14,845 matches
-
amintesc "descălecatul" lui Dragoș la 1359, dată urmată de alți șase ani (domnia lui Dragoș și a lui Sas), așadar în 1364. Statul de-sine-stătător Moldova nu s-a constituit în momentul trecerii munților de către Bogdan și fiii săi, ci după înlăturarea prin luptă a trupelor regelui Ludovic, prin urmare în 1364.35 După eșuarea tentativelor de restabilire a suzeranității sale asupra Moldovei, regele Ungariei a inițiat măsuri de represalii împotriva celor care au organizat (condus) revolta antiangevină din Moldova, ca și
[Corola-publishinghouse/Science/1523_a_2821]
-
acționat cu energie și abilitate, reușind, până la sfârșitul secolului ak XIV-lea, să elibereze spațiul carpato-nistrean și să întindă hotarele până la Dunăre, Mare și Nistru. Acțiunea politică și militară ce viza eliberarea țării s-a desfășurat în două etape: 1. înlăturarea suzeranității ungurești asupra vestului și nord-vestului Moldovei, pentru consolidarea neatârnării obținute prin luptă și 2. alungarea mongolilor din sud-estul țării, în scopul unificării teritoriale a noului stat de la Carpați până la Mare.38 Constituirea Moldovei, ca stat de-sine-stătător, nu s-a
[Corola-publishinghouse/Science/1523_a_2821]
-
neatârnării obținute prin luptă și 2. alungarea mongolilor din sud-estul țării, în scopul unificării teritoriale a noului stat de la Carpați până la Mare.38 Constituirea Moldovei, ca stat de-sine-stătător, nu s-a înfăptuit în același timp cu unitatea sa teritorial-politică. După înlăturarea suzeranității ungare, domnia Moldovei urmărea să se consolideze și în armătura ei instituțională laică și ecleziastică. Era necesar ca noul stat să recupereze sudul țării. Absența unor izvoare mai bogate nu ne îngăduie o imagine completă a statului est-carpatic până la
[Corola-publishinghouse/Science/1523_a_2821]
-
lituanian, asupra teritoriilor românești a fost de scurtă durată, fără să știm când a început efectiv. Conorm actului din 17 martie 1375, a lui Alexandru Koriatovici, fratele său, Iurii nu mai era atunci în viață. Din surse (cronici) deducem că înlăturarea și moartea sa s-ar fi datorat unui complot, populația locală era nemulțumită de stăpânirea străină (lituaniană). În sensul acesta, expediția organizată de lituanieni în Moldova, în 1377, eșuată, în urma înfrângerii suferite înainte de Crăciun, urmărea să pedepsească pe cei (boieri
[Corola-publishinghouse/Science/1523_a_2821]
-
vremea aceea în diplomație sub numele de Chestiunea Orientală, a constituit poate cel mai important motiv al controversei europene cu implicații internaționale a secolului, în intervalul 1815-1914. Date fiind divergențele dintre puterile europene, este de înțeles de ce inițiativa majoră relativ la înlăturarea controlului otoman asupra peninsulei, a aparținut, chiar populației creștine. Cu toate că liderii fiecărei mișcări naționale apelau la ajutor din afară, acțiunile lor erau bazate pe considerente interne. Către sfîrșitul secolului al XVIII-lea, condițiile erau favorabile activității revoluționare. Într-o perioadă
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/960_a_2468]
-
Imperiul Otoman, cu toate numeroasele lui eforturi de introducere a reformelor, pierduse controlul efectiv al celei mai mari părți a Peninsulei Balcanice. În plus, o mișcare națională bulgară luase ființă cam în același an. Primul obiectiv al conducerii acesteia fusese înlăturarea dominației culturale și politice a grecilor. Avuseseră loc și o serie de revolte locale. Poziția bulgară a fost întărită în 1870, cînd a fost înființată o Exarhie separată de Patriarhia controlată de greci ca să reprezinte interesele religioase ale bulgarilor. A
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/960_a_2468]
-
Marghiloman, care vor juca cu toții roluri importante în politica României. În 1884, la inițiativa liberalilor, a fost aprobat un amendament la legea electorală. Deși dreptul la vot a fost lărgit, sistemul de votare prin colegii electorale, care avea drept scop înlăturarea majorității populației de la exercitarea unei influențe politice reale, a fost menținut. Pe lîngă aceasta, ca și mai înainte, guvernul aflat la putere putea controla alegerile prin intermediul patronajului și al poliției. Regele avea posibilitatea de a numi un prim-ministru după
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/960_a_2468]
-
rîndul populației sîrbe în general. Ulterior, rudele reginei s-au implicat în afaceri publice, ceea ce a dus la mărirea numărului dușmanilor dinastiei. Toate aceste evenimente, plus evidenta slăbiciune a lui Alexandru ca lider național, au întărit hotărîrea celor care doreau înlăturarea de la putere a familiei Obrenović. În iunie 1903 a fost organizată o lovitură militară, încununată de succes, în care erau implicați 120 de oameni. Conspiratorii i-au ucis pe regină, pe rege, pe ministrul de război și pe ambii frați
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/960_a_2468]
-
ale ținuturilor albaneze; prin iunie ele se răspîndiseră în numeroase zone. În această perioadă conducerea otomană pierduse controlul efectiv asupra regiunii. Cu toate acestea, exista încă o dezbinare profundă în rîndul liderilor albanezi în privința obiectivelor naționale; unii urmăreau aproape exclusiv înlăturarea regimului Junilor Turci, în timp ce alții cereau unirea celor patru vilaiete în regim de autonomie administrativă deplină. În august 1912, rebelii au cucerit Skopje, acțiune care a șocat Poarta. Ea a acceptat în septembrie unele dintre cererile insurgenților, dar în octombrie
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/960_a_2468]
-
un copac."8 Deși arhitectura modernă este destul de diferită și, de fapt, adesea monotonă și urîtă -, comparativ cu cea a timpurilor trecute, s-au făcut eforturi pentru păstrarea a ceea ce mai rămăsese din trecutul otoman. Să nu uităm că, în ciuda înlăturării dominației otomane, rămînea o numeroasă populație musulmană, inclusiv circa un milion de albanezi și un număr tot atît de mare de slavi. În regiuni ca Bosnia, unde musulmanii aveau o poziție politică puternică, tradițiile otomane erau considerate drept parte a
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/960_a_2468]
-
și între acestea, (2) noile dificultăți economice provocate parțial de război și de situația din agricultură, (3) revoluția bolșevică și efectele ei asupra relațiilor internaționale și a politicii interne a statelor și (4) necesitatea reajustării relațiilor internaționale ca rezultat al înlăturării influenței marilor puteri otomano-turcești, germane, rusești și habsburgice. După o succintă trecere în revistă a acestor aspecte, vom putea reveni la o discuție asupra evenimentelor din fiecare stat în deceniul de după război. Problemele naționale Prevederile tratatelor de pace nu au
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/960_a_2468]
-
interesat în menținerea poziției lui imperiale și a controlului asupra Mediteranei, guvernul britanic dorea să exercite după război o influență decisivă asupra Greciei. Statele Unite au acceptat imediat acordarea unui rol prioritar britanicilor în regiunea aceasta. Preocuparea fundamentală a Britaniei era înlăturarea posibilității ca Grecia să cadă în mîinile grupurilor de gherilă de orientare comunistă și deci probabil pro-sovietică. Deși existau multe dezacorduri în privința cursului corect care trebuia adoptat, de un sprijin consistent se bucura reinstaurea monarhiei, considerată drept cea mai bună
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/960_a_2468]
-
în vederea facilitării reconstruirii postbelice a țării. Au sosit misiuni de la Londra pentru a da o mînă de ajutor la restabilirea instituțiilor financiare, a sistemului juridic și a poliției, precum și la implementarea proiectelor de sprijinire a economiei și a celor de înlăturare a urmelor războiului. Generalul Scobie și ambasadorul Sir R. Leeper aveau o mare influență; ei au fost consultați la alcătuirea tuturor celor opt guverne care s-au perindat între ianuarie 1945 și aprilie 1946. Un observator atent al acestor evenimente
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/960_a_2468]
-
avantajele strategice și militare ale Iugoslaviei. Rezistența față de directivele Moscovei, care erau la urma urmei susținute de puternica armată sovietică, era evident imposibil de pus în practică peste tot. Epurarea opoziției naționaliste a fost realizată printr-o serie de destituiri, înlăturări din funcții și procese regizate. Primele evenimente de acest fel au avut loc în Polonia și Ungaria. La Varșovia, Wladislaw Gomulka, un adept al politicii naționaliste, a fost inițial îndepărtat din funcția de secretar al partidului în toamna anului 1948
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/960_a_2468]
-
partidului de sentimente antisovietice și de naționalism, precum și de lipsă de cooperare cu Misiunea Comercială Sovietică. Kostov a fost destituit din funcțiile de vicepremier și de președinte al Comisiei Economice și Financiare, fiind la început numit în posturi inferioare. După înlăturarea lui Kostov, principala putere se afla în mîinile lui Dimitrov, Kolarov, Cervenkov și Iugov. În mai 1949 au avut loc noi alegeri la nivel național. În iunie au fost luate măsuri și mai severe împotriva lui Kostov: el a fost
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/960_a_2468]
-
apăra integritatea teritorială a statului. Pericolele de odinioară erau încă prezente. Vechile pretenții ale Greciei asupra sudului Albaniei erau și acum actuale; era de asemenea de așteptat ca guvernul iugoslav să sprijine orice acțiune serioasă care ar fi dus la înlăturarea lui Hodja. În plus, serviciile secrete britanice și americane și-au unit forțele în organizarea unui complot menit să răstoarne regimul.20 Am văzut că britanicii fuseseră activi în timpul războiului în organizarea forțelor de rezistență din zona aceasta; ei erau
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/960_a_2468]
-
despăgubiri. Nu au existat trupe de ocupație, iar Uniunea Sovietică nu a avut prilejul să transfere mari cantități de bunuri industriale, așa cum procedase în alte zone. Țara suferise totuși distrugeri enorme în timpul războiului, astfel că prima sarcină a guvernului era înlăturarea urmărilor acestor pagube. Între 1945 și 1949, statul a urmat îndeaproape modelele staliniste pe care le-am văzut introduse și în alte părți. Accentul era pus tot pe dezvoltarea marilor industrii și pe proiectele de electrificare. Boris Kidrić a răspuns
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/960_a_2468]
-
unei mari părți a problemelor din lagărul comunist. Ei și-au îndreptat deci cele mai puternice atacuri împotriva Belgradului. Trecerea Albaniei în tabăra chineză a dus firește din nou la înrăutățirea relațiilor dintre cele două state. În 1964, în momentul înlăturării de la putere a lui Hrușciov, atît Iugoslavia cît și Albania și China adoptaseră deschis o atitudine independentă față de Moscova, iar România rezistase și ea încercărilor sovieticilor de a-și întări controlul. La începutul anilor '60, poziția iugoslavilor era deci în
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/960_a_2468]
-
condamnați pe viață. Pentru a forma un guvern stabil, Karamanlis a stabilit ca alegerile să aibă loc în noiembrie 1974, adică doar la patru luni după restabilirea guvernului constituțional, după care urma să fie organizat un plebiscit în privința monarhiei. După înlăturarea dictaturii militare, politica și-a reluat, ca de obicei, cursul. Și-a făcut apariția un nou spectru de coaliții politice. În extrema dreaptă a acestuia, Uniunea Națională Democrată era singurul partid care susținea monarhia și simpatiza cu regimul trecut. Apoi
by Barbara Jelavich [Corola-publishinghouse/Science/960_a_2468]
-
constată, între altele, că modul cum a fost reglementat statutul politic al acestora „a înlesnit întărirea prezenței și influenței europene, îndeosebi franceze, în sud-estul continentului, pe de o parte, și o evidentă slăbire a înrâuririi ruse, o prezumare a totalei înlăturări a Turciei, pe de altă parte”. Metamorfozată apoi în „chestiunea numărul unu a raporturilor internaționale pe continent pînă în 1859”, problema românească - devansată temporar de cea italiană, în 1859 și de cea poloneză, în 1863 - s-a impus, în opinia
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
astfel de planuri, pentru că altfel turcilor li s-ar crea înlesniri să scoată și mai mult din țară, să facă vizite inoportune, să pună mâna pe produsele țării ș.a. Între principalele probleme cu care aveau să fie confruntați întreprinzătorii, erau înlăturarea obstacolelor naturale și stabilirea măsurii în care râurile Moldovei erau navigabile sau puteau fi făcute navigabile. Măsura în care râurile Moldovei erau navigabile, sau puteau fi făcute navigabile, n-a făcut obiectul unor studii aprofundate până în epoca regulamentară. Au fost
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
măsurile pregătitoare pe care guvernul ar fi trebuit să le ia în vederea asigurării navigației pe Siret. El era de părere că organele de stat <trebuiau> să apeleze la specialiști, care să cerceteze cu atenție râul, indicând măsurile necesare navigabilizării lui: înlăturarea iezăturilor, a morilor, trasarea drumului pe care ar urma să fie trase în susul apei ambarcațiunile, despăgubirile care trebuiau să fie date proprietarilor riverani etc. Navigația pe Siret, după părerea lui N. Șuțu, putea să fie întreprinsă și organizată de o
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
Ambele proiecte ale lui Castaing și N. Șuțu, după cum se vede, nu depășesc nici ele stadiul experimental al încercărilor din acea perioadă. Principalul accent este pus, pe de o parte, pe navigația fără motor, iar pe de altă parte, pe înlăturarea piedicilor create de proprietarii moșiilor riverane: poduri, iezături, mori etc. Nu este vorba de executarea unor lucrări mari și necesare de dragare, diguire etc. Cum podurile ca și morile constituiau una din sursele principale de venit ale boierilor, aceștia nu
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
Se impunea grabnic o soluție. Ea nu putea consista decât în „naționalizarea” telegrafiei moldovene, adică în înlocuirea personalului străin prin autohtoni. În acest sens s-au făcut diverse propuneri. D. P. Donici, directorul general al Departamentului lucrărilor publice, a preconizat înlăturarea tuturor străinilor, fără nici o excepție. Proiectul lui a fost respins de domnitorul Cuza, de teamă că aplicarea lui ar fi pus instituția în stare de nefuncționare. Un alt proiect a fost prezentat de C. Bălănescu în lucrarea citată. El a
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]
-
și atașament față de țară, ceea ce era o soluție cuminte și corespundea adevăratelor interese naționale. Această problemă, ca și multe altele, de abia acum urma să-și găsească rezolvarea. Prin desăvârșirea Unirii Principatelor, în 1862, au fost create condițiile necesare pentru înlăturarea deficiențelor de până atunci și pentru dezvoltarea acestui mijloc de comunicație potrivit intereselor țării. Austriei i-a aparținut inițiativa introducerii telegrafiei în Moldova. Ea a reușit chiar - folosindu-se de împrejurări favorabile - să-și asume conducerea tehnică și administrativă a
SCRIERI ISTORICE ALESE by Leonid BOICU () [Corola-publishinghouse/Science/100962_a_102254]