14,274 matches
-
spiritual ultim. în al doilea rînd, acest model respinge obiectivările Unității, autoritățile monopoliste, omogenizarea lumii sub o singură instituție religioasă, expansiunea unei singure doctrine asupra întregii lumi. El mizează, dimpotrivă, pe diversitatea culturilor și mai ales a persoanelor umane, fiecare tinzînd spre o realizare concretă, infinit variată a universalului. La rîndul lui, Henry Corbin interpretează anumite filozofii vizionare islamice și, pornind de aici, pune în contrast istoria cu o hieroistorie, care se împlinește în interiorul persoanelor contemplative. Ea nu se desfășoară pe
STILUL RELIGIEI ÎN MODERNITATEA TÎRZIE by ANCA MANOLESCU () [Corola-publishinghouse/Science/860_a_1739]
-
structurile noastre de gîndire. Pentru o seamă de gînditori, decizia omului modern de a se autofunda revine la o întreprindere contradictorie, indefinită, erodantă. Tocmai conștiința de sine îi cere omului o transcendență în care să se întemeieze, spre care să tindă pentru a se împlini. Ceea ce în literatura filozofică anglofonă a fost botezat the trademark argument argumentul însemnului 2 nu poate fi definitiv respins. El susține că, de vreme ce mintea omenească cuprinde o idee atît de extraordinară, atît de nenaturală precum ideea
STILUL RELIGIEI ÎN MODERNITATEA TÎRZIE by ANCA MANOLESCU () [Corola-publishinghouse/Science/860_a_1739]
-
din perspectiva ei particulară, ființa se confruntă cu plenitudinea Privirii absolute. și, cum are o viziune intimă a Absolutului, pe care îl percepe, pe de o parte, ca plenitudine și, pe de alta, ca sursă a existenței proprii, ființa particulară tinde să își aroge această plenitudine și să creadă, iluzoriu, în plenitudinea propriei perspective. Tinde să considere că perspectiva ei este singura valabilă, că Dumnezeu nu se manifestă decît pe direcția acelei perspective particulare ; mai mult, că El creează lumea în
STILUL RELIGIEI ÎN MODERNITATEA TÎRZIE by ANCA MANOLESCU () [Corola-publishinghouse/Science/860_a_1739]
-
o viziune intimă a Absolutului, pe care îl percepe, pe de o parte, ca plenitudine și, pe de alta, ca sursă a existenței proprii, ființa particulară tinde să își aroge această plenitudine și să creadă, iluzoriu, în plenitudinea propriei perspective. Tinde să considere că perspectiva ei este singura valabilă, că Dumnezeu nu se manifestă decît pe direcția acelei perspective particulare ; mai mult, că El creează lumea în folosul acestei unice perspective. Tensiunea dintre caracterul individual al privirii umane și caracterul universal
STILUL RELIGIEI ÎN MODERNITATEA TÎRZIE by ANCA MANOLESCU () [Corola-publishinghouse/Science/860_a_1739]
-
supranatural. Relatînd episodul distrugerii micii cetăți Melos, Tucidide dezgolește mecanismul istoric al forței. Agresorii atenieni ca și melienii fideli spartanilor, cei puternici ca și cei slabi, atacatorii ca și victimele stau sub constrîngerea aceleiași legi care face ca forța să tindă spre manifestarea ei integrală, acționînd oriunde nu află piedici sau oriunde izbutește să le elimine. Aceeași lege, remarcă Simone Weil, lucrează în domeniul fizic și în cel psihic sau cel puțin în domeniul psihicului natural. în ce privește zeii, credem prin tradiție
STILUL RELIGIEI ÎN MODERNITATEA TÎRZIE by ANCA MANOLESCU () [Corola-publishinghouse/Science/860_a_1739]
-
prin tradiție, iar în ce privește oamenii vedem din experiență că întotdeauna, printr-o necesitate naturală, orice . Tucidide, Istoria războiului peloponeziac, cartea a V-a, CIV-CV. 187LAICITATE șI APOFATISM ființă își exercită întreaga putere de care dispune (Thukydides). Ca și gazul, sufletul tinde să ocupe totalitatea spațiului ce i se acordă. Un gaz care s-ar restrînge și ar lăsa un vid ar contrazice legea entropiei A nu exercita întreaga putere de care dispui înseamnă a suporta vidul. Ceea ce e contrar tuturor legilor
STILUL RELIGIEI ÎN MODERNITATEA TÎRZIE by ANCA MANOLESCU () [Corola-publishinghouse/Science/860_a_1739]
-
ei sînt menite să se exteriorizeze ; în ea nu există posibilități nemanifestabile, mister ireductibil, interioritate inviolabilă, care să aibă ascendent asupra posibilităților de manifestare. O entitate naturală e doar exterioritate potențială sau în curs de actualizare ; . că, actualizîndu-și posibilitățile, ea tinde să ocupe întregul spațiu exterior disponibil ; expansiunea ei nu e reglată decît de obstacole ori limite exterioare. E de observat că regimul natural nu poate lucra decît într-un cadru deja dat, într-un spațiu prealabil unde entitățile își exteriorizează
STILUL RELIGIEI ÎN MODERNITATEA TÎRZIE by ANCA MANOLESCU () [Corola-publishinghouse/Science/860_a_1739]
-
va exista mereu o tensiune. în premodernitate, politicul, ca și cunoașterea au în mod firesc un cadru creștin, dar rezistă sau se împotrivesc tendințelor teocratice care le pot stînjeni libertatea, totuși recunoscută lor de Biserică. Puterea imperială, la rîndul ei, tinde să obțină superioritate administrativă și control asupra ierarhiei creștine. Articularea (tensionată) dintre perspectiva mîntuirii și perspectiva mundană va primi diferite soluții de-a lungul istoriei europene. Dar, dintru început și în chiar tensiunea dintre cele două perspective, se poate citi
STILUL RELIGIEI ÎN MODERNITATEA TÎRZIE by ANCA MANOLESCU () [Corola-publishinghouse/Science/860_a_1739]
-
relativă. Sfera politicii e întemeiată pe principiul moderației și al legalității. Sfera civilă, a urbanității largi e întemeiată pe toleranță. Practicăm zi de zi, la tot pasul, o autolimitare devenită pentru noi omniprezentă și banală. Asistăm la excesele ei care tind spre autodesființare în ideologia corectitudinii politice. Ne indignăm sau ne îngrijorăm cînd fundamentalisme religioase ori mișcări politice extremiste riscă să șubrezească principiul autolimitării, punînd astfel în cauză însăși democrația liberală. E adevărat că autolimitarea noastră e pedestră, că, departe de
STILUL RELIGIEI ÎN MODERNITATEA TÎRZIE by ANCA MANOLESCU () [Corola-publishinghouse/Science/860_a_1739]
-
în bună parte pe drept din ce în ce mai convențional sau mai comercial celebrate. Spre îngrijorarea multora, creștinismul pare să-și fi pierdut puterea de a strălumina actele cotidiene, de a iriga cu sensul său existența comună. Practicată în regimul laicității, orice religie tinde, de altfel, să se retragă din fluxul zilnic, să-și rezerve ca loc de exercițiu spațiul sanctuarului și intimitatea persoanei, cu interogația, căutarea, efortul ei spiritual. Viața noastră a devenit, într-adevăr, aproape străină de strălucirea transcendenței. Am devenit, într
STILUL RELIGIEI ÎN MODERNITATEA TÎRZIE by ANCA MANOLESCU () [Corola-publishinghouse/Science/860_a_1739]
-
sufletului individual. Etica faptei creatoare de istorie, dezbaterile conștiinței, raportarea încrezătoare sau melancolică la rațiunea omenească au devenit domeniul unde simbolismul își înscria sensurile. Dar, înscrise în efortul de a modela istoria, viața socială și sufletul individual, sensurile simbolice au tins din ce în ce mai mult să se lipească de nivelul unde se înscriau, să reflecte acolo o economie superioară, fără ca mișcarea complementară, de întoarcere a actelor umane către ordinea divină, să mai aibă preponderență. Foarte schematic spus, era transfigurării a fost urmată de
STILUL RELIGIEI ÎN MODERNITATEA TÎRZIE by ANCA MANOLESCU () [Corola-publishinghouse/Science/860_a_1739]
-
termenului, ne propunem să construim un cadru teoretic în care termenul de populism să aibă un înțeles clar și relația acestuia cu democrația să poată fi studiată empiric. În fapt, multe studii care au analizat tensiunea dintre populism și democrație tind să se lanseze în argumentații normative și teoretice, însă puține lucruri s-au spus despre populism din punct de vedere empiric. Mai mult, chiar dacă este adevărat că masa în creștere de scrieri consacrate populismului a generat o serie de perspective
[Corola-publishinghouse/Science/84983_a_85768]
-
principală a populismului nu ține numai de prezența unui lider puternic, ci mai cu seamă de agregarea unei mișcări care apelează la grupuri sociale foarte eterogene (Collier & Collier, 1991; Conniff 1999; Drake, 1978; Oxhorn, 1998). Desigur, ideea potrivit căreia populismul tinde să creeze coaliții multi-clasă nu este nejustificată. Recurgând la noțiunea de "popor", liderii și partidele populiste pretind că reprezintă o varietate de grupuri diferite care împărtășesc o idee comună, aceea că suveranitatea populară a fost coruptă de către elite. Totuși, formarea
[Corola-publishinghouse/Science/84983_a_85768]
-
Una dintre aceste tensiuni este dată de emergența forțelor populiste care, sprijinindu-se pe noțiunea de suveranitate populară, sunt inclinate să conteste legitimitatea instituțiilor liberale, cum ar fi "domnia legii" (Zizek, 2008: capitolul 6). În al doilea rând, democrația liberală tinde să sacralizeze consensul și nu admite că democrația înseamnă, inevitabil, a lupta pentru ceva și împotriva cuiva. În acest sens, ideea democrației radicale este apropiată de noțiunea de "democratizare a democrației", dezvoltată de Boaventura Sousa de Santos și de Leonardo
[Corola-publishinghouse/Science/84983_a_85768]
-
această carte. Mai mult, acolo unde autorii au analizat aceste efecte, ei au fost încurajați să meargă mai departe și să includă orice alte efecte negative sau pozitive, care le-au ieșit în cale. Pe scurt, anticipăm faptul că populismul tinde să întărească participarea politică, slăbind însă contestarea publică a puterii (Rovira Kaltwasser, 2012). Dacă ne raportăm la cele două dimensiuni ale poliarhiei propuse de Dahl, se poate crede că populismul mărește gradul de participare politică a cetățenilor prin includerea grupurilor
[Corola-publishinghouse/Science/84983_a_85768]
-
treaba voastră, nu a mea! (Bruhn, 2009: 171). Mai târziu, López Obrador avea să conceapă un program electoral fără girul partidului. Așadar, relația între partidele deja consolidate și liderii populiști pare să fie contradictorie. Pe de-o parte, acești lideri tind să marginalizeze structurile de partid și întreprind foarte puține lucruri pentru a construi noi mecanisme instituționale pe care să nu le controleze. De cealaltă parte, membri de partid acceptă sau chiar solicită întrebuințarea retoricii populiste și recursul la un comportament
[Corola-publishinghouse/Science/84983_a_85768]
-
regimurile democratice existente, dar, în același timp, înclinațiile sale neliberale și hegemonice pot reprezenta o amenințare pentru respectivele regimuri. Deși împărtășim această perspectivă asupra populismului care are în mod fundamental două tăișuri, prezentăm o opinie ușor diferită. În America Latină, populismul tinde să fie incluziv, dar se democratizează rar. Este incluziv prin aceea că implică mobilizarea grupurilor marginalizate împotriva elitelor tradiționale. Populiștii de succes au înlăturat cel puțin parțial elitele existente și au deschis accesul către establishmentul politic pentru noi actori. Aceștia
[Corola-publishinghouse/Science/84983_a_85768]
-
competitiv este asemenea "unui meci de fotbal în care porțile [sunt] de înălțimi și de lățimi diferite, iar una dintre echipe includ[e] unsprezece jucători plus arbitrul, în timp ce echipa adversă abia dacă numără șase sau șapte jucători". Populismul de succes tinde să ducă spre autoritarism competitiv din câteva motive. În primul rând, mulți populiști sunt persoane din afara sistemului politic, care au puțină experiență de lucru cu, sau interes pentru, instituțiile democrației reprezentative. Cei mai mulți politicieni de carieră petrec mulți ani lucrând în interiorul
[Corola-publishinghouse/Science/84983_a_85768]
-
primul rând, întrucât populiștii câștigă mandatul într-un context de amplă dezaprobare a status quo-ului de către societate, opinia publică îl favorizează, în general, pe președinte - adesea într-o proporție covârșitoare 2. În același timp, partidele "tradiționale" care au condus opoziția tind să fie discreditate și să nu aibă sprijin popular. Mai mult, opoziția are tendința de a suferi de pe urma slabei organizări. Victoriile populiste survin aproape invariabil într-un context cu sisteme de partid firave sau decadente. Succesul electoral al unei persoane
[Corola-publishinghouse/Science/84983_a_85768]
-
și de vârstă. Devreme ce, în 1992, numărul susținătorilor lui Mečiar se suprapunea aproape perfect peste numărul total al votanților (FOCUS 1990-2000), nu pare să fi mobilizat pe atunci vreun anume grup demografic. În 1994 și în 1998, grupurile care tindeau să fie în favoarea partidului său erau formate din persoane în vârstă și din comunități rurale, care deja erau oarecum reprezentate în exces în cadrul electoratului considerat în întregul lui. Putem face o afirmație mai solidă, aceea că Mečiar și partidul său
[Corola-publishinghouse/Science/84983_a_85768]
-
negativ în privința "contestării publice". Studiile de caz din prezentul volum confirmă sau resping această teză? General vorbind, dovezile prezentate susțin acest argument. Atât în Europa, cât și în Americi, actorii populiști caută să dea glas și putere grupurilor marginalizate, dar tind și să combată însăși existența forțelor de opoziție și să încalce regulile competiției politice (Rovira Kaltwasser, 2012). Modul în care anumite forme ale populismului definesc "poporul pur" și "elita coruptă" determină tipul și gradul de incluziune pe care acestea le
[Corola-publishinghouse/Science/84983_a_85768]
-
la "popor" este echivocă. (...) Problema stă în modul în care acest "popor" este creat" (2005a: 69). De exemplu, în societățile relativ bogate și egalitare (precum cele din Austria, Belgia, Canada, Republica Cehă și Slovacia, descrise în acest volum) actorii populiști tind să definească "poporul" în termeni etnici, și, prin urmare, păstrează noțiunea de participare politică pentru populația nativă. Prin contrast, societățile relativ sărace (precum cele din Mexic, Peru și Venezuela) forțele populiste definesc, de regulă, "poporul" ca defavorizat din punct de
[Corola-publishinghouse/Science/84983_a_85768]
-
general, aceea că populiștii fac referire la și exploatează conflictul dintre cele două dimensiuni ale calității democrației. Aceștia critică slabele rezultate ale regimului democratic și, pentru a rezolva această problemă, pledează pentru o modificare a procedurilor democratice. Altfel spus, populiștii tind să susțină ideea că domnia legii și mecanismele de control și echilibru (checks and balances) ancorate în constituție nu numai că limitează capacitatatea "poporului" de a-și exercita puterea colectivă, ci dau naștere și unei nemulțumiri crescânde față de sistemul politic
[Corola-publishinghouse/Science/84983_a_85768]
-
fost obligat să redefinească prioritățile guvernării, și astfel, a pus mult mai mult accent pe lupta împotriva sărăciei. În mod similar, cazul Belgiei și cel al Canadei demonstrează că, din pricina apariției unui partid populist de dreapta, partidele tradiționale de dreapta tind să-și consolideze poziția conservatoare pentru a evita pierderea voturilor. Pe scurt, populismul în opoziție poate avea un efect pozitiv asupra calității democrației, de vreme ce ajută grupurile care nu se simt reprezentate de establishmentul politic să se facă auzite. În aceste
[Corola-publishinghouse/Science/84983_a_85768]
-
din ele" (Mudde, 2004: 560). În orice caz, mulți populiști nu sunt cu adevărat din afara sistemului; poate că sunt din afara establishmentului, dar sunt din interiorul jocului politic. Astfel, mulți populiști chiar au un soi de loialitate față de jocul politic, chiar dacă tind să se opună unor reguli și să concureze cu majoritatea jucătorilor-cheie. În al doilea rând, Levitsky și Loxton observă corect faptul că liderii populiști țintesc înspre înlăturarea establishmentului (de exemplu, a jucătorilor-cheie). De fapt, nu e o exagerare să spunem
[Corola-publishinghouse/Science/84983_a_85768]