7,215 matches
-
asta a urare: rîndunelele să se înmulțească pînă la nouă, cifră simbolică, apoi să se întoarcă perechi roditoare. Evocarea eroului hitit (Telepinus) în context carpatic o punem pe seama conviețuirii mitului, a corespondențelor de gesturi simbolice, a migrațiilor posibile pe planul imaginarului. Acestea se pun în relație și cu privire la Miorița, sub două aspecte: a). migrația de semne și de imagini cunoaște un statut comun mai multor sectoare ale culturii mitice, inclusiv transhumanța de tip mioritic; b). Compararea textelor ne arată nu numai
Mioriţa : un dosar mitologic by Petru URSACHE () [Corola-publishinghouse/Science/101018_a_102310]
-
știința magică a torsului și a țesutului - tot „scrieri” -, care ne vin de la Moire, de la Ariadna și de la Penelopa) ne face să ne trezim cînd într-o plasă de paianjen, cînd într-o sîrmă ghimpată. Mai promițătoare mi se par imaginarul heraldic și arhetipologia de tip Jung și Durand, în sensul că unele stări conflictuale ale individului cu lumea pot fi aduse sub observație și situate în vericitatea lor prin raportare la noi înșine; chiar dacă ne aruncăm ochii peste cîteva milenii
Mioriţa : un dosar mitologic by Petru URSACHE () [Corola-publishinghouse/Science/101018_a_102310]
-
la cununie, ea s-a bucurat de o dezlegare mai tainică și mai întăritoare. Cîmpul are înfățișare paradisiacă sub domnia Cerbului. Se pregătesc elemente ale mitului întemeietor de familie, în baza modelului vegetațional și în speranța belșugului. Floarea cîmpului domină imaginarul rural. Așa că Cerbul patronează renașterea, în toate manifestările vitaliste: De marne de sat, Un cerb s-arătat, C-acolo el știe Locul unde paște, Unde iarba crește, Crește, se-mpletește, În opt găitănește. Unde el s-adapă, Frumos apa-mi
Mioriţa : un dosar mitologic by Petru URSACHE () [Corola-publishinghouse/Science/101018_a_102310]
-
cunoaște o serie întreagă de înțelesuri, decriptate de Eliade (și nu numai) în multe dintre lucrările sale. Există o moarte creatoare, pusă în relație cu miturile active, resurecționale ale vegetației și cu familia de arhetipuri, de asemenea „constructive”, din sistemul imaginarului: apa, femeia, șarpele, calul, luna. Moartea mai poate fi adevărată și reală, cînd îndeplinește un rost; spre deosebire de moartea banală, comună. Omul ales, eroul tragic „știe” să moară, experimentînd propria-i existență dramatică, în sens inițiatic și în circumstanțe misterice, așa cum
Mioriţa : un dosar mitologic by Petru URSACHE () [Corola-publishinghouse/Science/101018_a_102310]
-
vorba de sfaturile pe care guru le dă mortului, de la primele simptome ale desprinderii de viață, pînă la topirea definitivă în pacea nirvanei. Această parte este dominată de o geografie funerară specifică și de reprezentări fantasmatice, în cel mai autentic imaginar freudian, pe care individul și le închipuie în legătură cu lumea „de dincolo”. Cartea egipteană a morților, și ea tradusă recent, a fost adusă prima dată la cunoștința cititorului român tot de Mircea Eliade, în „Știu-tot”, din 1925, o publicație școlară de
Mioriţa : un dosar mitologic by Petru URSACHE () [Corola-publishinghouse/Science/101018_a_102310]
-
că vede pe Nechifor Lipan călare, cu spatele întors cătră ea, trecînd spre asfințit o revărsare de ape”. Calul psihopomp din simbolistica arhetipală, apele învolburate și despărțitoare de tărîmuri, omul arătîndu-se în chip de „faclă întoarsă” (reprezentare a morții în imaginarul mitologic al vechilor greci); se vede că munteanca îi punea la grea încercare pe depozitarii de cultură din satul său: preotul și baba. Un îndreptar psihanalitic i-ar fi fost mai de folos. Și, poate, nici atît. În orice caz
Mioriţa : un dosar mitologic by Petru URSACHE () [Corola-publishinghouse/Science/101018_a_102310]
-
catedrelor universitare; din Alpi în Pirinei, din Carpați în Sicilia. Balcanii încă așteptau cuprinși de frisoanele europenizării, ca și zonele mai îndepărtate, ce se prelungeau pînă la San Marino și Olimp. Numele lui Vico și Herder deveniseră sacre pentru apologeții imaginarului romantic, aceștia proiectînd începuturile tuturor popoarelor, fără discriminare, în „trecutul îndepărtat”, în vecinătatea eroilor mitici și a zeilor. Romantismul reprezenta a treia mare tentativă a Europei, încă nestăpînită de patimi politice înjositoare și de mafii financiare, de a realiza o
Mioriţa : un dosar mitologic by Petru URSACHE () [Corola-publishinghouse/Science/101018_a_102310]
-
iar alaiul se desfășoară în chip de nuntă. Urmează al „doilea” strat, cu prilejul căruia se încearcă diferențierea, niciodată dusă pînă la capăt, între moarte și nuntă. Dată fiind practica anterioară, trecerea de la un plan la altul, de la concret la imaginar, avem de-a face cu asemănări și cu răsturnări de situație. Pe de o parte se plînge la nuntă ca la mort (Plînsul miresei), pe de alta se caută substitute, cu scopul de a fi ascuns fondul dramatic. Poezia morții
Mioriţa : un dosar mitologic by Petru URSACHE () [Corola-publishinghouse/Science/101018_a_102310]
-
situație. Pe de o parte se plînge la nuntă ca la mort (Plînsul miresei), pe de alta se caută substitute, cu scopul de a fi ascuns fondul dramatic. Poezia morții preia elementele dure din planul concretului și le transferă în imaginar, ca moartea să devină nuntă. Un joc de-a existența, de-a nunta și de-a moartea. Așa se unesc nunta cu moartea. E sensul sentinței, unice și cutremurătoare: „Vai de nuntă fără plîns și de moarte fără rîs!”. Dar
Mioriţa : un dosar mitologic by Petru URSACHE () [Corola-publishinghouse/Science/101018_a_102310]
-
Ea nu face contabilitate, nu înregistrează cazurile comune, repetînd la infinit aceleași gesturi disperate și scheme ritualice, pînă se umple un cimitir întreg. Miorița (baladă, colind) s-a desprins de bocet, ca să devină un tip de meditație asupra morții. C. Imaginar mioritic în Baltagul Se face adesea apropiere între „epopeea păstorească” Miorița, și opera sadoveniană Baltagul, înrudite cel puțin tematic, adică inspirate din același mediu de viață păstorească. Romanul ar fi o variantă în proză a cîntecului folcloric. Lucrurile nu stau
Mioriţa : un dosar mitologic by Petru URSACHE () [Corola-publishinghouse/Science/101018_a_102310]
-
de oi, Vița-i verde iedera! Sau: Ia sculați, sculați, Voi boieri bogați, De mi vă uitați, Pe-o gură de vale, Vouă vi se pare Tot soare răsare. Ci vouă vă vine Tot cirezi de vaci... Exemplele dezvăluie un imaginar mioritic: cearcănul lunii, gura de vale, plaiul sunt unite și sacralizate prin aceeași viziune sofianică. În această curgere misterică de lume și de lumi infinite, nimic nu se pierde, totul e în devenire, în rotire. Orice accident, de tipul asasinatului
Mioriţa : un dosar mitologic by Petru URSACHE () [Corola-publishinghouse/Science/101018_a_102310]
-
dramatice. I s-a arătat, ca „vestire”, și Păstorului. Eroul l-a descifrat cu luciditate, ca orice ins cultivat prin tradiție, înțelegîndu-i semnificația mai înaltă. Viziunea perspectivistică, momentul feeric al trecerii (mutația ontologică nuntă-moarte) și imaginea estetizată a morții exclud imaginarul terifiant și teama. Iluzia integrării în cosmicitate nu se poate concepe sub presiunea strivitoare a unui ecran sumbru. Este drept că momentul trecerii presupune un ritual complex, avînd multe etape în anterioritate, cu caracter inițiatic, pregătitor, care să asigure transformarea
Mioriţa : un dosar mitologic by Petru URSACHE () [Corola-publishinghouse/Science/101018_a_102310]
-
eventuala calitate minoră a acestuia fiind infirmată curând de prezența lui si în măsura 5) reînvie culoarea armonică duală a politonalismului afirmat în Brouillards, apelând astfel la același artificiu de scriitură ce proiectează lumea invocată într-un spațiu îndepărtat al imaginarului. La nivelul redării, este esențială preocuparea interpretului în conducerea fidelă a traseului dinamic cu puternice contraste, descrise cu atâta rigurozitate de spiritul meticulos al compozitorului: f âpre (aspru, aprig), ff, f, mf, f, p, pp, f, p, pp . Debussy potențează
Creaţia pianistică a lui Claude Debussy, între concept şi înterpretare by IOANA STĂNESCU () [Corola-publishinghouse/Science/712_a_1153]
-
misterului, (efectul de ușor dezacordaj produs de sunetul sol al apogiaturii) este ritualul comuniunii cu Natura, în care tăcerea unui sfârșit devine un nou început al existenței privilegiate în lumea imaterialului. IV.8. Ondine Ilustrând o nouă expresie romantică a imaginarului debussyst, viziunea estetică a Ondinei abordează aceeași lume feerică a miturilor și poveștilor, ce îi putea oferi compozitorului francez oportunitatea evadării din viața prozaică și banală a prezentului. Potrivit mitologiei scandinave, Ondinele, spiritele lipsite de suflet ale apelor, erau sirenele
Creaţia pianistică a lui Claude Debussy, între concept şi înterpretare by IOANA STĂNESCU () [Corola-publishinghouse/Science/712_a_1153]
-
Roma, 1954; Tempo degli angeli, Roma, 1957; Calafuria, pref. Eugen Jebeleanu, postfață Teodor Vârgolici, București, 1971; Aurul șarpelui, București, 1979; Fapt divers între paralele, București, 1981. Repere bibliografice: Artur Silvestri, Romanul exotic și fabulos, LCF, 1979, 51; Zaharia Sângeorzan, Teritoriile imaginarului, CRC, 1980, 31; Zaharia Sângeorzan, Convorbiri cu Luki Galaction, MS, 1981, 4; Radu, Pagini, 68-70; Cosma, Romanul, II, 222-223. T.V.
Dicționarul General al Literaturii Române () [Corola-publishinghouse/Science/287128_a_288457]
-
oamenitc "Alt tip de economie, aceiași oameni" Psihologul Judith Badwick a descris perfect epoca noastră: „Economia este nouă”, a spus ea, „însă oamenii au rămas aceiași”. Continuă să ne placă lucrurile pe care le putem vedea și atinge. Preferăm concretul imaginarului. Jucătorii de golf, de exemplu, au descoperit că nu pot juca „virtual” la Pebble Beach 1. Precum sarcina, fie o porți, fie nu. Trebuie să trăiești experiența de la Pebble Beach; nimic altceva nu o poate aproxima. Imaginarul nu satisface niciodată
[Corola-publishinghouse/Science/1896_a_3221]
-
atinge. Preferăm concretul imaginarului. Jucătorii de golf, de exemplu, au descoperit că nu pot juca „virtual” la Pebble Beach 1. Precum sarcina, fie o porți, fie nu. Trebuie să trăiești experiența de la Pebble Beach; nimic altceva nu o poate aproxima. Imaginarul nu satisface niciodată apetitul nostru pentru real; numai îl ațâță. Ne place realitatea și respingem imitațiile. Detestăm, de exemplu, reclamele în care actori despre care bănuim că nu își spală niciodată singuri hainele spun verzi și uscate despre un nou
[Corola-publishinghouse/Science/1896_a_3221]
-
cea mai frumoasă dintre morți 4. Imaginea ar atesta atunci triumful vieții, dar un triumf dobândit asupra morții și meritat de aceasta. Și să nu se creadă că ordinea simbolului are o origine mai pură decât cea, mai grosieră, a imaginarului. Cadavrul le este un sol comun. Semn vine de la séma, piatra tombală. Séma chéein, la Homer, este ridicarea unui mormânt. Semnul prin care este recunoscut un mormânt precede și fondează semnul de asemănare. Moartea ca semafor original pare foarte departe
by Régis Debray [Corola-publishinghouse/Science/1095_a_2603]
-
semantică. Critica de artă n-a vorbit niciodată atât de mult despre vocabular, gramatică, sintaxă, cod, scriitură etc. ca din momentul în care aceste mots-valises își pierdeau orice sens atribuibil. Când, odată cu dispariția repertoriilor mitice precis reperabile și codate ale imaginarului nostru colectiv, imaginea pictată și-a încheiat trecerea de la motivat la arbitrar (în sensul dat de lingviști acestor termeni), a apărut ca necesară organizarea arbitrarului figurativ pe modelul arbitrarului lingvistic. Această iluzie, căci asta este, nu duce lipsă de scuze
by Régis Debray [Corola-publishinghouse/Science/1095_a_2603]
-
noastră cu efect întârziat? Nu prea, s-o recunoaștem. De ce aceste "opere" contemporane, care s-ar vrea mai degrabă strigăte ori mângâieri decât lucruri, ne lasă de obicei atât de reci? Poate fiindcă ele urmăresc visul imposibil care e autoinstituirea imaginarului (analogul estetic al altui ilogism, autoinstituirea societății). Mulți plasticieni se îndreaptă în prezent spre cele două extreme tehnice ale comunicării, unii spre indice, fragment deturnat din lucru (Pollock sau Dubuffet), ceilalți spre simbol, semn arbitrar fără raport natural cu lucrul
by Régis Debray [Corola-publishinghouse/Science/1095_a_2603]
-
formă radicală de interzicere a incestului" și în mânia lui Moise împotriva idolatrilor "amenințarea de castrare care însoțește iubirea interzisă a mamei"24. Dar nu și să decelăm în spatele acesteia obsesia persistentă a unei recăderi virile în sânul, gineceul, matriarhatul imaginarului. Miraje ale imaginii, oglinzi ale erosului. Înțelegem atunci ce afecte îi atribuiau idolului religiile Scripturii. Ca și acel schimb continuu de la fascinație la repulsie, acea alternanță între tămâie și ruguri, de-a lungul răfuielilor creștine cu "scandaloasa". Iubirea-ură față de femeie
by Régis Debray [Corola-publishinghouse/Science/1095_a_2603]
-
trecerea de la cultura orală la cultura scrisă a marcat o treaptă în unificarea națională a teritoriilor prin eliminarea dialectelor și graiurilor regionale, trecerea la noua cultură vizuală marchează o treaptă în unificarea mondială a privirilor, prin lichidarea industriilor naționale ale imaginarului. În timpul când principalul vector de influență era limba, Parisul s-a străduit să priveze etniile din regatul Franței de cuvintele lor specifice, încât să vorbească toate limba regelui. Când litera își pierde influența, națiunile se văd lipsite de privirea lor
by Régis Debray [Corola-publishinghouse/Science/1095_a_2603]
-
tradițional al "științelor morale", cu o analiză morală a aparatelor de transmitere, obiect tradițional al "istoriei tehnicilor". La fel, în domeniul imaginilor, manuale și industriale, am vrea să încrucișăm examinarea mutațiilor tehnice, a mediilor sociologice și a permanențelor mitice ale imaginarului. Efort anevoios, căci mașinăriile și miturile nu prea se împacă. Istoria fericită, mobilă, evolutivă a raporturilor noastre cu lucrurile ("fabuloasele progrese ale științelor și tehnicilor") întoarce spatele istoriei șovăitoare, nevrotice, nefericite a acestei părți obscure din noi înșine pe care
by Régis Debray [Corola-publishinghouse/Science/1095_a_2603]
-
contemplație. Ca și cum Originea, mama, Preistoria ne-ar lua în brațe. Secretul forței imaginilor este, fără îndoială, forța inconștientului în noi (mai degrabă destructurant ca o imagine decât structurat ca un limbaj). Interiorizăm imaginile-lucruri și exteriorizăm imaginile mentale astfel încât imageria și imaginarul se determină reciproc. Visul, fantasma și dorința dau imaginii-obiect ceva plin și suculent care se suge ca un sân și dispare deodată în noi. Forță dionysiacă, s-ar fi zis acum un secol (dar Dionyssos e legat de auditiv, iar
by Régis Debray [Corola-publishinghouse/Science/1095_a_2603]
-
și decădere", "apogeu și sfârșit". Apoi timpul negentropic, care urcă împotriva curentului, creează ceva nou și peren. Este "inovație", "descoperire", "invenție". În fine, timpul astronomic, în care orice crepuscul anunță noi zori și care readuce prin intervale un ciclu al imaginarului la punctul lui de pornire, pentru un nou tur de maturitate. "Marele an" stoic, "Ricorso", "Eterna Reîntoarcere". Pe scurt, trei istorii într-una: cea care plânge, cea care râde, cea care gângăvește. Fluviul, miracolul, bucla. Care ar trebui privilegiată? Depinde
by Régis Debray [Corola-publishinghouse/Science/1095_a_2603]