15,017 matches
-
lor. Înțelegerea educației ca o cucerire gradată a independenței oferă valoroase perspective teoretice și practice; aceasta mai ales în condițiile în care școlaritatea majorității tinerilor se prelungește, astăzi, pînă la 16-18 ani și cînd există pericolul unei educații care să cultive o dependență excesivă a adolescenților față de adulți. Pasiunea cu care a scris și activat pe tărîm pedagogic Maria Montessori este demnă de toată prețuirea. Ca și alți contemporani ai săi însă stimulați în efortul lor de cele mai umaniste intenții
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
nu este lipsită de interes, dacă se are în vedere așa cum gîndea Claparède educatorul copilului din grădiniță și din școala primară. Cu această idee, însă, pedagogul elvețian deschidea fără voia lui o poartă către un sistem de educație care va cultiva nondirectivitatea. În teoria "educației funcționale" simțim și slăbiciunea "educației noi". Claparède a elaborat o teorie a educației întemeiată mai ales pe legile dezvoltării biologice a organismelor. "Natura" scria el "face bine ceea ce face; ea este mai bun biolog decît toți
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
pe educator să utilizeze cu precădere lauda și dojana, evitînd pedepsele corporale. Obiecția formulată la adresa lui Locke este valabilă și pentru Găvănescul: nu se poate vorbi de un instinct al onoarei, ci numai de un sentiment al onoarei care se cere cultivat prin educație, și la care lauda și dojana își aduc o însemnată contribuție. În teoria pedagogică a profesorului ieșean, unele metode de educație vin în întîmpinarea instinctelor, provocînd plăcerea; altele se opun manifestării acestora și dau naștere unei stări de
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
sistemului școlar, după aptitudini și "în acord cu interesele organismului social" (2, p. 13). Prelungirea duratei învățămîntului obligatoriu avea nu numai obiective instructive, ci și educative: statul putea să extindă încă 3-4 ani procesul "educației cetățenești" preocupat, în special, să cultive armonia socială într-o perioadă caracterizată prin intensificarea confruntărilor sociale și marcată de constituirea partidelor comuniste după modelul celui din U.R.S.S. Școala muncii și educația cetățenească erau conceptele cele mai des invocate în reorganizarea învățămîntului obligatoriu. Interesul manifestat pentru
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
unul din colaboratorii lui Hermann Lietz GUSTAV WYNEKEN care, în 1906, a deschis la Wickersdorf (Germania) o instituție de educație întemeiată pe ideea de comunitate; elevii, grupați în jurul unui educator, alcătuiau o asociație, o comunitate de viață, prin care se cultiva spiritul de cooperare (2, pp. 103-110; 3, p. 499). Nu tot ceea ce a propus Wyneken putea fi reținut; ideea comunităților educative a fost reluată, în 1919, de mai multe școli din Hamburg. Exista aici o tradiție mai veche, în spiritul
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
a lucra cu mîinile ("pentru copiii de 7-12 ani, lucrul manual să rămînă piatra de temelie a educației", 6, p. 54). Activitatea manuală, aprecia Ferrière, asigură un progres al dezvoltării copilului sub toate aspectele: fizic, intelectual, socio-moral (desfășurată în grup, cultivă simțul social, solidaritatea, caracterul; lucrînd de la o vîrstă fragedă, copiii dobîndesc interes față de muncă și stimă față de cei ce muncesc). În școala pe care o are în vedere acest pedagog, toți copiii muncesc, dar munca trebuie să fie liberă, în
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
unui învățămînt întemeiat pe interes: "Ceea ce interesează nu instruiește niciodată" (XXVII). Primele sale "păreri asupra educației" sînt concentrate asupra problemei învățării, înțeleasă ca un act care presupune un efort voit. Copilul să lupte cu plictiseala și abstracția, să i se cultive ambiția de a depăși greutățile, "orice artă de a instrui înseamnă să obții de la copil strădania care să-l înalțe la condiția de bărbat" (V). Copilul învață atunci cînd știe că n-are încotro, că nu există nici o șansă să
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
tranșant: educația este un act de voință, de exercițiu asiduu, unde nu au ce căuta interesul, spontaneitatea. Ceea ce nu poate să nu uimească este acest refuz de a cunoaște elevul, elementul esențial al fenomenului educațional. Nici o plantă nu poate fi cultivată dacă nu i se cunosc condițiile care-i favorizează dezvoltarea! Cred că Alain a putut ajunge la "părerile" sale asupra educației datorită mediului școlar în care a profesat: elevi riguros selecționați, proveniți cum spunem astăzi din medii socioculturale favorizate, elevi
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
Ed. Spranger, educația presupune trei aspecte: a) receptarea valorilor culturii, b) trăirea, vibrarea spiritului subiectiv în contact cu valorile supraindividuale și c) crearea valorilor. Se realizează astfel nu numai un om instruit, posesor al unei cantități de cunoștințe, ci se cultivă și dragostea față de valorile culturale, năzuința spre un permanent contact cu aceste valori (adevăr, bine, frumos, dreptate, util, divin etc.) și, în sfîrșit, se dezvoltă capacitățile de creare a unor noi valori. Potrivit concepției acestui pedagog, receptarea valorilor culturale se
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
doar aparențele, esența rămîne aceeași. O atare viziune asupra societății se împacă foarte bine cu ideea caracterului suprem al valorii divinului. Întemeindu-se pe o astfel de concepție asupra valorilor, Ed. Spranger acorda prioritate valorilor elaborate în trecut, căutînd să cultive tinerei generații convingerea asupra caracterului lor permanent. Teoria sa asupra formelor vieții a fost elaborată pornindu-se nu de la cercetarea omului, ci de la analiza și clasificarea valorilor. Dacă acestea pot fi mai tranșant separate, nu tot atît de ușor se
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
fiecăruia de a se "tămădui" este susținut în concepția lui Steiner de conștientizarea reîncarnării, pentru că viața spune el are sens numai dacă putem reveni, numai dacă putem aplica experiența dobîndită în alte vieți. Menirea antroposofiei este tocmai aceea de a cultiva certitudinea în privința reîncarnării: Dacă omenirea vrea să evite dezastrul, răspîndirea acestei învățături ar trebui să se facă mult mai rapid. Iar pentru asta, ea trebuie întipărită în sufletul copiilor" (12, p. 76). Pe această cale li s-ar cultiva sentimentul
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
a cultiva certitudinea în privința reîncarnării: Dacă omenirea vrea să evite dezastrul, răspîndirea acestei învățături ar trebui să se facă mult mai rapid. Iar pentru asta, ea trebuie întipărită în sufletul copiilor" (12, p. 76). Pe această cale li s-ar cultiva sentimentul de responsabilitate pentru propriul lor destin și pentru viața pe care o trăiesc. R. Steiner apreciază că în pedagogia secolului al XIX-lea existau o serie de principii valoroase, ele ar trebui însă să prindă viață, în sensul de
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
aparținînd fie unor stări diurne (desenul), fie unora nocturne (muzica). Un loc aparte îl ocupă în practica educațională waldorfiană euritmia (eu bine; rhytmos ritm), care în concepția lui Steiner nu este gimnastica; aceasta gimnastica spune el, fortifică trupul, dar nu cultivă inițiativa, voința. Euritmia este o "gimnastică pătrunsă de suflet", ea acționează atît asupra "sufletesc-spiritului", cît și asupra "corporalului". Creatorul școlilor Waldorf privește euritmia dintr-o triplă perspectivă: a) ca artă, b) sub aspect didactico-pedagogic și c) sub aspect igienic. a
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
cunoaștere suprasensibilă a ființei umane, cu consecințele ce decurg de aici; cu un ritm mai lent al educației intelectuale, cu un conținut mult diferit de cel existent în școlile vremii (vezi prezența Vechiului Testament la nivelul școlii primare), menit să cultive o nouă înțelegere asupra ființei umane, una adecvată "științei spirituale". Ceea ce surprinde ca element de noutate în teoria pedagogică steineriană nu sînt atît inovațiile în sine, cît justificarea necesității adoptării lor justificare rezultată nu dintr-o cercetare empirică (ca în
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
se utilizează perspective apropiate, prin care se mobilizează, pentru un scurt timp, energiile grupului și se oferă frecvente satisfacții pentru înfăptuirea scopului propus. Trăirea în comun a bucuriei unor noi realizări cimentează puternic relațiile interindividuale. Pe măsură ce colectivul se încheagă, se cultivă gustul pentru bucurii mai intense, dar mai îndelung așteptate. În cel de-al treilea stadiu al dezvoltării sale, colectivul se mișcă înainte mînat de perspective îndepărtate. Dacă Makarenko punea în centrul actului educațional colectivul, nu înseamnă că era exclusă posibilitatea
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
contribuție la dezvoltarea unitară a culturii române, la propagarea în rîndurile întregului popor a ideilor fundamentale privind istoria poporului rămîn: originea latină, unitatea de neam și limbă, continuitatea sa în spațiul carpato-dunărean. Îndeosebi din 1848, învățămîntul de toate gradele a cultivat cu perseverență în conștiința tinerelor generații idealul înfăptuirii unității naționale. Odată ce acest ideal s-a realizat, a apărut necesitatea organizării unitare a școlii însăși, pe întregul teritoriu al țării. Problema reorganizării unitare a școlii românești a fost una din principalele
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
o școală în limba maternă, subvenționarea unei școli particulare constituia, pentru această categorie de cetățeni, o povară și crea o inegalitate evidențiată și criticată în acea vreme. Este adevărat și faptul că în unele din astfel de școli s-a cultivat iredentismul, dăunător intereselor naționale. Învățămîntul superior a funcționat, pînă în 1931, pe baza legii din 1912, cu unele modificări aduse în 1925 și 1928 (anul preparator). Ca și școala secundară, prin structura sa, nici acest grad de învățămînt nu a
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
să rezulte din: a) cunoașterea lumii obiective cu ajutorul științelor pozitive, b) cunoașterea lumii subiective, prin științele umaniste și c) cultivarea capacității de a stabili raporturi logice și raporturi cantitative, prin studiul logicii și matematicii. Rolul disciplinelor umaniste este de a cultiva idealul, iar acela al disciplinelor pozitive, de a oferi cunoașterea căilor și energia necesare atingerii acestui ideal. Mă întreb dacă greșesc foarte mult atunci cînd apreciez că rolul celui de-al treilea aspect al culturii formative cultivarea capacității de a
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
cultivarea capacității de a stabili raporturi logice și cantitative se apropie întrucîtva de acela pe care psihologul J. Piaget l-a acordat operațiilor logico-matematice, ca instrumente ale unei gîndiri operaționale. G. G. Antonescu a intuit necesitatea unor instrumente ale gîndirii cultivate prin studiul logicii și matematicii care să permită efectuarea unei activități intelectuale. O astfel de alcătuire a conținutului învățămîntului din cele trei categorii de discipline creează condiții pentru educarea elevilor în spiritul idealismului activ, adică al formării, după aprecierea sa
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
se poate ajunge la desăvîrșirea originalității specifice? Prin activitate proprie. Este adoptat, așadar, punctul de vedere rousseauist cu privire la dezvoltarea ființei umane. Adevărurile pe care copilul le poate desprinde din propria sa experiență să nu-i fie transmise de educator. Se cultivă astfel inițiativa, se dă frîu liber spontaneității și se pune accentul pe "formare" (20, p. 285). În aceste condiții educația este mai mult un proces de autoeducație, proces stimulat de interese, înțelese de Narly ca "porniri interioare" către bunurile culturale
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
de săteni pentru viața de sat. Deosebirea dintre copilul de sat și cel de oraș nu consta în grade diferite de inteligență, ci în "virtuțile sociale", însușiri pe care țăranul le-a dovedit secole de-a rîndul și care trebuiau cultivate în continuare (36 a, p. 190). În școala satului trebuiau evitate mai ales două din marile erori ale "pedagogiei burgheze" după expresia lui C. Rădulescu-Motru: a) marea importanță acordată cunoștințelor abstracte, și b) individualismul cultivat prin metodele de predare. Dacă
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
a rîndul și care trebuiau cultivate în continuare (36 a, p. 190). În școala satului trebuiau evitate mai ales două din marile erori ale "pedagogiei burgheze" după expresia lui C. Rădulescu-Motru: a) marea importanță acordată cunoștințelor abstracte, și b) individualismul cultivat prin metodele de predare. Dacă școala urbană poate avea un caracter teoretic, promovînd cu prioritate, prin intermediul cărții, abstracțiunile, școala rurală va mai ales un caracter practic: Puțină știință cărturărească, în schimb o bună inițiere în tehnica gospodăririi sătești" (36 a
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
vor pregăti "persoane productive". Chiar dacă întîlnim la C. Rădulescu-Motru unele tendințe conservatoare, neînțelegerea mersului obiectiv al istoriei, nu putem să nu apreciem justețea opiniei sale privind necesitatea orientării școlii românești spre o educație întemeiată pe muncă, o educație capabilă să cultive un crez și să dezvolte capacitățile creatoare ale întregului popor. Ideea dezvoltării aptitudinilor creatoare este susținută cu noi argumente și în scrierea Vocația factor hotărîtor în cultura popoarelor (1931, ed. a II-a, 1936), unde un capitol poartă titlul "Pedagogia
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
culturale ale satului. Școala, se preciza în volumul citat, "va trebui să coboare în mediul social și geografic, va familiariza pe copil cu întregul patrimoniu spiritual al strămoșilor, precum și cu natura care i-a inspirat pe ei. Va înțelege să cultive acest patrimoniu, nu să-l ignoreze, nici să i se supună fără critică" (42, p. 15, s.n.). Mai concentrat spus, idealismul educativ presupune adaptarea școlii la viața reală, în mijlocul căreia își desfășoară activitatea. Această adaptare implică două momente foarte strîns
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]
-
satului, de asimilare a formelor de civilizație orășenească. "Localismul, așa cel puțin cum îl înțelegem noi, caută să coboare școala în mediul ei natural, nu pentru a-l menține în starea înapoiată în care se găsește, ci pentru a-l cultiva... Vrem să-l ridicăm pe sătean la înălțimea epocii lui" (împreună cu întreaga societate în care trăiește) (42, p. 48). După opinia sa, nici săteanul nu avea o atitudine dușmănoasă față de cultura evoluată a orașelor. Oricum, după cum s-a văzut din
by Ion Gh. Stanciu [Corola-publishinghouse/Science/957_a_2465]