3,494 matches
-
I.Creangă), „Ce-ți spun eu sunt pure speculații...” (M. Preda) Observații: În sintagme formate din substantive „cuantificatoare”: o parte, majoritatea etc. ca termen regent sub aspect strict structural, acordul în număr este determinat semantic, fiind impus de forma de plural a „subordonatului”: „O parte din tezaurele ultimei perioade a bronzului carpato-danubian trebuie să fi fost îngropate pe vremea invaziilor scite.” (V. Pârvan) 2. Acordul în persoană Desfășurarea acordului în persoană depinde de realizarea concretă a funcției de subiect. Subiectul simplu
[Corola-publishinghouse/Science/2319_a_3644]
-
serj?” (E. Barbu), „Care-ai fost, măi? strigă iar, mai moale și cu îndoială argatul.” (M. Sadoveanu), „Omoară-mă pe mine, care te-am iubit, care am jertfit tot pentru tine...” (I.L. Caragiale) Când verbul-predicat (sau verbul copulativ) este la plural, pronumele nehotărâte toți, fiecare, vreunul sau pronumele negativ niciunul ocupă în enunț o poziție funcțională complexă, la intersecția a trei tipuri de relații: • de interdependență, cu verbul-predicat; • de apoziție, cu subiectul, cel mai adesea inclus; • de dublă dependență, cu verbul
[Corola-publishinghouse/Science/2319_a_3644]
-
și substantivului pe care-l determină: „A doua zi ne-am dus toți studenții la stadion.” La intersectarea celor trei relații, cu predominarea celor de interdependență și dependență, se situează și pronumele de cuantificare amândoi, compatibil cu situarea verbului, la plural, la toate formele de persoană întrucât este asimilabil funcției de complement predicativ: „Căci amândoi vom fi cuminți Vom fi voioși și teferi.” (M. Eminescu) „De-oi muri la primăvară / Să mă plângeți tu și mama; Amândouă să mă plângeți / Și
[Corola-publishinghouse/Science/2319_a_3644]
-
directe introduse prin pronume relative pot fi reluate prin pronumele nehotărât toți: „Câte drăcării le vin în cap, toate le fac.” (I. Creangă) Complementul cu structură analitică Când se realizează prin forma scurtă de acuzativ a unui pronume personal la plural, complementul direct poate fi reluat printr-un complement multiplu analitic; sfera semantică a pronumelui personal de plural este analizată în componentele sale: „... N-o să fie bine, te avertizez, oricât de mare e ștabul cu care ne-ai trădat pe mine
[Corola-publishinghouse/Science/2319_a_3644]
-
cap, toate le fac.” (I. Creangă) Complementul cu structură analitică Când se realizează prin forma scurtă de acuzativ a unui pronume personal la plural, complementul direct poate fi reluat printr-un complement multiplu analitic; sfera semantică a pronumelui personal de plural este analizată în componentele sale: „... N-o să fie bine, te avertizez, oricât de mare e ștabul cu care ne-ai trădat pe mine și pe ea, încă înainte ca ea să se fi născut.” (M. Preda) Marcarea identității specificetc "Marcarea
[Corola-publishinghouse/Science/2319_a_3644]
-
tovarășului dumitale i se cuvin patru lei...” (I. Creangă, 114), „Iar celui ce cu pietre mă va izbi în față, Îndură-te, stăpâne, și dă-i pe veci viață!” (M. Eminescu, I, 117) Complementul indirect analitic Complementul indirect realizat prin pluralul pronumelui personal, forma scurtă de dativ, poate fi reluat sau anticipat printr-un complement multiplu analitic: „Le-a oferit Monei și lui Adrei un album de pictură naivă.” Marcarea identității specificetc "Marcarea identit\]ii specifice" 1. Flexiunea este orientată doar
[Corola-publishinghouse/Science/2319_a_3644]
-
mă-nchin, la ce să mă-nchin?” (L. Blaga, 90) Oricui sunteți prieteni, dar și oricui îi pare Că numai pentru dânsul ați fost în lumea mare." (M.Eminescu) • articol posesiv; când complementul indirect se realizează prin pronume posesiv, la plural, sau prin pronume personal de persoana a III-a: „A trimis alor săi o telegramă.” Dativul neprepozițional se impune ca una din mărcile distinctive ale complementului indirect. 2. Topica intervine în distingerea complementului indirect de atribut; cu excepția structurilor sintactice ambigue
[Corola-publishinghouse/Science/2319_a_3644]
-
gerunziale absolute: „Ce putea fi? o întrebă Pătrașcu cu îngăduință, fiindcă o ascultase numai cu jumătate de atenție, totul neînsemnând pentru el decât ritual.” (M. Preda, M. Sg., I, 39); • sintagme pe baza substantivelor pricină, cauză, motiv, mai ales, la plural: „Curând însă începu să se râdă de el din alte pricini, deloc vesele pentru el.” (M. Preda, M. Sg., I, 39) c. analitic: Fiind prea obosit, nu a mai trecut pe la mine. d. complex: Rămânând cum îl știam din facultate
[Corola-publishinghouse/Science/2319_a_3644]
-
unor funcții sintactice: complement sociativ, circumstanțial instrumental etc., în dezvoltarea relației de dependență), se constituie în mărci ale coordonării copulative, dacă asigură realizarea funcției sintactice printr-un constituent sintactic multiplu. Când aceasta actualizează funcția de subiect, verbul-predicat se situează la plural; acordul în număr fixează natura de conjuncție coordonatoare copulativă a celor două elemente relaționale și prin ele natura relației sintactice: „Eu cu Dumitru, însă, o duceam într-un cântec...” (I.Creangă,20) Pauza se constuituie în marcă numai dacă este
[Corola-publishinghouse/Science/2319_a_3644]
-
Damaschin, Grigore Palama); Sensurile iconomiei dumnezeiești; Sfânta Treime și actualizarea iconomiei divine în viața oamenilor prin Biserică. Sfântul Irineu al Lyonului este unul dintre primii Părinți ai Bisericii care a evidențiat semnificațiile iconomiei divine. El folosește acest cuvânt chiar la plural, aplicându-l diverselor momente și acte ale iconomiei. Irineu al Lyonului pune pe același plan iconomia cu lucrarea lui Dumnezeu, realizată prin întruparea lui Iisus Hristos. Irineu susține caracterul universal al iconomiei, asociindu-l, precum Apostolul Pavel, recapitulării oamenilor în
[Corola-publishinghouse/Science/84936_a_85721]
-
și boierie / 80 2.5. Saint-simonismul și știința geniului / 84 2.6. Cum se nasc luceferii: radiografia unei admirații / 88 2.7. Poezia încarnată / 93 2.8. Botezul scriitorilor. Reverii mimologice / 100 2.9. Literatură cu nume la plural / 104 Partea a treia. MONUMENTALIZAREA / 113 3.1. O altfel de bogăție / 113 3.2. Vremea colecționarilor / 116 3.3. Două modele ale monumentalizării / 122 3.4. 1849. Când folclorul românesc se citea la Paris / 127 3.5. Arheologia ca
[Corola-publishinghouse/Science/84955_a_85740]
-
numelui "motivat" rămâne pentru Heliade Rădulescu un ideal despre care vorbește adesea - dar în fapt intangibil; în practica literaturii va trebui să găsească o altă soluție care să marcheze legătura dintre scriitor și operă. 2.9. Literatură cu nume la plural Vechea retorică rezerva un loc important antonomazei, acel procedeu prin care un nume propriu e consacrat printr-o acțiune, o calitate sau o conduită și se asociază în mod constant cu acestea. Spunem despre cineva cu abilități strategice ieșite din
[Corola-publishinghouse/Science/84955_a_85740]
-
Bălăcenii, și Lăzarii n-au fost contimporanii noștri"118. etc. În plus, să remarcăm și morfologia particulară a antonomazei folosită de criticul român. Heliade Rădulescu nu alege să încarce numele propriu cu sens prin articol indefinit ("un Văcărescu"), ci prin plural ("Văcăreștii"). Și numele propriu la plural atrage atenția. Când e vorba de familii boierești formate din mai mulți membri cunoscuți, care poartă același nume, efectul e acceptabil. Prin forța realităților istorice, există Văcărești, Brâncoveni sau Cantemiri. De altfel, într-o
[Corola-publishinghouse/Science/84955_a_85740]
-
contimporanii noștri"118. etc. În plus, să remarcăm și morfologia particulară a antonomazei folosită de criticul român. Heliade Rădulescu nu alege să încarce numele propriu cu sens prin articol indefinit ("un Văcărescu"), ci prin plural ("Văcăreștii"). Și numele propriu la plural atrage atenția. Când e vorba de familii boierești formate din mai mulți membri cunoscuți, care poartă același nume, efectul e acceptabil. Prin forța realităților istorice, există Văcărești, Brâncoveni sau Cantemiri. De altfel, într-o secvență inflamată din Echilibrul între antiteze
[Corola-publishinghouse/Science/84955_a_85740]
-
care poartă același nume, efectul e acceptabil. Prin forța realităților istorice, există Văcărești, Brâncoveni sau Cantemiri. De altfel, într-o secvență inflamată din Echilibrul între antiteze, îl găsim pe Heliade Rădulescu gata să ofere un soi de motivare implicită a pluralului onomastic deplângând ingratitudinea publică față de vechile famillii românești: ...țeara întreagă faceți cauză comună cu ciocoii vingători, dați de omorâți, să nu mai rămâie niciunul din familiele ce au făcut vreodată vreun bine țărei [...]; să nu mai rămâie nici numele de
[Corola-publishinghouse/Science/84955_a_85740]
-
sunt diferite. În paradigmă modernă, literatura încurajează indivizii care se impun în virtutea meritului personal, nu a eredității și a genealogiei. Numele lor, chiar și atunci când fac parte dintr-o familie, se fixează în memoria publică ca o realizare unică; efectul pluralului în aceste condiții e mult mai puternic: El [geniul limbii, n.m.] a condus peana Văcăreștilor, Donicilor, Bălăceștilor Costache, Alexandreștilor, Bolintinenilor; proza Negruzzilor și a Boleacilor, a oratorilor Adunării Generale, ca Bibești, Sturzi, Ghici Ioan, Ionești etc. Acest geniu a inspirat
[Corola-publishinghouse/Science/84955_a_85740]
-
care funcționează asemănător unui gen. Discutând problema antonomazei, Du Marsais dă ca exemplu un vers din Boileau: "Să se pregătească schingiuirea viitorilor Saumaisi "121. Saumaise, ni se spune, era un critic din secolul al XVII-lea. Articularea numelui său la plural nu e menită să îi angajeze persoana, ci strict profesia, adică genul critic. De altfel, versul ar putea să curgă fără nicio referire la instanța biografică: "Viitorilor critici...". De aceea nomenclaturile la plural tind să se organizeze după o logică
[Corola-publishinghouse/Science/84955_a_85740]
-
al XVII-lea. Articularea numelui său la plural nu e menită să îi angajeze persoana, ci strict profesia, adică genul critic. De altfel, versul ar putea să curgă fără nicio referire la instanța biografică: "Viitorilor critici...". De aceea nomenclaturile la plural tind să se organizeze după o logică istorică. Autorii-gen apar ca funcții istorice care completează cartușele goale dintr-o tabulatură ideală a spiritului. Genul homeric e urmat de un gen hesiodic, apoi de un gen al lui Herodot etc. "Omerii
[Corola-publishinghouse/Science/84955_a_85740]
-
o iluzie a singularității radicale, imprevizibile și evenimențiale. Reducerea lui Cărtărescu la o simplă funcție istorică, iată ce e dificil de acceptat. Putem reveni acum la Heliade Rădulescu și la problemele literaturii române pe care încearcă să le rezolve cu ajutorul pluralului. Există un "gen" al lui Văcărescu? I se pot atribui calități care să facă din el un gen, un autor-funcție, o poziție clar determinată în tabulatura spirituală a culturii române? Poate că în cazul lui Ienăchiță Văcărescu răspunsul ar fi
[Corola-publishinghouse/Science/84955_a_85740]
-
Heliade Rădulescu acest lucru e imposibil. De pildă, "genul" lui Daniel Scavinschi, autor minor cu operă vagă, e mult mai greu de determinat. Ceea ce nu îl oprește pe Heliade Rădulescu să îl treacă prin toate torturile antonomazei, inclusiv prin proba pluralului aplicat prenumelui. Iar aceasta e caracteristica tuturor "listelor" cu nume proprii la plural. În enumerările lui Heliade Rădulescu figurează toți autorii români, indiferent de recunoaștere, de mărimea creației sau de definiția ei, o mulțime de oratori din parlament, boierii pe
[Corola-publishinghouse/Science/84955_a_85740]
-
minor cu operă vagă, e mult mai greu de determinat. Ceea ce nu îl oprește pe Heliade Rădulescu să îl treacă prin toate torturile antonomazei, inclusiv prin proba pluralului aplicat prenumelui. Iar aceasta e caracteristica tuturor "listelor" cu nume proprii la plural. În enumerările lui Heliade Rădulescu figurează toți autorii români, indiferent de recunoaștere, de mărimea creației sau de definiția ei, o mulțime de oratori din parlament, boierii pe care îi stimează etc. Orice persoană publică suportă procedeul antonomazei. Toți trebuie să
[Corola-publishinghouse/Science/84955_a_85740]
-
în inima literaturii, și asta e valabil și pentru generațiile admirative ale romanticilor, și pentru generațiile critice ale avangardiștilor. Același lucru la Heliade Rădulescu: ceea ce obține prin nomenclatorul de anonomaze e o saturație a teritoriului. Mulțimea autorilor cu nume la plural are misiunea simplă de a popula câmpul noii literaturi, de a declina posibilitățile ei expresive într-o puzderie de "genuri" și de coduri productive. Nu contează că prescripțiile lor nu sunt clare, că genurile reprezentate de autori minori sunt obscure
[Corola-publishinghouse/Science/84955_a_85740]
-
oficiu". Trebuie să înțelegem avantajul pe care îl oferea o asemenea confuzie între "genul literar" și generația biologică. În perspectiva creată astfel, toți scriitorii, oricât de umili ori insignifianți, pot deveni modele, se pot în mod legitim "multiplica", pot susține pluralul onomastic. Doar în acest sens, "Danielii Scavinski" există pe același plan cu Homerii. Heliade Rădulescu își imaginează creșterea literaturii române din scriitorii vechi ca o fatalitate biologică, ca și cum simplul fapt istoric al situării lor la originea literaturii române, în momentul
[Corola-publishinghouse/Science/84955_a_85740]
-
care constituie baza statutului ei special și unic, după cum vom arăta mai jos. Astfel, prima perspectivă a relatării este exprimată foarte clar în introducerea Sarei. Pe măsură ce își descrie copilăria - ceea ce ea numește „o copilărie foarte normală” -, Sara vorbește adesea la plural: „Noi am stat acasă până la 4 ani, cu mama”, de exemplu, sau: „Ni s-a născut o soră”. Principalul lucru la care se referă este familia, caracterizată prin grijă afectivă și căldură. În cazul Sarei, familia îi include și pe
[Corola-publishinghouse/Science/1883_a_3208]
-
discursiv pentru a construi un model abstract al interpretării discursurilor pe care Van Leeuwen (2005: 94) le-a definit drept "cunoașteri construite social ale unor aspecte ale realității". Considerăm că ancorarea acestei pluralități a discursurilor (Van Leeuwen accentuează importantă folosirii pluralului) este dominată de paradigmă "fluxului" cognitiv (cognitive flow), folosită de Marcel Danesi (1999, 2002) atât în teoria metaforelor, cât și în analiza semiotica a discursului, construită pe principiul interconectivității. Acest flux poate fi observat la nivelul culorilor atribuite celor trei
by Camelia-Mihaela Cmeciu [Corola-publishinghouse/Science/1056_a_2564]