13,950 matches
-
de industrie casnică tradițională, din zona unor importante orașe-tîrguri comerciale, ele s-au convertit treptat în surse gravitaționale de apă pentru irigații, pe conurile de dejecție ale unor râuri cu origine montană, la trecerea din regiunea colinară în cea de câmpie. Se pot menționa astfel, în ordine, Iazul Morilor - Târgoviște, derivat din Ialomița, complexul de canale de pe Prahova, între care și Leaotul, din zona Târgșor - Ploiești, complexul de iazuri al orașului Buzău și complexul de iazuri de mori al Putnei, în
Hidronimie by Marcu Botzan [Corola-publishinghouse/Science/295566_a_296895]
-
orașului Focșani, completat și cu un Canal Szurza din 1847, în scop edilitar. Tot un canal de mori, dar construit inițial, între 1834-1846, pentru a primi apele Crișului Alb în curs de amenajare prin tăierea coturilor sale din regiunea de câmpie, este Iazul Morilor Crișul Alb, lung de aproape 85 km. O lucrare hidrotehnică ingenioasă, funcționând fără greș de peste două secole, este conexiunea Timiș - Bega, realizată între 1758-1760, de către inginerul olandez Framaut, pentru regimul habsburgic. Tot din secolul XVIII datează inițierea
Hidronimie by Marcu Botzan [Corola-publishinghouse/Science/295566_a_296895]
-
prin anul 1790 este sistemul de canale datorat lui Alexandru Ipsilanti, unind Dâmbovița cu Argeșul, pentru a apăra Bucureștiul de inundații. Între lucrările recente, după al doilea război mondial, se pot menționa ca fiind mai importante următoarele: Canalul Colector din Câmpia Vestică, ce unește Crișurile printr-un traseu paralel cu granița, pentru atenuarea viiturilor; derivația montană Vîlsan-Argeș, pentru transfer de debite; derivația de câmpie Ialomița-Mostiștea, cu priză la Dridu, pentru suplimentarea marelui și complexului sistem de irigații, hidroenergie și navigație al
Hidronimie by Marcu Botzan [Corola-publishinghouse/Science/295566_a_296895]
-
recente, după al doilea război mondial, se pot menționa ca fiind mai importante următoarele: Canalul Colector din Câmpia Vestică, ce unește Crișurile printr-un traseu paralel cu granița, pentru atenuarea viiturilor; derivația montană Vîlsan-Argeș, pentru transfer de debite; derivația de câmpie Ialomița-Mostiștea, cu priză la Dridu, pentru suplimentarea marelui și complexului sistem de irigații, hidroenergie și navigație al Mostiștei. Printre lucrările hidrotehnice, care modifică regimul hidrologic al cursurilor de apă în mod substanțial și creează noi individualități hidrografice în peisajul României
Hidronimie by Marcu Botzan [Corola-publishinghouse/Science/295566_a_296895]
-
al Cernavodăi (adică Satul Canalului sau Satul din Strîmtoare). Turcescul göl a trecut în hidronimia dobrogeană pentru a desemna un lac: ex. Siutghiol. Grecescul limen - port a trecut în română ca liman, desemnând lacul format la gura unui râu de câmpie, prin înnisipare. Mai recent, prin conviețuirea în Transilvania cu coloniștii germani, sașii din Siebenbürgen (cele Șapte Orașe), s-au împămîntenit cuvinte ca șanț (Schanz - la origine întăritură de pămînt), mărghile, pentru un loc turbos, de la Mergel, precum și rior, pentru un
Hidronimie by Marcu Botzan [Corola-publishinghouse/Science/295566_a_296895]
-
mult, așa cum observă D. Macrea 21, în regiunea noastră de munte, la adăpost de influența popoarelor migratoare, râurile și-au păstrat numele de origine, care s-a putut schimba numai prin traducere, în avalul aceluiași curs de apă, mai către câmpie; exemple: Repedea pe Bistrița năsăudeană, Limpedea pe Bistrița moldoveană, Frumoasa-Dobra și Bistra-Sebeș pe râul Frumoasei. În studiul asupra limbii daco-geților, A. Vraciu 22 acordă un rol major numelor râurilor mari (mai lungi de cca 100 km) pentru reconstituirea limbii popoarelor
Hidronimie by Marcu Botzan [Corola-publishinghouse/Science/295566_a_296895]
-
descris ca navigabil și aurifer și se numește Marissius, Maruse, mai aproape de numele actual. Dacă indoeuropeanul mari înseamnă apă stătătoare, legătura acestui sens cu Mureșul se poate explica prin marile revărsări și băltiri permanente, care se produceau în regiunea de câmpie de la vărsarea sa în Tisa, situație care a persistat până în secolul XVIII, când au început primele lucrări de asanare a zonei. Toți lingviștii noștri sunt de acord cu originea traco-dacică a numelui. Timișul apare și el la Herodot ca Tibisis
Hidronimie by Marcu Botzan [Corola-publishinghouse/Science/295566_a_296895]
-
III e.n.) Tibiscus, iar la Constantin Porfirogenetul, secolul X, Timeses, aproape de numele actual. Rădăcina indoeuropeană este, după I. I. Russu, tibh, înseamnă mlaștină, preluat mult mai târziu de limba română din slavă sub forma "tină". Este cunoscut faptul că în câmpia comună a Begăi, Timișului și Bîrzavei au existat până în secolul XVIII imensele mlaștini ale Alibunarului și Ilancei, datorate inundațiilor anuale provocate de aceste cursuri de apă. Oltul este redat de Herodot ca Atlas, la Ptolemeu și Iordanes - Aluta, în Tabula
Hidronimie by Marcu Botzan [Corola-publishinghouse/Science/295566_a_296895]
-
geto-dace de la Popești, pe Argeș, și de la Dridu, pe Ialomița. Numai cu accentuarea regresiunii dacice (ce-și atinge maximul în sec. II e.n.), aceste avantaje se pierd treptat și de aceea - după unii cercetători 31 - astfel de așezări fortificate de câmpie tind a se muta sub munte. Regresiunea antrenase eroziuni în albie, accentuarea pantei în cursul inferior și reducerea adâncimii și lățimii, pierderea sau reducerea navigabilității. Mai trebuie observat că, în secolul II e.n., apele Jiului nu mai puteau să inunde
Hidronimie by Marcu Botzan [Corola-publishinghouse/Science/295566_a_296895]
-
la Plinius cel Bătrîn). Ca și Strabon, dă Dunării numele Danubius până la Defileu și Istru în aval; numește Ekbolai Defileul, cu un cuvânt grecesc. În secolul VI, Ioannes Lydos explică numele Donaris dat de către daci Dunării pe cursul său din Câmpia Panonică, cu sensul de "cel ce dă nori". Descriind restaurările justiniene de pe Dunăre, Procopius (sec. VI) arată și starea podului de la Drobeta. O descriere a Dunării: izvoare, lungime, afluenți, găsim în "Getica" lui Iordanes (mijlocul sec. VI). În secolele XI-XII
Hidronimie by Marcu Botzan [Corola-publishinghouse/Science/295566_a_296895]
-
părea de ciudat, se poate afirma, fără greș, că fluviul Dunărea are două origini. Acest fluviu, care are vârsta Cuaternarului, și-a format în paralel și separat, pe de o parte, actualul curs superior și mijlociu, dintre nordul Alpilor și Câmpia Panonică, la trecerea de la Terțiar la Cuaternar, acoperită cu un mare lac salmastru; iar pe de altă parte, actualul curs inferior, pornind dintr-un fost golf al altei mări salmastre, ce se retrăgea treptat către răsărit, spre actualul bazin al
Hidronimie by Marcu Botzan [Corola-publishinghouse/Science/295566_a_296895]
-
s-au identificat cel puțin trei localități cu caracter balnear, în general denumite de romani prin apelativul Aquae. Este vorba mai întîi de importantele băi de la Ad Mediam (Herculane) patronate de Hercule Salutifer, cu ape termale. Sunt apoi, în plină câmpie olteană, identificate pe teritoriul satului Cioroiu (Ciuroi - izvor puternic), cele numite în antichitate Aquae Daciae Inferioris. Aveau o fortificație, un templu, terme și o villa rustica - o fermă agricolă. Iar în harta lui Ptolemeu, deasupra izvoarelor Jiului (Rabon), este marcat
Hidronimie by Marcu Botzan [Corola-publishinghouse/Science/295566_a_296895]
-
Munții Cumpănul, care se varsă pe dreapta în Cerna. În zonă, în Banatul carașovean, există tradiția unor Craiu Iovan sau Iova (B. P. Hasdeu 63). Firește, în țară, lista este mult mai lungă. Cu rezonanță slavă avem, în regiunile de câmpie, numeroși afluenți ai râurilor mari sau chiar pâraie vărsîndu-se direct în Dunăre, precum: - în sudul Olteniei, Topolnița, Bistrița, Desnățui; - în Muntenia, cu calitatea de afluenți: Topologul, Neajlovul, Ilfovățul, Dâmbovița, Prahova, Rîmnicu, sau - vărsîndu-se direct în Dunăre: Mostiștea, Gălățuiu, Călmățuiu. Mostiștea
Hidronimie by Marcu Botzan [Corola-publishinghouse/Science/295566_a_296895]
-
la amiază se vor aduna cu toții în Casa Mumelor Ocrotitoare să le aducă daruri și să se roage lor pentru ploaie; pentru ploaia pe care o așteaptă tot satul, pe care o cere iarba de vite din pădurea rară de câmpie, semănătura de grâu din câmpul de lângă sătucul lor din poiană și o cere chiar și semănătura de grâu și legumele din câmpul nou al luncii, pe care tocmai îl păzește el. Ar fi o jale pentru satul lor să-și
Hidronimie by Marcu Botzan [Corola-publishinghouse/Science/295566_a_296895]
-
să-și piardă grâul din pricina secetei. Ar fi la iarnă multă suferință pentru toți și chiar moarte pentru cei mai slabi dintre ei. *** Tânărul Aparu este fericit cu satul lui, cu oamenii și cu rosturile sale. E o așezare de câmpie, pe un pârâu cu izvoare, în pădurea rară de stejari, aluni, tei, meri și peri. Cu vânat și cules, cu ceva pescuit, cu creșterea animalelor domesticite pe lângă casă și cu semănatul grânelor și a legumelor, oamenii se îndestulează. Pârâul lor
Hidronimie by Marcu Botzan [Corola-publishinghouse/Science/295566_a_296895]
-
Numele acelui pârâu, Obârșia, devine astfel simbolul "începuturilor". 1 Botzan M., Cursul și terasele Dunării Inferioare (probleme de origine și datare), Hidrotehnica, 11, București, 1987. 2 Botzan M., Originea și evoluția Deltei Dunării, Hidrotehnica, 12, București, 1987. 3 Vîlsan G., Câmpia Romîn㸠Socec, București, 1915. 4 Schwantz F., Tabula Valahiae Cis-Alutanae, 1723 (BAR D. V. 35); Specht (Obristen), Militarische Carte, 1790-1791 (BAR D. XXVII. 6); Harta Țerii Românești, București, 1861 (BAR H. II). 5 Botzan M., Pour localiser Vicina: histoire et
Hidronimie by Marcu Botzan [Corola-publishinghouse/Science/295566_a_296895]
-
în epoca Imperiului Roman, Craiova, 1980. 30 Aceste fortificații, preluate de la geto-daci, au fost identificate pe malul drept, pe versantul abrupt de la Bucovăț. 31 Nicolaescu-Plopșor D., Volschi W., Considerațiuni morfologice și hidrografice privind evoluția chorologică a fortificațiilor naturale întărit în Câmpia Română în Hallstat și Latène, St. cerc. antrop., 8, 1971. 32 Tudor D., op. cit., 1978 (285-286). 33 Dumitriu-Snagov I., Țările Române în secolul al XIV-lea (Codex latinus Parisinus), București, 1979. 34 Localnicii îi spun și astăzi Jiului - Ji. 35
Hidronimie by Marcu Botzan [Corola-publishinghouse/Science/295566_a_296895]
-
spre stări de transă sau posedare, primește rolul de intermediar Între trib și lumea invizibilă a spiritelor; și, În virtutea relației sale personale cu spiritele, devine tămăduitor, vrăjitor, exorcist, cunoscător al viitorului, Înfăptuitor de minuni sau „taumaturg”. În timp ce mările acoperă vechile câmpii de coastă și fac să se desprindă insule, munții misterioși devin accesibili. Odată cu schimbarea mediului se degradează și resursele vegetale și animale. De asemenea, se degradează sau se complică raportul religios Între om și animale, după cum subliniază clar alianța cu
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
megaliților, primele mari monumente din lume: Încăperi mortuare sub movile, construcții imense sau dolmene, pietre enorme Înfipte În pământ sau menhir. Fenomenul s-a născut din aculturația neolitică a populațiilor epipaleolitice, numeroase din zona accidentată (incluzând și insulele) din marea câmpie europeană, Într-una din cele mai fertile hibridizări sociale și conceptuale ale istoriei umane. Sacralitatea paleolitică spontană a locurilor fuzionează acum cu „construirea” culturală a locurilor sub forma unor monumente (Bradley, 1990; Garwood et al., 1991). Aici, mai mult decât
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
va ieși la lumină În orice fel ar dori și va ajunge acasă fără să fie Împiedicat. I se dă multă pâine și bere din ceea ce se află pe masa ofrandelor lui Osirisxe "Osiris". El va intra În pace În Câmpia Trestiilor șun fel de Câmpii Elizeeț, pentru cunoașterea acestui decret din Mendes. I se va da orz și grâu, iar el, drept urmare, va fi proaspăt ca atunci când se afla pe pământ. Va face tot ce va dori la fel ca
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
orice fel ar dori și va ajunge acasă fără să fie Împiedicat. I se dă multă pâine și bere din ceea ce se află pe masa ofrandelor lui Osirisxe "Osiris". El va intra În pace În Câmpia Trestiilor șun fel de Câmpii Elizeeț, pentru cunoașterea acestui decret din Mendes. I se va da orz și grâu, iar el, drept urmare, va fi proaspăt ca atunci când se afla pe pământ. Va face tot ce va dori la fel ca Eneada de zei din Duat
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
mărturii despre cult, legate esențialmente de ciclul productiv și de vânătoare, și cele mai vechi reprezentări ale unor „ființe” divine, antropomorfe și teriomorfe, apar În neoliticul târziu: de la Çatal Hüyük - cca 6500-5500 Î.Hr. - Mellaart, 1970 -, până la limita sudică a câmpiei Konya, și de la Hacilar - cca 5400-4800 Î.Hr. - Mellaart, 1970 - până la lacul Burdur, provin statuete feminine de lut reprezentând nuduri („zeiță mamă”), uneori cu un copil În pântece, Însoțite de feline. Craniile de bou și frescele cu scene de vânătoare
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
se află deșertul Negev, rațiuni de natură istorică conduc la includerea parțială a Cisiordaniei, În timp ce În nord, unde lanțurile muntoase ale Amanului reprezintă o limită naturală, trebuie incluse În discuție și unele zone ale Turciei de astăzi (ca, de pildă, câmpia Antiohiei). Regiunea despre care discutăm, care nu a fost niciodată uniformă din punct de vedere geo-climatic, a constituit de-a lungul istoriei sale leagănul unui mozaic de culturi. Din punct de vedere istoric și arheologic, premisele tratării unitare a unei
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
dintre cele două genuri literare constă În faptul că Într-unul dintre ele accentul cade pe peripețiile trăite până acolo, iar În celălalt, pe descrierea acelor locuri minunate. Aceste insule, care În tradiția indigenă primesc diferite nume (Pământul celor Vii, Câmpia Fericită etc.), printre care, sub influență creștină clară, și Pământul Făgăduinței (Tìr tairngire = Terra repromissionis), sunt concepute ca locuri unde nu există nici boală, nici bătrânețe și nici moarte, unde fericirea domnește ca stăpână, fără să provoace vreodată plictiseală, unde
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]
-
coexistența unor motive culturale indigene (cum ar fi metempsihoza lui Fintan) și elementele creștine (Noe, potopul). Urmează Partholán, care cucerește insula luptând Împotriva uriașilor Fomoirexe "Fomoire"; ni se spune și că, În timpul domniei lui, au apărut șapte lacuri și patru câmpii, În timp ce Înainte nu fusese decât una. Nu este clar ce ar putea Însemna aceasta. Conform unor cercetători, este vorba despre atribuirea numelui, acțiune care duce la perfecționarea existenței obiectului; dar nu trebuie exclusă posibilitatea unei concepții care nu vede În
[Corola-publishinghouse/Science/2005_a_3330]