5,121 matches
-
Întâi, pentru mine, „ca și cum” e chiar un manifest de credință. A spune „azi lumea se cunoaște prin ca și cum” e chiar teza demonstrației mele - dacă vreți, este exact lucrul În care cred, deși el poate suna patetic. O concluzie cvasiunanimă a gânditorilor de azi este aceea că am depășit zona și epoca adevărurilor tari, metafizice. În această teză pornesc de la ideea că am depășit-o și pe cea textualistă, am depășit și epoca În care susțineam că adevărul e atât de relativ
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
discursurile pe care el le invocă, de la Nichita Stănescu până la Sfântul Pavel, sunt trădate pentru a spune un adevăr personal destul de obscur. De aceea cred că avem de-a face cu o gândire incantatorie, care scoate la viață ceea ce numește gânditorul. Aș numi acest tip de discurs „paulinian”, cum Îl califică Horea, drept o „critică kerigmatică”, o critică anunțând revelațiile autorului, un fel de „bună vestire” a propriilor iluminări. O a doua observație ar fi aceasta: Nicolae Turcan spune că fragmentele
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
elegie. În această măsură, Nichita Stănescu este folosit, dar În același timp am Învățat foarte mult din Elegii, așa cum am Învățat și din alte opere de artă și din numeroase texte teoretice. Cartea este aproape de ceea ce voiau să facă unii gânditori: o filosofie Împotriva limbajului, o filosofie definită ca o poetică barbară, preluând un termen al lui Mérleau-Ponty, cel de „sălbăticie a discursului”. O filosofie Împotriva filosofiei sau o teorie Împotriva limbajului este tot ceea ce Încerc să fac aici, pentru a
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
nimic moral În ea și stârnește chiar oarecare repulsie din punct de vedere etic. Pe de altă parte, chiar dacă a suferit această reeducare și apoi autoreeducare și a fost un Înfrânt, Noica a fost creatorul unei „școli” ce a dat gânditori și oameni liberi În timpul regimului comunist. Și prin aceasta probabil s-a salvat, prin ucenicii săi, prin fiii spirituali. Așa cred: am punctat și defectele morale (de reeducat) ale lui Noica, dar și calitățile sale de pedagog. Ștefan Borbély: Repet
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
fără Îndoială, intactă capacitatea de fascinație și misterul. Ea face parte din șirul capodoperelor fără autor ale literaturii universale. Dar toate acestea țin de un succes estetic și nu Îndreptățesc suficient ecoul național al temei mioritice, din care literații și gânditorii români au făcut unul dintre toposurile cele mai frecventate atunci când vine vorba despre identitatea românească. De ce ar fi Miorița mai emblematică pentru modul de a fi al românilor decât orice altceva? În lumea elitei, a culturii scrise, acest succes Începe
[Corola-publishinghouse/Science/1910_a_3235]
-
TEMPO îMPĂRTĂȘANIA SFINȚILOR ERETICI I Talmeș-balmeș sectar. Climatul intelectual și ambianța ontologică în care se constituie creștinismul ține de cea mai absolută harababură... E greu de imaginat mulțimea comunităților extravagante, a profeților care se cred inspirați, a prorocilor iluminați, a gânditorilor ezoterici, a filosofilor deliranți care ocupă scena spirituală a primului secol al erei noastre. Desigur, filosofia demnă de acest nume subzistă și, la Roma sau în alte locuri, sunt urmate în continuare învățăturile stoicilor sau ale epicurienilor. Simultan cu apariția
[Corola-publishinghouse/Science/2094_a_3419]
-
care ocupă scena spirituală a primului secol al erei noastre. Desigur, filosofia demnă de acest nume subzistă și, la Roma sau în alte locuri, sunt urmate în continuare învățăturile stoicilor sau ale epicurienilor. Simultan cu apariția acestor isterici ai conceptului, gânditori autentici ca Seneca, Epictet, Plutarh continuă să-și vadă liniștit de treabă. Dar nu pentru multă vreme... Epoca se caracterizează printr-un mixaj inedit de civilizații: cea veche moare fără a fi conștientă de acest fapt, o alta nouă se
[Corola-publishinghouse/Science/2094_a_3419]
-
limbă a sa, o muzică distinctă prin câteva acorduri recurente - cuvinte, concepte, turnuri, ticuri de limbaj, perioade ale frazei, ritmuri etc. Originalitatea unei gândiri trece de altfel prin sita unor termeni particulari, după apariția cărora recunoaștem viziunea despre lume proprie gânditorului în chestiune. Uneori, crearea de noi concepte necesită un cuvânt nou, pentru că se întâmplă și nu poți numi o descoperire cu un termen preexistent. Atâta vreme cât neologismele nu cresc ca ciupercile, de ce nu? Există însă și cazuri în care aparenta profunzime
[Corola-publishinghouse/Science/2094_a_3419]
-
I și II - de fapt și următoarele, dar acestea într-un mod deosebit, ca fiind inaugurale - se definesc printr-o voință înverșunată de a instala realitatea în ceruri - pe când hedonismul propunea coborârea cerului pe pământ. Numitorul comun al tuturor acestor gânditori obsedați de urgența unei lumi alternative este că lumea și răul coincid. Că negativitatea e proprie chiar și celei mai mici părticele de realitate. Pentru a ajunge la o astfel de concluzie, nu-i nicio nevoie să cugeți și să
[Corola-publishinghouse/Science/2094_a_3419]
-
cu Quintin și cu alți adepți ai Spiritului Liber... Autor al unui catehism, persecutat și el la timpul său, cândva la originea unei lucrări despre clemență, Calvin nu se încurcă prea mult cu dragostea pentru aproapele său. Când vorbește despre gânditorul libertin, el zice „Căpățânosul ăsta de Quintin”... Adeptul Spiritului Liber face elogiul punerii în comun a femeilor și a bunurilor, transformă relațiile sexuale în căsătorie spirituală, propovăduiește milostenia și adaugă gestul cuvântului împrumutându-și altora soția. Când cineva îl găsește
[Corola-publishinghouse/Science/2094_a_3419]
-
Vasilide, Bentivegna din Gubbio ajung la alte concluzii etice decât acelea ale Părinților Bisericii sau ale filosofilor considerați tovarăși de drum ai Bisericii oficiale. Biblia e deschisă și pentru alții... Distrugerea bibliotecilor, fragilitatea suporturilor manuscriselor, persecuția la care erau supuși gânditorii păgâni, interzicerea școlilor filosofice, dominația radicală a creștinismului pe teren mental, spiritual și ideologic, toate acestea împiedică apariția oricărui alt mod de gândire. Și atunci cum să-ți imaginezi că ar putea subzista niște învățături alternative ale înțelepciunilor antice? Un
[Corola-publishinghouse/Science/2094_a_3419]
-
păcatului originar? Epicur susține exact contrariul: dragostea de viață, bucuria de a trăi aici pe pământ, înrădăcinarea înțelepciunii în trup, gustul pentru plăceri, inexistența zeilor răzbunători, absența culpabilității... Biserica are de ce să fie nemulțumită! Ca întotdeauna când e vorba de gânditori alternativi victime ale acestor distrugeri sistematice și programate, ceea ce subzistă din Epicur se datorează criticilor aduse de adversarii lui care-l citează în cursul demonstrațiilor pro domo. Cicero și Plutarh cel mai adesea. Dispunem însă de excelenta lucrare a lui
[Corola-publishinghouse/Science/2094_a_3419]
-
de epocă. Cartea comportă trei discursuri ținute unul după altul? Auzim succesiv un stoic, un epicurian și un creștin? Ea aduce în scenă trei interlocutori, pe Leonardo Bruni, omul Porticului, pe Antonio Beccaldi, filosof al Grădinii, și pe Niccolo Niccoli, gânditor al Paradisului creștin, care-și apără, pe rând, propria poziție? Nu mai contează economia internă a cărții dialectica ei proprie, soarta ei, parcursul ei retoric: pentru anumiți cititori răuvoitori, trebuie că Valla e epicurian, sub nasul fals al lui Beccaldi
[Corola-publishinghouse/Science/2094_a_3419]
-
mai diverse - modul de trai preferat, viața conjugală, demnitatea femeilor, caracterul nedrept al tuturor războaielor, minciuna, educația copiilor, alchimia, etc. - Erasmus transmite o etică, o morală, o înțelepciune, o filosofie. Evident, chestiunea religioasă este și ea tratată. Și încă cum! Gânditorul din Rotterdam lasă frâu liber anticlericalismului său și critică venerarea moaștelor, practica postului sau a pelerinajului, cultul sfinților și al Fecioarei, spovedania și indulgențele, pe călugări îi găsește corupți, îmbuibați, lacomi. Idealurile de sărăcie, castitate și supunere? Tot atâtea constrângeri
[Corola-publishinghouse/Science/2094_a_3419]
-
dar mut! Mut, el n-ar fi putut scrie Eseurile! îi plac schimburile verbale, întrecerile oratorice care-i permit creierului să se întreacă cu alte creiere, ideilor să încolțească. Și cine, mă rog ar putea să-i dea replica unui gânditor atât de vestit? La modul ideal, La Boătie, cu atât mai mult cu cât nu mai este Charron, iar mai târziu, Marie de Gournay? Desigur, numai că Montaigne țintește mai sus: el se gândește la marii antici, la gânditorii și
[Corola-publishinghouse/Science/2094_a_3419]
-
unui gânditor atât de vestit? La modul ideal, La Boătie, cu atât mai mult cu cât nu mai este Charron, iar mai târziu, Marie de Gournay? Desigur, numai că Montaigne țintește mai sus: el se gândește la marii antici, la gânditorii și filosofii Antichității care pe deasupra au avantajul că vorbesc limba copilăriei sale! Ajutat de această ureche absentă și de această umbră dispărută, Montaigne își dictează așadar Eseurile. Cunoscându-i scrisul, observăm lesne că nu-i nicidecum cel al manuscriselor ci
[Corola-publishinghouse/Science/2094_a_3419]
-
de a formula acest adevăr: el întrunește ambele calități: un stil și o gândire, un ton și o viziune a lumii. Montaigne nu inventează, nu asta e grija lui. Să creeze un neologism? La ce bun? Aceasta este ocupația unui gânditor care stă în fotoliu! El preferă să vorbească limba țăranilor, cea a halelor - zice el - și a oamenilor simpli: în franceză, în dialect gascon, dacă trebuie. Să creeze un personaj conceptual? Și mai ce? Filosofia nu constă în inventarea unor
[Corola-publishinghouse/Science/2094_a_3419]
-
o imensă putere de convingere, cinstit, drept, eroul Agorei care-i îndeamnă pe toți oamenii la autocunoaștere nu putea decât să-l seducă pe solitarul urmărind același obiectiv în turnul său... Și apoi, el îl socoate la mare preț pe gânditorul care-și afirmă neștiința. Socrate știe un lucru, acela că nu știe nimic. Faimosul scepticism, considerat la Montaigne drept o constantă, de către istoria tradițională a ideilor, face uitat faptul că filosoful optează nu pentru Sextus Empiricus - care ajunge la concluzia
[Corola-publishinghouse/Science/2094_a_3419]
-
a evita persecuțiile, dar viața intimă și-o petrecea ca evreu get-beget: ca dovadă, spune zilnic Tatăl Nostru, o rugăciune explicit evreiască...Q.F.D.! Montaigne prevăzuse necinstea comentatorilor iscusiți în a trage pe turta lor spuza pozițiilor complexe ale unui gânditor, în ai simplifica spusele, în a-l caricaturiza și a-l face să spună altceva decât a spus. Eventual, contrariul... Exemple: dacă gânditorul nu afirmă niciodată că e evreu, asta înseamnă că este; dacă susține existența lui Dumnezeu asta înseamnă
[Corola-publishinghouse/Science/2094_a_3419]
-
F.D.! Montaigne prevăzuse necinstea comentatorilor iscusiți în a trage pe turta lor spuza pozițiilor complexe ale unui gânditor, în ai simplifica spusele, în a-l caricaturiza și a-l face să spună altceva decât a spus. Eventual, contrariul... Exemple: dacă gânditorul nu afirmă niciodată că e evreu, asta înseamnă că este; dacă susține existența lui Dumnezeu asta înseamnă că nu crede; dacă-și mărturisește simpatia pentru biserică catolică, asta înseamnă că în adâncul sufletului nutrește pentru ea o ură sinceră; dacă
[Corola-publishinghouse/Science/2094_a_3419]
-
odată cu Sigmund Freud. Dar intuițiile mantaigniene asupra psihologiei adâncurilor nu încetează să ne minuneze: inconștientul, pulsiunea morții, idealul eului, sublimarea, catharsis-ul, actele ratate denegarea - oricare ar fi cuvintele pentru a le numi... - îl reprezintă ca pe un filosof, un gânditor dar și ca pe un psiholog, un antropolog desăvârșit. 29. Ființa pentru moarte. Așadar, marea rațiune e trupul. Trupul, adică altceva decât asamblarea sumară de suflet imaterial și de carne concepută ca închisoarea acestui spirit. Concepția lui Montaigne despre trup
[Corola-publishinghouse/Science/2094_a_3419]
-
care semnează această carte unică - o mie cinci sute de pagini în douăzeci de ani e puțin, la urma urmei -, el a trebuit să treacă printr-o bibliotecă și să recurgă la meditația asupra marilor înțelepți din vechime, asupra scriitorilor, gânditorilor, filosofilor și figurilor de seamă ale Antichității. Ca să ajungă la ce? La elogiul oamenilor neînsemnați, a țăranilor simpli, a unor contemporani din vecinătatea imediată, analfabeți de cele mai multe ori dar înțelepți fără a fi citit niciun rând din Seneca ori din
[Corola-publishinghouse/Science/2094_a_3419]
-
și reflectă deci asupra sieși, nu poate să îndoiască, cel puțin, de faptul că există. în Turn și lângă Sobă, se edifică două subiectivități preocupate doar de simpla lor prezență materială în lume. în franceză, la persoana întâi, cei doi gânditori abordează în mod identic filosofia întorcând spatele scolasticii, categoriilor aristoteliciene, tradiției și deci teologiei ca matrice a oricărui adevăr, puțin preocupați să obțină favorurile profesioniștilor disciplinei sau dreptul de tipar din partea oficialilor gândirii, ei nu vor să fie asimilați cu
[Corola-publishinghouse/Science/2094_a_3419]
-
sophisterie, azi ieșită din uz. în toate cazurile, trebuie mers la definiție pentru a găsi accepția inițială și referința la filosofii Antichității grecești. De altfel, cel mai mare adesea, ezităm să le recunoaștem sofiștilor calitatea de filosofi și vorbim de gânditori sau de retori - tot atâtea moduri de a cauționa notița redactată sub ochii lui Platon, care-i privește la fel de binevoitor pe atomiștii din Abdera: niște dușmani și nimic mai mult. Nici măcar niște adversari care trebuie respectați și criticați fără a
[Corola-publishinghouse/Science/2094_a_3419]
-
moarte pentru filosoful cu sânge albastru. Versiunea platoniciană cu privire la sofiști a triumfat și multă vreme acestor filosofi li s-a contestat până și dreptul la titlul generic - ca și în cazul lui Democrit. Clasificarea convențională i-a transformat în presocratici - gânditori care anunță și pregătesc, încă incompleți, nedesăvârșiți, un fel de aperitiv filosofic. în realitate, și cronologiile o dovedesc, toți sofiștii gândesc și activează în calitate de contemporani ai lui Socrate: unii, ca Protagoras din Abdera î492-422 î.Hr.), Gorgias din Leontinoi î485-380 î.Hr.
[Corola-publishinghouse/Science/2094_a_3419]