus"/Harpocratexe "Harpocrate" are
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Memphis, aducând cu sine propriul zeu Împreună cu obiectele sacre, a continuat să practice cultul În forme private În locuința sa, Încredințându-i apoi această grijă fiului. După moartea acestui Apollonius, primind În somn poruncă de la zeu să Îi construiască un templu, depășește Împotrivirea dușmanilor printr-o miraculoasă intervenție divină și Înalță o capelă unde Serapis și zeitățile care Îl Însoțesc primesc omagiile unor credincioși din ce În ce mai numeroși, a căror devoțiune, atestată de o mare cantitate de epigrafe, va conduce la construirea altor
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Împotrivirea dușmanilor printr-o miraculoasă intervenție divină și Înalță o capelă unde Serapis și zeitățile care Îl Însoțesc primesc omagiile unor credincioși din ce În ce mai numeroși, a căror devoțiune, atestată de o mare cantitate de epigrafe, va conduce la construirea altor două temple și, În sfârșit, la recunoașterea oficială a aceluiași cult din partea autorităților publice. Greci, răsăriteni din orice națiune, italici și romani ce alcătuiesc populația cosmopolită a Delosului În ultimele două veacuri ale elenismului vor frecventa serapeum-urile și se vor face purtătorii
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Împăraților și Împărăteselor și a altor membri ai familiei imperiale cu o zeitate sau alta a panteonurilor tradiționale la o asociere a acestora cu zeitățile titulare ale sanctuarelor și cu practicile rituale celebrate În ele În calitate de sșnnaoi (locuitori ai aceluiași templu), de la oferirea de victime animale „pentru sănătatea” sau Înseși persoanei respectivului theòs/divus suveran la Înființarea unor sărbători periodice cu Întreceri atletice și preoți specializați cu diferite funcții, printre care cea de a-i proslăvi prin imnuri (hymnodòi) sau prin
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
tema concepțiilor cosmologice iraniene, care țin, la rândul lor, de fondul comun indo-iranian al ideilor și credințelor religioase din aria cosmografiei. De fapt, conform lui Herodot (I, 131), persanii din vremea sa nu obișnuiau să ridice statui sau să construiască temple și altare, considerându-i nebuni pe cei care, precum grecii, credeau că zeii aveau aceeași natură ca oamenii. În schimb, persanii obișnuiau să urce pe cele mai Înalte vârfuri ale munților pentru a aduce jertfe supremului lor zeu ceresc. Această
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
În Întregime descrierii unei călătorii În lumea de dincolo Întreprinsă de un drept pe nume Wșr³z, care, după ce bea o poțiune făcută din vin și măselariță (may ud mang: cf. Gnoli, 1979b, pp. 437 sqq.), În timpul unui rit celebrat În fața templului focului Farr½bayxe "Farro>bay" din Fars, reușește să-și despartă de viu sufletul de trup pentru șapte zile și șapte nopți. Sufletul se Îndreaptă către Vârful Legii (vârful muntelui Har³, centrul lumii: cf. supra) și către podul Åinvant, iar apoi
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
de slăbiciune a comunității zoroastriene din Iranul medieval. Izvoarele primare zoroastriene nu se limitează Însă la Avesta și la textele În limba pahlavi (nici În rarele mărturii epigrafice preislamice la care se pot adăuga cele arheologice legate de așa-numitele temple ale focului; cf. Shippmann, 1971; Boyce, 1975b), ci sunt de găsit și În Înflorirea literaturii de limbă pahlavi din Fars În secolele IX-X: acestea Însoțesc, de fapt, dezvoltările ulterioare ale credinței până În zilele noastre, de la Zar³tușt n³ma („cartea lui Zoroastruxe
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Islamului, acesta era expus În construcții numite åah³r-t³q, „patru arcuri” -, un fel de baldachine construite din patru arcade care susțin o cupolă, În interiorul căreia, pentru unele ceremonii focul era adus dintr-un alt edificiu În care era păstrat pururi aprins. Templul sau „locuința” focului (În limba pahlavi, ³takhș kadag; În persană, ³takhșkada) este principalul loc de cult al religiei zoroastriene În orânduirea practicilor rituale și liturgice care, foarte probabil, provin din perioada sasanidă (Menasce, 1964), deși dezvoltarea lor inițială nu este
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
În limba pahlavi, ³takhș kadag; În persană, ³takhșkada) este principalul loc de cult al religiei zoroastriene În orânduirea practicilor rituale și liturgice care, foarte probabil, provin din perioada sasanidă (Menasce, 1964), deși dezvoltarea lor inițială nu este foarte clară (despre templele focului, cf. Schippmann, 1971; Boyce, 1975b; 1989a, 1989b). Focul care nu trebuie stins niciodată; el arde Într-un mare vas metalic, situat În centrul unei Încăperi, pe pereții căreia sunt agățate spade și o măciucă, simboluri ale armelor pe care
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
și o măciucă, simboluri ale armelor pe care credincioșii le vor folosi În lupta Împotriva forțelor răului. În fața focului, credinciosul, cu picioarele goale și capul descoperit, Își recită rugăciunile și contemplă cea mai sacră și venerată teofanie. Construirea unui nou templu al focului necesită folosirea jarului de la focurile precedente. Există o ierarhie complexă care diferențiază focurile și temple lor. Focurile cele mai importante, de prim rang, numite Âtaș Bahr³mxe "Bahra>m" - aici Bahr³m (În limba pahlavi, Wahr³mxe "Wahra>m") este probabil
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
În fața focului, credinciosul, cu picioarele goale și capul descoperit, Își recită rugăciunile și contemplă cea mai sacră și venerată teofanie. Construirea unui nou templu al focului necesită folosirea jarului de la focurile precedente. Există o ierarhie complexă care diferențiază focurile și temple lor. Focurile cele mai importante, de prim rang, numite Âtaș Bahr³mxe "Bahra>m" - aici Bahr³m (În limba pahlavi, Wahr³mxe "Wahra>m") este probabil ecoul unui vechi adjectiv cu sensul de „victorios” (cf. Boyce, 1982, pp. 222 sq.; 1989a, p. 2
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Âtaș D³dg³h: Modi, 1922, pp. 239 sqq., 242 sqq.). Al optulea și ultimul Âtaș Bahr³m din comunitatea zoroastriană din India a fost instalat la Bombay În 1898 (Boyce, 1979, p. 209; cf. Hartman, 1980, p. 21 și tav. IXa). Celelalte temple de prim rang ale parsilor au fost Întemeiate Între secolele al XVIII-lea și al XIX-lea: trei la Bombay, două la Surat, unul la Udwada și unul la Naosari, venerat În mod special, Sanj³na Âtaș Bahr³m „țr³nș³h” (cf. Boyce
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
-lea: trei la Bombay, două la Surat, unul la Udwada și unul la Naosari, venerat În mod special, Sanj³na Âtaș Bahr³m „țr³nș³h” (cf. Boyce, 1979, pp. 166 sq., 171 sq., 188 sq.). La ritul de inițiere și cultul adus În templele focului se adaugă numeroase alte practici liturgice, care țin de purificare, chiar și de păcate, prin mărturisirea lor și ispășirea pedepselor; de asemenea, există rituri și obiceiuri pentru moarte, naștere, ceremonii nupțiale (Modi, 1992, pp. 1-45). Printre riturile de purificare
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
martab); aceste inițieri fac posibilă dobândirea unor competențe diverse, mai limitate pentru unii, mai extinse pentru ceilalți. În vârful ierarhiei ecleziastice se află dast¿r (În limba pahlavi, dastwar), un fel de episcopi zoroastrieni care administrează unul sau mai multe temple importante (Duchesne-Guillemin, 1962a, p. 118). Sacerdoțiul este În Întregime ereditar, dar descendența este doar o condiție indispensabilă, nu și suficientă, dacă individul nu și-a desăvârșit studiile doctrinare și nu a fost inițiat, conform legii, la preoție. Căsătoria este monogamică
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
ca pe un prigonitor al Apostolului Luminii (cf. Sundermann, 1986, pp. 285, 303; 1987, p. 56). Din aceste izvoare, pe ansamblu, Kerdșr apare ca fondator al puterii clerului magilor la Începutul dinastiei sasanide, restaurator al Religiei mazdeiste prin Întemeierea marilor temple ale focului (³dur ș Wahr³mxe "Wahra>m") și executarea corectă a diferitelor servicii liturgice („rituri ale zeilor”: kerdag³n ș yazd³n) În toate ținuturile În care exista zoroastrismul („ținuturile magilor”: mowest³n), ca ceremonii ale g³h³nb³r (radpass³g: MacKenzie, 1970), stipularea documentelor (gitt
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
altul, Âtaș Bahr³m, probabil cel din Istakhr (cf. supra, subcapitolul 3.3). Mai mult, au existat grupuri de zoroastrieni care au abandonat provinciile Khorasan și Sistan, unde o comunitate importantă a supraviețuit până la sfârșitul secolului al XIII-lea, În jurul marelui templu din Kark½y (Schippmann, 1971, pp. 37-45), pentru a se stabili mai apoi În regiunea Kerman și pentru a se așeza sub jurisdicția Marelui Dastur din Yazd. Alte mici comunități au supraviețuit ori s-au transferat În alte părți, căutând locuri
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
o localitate căreia i-au dat numele de Sanj³n (Boyce, 1979, p. 166), aceștia au avut la Început o existență relativ liniștită În jurul focului Âtaș Bahr³mxe "Bahra>m" din Sanj³n, care a rămas timp de opt sute de ani unicul lor templu al focului de prim rang (cf. supra, subcapitolul 2.5); În 1465, la câțiva ani după prădarea Sanj³nului de către sultanul Mahmud Begada, a fost transferat În Naosar, iar apoi, În 1741 la Udwada (Kulke, 1978, p. 31). Aceste transferări sunt
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
jumătate secolul al XVIII-lea, chiar dacă rivalitatea și concurența dintre cele două mari grupuri de preoți, Sanjana, din Sanj³n, și Bhagaria, din Naosari, determină o dialectică internă care pune În mișcare Întreaga comunitate, ducând, printre altele, la Întemeierea de noi temple ale focului. În secolul al XVIII-lea, Bombay a Început să se impună ca principal centru al comunității parse, care s-a stabilit aici și a devenit tot mai numeroasă după ce englezii, care au luat locul portughezilor (1661), au hotărât
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
structurilor religioase. La sfârșitul secolului al XIX-lea existau 120 de anjoman sau adunări comunitare răspândite În India - mai ales, dar nu numai, În Gujarat -, mai multe sau mai puține dakhma pentru Îndeplinirea practicilor liturgice funerare și 134 de mici temple ale focului, În timp ce Âtaș Bahr³mxe "Bahra>m" crescuseră de la unul singur - Sanj³na Âtaș Bahr³m „țr³nș³h”, originar din Sanj³n - la opt (Boyce, 1979, p. 209; cf. supra, subcapitolul 2.5). Clerul comunității parsi s-a Îngrijit În mod special de conservarea
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
Köln, pp. 31-66. Boyce, M. (1968b), „The Letter of Tansar” În Serie Orientale Roma, nr. 38), Roma. Boyce, M. (1969), „Maneckji Limji Hataria”, În K.R. Cama Oriental Institute Golden Jubilee Volume, Bombay, pp. 19-31. Boyce, M. (1975b), „On the Zoroastrian Temple Cult of Fire”, În Journal of the American Oriental Society, nr. 95, pp. 454-465. Boyce, M. (1975c), „Iconoclasm among the Zoroastrians”, În Studies for Morton Smith, Leiden, pp. 93-111. Boyce, M. (1977), A Persian Stronghold of Zoroastrianism, Oxford. Boyce, M.
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
amintește de pădurea unei religii antice (antiquae religionis) În zona locuită de naharavali. O altă trăsătură comună a germanilor și slavilor este folosirea calului pentru divinație. În Chronicon-ul lui Thietmar (secolele X-XI), se povestește că, În cetatea Riedegost, exista un templu ai cărui preoți practicau rituri divinatorii folosindu-se de un cal. Confirmă această tehnică divinatorie și Saxo Grammaticus (Gesta Danorum, XIV), care notează că la Arcona, În timpul lui Svantovitúxe "Svantovitu^" - ultimul punct de rezistență al păgânismului slav - era crescut un
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
despre puternicul zeu al căldurilor din timpul verii. Un centru important al cultului lui Svaroic¹ se afla În cetatea Riedegost, unde acest zeu (al cărui nume apare latinizat În Cronica lui Thietmar: Zuarasicixe "Zuarasici") deținea un loc special În faimosul templu al orașului; era reprezentat Într-o atitudine războinică, având coif și scut, iar În templu se găseau și vexilla care erau scoase doar În timp de război pentru a Însoți armatele. Se pare, așadar, că Svarogúxe "Svarogu^" a fost și
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
se afla În cetatea Riedegost, unde acest zeu (al cărui nume apare latinizat În Cronica lui Thietmar: Zuarasicixe "Zuarasici") deținea un loc special În faimosul templu al orașului; era reprezentat Într-o atitudine războinică, având coif și scut, iar În templu se găseau și vexilla care erau scoase doar În timp de război pentru a Însoți armatele. Se pare, așadar, că Svarogúxe "Svarogu^" a fost și zeu al războiului; iar această funcție a sa nu este incompatibilă, din punct de vedere
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
În cel de-al doilea despre o zeitate agrară. Puținele informații pe care le avem sunt clar În favoarea primei ipoteze: Herbord Îl identifică cu Martexe "Marte", Ebbo din Mischelsberg Îl definește ca zeu al războiului; mai mult, știm că În templul din Vologost s-a descoperit un mare scut acoperit cu lamele de aur, care Însoțea armata În timpul războiului. Așadar, Încă o divinitate războinică. f) Svantovitúxe "Svantovitu^" În final, Între zeii majori Îl putem aminti pe Svantovitúxe "Svantovitu^". După Helmold, Ludovic
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
de aur, care Însoțea armata În timpul războiului. Așadar, Încă o divinitate războinică. f) Svantovitúxe "Svantovitu^" În final, Între zeii majori Îl putem aminti pe Svantovitúxe "Svantovitu^". După Helmold, Ludovic cel Sfânt ar fi cedat insula Rugia (unde se afla un templu vestit al acestui zeu) abației Corvey, care ar fi introdus acolo cultul Sfântului Vitus. Când insula s-a Întors În mâinile păgânilor, acest sfânt, Vitus (adică, svantú Vitú) ar fi supraviețuit În forma unei divinități necreștine: tocmai Svantovitú. Aceasta este
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]