1,858 matches
-
a n-a oară. Pronumeralele apar cu rol de cuantificatori ai grupului verbal: citește de n ori. 4.3. În limba actuală, se extinde utilizarea tiparului sintactic în care adverbul cuantificator se atașează grupului adjectival sau adverbial, în antepunere, prin prepoziția de: cât (atât, destul, suficient, egal, consternant, descumpănitor etc.) de bun (vezi descrierea sintactico-semantică a tiparului, la Pană Dindelegan, 1992: 85-93, 103-111). În tipar sunt atrase inclusiv adjectivele/adverbele cuantificatoare: Avansezi suficient de mult spre înăuntru (A. Pleșu, Despre îngeri
[Corola-publishinghouse/Science/85010_a_85796]
-
73 și în CLRA) Recurgem nepermis de des, și cu o stranie nonșalanță, la explicații de tip magic (idem: 94). 4.4. Este, de asemenea, în extindere tiparul cult în care adverbul cuantificator antepus se atașează direct grupului adjectival, fără prepoziție: relații ierarhice unanim acceptate (A. Țiglea, Sociologie: 49) [puncte] egal depărtate (A. Popescu, Matematică - Geometria: 54) parțial corectă etc. Unele sunt adverbe de mod, ca semnificație de bază8, și actualizează numai contextual o valoare cantitativă: Se folosesc de asemenea în
[Corola-publishinghouse/Science/85010_a_85796]
-
în aceste structuri, în perioada actuală, comparativ cu structurile verbale, adjectivale sau adverbiale, mai puțin diversificate și mai stabile. 5.2. Unele tendințe mai vechi, referitoare la structura internă a grupurilor sintactice cuantificate, continuă să se manifeste în uz: − omiterea prepoziției de între numeralul cardinal (mai mare de 20) și substantivul cuantificat sau în interiorul numeralelor compuse (în fața constituenților substantivali de tipul mie, milion, miliard), dar și utilizarea hipercorectă a prepoziției între numeral și substantiv (2.1.1); − utilizarea superfluă a articolului
[Corola-publishinghouse/Science/85010_a_85796]
-
a grupurilor sintactice cuantificate, continuă să se manifeste în uz: − omiterea prepoziției de între numeralul cardinal (mai mare de 20) și substantivul cuantificat sau în interiorul numeralelor compuse (în fața constituenților substantivali de tipul mie, milion, miliard), dar și utilizarea hipercorectă a prepoziției între numeral și substantiv (2.1.1); − utilizarea superfluă a articolului nehotărât de singular nominativ-acuzativ și tendința opusă, de eliminare a articolului în unele poziții sintactice argumentale (2.3.1.1.a-b); − extinderea articolului nehotărât de singular în fața pronumelui
[Corola-publishinghouse/Science/85010_a_85796]
-
9). 5.3. Productivitatea unor tipare este astăzi în creștere. Se extind, mai ales, grupurile nominale care includ adjective sau substantive cu sens cantitativ (2.4-2.6) și grupurile adjectivale sau adverbiale cuantificate prin adverbe antepuse (legate cu sau fără prepoziție (4.3, 4.4). În tiparele de acest tip sunt, uneori, atrași termeni cu semnificație intrinsecă noncantitativă, dar utilizați contextual cu sens cantitativ. De asemenea, crește inventarul compuselor tematice asemănătoare semantic (uneori și formal) grupurilor nominale cuantificate (3). Anumite construcții
[Corola-publishinghouse/Science/85010_a_85796]
-
-ntreagă [cantitativ] (CORV: 72 și în CLRA), Ați făcut o-ntreagă expediție în concediul ăla ["o expediție în toată regula", noncantitativ] (idem: 67). 5 Pentru o interpretare partitivă a construcției un ansamblu de, vezi Nedelcu (2007a: 193). 6 Cu valoarea prepozițiilor peste, sub, sunt utilizate semnele matematice [>], [<], accidental, în unele enunțuri științifice nonformalizate: adulții de vârstă de > 20 de ani (M. Hîrșu, M. Benguș, Colesterolul: 11). 7 Cf. Să dăm, io știu, treizeci la sută avans? (IV: 320) [structură diferită sintactic
[Corola-publishinghouse/Science/85010_a_85796]
-
alte țări de interes turistic ca Spania, Iugoslavia, Bulgaria, unde, în afara prețurilor rezonabile și a condițiilor naturale cel puțin egale celor oferite de România, serviciile sunt impecabile. în ceea ce privește prețurile, așa-zise mici, din cataloagele de turism, toate au înaintea lor prepoziția ab, care înseamnă de la, putând ajunge aproape de dublul prețului inițial, altfel foarte tentant. A doua categorie de motive care a dus la diminuarea numărului turiștilor occidentali în România este purtarea mizerabilă a personalului din hoteluri și restaurante. Acesta privește turistul
Ultimul deceniu comunist: scrisori către Radio Europa Liberă by Gabriel Andreescu, Mihnea Berindei (eds) () [Corola-publishinghouse/Memoirs/619_a_1376]
-
am văzut prima oară? (Filimon). 5. tranz. (complementul indică texte, cărți) a parcurge cu ochii pentru a lua cunoștință de cele scrise: Miron Costin... văzuse mii de vechi crisoave domnești (Hasdeu). 6. refl. (cu determinări elemente predicative suplimentare introduse prin prepozițiile la, cu, în) A fi, a se găsi sau a ajunge (pe neașteptate) într-o anumită situație: Boiarii și țara, văzându-se într-atâta nevoie, le căuta să-l urască și să fugă de la dânsul (R. Popescu). 7. intranz. (popular
[Corola-publishinghouse/Science/85018_a_85804]
-
în) A fi, a se găsi sau a ajunge (pe neașteptate) într-o anumită situație: Boiarii și țara, văzându-se într-atâta nevoie, le căuta să-l urască și să fugă de la dânsul (R. Popescu). 7. intranz. (popular, construit cu prepoziția de) A îngriji, a supraveghea: Are administrator să vadă de ciobani (O. Bîrlea). 8. tranz. (învechit și popular; complementul indică bunuri materiale care aparțin sau care i se cuvin subiectului) A intra în posesia sau în folosința a..., a lua
[Corola-publishinghouse/Science/85018_a_85804]
-
de utilizare se observă că valorile lor sunt explicitate în mai multe moduri: perifrastric, prin enumerarea de sinonime contextuale, comparativ cu alte verbe din aceeași sferă semantică etc.; doar în cazul unor sensuri se specifică tipul de determinări, de compliniri, prepozițiile impuse de verb, variația tranzitiv - reflexiv etc. Prima separare a sensurilor distinge, în sens larg, între domeniile semantice la care se raportează sensurile verbelor de percepție; astfel, sensurile verbului a vedea sunt clasificate în funcție de trei domenii semantice cărora li se
[Corola-publishinghouse/Science/85018_a_85804]
-
a auzi, care se construiesc cu PS suprimabile, în cazul verbului a simți, suprimarea adjectivului PS generează un enunț agramatical: (121') *După voce îl simt. 4.4.3. Verbul a vedea permite realizarea PS și ca GPrep cu centrul o prepoziție a calității (ca). Grupul prepozițional poate încastra o construcție gerunzială, un Gadj sau un GN. În toate aceste construcții, a vedea exprimă o percepție subiectivă, interpretativă, fiind echivalent semantic cu un verb de opinie, "a considera", iar construcția gerunzială redă
[Corola-publishinghouse/Science/85018_a_85804]
-
două zone conceptuale. Gruber (1967) face o paralelă între verbele de percepție see 'a vedea' și look 'a privi' și verbele de mișcare ca fly 'a zbura' și head 'a se îndrepta' în ce privește posibilitatea de a se combina cu elemente (prepoziții) direcționale / de localizare. Autorul observă că verbul see 'a vedea' nu acceptă vecinătatea altor prepoziții direcționale, precum toward ʻspreʼ, spre deosebire de verbe de mișcare precum head ʻa se îndreptaʼ și de verbul de percepție intențională look ʻa privi/a se uitaʼ
[Corola-publishinghouse/Science/85018_a_85804]
-
și look 'a privi' și verbele de mișcare ca fly 'a zbura' și head 'a se îndrepta' în ce privește posibilitatea de a se combina cu elemente (prepoziții) direcționale / de localizare. Autorul observă că verbul see 'a vedea' nu acceptă vecinătatea altor prepoziții direcționale, precum toward ʻspreʼ, spre deosebire de verbe de mișcare precum head ʻa se îndreptaʼ și de verbul de percepție intențională look ʻa privi/a se uitaʼ. Să se urmărească, în acest sens, seria de exemple de mai jos, preluate din Gruber
[Corola-publishinghouse/Science/85018_a_85804]
-
verbe de mișcare precum head ʻa se îndreptaʼ și de verbul de percepție intențională look ʻa privi/a se uitaʼ. Să se urmărească, în acest sens, seria de exemple de mai jos, preluate din Gruber (1967: 937): see 'a vedea'+ prepoziții de localizare fly 'a zbura'+ prepoziții de localizare + deplasare / direcție (149) Bill thought he could see into the room. ʻBill a crezut că poate vedea în camerăʼ (150) It is easy to see through this glass. ʻE ușor să vezi
[Corola-publishinghouse/Science/85018_a_85804]
-
se îndreptaʼ și de verbul de percepție intențională look ʻa privi/a se uitaʼ. Să se urmărească, în acest sens, seria de exemple de mai jos, preluate din Gruber (1967: 937): see 'a vedea'+ prepoziții de localizare fly 'a zbura'+ prepoziții de localizare + deplasare / direcție (149) Bill thought he could see into the room. ʻBill a crezut că poate vedea în camerăʼ (150) It is easy to see through this glass. ʻE ușor să vezi prin sticla astaʼ (151) The baby
[Corola-publishinghouse/Science/85018_a_85804]
-
the bush. ʻPasărea speriată a zburat în spatele tufișului/către un loc din spatele tufișuluiʼ vs (153) *The bird saw to the nest *ʻPasărea a văzut spre cuibʼ, dar (154) The bird saw the nest ʻPasărea a văzut cuibulʼ, look 'a privi'+ prepoziții de deplasare / direcție (157) John looked toward the river. 'Ion s-a uitat / a privit înspre râu' head 'a se îndrepta'+ prepoziții de deplasare / direcție (158) John headed toward the river. 'Ion s-a îndreptat înspre râu' Contextul în care
[Corola-publishinghouse/Science/85018_a_85804]
-
a văzut spre cuibʼ, dar (154) The bird saw the nest ʻPasărea a văzut cuibulʼ, look 'a privi'+ prepoziții de deplasare / direcție (157) John looked toward the river. 'Ion s-a uitat / a privit înspre râu' head 'a se îndrepta'+ prepoziții de deplasare / direcție (158) John headed toward the river. 'Ion s-a îndreptat înspre râu' Contextul în care to 'la' poate apărea în vecinătatea verbului see este cel în care prepoziția specifică distanța până la care entitățile sunt încă vizibile sau
[Corola-publishinghouse/Science/85018_a_85804]
-
uitat / a privit înspre râu' head 'a se îndrepta'+ prepoziții de deplasare / direcție (158) John headed toward the river. 'Ion s-a îndreptat înspre râu' Contextul în care to 'la' poate apărea în vecinătatea verbului see este cel în care prepoziția specifică distanța până la care entitățile sunt încă vizibile sau se află în câmpul vizual al perceptorului (văd de la... până la): (159) Astronomers have seen to Andromeda, but no further. ʻAstronomii au văzut până la Andromeda, dar nu mai departeʼ (160) *Astronomers have
[Corola-publishinghouse/Science/85018_a_85804]
-
mai departeʼ (160) *Astronomers have seen to Andromeda, but nowhere else. ʻ*Astronomii au văzut până la Andromeda, dar nu și altundevaʼ Gruber semnalează astfel că diferența dintre cele două verbe de percepție în termeni de "reperaj" constă în selecția unor prepoziții diferite. Verbul see ʻa vedeaʼ selectează prepoziția to129 ʻ(până) laʼ, care specifică distanța, iar verbul look ʻa privi/a se uitaʼ poate selecta prepozițiile cu sens direcțional to ʻlaʼ și towards ʻspreʼ. Contextele în care verbele de percepție, considerate
[Corola-publishinghouse/Science/85018_a_85804]
-
Andromeda, but nowhere else. ʻ*Astronomii au văzut până la Andromeda, dar nu și altundevaʼ Gruber semnalează astfel că diferența dintre cele două verbe de percepție în termeni de "reperaj" constă în selecția unor prepoziții diferite. Verbul see ʻa vedeaʼ selectează prepoziția to129 ʻ(până) laʼ, care specifică distanța, iar verbul look ʻa privi/a se uitaʼ poate selecta prepozițiile cu sens direcțional to ʻlaʼ și towards ʻspreʼ. Contextele în care verbele de percepție, considerate global verbe de stare, apar în combinație
[Corola-publishinghouse/Science/85018_a_85804]
-
diferența dintre cele două verbe de percepție în termeni de "reperaj" constă în selecția unor prepoziții diferite. Verbul see ʻa vedeaʼ selectează prepoziția to129 ʻ(până) laʼ, care specifică distanța, iar verbul look ʻa privi/a se uitaʼ poate selecta prepozițiile cu sens direcțional to ʻlaʼ și towards ʻspreʼ. Contextele în care verbele de percepție, considerate global verbe de stare, apar în combinație cu elemente direcționale au fost subsumate de Talmy (2000) contextelor de "mișcare fictivă". Deși "participanții" la relația de
[Corola-publishinghouse/Science/85018_a_85804]
-
a numeroase tipare sintactice, printre care și situațiile care este implicat un proces de emisie (de unde vizuale, sonore etc.). Situația prezentată pentru engleză este similară în română, așa cum se observă din exemplele de mai jos. Verbul a vedea acceptă vecinătatea prepozițiilor de localizare, dar nu și pe cea a prepozițiilor care exprimă direcția. În contextele în care verbul a vedea apare în vecinătatea prepoziției la, aceasta specifică distanța, nu direcția, orientarea. Exemplele de mai jos arată că diferențele dintre verbele de
[Corola-publishinghouse/Science/85018_a_85804]
-
este implicat un proces de emisie (de unde vizuale, sonore etc.). Situația prezentată pentru engleză este similară în română, așa cum se observă din exemplele de mai jos. Verbul a vedea acceptă vecinătatea prepozițiilor de localizare, dar nu și pe cea a prepozițiilor care exprimă direcția. În contextele în care verbul a vedea apare în vecinătatea prepoziției la, aceasta specifică distanța, nu direcția, orientarea. Exemplele de mai jos arată că diferențele dintre verbele de percepție nonintențională (a vedea, a auzi) și cele de
[Corola-publishinghouse/Science/85018_a_85804]
-
este similară în română, așa cum se observă din exemplele de mai jos. Verbul a vedea acceptă vecinătatea prepozițiilor de localizare, dar nu și pe cea a prepozițiilor care exprimă direcția. În contextele în care verbul a vedea apare în vecinătatea prepoziției la, aceasta specifică distanța, nu direcția, orientarea. Exemplele de mai jos arată că diferențele dintre verbele de percepție nonintențională (a vedea, a auzi) și cele de percepție intențională (a privi, a asculta) pot fi exprimate și în termeni de localizare
[Corola-publishinghouse/Science/85018_a_85804]
-
orientarea. Exemplele de mai jos arată că diferențele dintre verbele de percepție nonintențională (a vedea, a auzi) și cele de percepție intențională (a privi, a asculta) pot fi exprimate și în termeni de localizare și direcție: * a vedea, urmat de prepoziții care exprimă localizarea (161) De aici, se vede în curtea interioară. (162) Văd prin pereții de sticlă. (163) Văd în spatele blocului. * a vedea, urmat de prepoziții care exprimă distanța (164) Văd la/*spre televizor. (165) Văd la/*spre 20 de
[Corola-publishinghouse/Science/85018_a_85804]